ORGANİZASYONLARI
Serebral Palsi, dünya çapında 17 milyon kişiyi etkileyen ve çocuk- lukta ortaya çıkan en yaygın motor bozukluktur. CPISRA, Serebral Palsi (CP) ve ilgili nörolojik durumlar için sporu ve rekreasyonu sağlayan ve teşvik eden uluslararası spor organizasyonudur. Başlangıçta Uluslararası Serebral Palsi Derneği'nin (ISCP) bir parçası olarak 1969 yılında kuruldu ve 1978'de bağımsızlığına kavuştu. Rekreasyonel spor organizasyonları sağlayan ve teşvik eden CPISRA, Paralimpik Oyunları'nın kurucu örgütü- dür ve Uluslararası Paralimpik Komitesi (IPC) tarafından engel gruplarını temsil etmek üzere tanınan dört Uluslararası Engelliler için Spor Kurulu- şu’ndan (IOSD) biridir (CPISRA-1, 2020).
Serebral Palsi veya benzer nörolojik rahatsızlıkları olan herkes, dün- ya çapında spor ve rekreasyonel organizasyonlardan yararlanma ve bun- lara katılma imkânına sahiptir. CPISRA rekreasyonel spor ve egzersiz ola- naklarının artırılmasına, uyarlanabilir sporun geliştirilmesine ve bölgesel, ulusal ve uluslararası spor etkinliklerinin kolaylaştırılmasına odaklan- maktadır. CPISRA ayrıca, CPISRA Akademisi'nde bu kurum için hizmet veren antrenörlerin ve eğitmenlerin kendilerini geliştirmeleri için çeşitli eğitimler vermektedir (CPISRA-1, 2020).
CPISRA'nın tarihi, 1969'da Uluslararası Cerebral Palsi Toplulu- ğu’nun (ICPS) kurulmasıyla başlar. ICPS'nin bir kısmı, 1972'de Londra'da ilk Cerebral Palsy oyunlarını düzenleyen bir spor ve eğlence grubuydu. 1974'te iki Uluslararası CP Oyunu daha düzenlendi. 1976'da ise Cerebral Palsy Uluslararası Spor ve Rekreasyon Derneği'nin (CPISRA) kurulduğu ve ICPS'den ayrı olacağı açıklandı. 1982 yılında, CPISRA Dünya Oyun- ları Danimarka'da yapıldı ve ilk Dünya CP Futbol Şampiyonası etkinliğe dâhil edildi. Boccia zaten CPISRA tarafından geliştirilmeye başlamıştı ve 1984'te her iki spor da New York'taki Paralimpik Oyunlarda sahne aldı. CPISRA Dünya Oyunları, 2005 yılına kadar her 4 yılda bir Avrupa ve ABD'de geliştirilmeye ve düzenlenmeye devam etti. 2015'te, 10 yıllık bir aradan sonra, CPISRA Dünya Oyunları yeniden sahne aldı ve 2018'de 30 ülkeden 600 katılımcı İspanya'da bir araya geldi. CPISRA'nın önemli bir yönü de her zaman uyarlanabilir sporların gelişiminde önemli bir rol oynaması olmuştur (CPISRA-2, 2020).
CPISRA Dünya Oyunları 4 yılda bir düzenlenen, performans ve ge- lişime odaklanan en önemli çoklu spor organizasyonlardan biridir. Oyun- ların amacı, sporcuları Paralimpik Oyunları, Dünya Şampiyonaları, İn- giliz Milletler Topluluğu Oyunları, ASEAN Para Oyunları ve ParaPan Amerikan Oyunları gibi yüksek profilli etkinliklere hazırlamak deneyimi kazanmalarını sağlamaktır. CPISRA Dünya oyunlarının genel amaçları aşağıdaki gibidir:
• Dünya çapında spor ve rekreasyona CP sporcularının katılımını arttırmak.
• CP sporcularına uluslararası rekabet ortamları hazırlamak. • CP sporu ve rekreasyon imkanlarını arttırmak ve iyileştirmek. • Boccia ve CP Football uayarlamaları gibi diğer sporların da uyar- lanmalarını sağlamak (CPISRA-3, 2020).
