• Sonuç bulunamadı

2. GAZİPAŞA’NIN SOMUT OLMAYAN KÜLTÜREL MİRASLARI

2.3. Gazipaşa’nın Somut Olmayan Kültürel Mirasları

2.3.4. Doğa Ve Evrenle İlgili Bilgi ve Uygulamalar

2.3.4.3. Diğer Halk İnançları

İnanmak her inansın doğasında vardır. Dünyada hangi ülkeye veya hangi topluluğuna bakılırsa bakılsın mutlaka bu insanlar bir şeye inandıkları görülür. Hiçbir insanı inançsız olarak düşünmek mümkün değildir. Çünkü inanmak insanın fıtratında var olan bir şeydir.

Halk inançları ilahi kitaplarda yer almamasına rağmen insanlar tarafından kabul edilmiştir. Geçmişten günümüze dek gelmiştir. Toplumlar yeni bir dinin etkisine girseler de bu inançlarını unutmazlar ve bu dine entegre etmeye çalışırlar böylece bu inançları yaşatırlar. İlçe İnançlarına bakarsak birçoğunda orta Asya şaman kültürünün etkisini görmek mümkündür. İslami yeti kabul etmişler ama kendilerinin inandıkları kültürü de İslam’a uyarlayarak yaşatmaya devam etmişlerdir. İlçeye ait diğer halk inançlarına bakacak olursak şöyledir.

Yemek ve İçme İlgili İnanışlar

-Yemek yerken en son sofradaki ekmek kırıntılarını yiyen kişi zengin olacağına inanılmaktadır.

-Ekmek yapılırken bir kişi bazlama istediğinde bu bazlama saçta pişerken kabarırsa bu kişinin de zengin olacağına inanılmaktadır.

-Tabağında yemek bırakmak büyük günah olduğu sayılmaktadır.

-Yemek sonunda tabaklarda kalan yiyecekli yiyen kişi çok sevap alır ve cennete gideceğine inanılmaktadır.

-Ayakta su içilir veya yemek yenir ise şeytanlar midesinden çektiğine inanılmaktadır. -Yemek besmelesiz yenir ise çabuk acıkılacağına inanılmaktadır.

-Kurban etinin hiçbir yeri atılmaz atılır ise büyük günah olacağına inanılmaktadır. -Kesilen hayvanın beynini yiyen kişi çok akıllı olduğuna inanılmaktadır.

-Yere ekmek atılmaz, yere düşen ekmek üç defa öpülerek başa konur ve yerden kaldırılmaktadır. Kaldırılmasa büyük günah olacağına inanılmaktadır.

-Ayakta yemek yenilir ise evin bereketinin kaçacağına inanılmaktadır.

-Yemek yendikten sonra sofra kaldırılır ve hemen yerler süpürülür. Değilse şeytanların sofradan karınlarını doyuracağına inanılmaktadır.

Doğum İle İlgili İnanışlar

-Kadın çok ekşi yer ise oğlan, tatlı yerse kız olacağına inanılmaktadır.

-Kadın hamile olmadan önce yüzü çok güzel olup da hamileliğinde çok çirkin olursa kız, bir -değişiklik olmaz ise oğlan olacağına inanılmaktadır.

-Kadının göbeği sivri ise oğlan, yuvarlak ise kız olacağına inanılmaktadır.

-Kadının kalçası genişlemişse kız, karnı sivrilmişse oğlan olacağına inanılmaktadır. -Gündüz döllenen çocuğun hayırsız bir evlat olacağına inanılır.

-Doğan çocuğun göbek bağı kesildikten sonra o çocuğun ne olması istenirse göbek bağı o işle ilgili olan bir yere gömülmektedir. Böylece çocuğun o işle meşgul olacağına inanılmaktadır. (Çocuğun okumasını isteyen aile okulun sahasına gömmektedirler)

-Çocuğun ayağının altından öpmek kötü bir davranış olarak bilinmektedir.

-Çocuğu ağzından öpersen büyüdüğünde uyurken çok salyası akacağına inanılmaktadır.

-Çocuğun ilk dişi çıktığında çıkan dişi incir ağacına çakılırsa o çocuğun hiç dişinin ağrımayacağına inanılmaktadır.

Ölüm ve Mezar İle İlgili İnanışlar

-Gece şiddetli rüzgâr eserse birinin öleceğine inanılmaktadır.

- Gece evin bir yerine baykuş konarsa o evden cenaze çıkacağına inanılmaktadır. -Ölünün yıkandığı sudan bir bardak alınır ve üzerine çarpı şeklinde kazık koyulur bu sudan melekler su içtiğine inanılmaktadır.

-Mezarı parmak ile göstermek günahtır. Kim parmak ile gösterirse o gösterdiği parmağını ısırır böylece günahının affedildiğine inanılır.

-Bayramlarda ve özel günlerde mezara şeker ve su konulur ruhun bunlardan yiyip ve içtiğine inanılır.

