Vergi Denetim Kurulu Başkanlığı

10.07.2011 tarihli 646 Sayılı KHK ile Maliye Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkındaki 178 Sayılı KHK’da yapılan düzenlemelerle birlikte 12.07.2011 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere VDKB oluşturulmuştur. Aşağıda VDKB hakkında ayrıntılı bilgiler verilecektir.

3.1.3.1.2.1. Vergi Denetim Kurulu Başkanlığı’nın Yapısı

VDKB’nin organizasyon yapısını gösteren aşağıdaki şema incelendiğinde, VDKB’nin Başkan, Başkan Yardımcısı, Başkan Yardımcısı Vekilleri ile Grup Başkanlarından oluştuğu görülmektedir.

Şema 3. Vergi Denetim Kurulu Başkanlığı Organizasyon Şeması

Kaynak: GİB, 2014a: http://www.vdk.gov.tr.

Vergi

Denetim

Kurulu

Başkanı

Başkan

Yardımcısı

Küçük ve Orta Ölçekli Mükellefler İnceleme Şube Müdürlüğü II Büyük Ölçekli Mükellefler İnceleme Şube Müdürlüğü

Organize Vergi Kaçakçılığı İle Mücadele İnceleme Şube Müdürlüğü Örtülü Sermaye, Transfer Fiyatlandırması ve Yurtdışı Kazançlar Şube Müdürlüğü

Başkan

Yardımcı

Vekili

Bina Yönetimi ve Evrak Şube Müdürlüğü Bilgi Edinme Şube Müdürlüğü

İdari ve Mali İşler Şube Müdürlüğü I İdari ve Mali İşler Şube Müdürlüğü II Arşiv Şube Müdürlüğü

Grup

Başkanlıkları

Küçük ve Orta Ölçekli Mükellefler Grup Başkanlığı Büyük Ölçekli Mükellefler Grup Başkanlığı

Organize Vergi Kaçakçılığı İle Mücadele Grup Başkanlığı

Örtülü Sermaye, Transfer Fiyatlandırması ve Yurtdışı Kazançlar Grup Başkanlığı

Başkan

Yardımcı

Vekili

Küçük ve Orta Ölçekli Mükellefler İnceleme Şube Müdürlüğü I İhbar ve Şikayetleri Değerlendirme Şube Müdürlüğü

Halkla İlişkiler Şube Müdürlüğü

Performans Değerlendirme Şube Müdürlüğü

Başkan

Yardımcı

Vekili

Teftiş ve Soruşturma Şube Müdürlüğü Risk Analiz Şube Müdürlüğü Bilgi İşlem Şube Müdürlüğü İnsan Kaynakları Şube Müdürlüğü I İnsan Kaynakları Şube Müdürlüğü II

VUK ve diğer gelir kanunları kapsamında vergi incelemeleri yapmak, gelen ihbar ve şikayetleri değerlendirmek ile vergi kaçırma ve vergiden kaçınmaya yönelik gerekli önlemlerin alınması konusunda araştırmalar yapmak gibi VDKB’ye verilen görevlerin yerine getirilmesinde, uzmanlaşma ve işbölümünün sağlanmasında uygun görülen yerlerde Bakan onayı ile doğrudan VDKB’ye bağlı olarak aşağıdaki grup başkanlıkları kurulabilir;

 Küçük ve Orta Ölçekli Mükellefler Grup Başkanlığı,  Büyük Ölçekli Mükellefler Grup Başkanlığı,

 Organize Vergi Kaçakçılığı ile Mücadele Grup Başkanlığı,

 Örtülü Sermaye, Transfer Fiyatlandırması ve Yurtdışı Kazançlar Grup Başkanlığı.

3.1.3.1.2.2. Vergi Denetim Kurulu Başkanlığı’nın Görev ve Yetkileri

646 Sayılı KHK ile yapılan düzenlemeler ile birlikte oluşturulan VDKB’nin görev ve yetkileri aşağıdaki gibidir;

 VUK ve diğer gelir kanunları kapsamında vergi incelemeleri yapmak,

 Her türlü bilgi, veri ve istatistiği toplamak suretiyle oluşturulacak Risk Analiz Sistemi üzerinden mükelleflerin faaliyetlerini gruplar ve sektörler itibarıyla analiz etmek, mukayeseler yapmak ve bu suretle risk alanlarını tespit etmek,  Vergi yükümlülüklerine ilişkin ihbar ve şikayetleri değerlendirmek,

 Vergi incelemelerinde Gelir İdaresi Başkanlığı ile gerekli eşgüdümü ve işbirliğini sağlamak,

 İnceleme ve denetim sonuçlarını izlemek, değerlendirmek ve istatistikler oluşturmak,

 Vergi inceleme ve denetimleri ile raporlamaya ilişkin standart, ilke, yöntem ve teknikleri geliştirmek, inceleme ve denetim rehberleri hazırlamak, vergi incelemesi yapmaya yetkili olanların uyacakları etik kuralları belirlemek,  Vergi müfettişlerinin mesleki yeterlik ve yetkinliklerinin sağlanması ve

arttırılması için gerekli çalışmaları yapmak, bu amaca katkı sağlamak üzere kalite güvence sistemini geliştirerek uygulamak,

 Performans değerlendirme sistemi oluşturmak ve vergi müfettişlerinin performansını bu sisteme göre değerlendirmek,

 Vergi kaçırma ve vergiden kaçınma alanındaki gelişmeler ile bunların ortaya çıkarılması ve önlenmesine yönelik yöntemler konusunda araştırmalar yapmak,

 Vergi mevzuatı ile ilgili görüş ve önerilerde bulunmak,

 Bakan tarafından verilen teftiş, inceleme, denetim ve soruşturmaları yapmak,  Bakan tarafından verilen benzeri görevleri yapmak.

