Beypazarı’nda İşletme Olarak Kullanılan Tarihi Konutlar

Halkı ikna çalışmaları ile ilçede açılan birkaç restoran, pansiyon ve Beypazarı evlerinin süratle restore edilmesi ve tanıtım süreci ile 2000 yılında turist çekmeye başlayan ilçede, halk farklı bir değişim içine girmiş görünmektedir. 1960’lı yılların sonunda geleneksel yapılara adeta sırtını çeviren halk, bu gün bu evlerin tarihi ve kültürel değerini anlayarak evlerine bakım yapmaktadır. Yeni ev yaptıracak olanlar ise geleneksel yapıların her hangi bir öğesini evlerinde kullanılmasını istemektedir. Bu, genellikle pencerelerin yapımında ve evlere guşgana ekletmek istenmesi tarzında kendini göstermektedir. Bunun yanında belediyenin izin verdiği ve yeterli ekonomik imkânlara sahip olunduğu takdirde, artık kullanılamaz olmuş eski evlerin yerine, aynı yapı özelliklerini taşıyan evlerin yenilerini yaptırmak isteyenlerin sayıları azımsanamayacak kadar fazladır (Demir, 2003, s 117).

Beypazarı’ndaki geleneksel yapıların tümünde hayat devam emektedir.1999 yılının Nisan ayına kadar hiçbir bakım görmeyen bu evlerin yenilenme çalışmaları sonucu hiç olmazsa dış görünümleri yenilenerek ilçenin görünümü bir tablo şeklini almıştır.

Taş mektep

19. yy. ortalarında inşa edilen Taş Mektep, Osmanlı mimarisinin en güzel örneklerindendir. Mektep olarak yapıldığından yapıda süslemelere rastlanmaz

Taş mektep, cumhuriyetin kurduğu ilk okul olma özelliğine sahiptir. Bu binanın zamanında ev olduğu, sonradan okula dönüştüğü belirtilmektedir. Ancak uzun yıllar boyunca okul olarak kullanılan binada hangi zamanda ne gibi değişikliklerin meydana geldiğine dair bir kayıt yoktur. Bugün hem okul hem de ev kimliğinden uzak lokanta olarak kullanılan binada Beypazarı yemekleri gelen yerli ve yabancı turistlerin beğenisine sunulmaktadır (Demir, 2003, s 116).

Tarihi Taş Mektep Restoran, Beypazarı Belediyesi tarafından işletilmekte olup, 11 Kasım 2004 tarihinden itibaren hizmet vermeye başlamıştır. Restoranda Beypazarı yöresel

lezzetlerinin ve kültürünün tanıtılması amacı ile sadece yöresel yemeklere yer verilmektedir.

İletişim:

Adres: İstiklal Mahallesi Alaaddin Sokak No: 4 06730 Beypazarı / Ankara Tel: 0312 762 76 06

Faks: 0312 762 76 59

www.beypazaritasmektep.com

Tarihi bir kent, yaşayan bir tarihe sahip olan yenilenen çehresiyle turizmin parlayan yıldızı Beypazarı'nda Taş Mektep Restoran'ın diğer girişimcilere de örnek olmaktadır. Yemek menüsünde Beypazarı'nın değişilmez lezzetlerinden olan, tarhana çorbası, Beypazarı güveci, 80 katlı baklava, höşmerim servisi yapılmaktadır.

Me’vaların Konağı

Arapça kökenli bir kelime olan Me'va cennet'te, âlimlerin Allah'ın huzuruna kabul edildiği kat, cennetten bir köşe anlamlarına gelmektedir. 19. yüzyılın sonlarında tamamlanan konağımız 2000 yılında restorasyonu tamamlandıktan sonra 2002 yılında faaliyete geçmiştir.

İletişim:

Adres: Cumhuriyet Mahallesi Alaaddin Sokak

Beypazarı/ANKARA/TÜRKİYE Tel: +90.312.762 36 98

http://www.mevalarinkonagi.com/

Fotoğraf 8. Me’vaların konağı Fotoğraf 7 Taş Mektep Konağı

Mevaların Konağı’nın ilk olarak alt katı işletme olarak kullanıma aşılmıştır. Üstteki iki katta konak sahipleri eskiden olduğu gibi, üç kuşak yaşamaya devam etmiştir.

