Ġç Denetim Süreci

Uygulama yapılan Ģirkette iç denetim süreci denetimi yapılacak alanların belirlenmesi ile baĢlamaktadır. Ġç Denetim Takım Yöneticisi tarafından denetim alanlarının öncelik sıralaması yapılır. Ġç Denetim Takım Yöneticisi bölümün kim tarafından yürütüleceğine karar verir ve denetim planını oluĢturmak üzere seçtiği iç denetçilere görevini, görevlendirme yazısı ile tebliğ eder. Görevlendirme yazısını tebliğ alan iç denetçi denetlenecek bölüme bilgilendirme yazısını göndererek denetim sürecini baĢlatır. Denetlenecek bölüm ile görevlendirilen iç denetçiler denetlenen birimden bilgi toplayarak elde edilen bilgiler ıĢığında verilerin ve risklerin değerlendirilmesini yaparlar. Denetim sonucunda elde edilen bulgular dikkate alınarak hazırlanan rapor önce baĢ denetçi yardımcısına daha sonra da baĢ denetçiye iletilir. BaĢ denetçi, raporu inceleyerek gerekli gördüğü ilave ya da düzeltmeleri yaparak raporu Ġç Denetim Takım Yöneticine sunar. Ġç denetimin temel amacı; uygulamanın yapıldığı Ģirkette bulunan bölümlerin faaliyetlerinin doğru yapılıp yapılmadığı konusunda denetleme yapmak ve Ģirketin üst yönetimine raporlar sunarak güvence ve danıĢmanlık vermektir. Ġç Denetim

Takım Yöneticisi tarafından seçilen iç denetçi görevlendirmesi ile ilgili tebliğ yazı örneği ve uygulamanın yapıldığı Ģirketteki iç denetim sürecine ait akıĢ diyagramına aĢağıda yer verilmiĢtir.

ġekil 11: Ġç Denetim Sürecinin AkıĢ Diyagramı Rapor Rapor Rapor Rapor Görevlendirme Tebliğ Yazısının Gönderilmesi Yönetim Kurulu Genel Müdür Ġç Denetim Takım Yöneticisine Raporun Sunumu BaĢ Denetçiye Ġç Denetim Raporunun Ġletilmesi Ġç Denetçi Denetim Faaliyeti Denetim Yapılacak Alanlarının Belirlenmesi

ġekil 12: Ġç Denetçi Görevlendirmesi Ġle Ġlgili Tebliğ Yazı Örneği

... A.ġ.

Konu: Ġç Denetim Görevlendirme Tebliğ

Sayın ...

ġirketimizin ... bölümünün ... / ... tarihleri arasında gerçekleĢtirilecek denetimi için görevlendirilmiĢ bulunmaktasınız. Ġlgili bölümün faaliyetlerine iliĢkin denetimi, temel iç denetim prensiplerine göre gerçekleĢtirmenizi ve tarafınızca düzenlenecek iç denetim raporunu .../.../... tarihine kadar yöneticinize teslim etmenizi rica ederim.

Ġç Denetim Yöneticisi Denetimin Konusu:

Denetimin Kapsamı:

Ġç denetçi; denetimi yaptığı bölümle ilgili detaylı bilgi toplar ve topladığı bilgilerden denetime iliĢkin kanıtlar elde eder. Bu kanıtları belgelemek üzere denetime dair değerleme sonuçlarını da kendi çalıĢma planı çerçevesinde çalıĢma dosyalarına kaydeder. Ġç denetçinin çalıĢma dosyaları; denetimin konusu, denetlenen bölümün ismi, denetimin kapsamı, denetimde izlenen yol ve yöntemler, elde edilen bilgiler, tespit edilen sonuçlar gibi konuları içermektedir. Hazırlanan çalıĢma dosyaları denetim sonucunda hazırlanacak iç denetim raporuna da referans oluĢturmaktadır. Ġç denetçinin çalıĢma dosyasına ait örneğe aĢağıda yer verilmiĢtir.

ġekil 13: Ġç Denetçinin ÇalıĢma Dosyasına Ait Örnek

………. A.ġ. Ġç Denetim Bölümü Ġç Denetçi ÇalıĢma Dosyası Denetimin Konusu

Denetlenen Bölüm Adı Denetimin Kapsamı

Denetimde Ġzlenen Yol ve Yöntemler Elde Edilen Bulgular

Tespit Edilen Sonuçlar Yapılması Gerekenler Alınması Gereken Önlemler

Ġç Denetçi Ad Soyad Ġmza

Kontrol Eden BaĢ Denetçi Yardımcısı Ad Soyad

Ġmza

denetçi yardımcısı ve sonrasında da baĢ denetçi tarafından kontrol edilmektedir. Ġç denetim çalıĢma dosyalarını temel alarak hazırlanan iç denetim raporu da iç denetçinin yöneticilerinin onay ve kontrolünden geçtikten sonra iç denetim raporu halini alarak nihai olarak Ġç Denetim Yöneticisine denetim süreci sonunda sunulmaktadır. Ġç denetim süreci sonunda hazırlanan iç denetim rapor örneği de aĢağıda yer almaktadır.

