Butik Otel Tasarımında Dikkat Edilecek Faktörler

“Müşterilerin bir otelden memnun kalmalarında ve bir oteli tercih etmelerinde temizlik, rahatlık, konfor son derece önemlidir. Buna günümüz otelcilik anlayışındaki bazı gelişmeler de eklendiğinde, çok değişik işlevli mekânlara sahip olan otellerde, mekânları doğru düzenlemek ve müşterinin tüketimine sunmak önemli bir tasarım hizmeti olmaya başlamıştır.” (Çiçek ve Karaburun, 2014).

Butik otel giriĢten otel odasına giden süreçte hafızada etkin bir iz kalabilmesi için baĢarılı bir mekânsal çözüm analizlerin yanı sıra özgün donatı tasarımlar da önemlidir. Mekanın giriĢi, lobi, dolaĢım ve fonksiyonlar hakkında otelini kimliğini yansıtacak izler verilmesi gerekmektedir. Mekan tasarımı bize mimari bir dille; doku, renk, müzik, malzeme ve formun bir aradaki uyumunu algılayabilmelidir. Butik otelin oda katının, plan tipini oluĢturulurken müĢterinin en rahat odaya ulaĢması önceliği olmalıdır. Kütle formu, otellerde geceleme iĢlevinin yer aldığı oda katları ve katların plansal Ģemasının oluĢturulmasında önemli rol oynamaktadır. Otel tasarımda odaların planlandırılmasında ana amaç mümkün olduğu kadar fazla odanın cepheden ve varsa manzaradan faydalanabilecek Ģekilde yerleĢtirilmesidir. Otel tasarımında, ön cepheye bakan ve manzara gören odaların, diğer odalara göre daha pahalı olarak satılması nedeniyle, tasarım çalıĢmalarında da ön cepheye bakan odaların sayısı fazla olacak Ģekilde kütle formunu biçimlendirmek, iĢletme açısından da en doğru tasarım Ģekli olacaktır (Tunalı, 2009).

GiriĢ mekânı; oteli anlatan ve kullanıcıya ilk izlenimi veren, otelin en etkili mekânıdır. MüĢteriler tarafından kolay algılanabilen, çarpıcı bir Ģekilde tasarlanmalıdır. Butik oteller diğer otellere göre daha az metrekarelere sahip oldukları için giriĢleri otelin boyutları ile orantılı olması gerekmektedir. Ana giriĢ kapısının boyutlarının, en az iki bavullu bir insanın girebileceği Ģekilde geniĢ olması yeterlidir (Çelik, 2010).

En az giriĢ mekânı kadar önemli olan bir diğer otel mekânı da lobi mekânlarıdır. Lobi mekânları otelin merkezi konumundadır ve diğer mekânlara bu mekân içerisinden dağılım yapılır. O yüzden yönlendirilmenin çok iyi yapılması gerekmektedir. Ġç mekân tasarımı da otelin kimliğini ve niteliğini yansıtacak Ģekilde olmalıdır. Büyük ölçekli otellerin genelinde lobi mekânları, içerisinde birçok fonksiyonu barındıran geniĢ alanlara sahiptir. Butik otel lobileri ise daha küçük ölçeklidir ve samimi bir ortam vardır (Çelik, 2010).

Lobi mekânını tasarlarken amaç, giriĢten diğer ortak mekânlara kadar olan bütün alanı mümkün olduğu kadar doğru ve değiĢik fonksiyonel amaçlarla donatarak, renkli ve hareketli bir atmosfer yaratmaktır (Opak, 2009).

Butik otellerin tasarımı olduğu kadar malzeme seçimleri de en önemli etkenlerdir. Örneğin butik otel sirkülasyonun yoğun olduğu alanlar olan giriĢ ve lobilerin malzeme seçimleri önemlidir. Zemin döĢemelerin kolay temizliği yapılabilen, kaygan olmayan ve kullanımı dayanıklı sert malzemeler tercih etmelidir.

Kat koridorları, oda mekanlarına ulaĢımı kolaylık sağlayan ve odaya girmeden önce otel ve oda ile ilgili tüm algıları değiĢtirebilen bölümlerdir. Katlardaki sirkülasyon alanları olan oda koridorlarının tasarımları, otelin konseptine uygun tasarlanmalıdır.

Kat koridoru planlamasında dikkat edilmesi gereken detayların baĢında yangın güvenliği ile ilgili önlemler gelmektedir. Bir odanın en yakın yangın kaçıĢ merdiveninden uzaklığı 15 metreyi geçmemelidir (Türkiye‟deki yangın yönetmeliğine göre bu uzaklık 25 metredir, ancak yabancı yatırımcılar bu mesafeleri kabul etmemektedir). Kat koridorları en az 140 cm geniĢliğinde olmalıdır. Bu geniĢlik bazı marka butik oteller için 150 cm de olabilmektedir (Akçakaya, 2014). Koridor tarafına bakan duvarı kısa, dıĢ cephe tarafında ki duvarı uzun olan yamuk formda olan oda formu gerek manzara ve doğal aydınlatma açısından uygun, gerek de iç mekânın daha esnek tasarlanabilmesi için en kullanıĢlı olandır. Ama bu oda formu yalnızca dairesel kat planlarında kullanılabildiği için en fazla görülen oda formu dikdörtgen planlı olanlardır. Oda formunu oluĢtururken, bu formun içinde yer alan alt mekânlarının boyutunu, ölçeğini, oranını etkilemesi de en önemli unsurlardandır. Bu nedenle oda formu, tasarımı yönlendirici belirleyici ön unsurlardandır (Tugay, 2011).