Tarihi dokusu değiştirilmeden, eskiye ışık tutan yapısıyla ziyaretçilerine hizmet vermektedir. İşletmenin yemek menüsü gözleme, ayran, höşmerim tatlısından oluşmaktadır.

Fotoğraf 9 Me’vaların Konağı Yemek Menüsü

Konak Münsür

Konak Münsür; gerek mimari yapısı gerekse yaşanmışlığı ile 300 yıllık bir tarihi eskitmiştir.

Beypazarı yöresinin ileri gelenlerinden biri olan Hamide Hatun tarafından yaptırılmıştır. Yıllar boyu bu konakta yaşayan, Hamide hatun evini devlete hibe ederek Beypazarı'nın ilk Sağlık Ocağının kurulmasını sağlamıştır. Bütün yöre halkı da bu hibe sonucunda "iyilik sever" anlamına gelen "MÜNSÜR" lakabı ile anmaya başlamış ve bu lakap günümüze kadar taşınarak yaşatılmaya devam edilmektedir.

Konak üç kattan oluşmakla birlikte giriş katı taş bir yapıya sahiptir. İlk kat hayat ve mahsen olarak iki bölümden oluşmaktadır. Yaşayanların hayatlarının büyük bir bölümünün geçtiği kısma "hayat" ismi verilir. Yiyecek ve içeceklerin muhafaza edilmesi amacı ile de sürekli bir serinliğe sahip olan bölüme de "mahsen" adı verilir. Konağın ikinci ve üçüncü katlarında ahşap bir mimari hâkimdir. Hizmetli ve uşaklara

ayrılan ikinci kat mutfak ve uşak odalarından oluşmaktadır. En üst kat ise aile fertlerine ayrılmıştır. Bu kat yatak odaları ve misafir odasından oluşmaktadır. Konağın bir özelliği de; Beypazarı'nda ki konaklardan İnözü Vadisine doğru uzandığı söylenen üç tünelden birine sahip olmasıdır. Bu tünelin konağın mahseninden başladığı rivayet edilmektedir (Demir, 2003, s 179).

Yaklaşık 200 yıl kadar önce yaşanan büyük Beypazarı yangınında konağın büyük bir bölümü yanmış ve aslına uygun olarak restore edilerek günümüze taşınmıştır.

Konak işletmesinin menüsünde kahvaltı, çorbalar, yöresel yemekler, ızgaralar, salatalar, tatlılar ve içeceklerin yer aldığı çok çeşitli seçenekler vardır.

İletişim:

Adres: İstiklal Mahallesi Alaaddin Sokak No: 5 06730 Beypazarı / Ankara TEL: 0312 763 3 763 www.munsur.com

Fotoğraf 10. Konak Münsür

Çırçırların Konağı

İpek yolu üzerinde kurulu bulunan çırçırların konağı, inözü vadisinde 150 yıllık tarihi geçmişi ile manzaralı, ferah, guşganalı, mütevazi bir mekan olarak tanınmaktadır.

Aslen dokumacı ve tiftik tüccarı olan Hafız Mehmet Çulhaoğlu soyadını mesleğinden almıştır. Çulha; dokumacı anlamına gelir ki dokumacılıkta kullanılan ‘Çırçır' aletini halk; susmak bilmeyen, şakacı hafız Mehmet efendiye lakap olarak takmış konağa da cırcırların konağı denilmesine vesile olmuştur.

Beypazarı insanının yaşam tarzını, yemeklerini, gelenek ve göreneklerini bu konakta yaşamak ve yaşatmayı amaç edinmiş bir işletmedir.