CPISRA Gelişim Oyunları, gelişimi ve eğitimi destekleyen, herkes için rekabet etme imkânı sağlayan oyunlardır. Gelişim Oyunlarının böl- gesel olarak düzenlenmesi CPISRA kurulu tarafından teşvik edilmektedir ve üyeler istedikleri zaman CPISRA Geliştirme Oyunları düzenlemeyi ta- lep edebilmektedir. CPISRA Geliştim Oyunları, genel amaçları aşağıdaki gibidir:
• Paralimpik sporlar, CPISRA tarafından yönetilen sporlar ve diğer entegrasyon amaçlı engelli sporlara CP Sporcularının katılımlarını arttır- mak.
• CP sporcularının bölgesel oyunlara katılımlarının yanı sıra elit yarışmalarda da yer almalarının kolaylaştırılmasını sağlamak.
• CP sporcuları, antrenörler, teknik görevliler ve takım personeli için eğitimler ve gelişim imkânları sağlamak (CPISRA-4, 2020).
Son olarak CPISRA Aktivite Kampları, hem günlük yaşamda hem de daha zorlu, maceralı ortamlarda fiziksel aktiviteye katılımı teşvik etmek için düzenelen ve CP’li bireylerin sosyal gelişimlerini sağlayan organi- zasyonlardır (CPISRA-5, 2020).
KAYNAKÇA
Blauwet, C., & Willick, S. (2012). The Paralympic Movement: Using Sports to Promote Health, Disability Rights, and Social Integration for Athletes with Disabilities. Physical Medicine Rehab, 4(1), 851-856. doi:10.1016/j. pmrj.2012.08.015
Braye, S., Dixon, K., & Gibbons, T. (2013). A mockery of equality’: an explora- tory investigation into disabled activists’ views of the Paralympic Games.
Disability & Society, 28(7), 984-996. doi:10.1080/09687599.2012.748648
Clair, J. M. (2011). Global organizational change in sport and the shifting mea- ning of disability. Sport in Society: Cultures, Commerce, Media, Politics,
14(9), 1072-1093. doi:10.1080/17430437.2011.614765
CPISRA-1. (2020, 11 05). Cerabral Palsy International Sports and Recreation
Association. https://cpisra.org/about/ adresinden alındı
CPISRA-2. (2020, 11 05). Cerebral Palsy International Sport and Recreation
Association. https://cpisra.org/cpisra-history/ adresinden alındı
CPISRA-3. (2020, 11 05). Cerebral Palsy International Sports and Recreation
Association. https://cpisra.org/world-games/ adresinden alındı
CPISRA-4. (2020, 11 05). Cerebral Palsy International Sports and Recreation
Association. https://cpisra.org/development-games/ adresinden alındı
CPISRA-5. (2020, 11 05). Cerebral Palsy International Sports and Recreaiton
Association. https://cpisra.org/camps/ adresinden alındı
Di Palmia, D., Raiola, G., & Tafuri, D. (2016). Disability and Sport Management: a systematic review of the literature. Journal of Physical Education and
Sport, 16(3), 785 - 793. doi:10.7752/jpes.2016.03125
IBSA-1. (2020, 11 05). International Blind Sports Assocation. https://www.ib- sasport.org/history/ adresinden alındı
IBSA-2. (2020, 11 05). International Blind Sports Assocation. https://www.ib- sasport.org/sports/ adresinden alındı
ICSD-1. (2020, 11 05). International Comitee of Sports for Deaf. http://www. ciss.org/icsd adresinden alındı
ICSD-2. (2020, 11 05). International Comitee of Sports for Deaf. http://www. ciss.org/icsd/history adresinden alındı
ICSD-3. (2020, 11 05). International Comitee of Sports for Deaf. http://www. ciss.org/icsd/games-facts adresinden alındı
Ilkım, M. (2019). Toplumsal Alanda EngelliBireyler Ve Katıldıkları Spor Akti- viteleri. Çalışmalar, Spor Bilimlerinde Güncel (s. 21-42). içinde Ankara: Akademisyen Yayınevi.