Ortak kullanım alanları içerisinde; yeme – içme, sosyal hizmet alanlar ve rekreasyon alanlar yoğun sirkülasyona sahip mekanlardır. Bu kullanım alanları, butik otel tasarımını etkileyen faktörlerdir. Butik otellerin tasarım kimliğini yansıtmada oldukça önemli bir mekanlardır. Yeme-içme ve sosyal hizmet mekanları sadece konaklayan müĢterilere değil, dıĢarıdan da gelen misafirlere de hizmet vermektedir. Yeme-içme mekânlarında yerel karakteri, stili, özellikleri ve malzemeyi vurgulayan iç mimari uygulamalar çekicilik yaratmakta; dekoratif detaylar, mobilyalar, mekân atmosferini güçlendirmektedir. Duvarlar, yıpranmaya ve lekelenmeye dayanıklı nitelikte tasarlanmalıdır. Zeminler ise, dayanıklı malzemelerden seçilmelidir (Öktem, 2007). Restoranlarda, genellikle çok çeĢitli aydınlatma elemanları bir arada kullanılır. Genel aydınlatma olarak, mekânın sınırlarını ve duvar malzeme dokularını belirlemek amacı ile tavana gizlenmiĢ direkt olmayan ıĢıklar kullanılabilir. Masaların üzerlerinde bireyselliği sağlamak için tekil aydınlatma elemanları da kullanılabilir (Yolcu, 2006).

Sosyal hizmet alanları içerisinde yer alan toplantı alanlar, yatak odalarının bulunduğu katlardan ayrı lobiye yakın yerlerde tasarlanmalıdır. Salonlar da ses geçirmez bölücü elemanlar olmalıdır. DöĢeme kaplamalarında en önemli unsur; sağlık açısından temizlenebilir, ses azaltıcı ve dayanıklı malzemeler olması açısından önemlidir.

Butik otellerde konaklama alanları, müĢterilerin en uzun vakit geçireceği alanlar olduğu için ev ortamı konforu vermek amacıyla tasarlanmalıdır. Otelin genel konsepti, kullanıcı ihtiyaçlarına göre oda tiplerin belirlenmesi açısından önemlidir.

Otel odası; müĢterilerin ihtiyacı karĢılamak üzere oluĢan duĢ alma, dinlenme, giyinme gibi ihtiyaçlarını karĢılayacak en önemli mekanlarından biridir. Oda tasarımı en uygun Ģekilde düzenlenme yapılması gerekmektedir. Odanın büyüklüğü, formu ve konumunu göz önünde bulundurarak tasarlanmalıdır. MüĢteri, oda kullanımını memnuniyet açısından büyük bir önem taĢımaktadır. Otel odanın büyüklüğüne, kattaki konumu, yatak ölçülerine, odanın kütlesel formu ve mimari tasarımıyla birlikte konaklayacak kiĢi sayısına göre farklı oda tipleri oluĢmaktadır.

Oda tipleri standart oda ve süit oda olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Standart Odalar yatak sayısı ve yatak ölçülerine göre çeĢitlilik göstermektedir.

 Tek kiĢilik oda (Single room)

 Çift kiĢilik oda (Double room)

 Ġki kiĢilik geniĢ yataklı oda (French room)

 Ġki ayrı yataklı oda (Standart Twin room)

 Üç kiĢilik oda (triple room)

Süit odalar; her otelin genel konseptine göre eklenmesi, farklı mekan kurgularıyla alanların büyümesi gibi çözümler olabilir. Suit odalar, standart odalardan daha büyük alanlara sahip odalardır. Otelin konumu, yatak ölçüleri ve kullanıcı sayısına göre çeĢitlilik göstermektedir.

 Junior Suit,

 Kral dairesi (Presidental Suit),

 Executive Suit,

 Superior Room,

 KöĢe Oda (Corner Room/Suit) vb.

Özel alanların mekan tasarımları daha dikkat çekici nitelikte olmalıdır. KullanıĢı ve iĢlevsel oda tasarımına etki eden biri de odanın formudur. Odanın formuna uygun olarak en iyi iĢlevselliği sağlayacak Ģekilde tasarlanmalıdır. Odanın konumu ve kütlesel formuna bağlı olarak otel odasının formu da değiĢkenlik göstermektedir. Butik otellerde farklı formlarda ve aynı metrekareye sahip odalar için çözümlemeler birbirinden farklı oda tipleri ortaya çıkmaktadır.

ġekil 3.1. Otel Yatak Odası Mekan Çözümleri

Kaynak: Apaydın BaĢa, B., 2007

Otel odalarının farklı tipleri için, oda içinde farklı eylemlerin gerçekleĢtirildiği alt mekânlara bağlı olarak alan standartları değiĢiklik göstermektedir. Oda büyüklükleri zaman içerisinde değiĢikliğe uğramıĢtır. Odayı kullanacak kiĢi sayısı ve konaklama süresi de otel odası metrekarelerini etkilemiĢtir. Otel odası tiplerinden en yaygın olarak kullanılanlara göre, iç mekân bölümleri için bir takım standart değerler verilmiĢtir. Bu değerler, oda içinde gerçekleĢen eylemlerin gerekli alanın ihtiyacına göre değiĢmektedir (Yüce, 2015).