Yöresel Yemek Menüsü = Tarhana Çorbası, Beypazarı Güveci, Yaprak Sarma, Saç Kavurma

Izgara Çeşitleri = Köfte , Tavuk Izgara, Kuzu şiş , Kuzu Pirzola, Alabalık, Mumbar

Tatlı Çeşitleri = 80 Katlı Ev Baklavası , Höşmerim, Perçem tatlısı, Kahramanmaraş dondurması ( ALPEDO)

Kahvaltı Menüsü = Peynir, Zeytin, Bal, Tereyağı, söğüş, Beypazarı Kurusu, Beypazarı Simidi, Sahanda Yumurta, Çay

İletişim:

Adres:İnözü Vadisi Yolu 200. mt. Beypazarı /ANKARA / TÜRKİYE Tel: +90.312.763 30 01/ 763 00 05 www.circirlar.com

Fotoğraf 11. Çırçırların Konağı

İnözü çayı önünde tarihi evler manzaralı odalarda gaz lambası keyfi ile uykuya dalıp kuş cıvıltılarıyla uyanarak hala rüyada olmadığının mutluluğunun yaşanabileceği konakta hafta sonları tatilcilerin uğrak yeridir. Tarihi bir ortamda, konuklara ev rahatlığı içerisinde geleneksel yaşama tanık olma fırsatını beş adet, kaloriferli, dolap duşlu oda ile sunan konak sahipleri misafirperverliklerini her şeyin önünde tutmaktadır.

Beypazarı İpek Yolu Konağı

Beypazarı ipek yolu konağı 1320’li yıllardan buyana deden oğla geçerek han işletmesinden otel işletmesine dönüşmüştür. İki yıldızlı statüde konuklarına hizmet veren konak otel 7 standart odası 1 çatı katı odası ve yatak odasına içten bağlantılı 2 kattan oluşan 3 kral dairesi ile konuklarına hizmet vermektedir. Odalarındaki sedirleri yün yatakları ve internetten rezervasyon yapabilme imkânı sunan işletme, konukların geçmişin nostaljisini ve günümüz teknolojisinin imkânlarını bir arada sunmaya çalışmaktadır.

İletişim

Adres: Eski Hükümet Caddesi No:1 Beypazarı / Ankara

Tel: 0312 7622722

www.beyipekyolukonagi.com

Fotoğraf 12. İpekyolu Konağında sofa

Hacı Bostan Konağı

Beypazarı evlerinin turizm amaçlı kullanımı ile evlerde gerek kullanım gerekse, yapı bakımından büyük yada küçük bir takım farklılıklara gidilmiştir. Hacı Bostan Konağı turizm amaçlı kullanılan evler içinde otantikliğini en fasla muhafaza eden binalar arasındadır. Zamanında bir bağ evi olan restoran-otelin hayat katında, dört oda bulunmaktadır. Bu odaların her birinde masalar ve sandalyeler konağın restoran kısmını oluşturmaktadır. Odaların ortasında kalan alana ise, küçük ir resepsiyon bölümü yerleştirilmiştir. Evin asıl halinde bu odaların bulunduğu ifada edilmektedir. Evin taban katında bulunan odalar, Beypazarı evlerinde pek rastlanmayan bir özelliktir. Ancak bu evin zengin bir aileye ait bir bağ evi olarak yaptırıldığı, daha sonra ise, bu binada yaz, kış oturma kararına varıldığı bilgisi göz önüne alındığında taban kattaki bu odaların varlığı anlaşılmış olur. Yine bu odaların yapılma nedenini açıklayan başka bir bilgi ise, evin iki aile tarafından

ayrı ayrı olarak kullanılmış olmasıdır. Beypazarı’nda bulunan bağ evleri, şehir evlerinden daha küçük olan, hayatlarının içinde fırın, ocak, mahzen ve dam bulunmayan yapılardır. Bu bakımdan Hacı bostan konağının turizm amaçlı kullanımında evin yapısında en ufak bir oynamaya gidilmemiştir.