Gök Cisimleri İle İlgili İnanışlar

-Hilal şeklinde olan ayın yönü yukarda olursa o ayın kurak geçeceğine inanılmaktadır.

-Gökkuşağının altından geçersen cinsiyetin tersine döneceğine inanılmaktadır.

-Güneş ve ay tutulmalarında teneke çalınmaktadır. Nedeni ise böylesi özel günlerde kötü ruhların ortada gezdiğine inanılmaktadır. Çalınan teneke ile kötü ruhlar ortamdan uzaklaştırıldığına inanılmaktadır.

-Yıldırım çaktığında salâvat getirilmese o kişiye yıldırımın zarar vereceğine inanılır. -Yıldız kaydığını gören kişi o anda dilet tutarsa o dileği kabul olduğuna inanılmaktadır.

-Şiddetli dolu yağdığında bir tanesini alıp bıçakla kesersen o şiddetli dolu yağması kesileceğine inanılmaktadır.

-Ateş de kargı yakılırsa şiddetli fırtına çıkacağına inanılır.

Şeytan İle İlgili İnanışlar

-Kül dökülen yerlere basılırsa şeytan çarpacağına inanılmaktadır.

-Bulaşık suyunun aktığı yerden geçersen yine şeytanın çarpacağına inanılmaktadır. - Tuvalette konuşulursa şeytan çarpacağına inanılmaktadır.

-Kapının eşiğinde oturulup yada yatılırsa şeytan çarpacağına inanılmaktadır. -Ala yaprak (bir çeşit sarmaşık) olan yerde şeytanın yaşadığına inanılır.

-Ocaktaki sayacak veya sacın işi bitince ateşten alınmaz ise şeytanların yemek pişirdiğine inanılmaktadır.

Nazar Değmesi İle İlgili İnanışlar

-Bahçeye ve eve nazar değmesin diye yakınlarına ağı ağacı dikilmektedir. -Renkli gözlü olanların nazarlarının çabuk geçtiğine inanılır.

-Nazarı geçtiği düşünülen kişinin geçtiği yerden toprak alınır ve nazar değen kişinin üzerine serpilir böylece nazardan kurtulduğuna inanılmaktadır.

-Çatal badem ve çatal buğday başağı evin herhangi bir yerine asılırsa nazar değmeyeceğine inanılmaktadır.

-Bahçeye ölmüş sığır, keçi ve at kafası asılırsa bahçeye kimsenin nazarının değmeyeceğine inanılmaktadır.

-Bahçeye yumurta kabuğu asılırsa nazar değmeyeceğine inanılmaktadır.

-Çocuğun kulağının arkasına kara sürülürse nazar değmeyeceğine inanılmaktadır. -Çocuğun sağ omzuna muska ve nazar bocuğu takılır böylece çocuk nazardan koruduğuna inanılmaktadır.

-Nazar değen kişiler ya kendilerine kurşun döktürürler yada kendilerini bir ocakçıya okutarak nazardan kurtulduklarına inanılmaktadır.

Diğer İnanışlar

-Ocakta yanan ateş de kömür dikilirse misafir geleceğine inanılmaktadır.

-Sağ el kaşınırsa hediye geleceğine inanılır. Sol el kaşınır ise alacaklı geleceğine inanılmaktadır.

-Çay bardağının içinde küçük çay kazığı parçası olursa misafir gelecektir ve bu kazığı ısırarak gelecek olan misafirin cinsiyeti de bilindiğine inanılmaktadır.

-Evin içinde ıslık çalınırsa eve yılan geleceğine bu yüzden evde ıslık çalınması iyi bir şey olmadığına inanılmaktadır.

- Gece sakız çiğneyen kişi, ölünün kemiğinin çiğnendiğine inanılmaktadır. -Gece tırnak kesilmesi hoş görülmemektedir.

-Uykuda dişlerini gıcırdatan ölü kemiği yerdiğine inanılmaktadır.

-Yolda giderken delik taş gördüğünde onu kaldırarak bir yere asmak uğur getirdiğine inanılmaktadır.

-Ocakta ateş yanarken odunlardan “vıışşşş” diye bir ses çıkarsa biri o evden bir kişi hakkında gıybet yaptığına inanılır.

- Bir kişinin kulağı çınlar ise bir kişi onun hakkında konuşuyordur ve “Biri beni anıyor” lafı söylenir.

- Ağaçların meyvesi ve tohumları çok olursa o yıl kış ayının sert geçeceğine inanılır. -İki insan konuşurken istemeyerek birinin ismini söylediğinde o kişi kendisini andığına inanılır.

-Tüfeğin üzerinden geçilirse tüfeğin avının tutulacağına inanılır ve bu tür tüfekler üç defa yufkadan geçirilir böylece tekrar vuracağına inanılır.

-Küçük çocuğun üzerinden atlanırsa o çocuğun cüce kalacağına inanılır ve hemen üç defa tekrar atlanır çocuğun üzerinden.

-Yatarken ellerini iki ayağının arasına alıp da yatanların kısmetinin kapanacağına inanılmaktadır.