3.1.3.1.2.3. Vergi Denetim Kurulu Başkanlığı’na Bağlı Denetim Birimleri

VDKB’ye bağlı denetim birimlerini; Vergi Başmüfettişi, Vergi Müfettişi ve Vergi Müfettiş Yardımcısı olarak sıralayabiliriz. Vergi müfettişleri en az dört yıllık yükseköğretim veren hukuk, siyasal bilgiler, iktisat, işletme, iktisadi ve idari bilimler fakülteleri ile yönetmelikle belirlenen yükseköğretim kurumlarından veya bunlara denkliği Yükseköğretim Kurumunca kabul edilmiş yükseköğretim kurumlarından mezun olup sınavın yapıldığı tarih itibariyle otuz beş yaşını doldurmamış olan ve yapılacak özel yarışma sınavını kazananlar arasından Bakan onayı ile mesleğe Vergi Müfettiş Yardımcısı olarak atanmaktadır8_.

646 Sayılı KHK’nın Ek 29. maddesine göre; “Vergi Müfettiş Yardımcılığı’na

atananlardan giriş sınavındaki başarı sırasına göre en başarılı yüzde yirmisi üç aylık ayrı bir eğitime tabi tutulur. Bu eğitim sonucunda yapılacak yazılı ve sözlü sınavda başarı sırasına göre en başarılı yüzde yirmi beşi Küçük ve Orta Ölçekli Mükellefler Grup Başkanlığı dışındaki grup başkanlıklarından birisinde görevlendirilir. Giriş sınavında ilk yüzde yirmiye, eğitim sonucunda yapılacak sınavda ise ilk yüzde yirmi beşe giremeyenler ise Küçük ve Orta Ölçekli Mükellefler Grup Başkanlığı’nda görevlendirilir.”

“Vergi Müfettiş Yardımcıları, fiilen üç yıl çalışmak ve yardımcılık döneminde performans değerlendirmesine göre başarılı olmak şartıyla yapılacak yeterlik sınavına girmeye hak kazanırlar. Yeterlik sınavında her bir grup başkanlığı itibarıyla yer alacak sınav konuları ile ortak sınav konuları ve sınava ilişkin diğer usul ve esaslar yönetmelikle düzenlenir. Yapılacak yeterlik sınavında başarılı sayılabilmek için giriş sınavında alınan puanın yüzde otuzu ile yeterlik sınavında alınan puanın yüzde yetmişinin toplamının yüz puan üzerinden en az altmışbeş puan olması şarttır. Yeterlik sınavında başarılı olanlar Vergi Müfettişi olarak atanırlar. Küçük ve Orta Ölçekli Mükellefler Grup Başkanlığı’nda görev yapmakta iken Vergi Müfettişi olarak atananlardan yeterlik sınavındaki başarı

8 _{10.07.2011 Tarih ve 27990 Sayılı Resmi Gazetede yayınlan 646 Sayılı Vergi Denetim Kurulu Başkanlığının Kurulması Amacıyla}

sırasına göre en başarılı yüzde beşi, diğer grup başkanlıklarında görevlendirilir. Yeterlik sınavına girmeye hak kazanamayanlar ile yeterlik sınavında başarılı olamayanlar ise Bakanlıkta derecelerine uygun memur kadrolarına atanırlar.”

“Yardımcılık dönemi dahil Vergi Müfettişi olarak en az on yıl çalışan, yeterlik sonrası dönemde en az üç yıl performans değerlendirmesine tabi tutulan ve yapılan performans değerlendirmelerinde başarılı olanlar, Vergi Başmüfettişi kadrolarına atanırlar. Küçük ve Orta Ölçekli Mükellefler Grup Başkanlığı’nda görev yapıp, bir takvim yılı içinde Vergi Başmüfettişi olarak atananlardan giriş sınavında alınan puanın yüzde onu, yeterlik sınavında alınan puanın yüzde yirmisi ve performans değerlendirmesine göre alınan puanın yüzde yetmişi esas alınarak yapılacak sıralamaya göre en başarılı yüzde beşi, izleyen yıl içinde diğer grup başkanlıklarında görevlendirilir.”

Yine 646 Sayılı KHK’nın Ek 30. maddesine göre; “Vergi incelemesine yetkili

olanlar, görevlerinden ayrıldıktan sonra üç yıl süreyle, görevden ayrılış tarihi itibarıyla son üç yıl içinde nezdinde inceleme yaptıkları mükellefler veya bu mükelleflerin veya ortaklarının idaresi, denetimi veya sermayesi bakımından doğrudan veya dolaylı olarak bağlı bulunduğu ya da nüfuzu altında bulundurduğu kurumlarda herhangi bir görev veya iş alamazlar.” denilerek vergi müfettişlerine bir takım yasaklar getirilmiştir. Bunun

sebebi ise, zaten az olan denetim elemanlarının vergi müfettişliğini bırakarak diğer sektörlere geçmesinin önlenmeye çalışılmasıdır.