Fotoğraf 13. Hacı Bostan Konağı sofa ve odaları

Hacı Bostan konağının bahçesi belki de işlevsel olarak en çok değişen birimdir. Yirmi beş-otuz sene evvel bahçesinde pekmezler kaynayan, sebzeler, meyveler yetiştirilen, evdeki çocuklara salıncak kuran, konserveler yapılan, salçalar geçirilen bu bahçe bu gün sadece konağa gelen misafirlerin uygun, güneşli günlerde bahçede yemek yemesi için kullanılan bir mekâna dönüşmüştür. Bahçeye yaptırılan sundurma ile bahçeden gündüz vakti de yararlanmak olanaklı olmuştur.Hacı bostan konağında bahçeye eklenen mutfak ve tuvaletler müşteriye hizmet kolaylaştırmak için yapılmıştır. Tuvalet kapıları yeni

yapılmasına rağmen, eski görünüm ve tarzdadır. Tuvaletlerin içleri ise, tamamen modern şekildedir.

Konağın ikinci katındaki odaların her biri yatak odası olarak kullanılmıştır. Odalarda kalacak olan kişinin sayısı müşterinin talebine göre değişmektedir. Buna göre, sadece çift kişilik bir yatağın bulunduğu bir odaya bir, iki yada üç tane yer yatağı serilerek bu odada kalacak olanların sayısı beşe yükseltilebilmektedir. Odalarda bulunan sedirle, olduğu gibi muhafaza edilmiştir. Sedirler müşterinin ihtiyacına göre, kimi zaman yatma, kimi zamanda oturma ihtiyacını karşılamaktadır. Odaların içinde bulunan gusülhaneler, ilçenin genelinde olduğu gibi günün teknolojik imkânlarından yararlanılarak yeniden düzenlenmiştir.

Gusülhanelerin içleri tamamen fayanslarla kaplanmış, içlerinde alafranga tuvalet lavabo ve termosifon konulmuştur. İkinci katta bulunan mutfak yemek salonu haline dönüştürülmüştür. Mutfakta bulunan odun ocağı, sadece bir detayı, bir süs olarak odayı süslemekte, hatta ocağın içine bakır sini, kazan gibi eşyalar konularak buranın adeta bir vitrin olarak kullanıldığı görülmektedir. Çardak ta diğer odalar eski yapısına dokunulmadan ve yine aynı amaçla kullanılan bir mekândır.

Hacı Bostan konağı, kuşkanası olan bir evdir ve kuşkana da turistlerin konaklamalarına imkân sağlayacak biçimde içine bir karyola, bir dolap, bir etejer konulmuştur. Önceki zamanlarda çok işlevli olarak kullanılan bu mekân, bugün, sadece yatma ihtiyacını karşılamaktadır.

İletişim:

Adres: Beytepe Mahallesi Hacılar Köprüsü No:9 Kız Meslek Karşısı 06730 Beypazarı ANKARA Tel: 0 (312) 763 08 37 www.hacibostankonagi.org

ÇEŞMELİ KONAK

Fotoğraf 15. Çeşmeli Konak

KAHVALTI VE YÖRESEL YEMEKLER REZERVASYON TEL:

0312 763 04 74 0542 584 58 92 0533 311 71 66

www.beypazaricesmelikonak.com

MÜFTÜZADE HOCA İZZET EFENDİ KONAĞI

Fotoğraf 16. Müftüzade Hoca İzzet Efendi Konağı YÖRESEL YEMEKLER VE KONAKLAMA REZERVASYON TEL: 0312 763 31 30 http://beysa.8m.com/

TAŞ KONAK (DEĞİRMENCİOĞLU)

YÖRESEL YEMEKLER VE KONAKLAMA

REZERVASYON TEL:

0312 762 80 24 - 0542 577 99 55

http://beypazarisofrasi.com/main.html

İNCEEFENDİ KONAĞI

KAHVALTI VE YÖRESEL YEMEKLER (Hafta Sonu Eğlenceleri-Alkollü İçki Çeşitleri) REZERVASYON :

0 312 763 07 28 0 312 762 25 74 0 312 762 88 22

Fotoğraf 18. İnceefendi Konağı

OMAR AĞA KONAĞI

KONAKLAMA VE YÖRESEL YEMEKLER REZERVASYON :

0 312 763 37 36 0 312 763 10 32 0 542 261 69 09 0 537 347 96 48 www.omaragakonagi.com

Fotoğraf 19. Omar Ağa Konağı