ġekil 14: Ġç Denetim Raporu

……….. A.ġ. ĠÇ DENETĠM RAPORU Denetimden Sorumlu Ġç Denetçi:

Denetimi Kontrol Eden BaĢ Denetçi Yard. Ve BaĢ Denetçi: Denetim Yapılan Bölüm:

Denetim Yapılan Bölüm Yöneticisi: Denetim Bölümü:

Denetim Bulguları: Denetim Sonuçları:

Denetim Sonucunda Yapılması Gereken Aksiyonlar:

Ġç denetim raporunun hazırlanmasına iç denetçinin denetlenen birim çalıĢanlarıyla yaptığı yüz yüze görüĢmeler kaynak oluĢturmaktadır. Bu görüĢmeler sayesinde iç denetçiler, denetimi yapılan bölümdeki iĢlerin ve faaliyetlerin iĢleyiĢi hakkında bilgi almaktadır. Böylelikle denetçi, denetlenen birimde karĢılaĢılan sorunlar veya önem arz eden konular ile ilgili en kısa sürede ve etkili olan bir yoldan bilgi toplamıĢ olmaktadır. GörüĢmeler aynı zamanda muhtemel sorunlar, hassas konular açısından da önemli bir kaynak oluĢturmaktadır. Ġç denetçiler kaynakların sınırlılığı sebebiyle denetim kapsamı önceden belirlenmiĢ ve kurumsal yönetim ve kararları direkt olarak etkileyecek önemli ve kritik konular üzerine odaklanırlar.

Ġç denetçi, denetlenen birimden toplanan bilgileri ve bulguları değerlendirip analiz ederek iç denetim raporunu hazırlar ve Ġç Denetim Yöneticisine verilen süre sonuna kadar teslim eder. Ġç Denetim Yöneticisinin de görevi hazırlanan raporu inceleyerek bu raporu baĢta Yönetim Kurulu olmak üzere tüm ilgililere iletmek ve sunmaktır. Hazırlanan raporun bir örneği denetimi yapılan bölümün yöneticine de gönderilir. Eğer iç denetçi ile denetlenen bölüm arasında görüĢ farklılıkları oluĢuyor ise bu anlaĢmazlıklar Ġç Denetim Yöneticisi tarafından çözülmektedir. AnlaĢmazlığın aĢılamaması halinde ise ilgili konu Yönetim Kurulu toplantılarında gündeme getirilmekte ve çözüm aranmaktadır.

Uygulama yapılan Ģirketin iç denetim bölümündeki çalıĢanlarla yapılan görüĢmeler sonucunda elde edilen bilgiler ıĢığında iç denetimin, Ģirketin kurumsal yönetim ve kararlarına olan etkisine ve Ģirket sürekliliğinin sağlanmasına olan katkıları tespit edilmiĢ olup aĢağıda maddeler halinde belirtilmiĢtir.

 Ġç denetim, Yönetim Kuruluna ve yönetime objektif güvence sağlamaktadır.

 Ġç denetçi hem Yönetim Kurulu hem de Üst Yönetim için en önemli bağımsız kontrol ve denge aracı olmaktadır.

 Ġç denetim bölüm çalıĢanları, kurumsal yönetim süreçlerinin kurulmasına ve uygulanmasına katkıda bulunan danıĢmanlık faaliyetlerinde bulunmaktadır.

 Ġç denetim, hatalı ve hileli iĢlemlerin ortaya çıkartılmasını ve tekrarlanmaması için alınması gereken önlemlerin tespit edilmesini sağlamaktadır.

 Ġç denetim, Ģirketin etik değerlere uyun sağlamasına yardımcı olmaktadır.

 Ġç denetim, profesyonel yöneticilere yetki devrinde güvence sağlamaktadır.

 Ġç denetim, Ģirkette kurumsal yönetim sisteminin yeterliliği ve etkinliğini değerlendirerek yönetime güvence vermektedir.

 Ġç denetim, kurumsal yönetim sürecinin diğer katılımcıları arasında iĢbirliği sağlamaktadır.

 Ġç denetim, kurumsal yönetim sisteminin bütünleĢtirici bir parçasıdır.

 Ġç denetim sisteminin varlığı ile kurumsal yönetime iliĢkin değer, bulgu ve önerilerin üst yönetime sunulması ve kurumsal yönetime iliĢkin birliktelik, çağrıĢım ve sinerjinin üst kademelere taĢınması mümkün olmaktadır.

 Yapılan aylık Yönetim Kurulu toplantılarında denetimi yapılan bölümlere ait iç denetim raporunda yer alan önemli bilgilerin Ģirketin diğer üst düzey yöneticileri ile paylaĢılması suretiyle birim yöneticilerinin diğer bölüm faaliyetlerinin iĢleyiĢi ile ilgili bilgi sahibi olması sağlanmaktadır.

 Bütünlüğü, doğruluğu ve tarafsızlığı denetlenmiĢ bilgiye eriĢim sağlanmaktadır.

 Ġç denetim, sistemlerin etkinliğini ölçüp değerlendirmektedir.

 Kurumsal yönetim anlayıĢının uygulama yapılan Ģirkette oluĢması, değerinin artırılması ve kalitesinin sürdürülebilmesi için iç denetim kurumsal yönetim anlayıĢına iĢlevsellik kazandırmaktadır.

 Ġç denetim, tüm iĢletme faaliyetlerinin değerlendirilmesi ve iĢletmenin amaçlarına daha yeterli bir biçimde ulaĢmasına yön veren yönetim aracı olmaktadır.

 Ġç denetim, uygulamanın yapıldığı Ģirkette kurumsal yönetim ilkelerinin ( Ģeffaflık, adillik, hesap verilebilirlik, sorumluluk) uygulanmasında etkin bir rol

oynamakta ve kurumsal performansın gerçekleĢmesine destek olmaktadır.

 Ġç denetim aynı zamanda kurum yönetmelikleri, politikalarının devamlılığını sağlayarak Ģirketin mevzuata uygun davranmasında önemli bir rol oynamaktadır.

4.13. Ġç Denetimin Kurumsal Yönetimdeki Öneminin Ġncelendiği Uygulamanın