IPC-1. (2020, 11 05). International Paralimpic Comitee. https://www.paralym- pic.org/paralympic-games adresinden alındı
IPC-2. (2020, 11 05). International Paralympic Comitee. https://www.paralym- pic.org/ipc/history adresinden alındı
IPC-3. (2020, 11 05). International Paralympic Comitee. https://www.paralym- pic.org/ipc/who-we-are adresinden alındı
IPC-4. (2020, 11 05). International Paralympic Comitee. https://www.paralym- pic.org/sports adresinden alındı
IWAS-1. (2020, 11 05). International Whellchair and Amputee Sports Federati-
on. https://iwasf.com/about/who-we-are/history/ adresinden alındı
IWAS-2. (2020, 11 05). International Whellchair and Amputee Sports Federa-
tion. https://iwasf.com/iwas-games/iwas-world-games/overview/ adresin-
den alındı
IWAS-3. (2020, 11 05). International Whellchair and Amputee Sports Federa-
tion. https://iwasf.com/iwas-games/iwas-youth-world-games/overview/
adresinden alındı
IWAS-4. (2020, 11 05). International Whellchair and Amputee Sports Federati-
on. https://iwasf.com/iwas-games/iwas-guttmann-games/overview/ adre-
sinden alındı
Kaya, M. (2018). The Contrıbutıon of Dısabled Sports Organızatıons to the Sports Economy: Kayseri Example. 1. Atlas Uluslararası Sosyal Bilimler
Kongresi (s. 44-51). Nevşehir: İksad Yayınevi.
Legg, D., & Robert, S. (2011). The Paralympic Games and 60 years of change (1948–2008): unification and restructuring from a disability and medical model to sport-based competition. Sport in Society: Cultures, Commerce,
Media, Politics, 14(9), 1099-1115. doi:10.1080/17430437.2011.614767
Makhov, A., Stepanova, O., Shmeleva, S., Petrova, E., & Dubrovinskaya, E. (2015). Planning and Organization of Sports Competitions for Disabled People: Russian Experience. Biosciences Biotechnology Researcg Asia,
12(1), 877-886. doi:10.13005/bbra/1735
Mauerberg-deCastro, E., Campbell, D. F., & Tavares, C. P. (2016). The glo- bal reality of the Paralympic Movement: Challenges and opportunities in disability sports. The Journal of Physical Education, 22(3), 111-123. doi:10.1590/S1980-6574201600030001
Misener, L., & Darcy, S. (2014). Managing disability sport: From athletes with disabilities to inclusive organisational perspectives. Sport Management
Review, 17(1), 1-7. doi:10.1016/j.smr.2013.12.003
Mumcu, H. (2018). Engelli Spor Politikaları. Ankara: Akademisyen Yayınevi. Myśliwiec, A., & Damentko, M. (2015). Global Initiative of the Special Olympi-
cs Movement for People with Intellectual Disabilities. Journal of Human
Novak, A. (2014). Disability Sport in Sub-Saharan Africa: From Economic Un- derdevelopment to Uneven Empowerment. Disability and the Global
South, 1(1), 44-63.
Oliver, J. (1958). The Effect Of Physıcal Condıtıonıng Exercıses And Actı- vıtıes On The Mental Characterıstıcs Of Educatıonally Sub‐Normal Boys. British Journal of Educetional Psychology, 28(2), 155-165. do- i:10.1111/j.2044-8279.1958.tb01437.x
Olympics, S. (2020, 11 05). History of Special Olympics. https://www.specialol- ympics.org/about/history/1968-games adresinden alındı
Özdemir, M., Ilkım, M., & Tanır, H. (2018). The Effect of Physical Activity On Social Adaptation And Skills Development In Mentally Disabled Indivi- duals. European Journal of Physical Education and Sport Science. VIRTUS-1. (2020, 11 05). Word Intellectual Impairment Sport. https://www.vir-
tus.sport/about-us/who-we-are/who-we-are adresinden alındı
VIRTUS-2. (2020, 11 05). Word Intellectual Impairment Sports. https://www. virtus.sport/virtus-global-games adresinden alındı
Yavuz, C. (2019). The Relationships among Attitude towards Sports, Loneliness and Happiness in Adolescents. Universal Journal of Educational Resear- ch, 7(3), 790-796.