B . Yasal ve İdari Düzenlem eler

1997 yılında bankalara ilişkin olarak getirilen düzenlemeler aşağıda özetlenmektedir.

a) Tekdüzen H esap Planı ve Tekdüzen Raporlam a Paketi'ne İlişkin Düzenlem eler

1986 yılında yürürlüğe giren Tek Düzen Hesap Planı (TDHP), zaman içerisinde bankacılık uygulamaları ve teknolojisindeki değişiklik ve yenilikler ile uluslararası platformda ortaya çıkan ihtiyaçlara uyum sağlayamaz

duruma gelmiştir. TDHP'nın

etkinliğinin arttırılması ve

eksikliklerinin tamamlanması amacıyla gözden geçirilmiş, yapılan değişiklikler Bankalar Kanununun vermiş olduğu

yetki çerçevesinde, Hazine

Müsteşarlığınca 1 Ocak 1997'den

geçerli olmak üzere yürürlüğe

konmuştur.

Kredilerin bilyilk bir kısmı ticari krediler ile ihracat ve ihtisas kredilerinden oluş­ maktadır.

Krediler kısa vadede yoğunlaşmaktadır.

Bu paralelde yine 1986'dan beri kullanılmakta olan ve Tek Düzen Hesap Planı'm esas alan TCMB Gözetim Sistemi Raporlama Paketi'nin de revize edilmesi ihtiyacı doğmuştur.

Bu doğrultuda, TCMB Gözetim

Sistemi Raporlama paketinin, yeni

bankacılık enstrümanlarım,

uluslararası muhasebe standartlan ve

diğer uluslararası bankacılık

düzenlemelerini ve Merkez Bankası Gözetim sistemi bünyesinde istenen

diğer bilgileri kapsayacak, aynı

zamanda zaman ve emek tasarrufu

sağlayacak biçimde yeniden

düzenlenmesi gereği doğmuştur.

Yeniden düzenlenen Raporlama Paketi 1 Ocak 1997'den itibaren yürürlüğe girmiştir.

b) ö z e l Finans K urum larm ın cari ve katılm a hesapları blokajları

Özel Finans Kurumlan

hakkındaki muhtelif tarihli

tebliğlerimizle değişik 21 Mart 1984 tarih 18348 sayılı Resmi Gazete'de yayınlanan 1 No.lu Merkez Bankası tebliğinin "Blokaj" başlığım taşıyan 10'ncu maddesi, 26 Kasım 1997 tarih,

23182 sayılı Resmi Gazete'de

yayımlanarak 28 Kasım 1997 tarihli blokaj cetvelinden başlamak üzere yürürlüğe giren 5 No.lu Merkez Bankası tebliği ile değiştirilmiştir. Buna göre, sabit ve artan fon ayrımı gözetmeksizin, Türk lirası ve yabancı para cari hesaplar için kasa ve bankalarda yüzde 6 oranında nakit ve Merkez Bankası nezdinde yüzde 15 oranında blokaj, Türk lirası ve yabancı para katılma hesaplan için ise Merkez

Bankası nezdinde yüzde 6 oranında

blokaj tesis edilmesi, kasa ve

bankalarda bulundurulacak nakit ve

Merkez Bankası nezdinde tesis

edilecek blokajlar, Türk lirası hesaplar için Türk lirası cinsinden, ABD dolan, Alman markı, Fransız frangı, Hollanda florini ve İsviçre frangı cinsi hesaplar için kendi döviz cinslerinden, diğer

döviz cinsleri üzerinden açılan

hesaplar için de ABD dolan olarak yapılması öngörülmüştür.

c) Um um i D isponibilité

Umumi disponibilité

uygulamasına ilişkin esas ve şartlar 22 Temmuz 1996 tarih ve 22704 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan umumi disponibilité hakkında 96/1 sıra No.lu tebliğ ile düzenlenmiştir.

26 Kasım 1997 tarih ve 23182 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 97/1 sıra No.lu umumi disponibilité hakkında tebliğ ile; 96/1 sıra No.lu tebliğ'in 2'nci maddesi (b) fıkrasına eklenen 13'ncü bent ile ertelenmiş vergiler disponibiliteye esas taahhütler arasından çıkanlarak, bankaların bu hesaplar için disponibilité bulundurma uygulamasına son verilmiştir. Ayrıca tebliğin disponibil değer olarak kabul edilecek senetler başlıklı 4'ncü maddesi de değiştirilerek, Türk lirası üzerinden düzenlenen senetlerde asgari 1 yıl vade koşulu uygulamasına son verilmiştir. Bu değişiklikle, Kamu Ortaklığı Fonu ve özelleştirme İdaresi Başkanlığı tarafından Türk lirası üzerinden ihraç edilen tahvillerin disponibil değer olarak sayılması için aranan TEFE

koşulu kaldırılmış, daha önce

disponibil değer olarak sayılmayan, Türk lirası üzerinden düzenlenmiş ve 1 yıldan kısa vadeli Devlet İç Borçlanma Senetleri ile Kamu Ortaklığı Fonu veya özelleştirme İdaresi Başkanlığı tarafından çıkarılan sabit faizli ve TEFE dışındaki diğer değişken faizli Türk lirası üzerinden düzenlenmiş senetler de disponibil değer kapsamına alınmıştır.

d) Kaynak Kullanımı Destekleme Fonu

12 Ocak 1997 tarih, 22875 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 96/9006 sayılı Karar ve bu karara ilişkin 11 Mart 1997 tarih, 22930 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 19 No.lu tebliğ ile,

1- Finansman şirketlerinin

kullandırdığı kredilerden yüzde 10

oranında Kaynak Kullanımı

Destekleme Fonu kesintisi yapılması, 2- İhracatı teşvik belgesi ile dahilde işleme izin belgesi kapsamında yapılan kabul kredili, vadeli akreditif ve mal mukabili ithalatta belgede

öngörülen taahhüdün

gerçekleştirilmediğinin veya eksik

gerçekleştirildiğinin tesbiti durumunda müeyyide uygulanması sonucu doğan fon kesintilerinin cezai faiziyle birlikte gümrük idarelerince tahsil edilmesi,

3- Fon kesintilerinin zamanında ve tam olarak yatırılmaması halinde, zamanında ve tam olarak yatırılmayan fon kesintileri ile fon kesintisi indirimi

uygulanan kredilerde ve ithalat

işlemlerinde vergi resim ve harç istisnası paralelinde ihracatın veya

taahhüdün gerçekleşmemesi veya

kısmen gerçekleşmesi, bankalarca, özel

füıans kurumlarınca, finansman

şirketlerince eksik yatırılan fon

kesintileri ile ödenen, ancak, karar ve tebliğlere aykırılığı nedeniyle geri alınan destekleme primleri için fon

lehine tahsil edilecek cezai faiz

oranının "kanuni faiz oranının 3 katı olarak" yeniden tesbit edilmesi,

hükme bağlanmıştır.

17 Ekim 1997 tarih, 23143 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 97/10043 sayılı Karar ve 5.12.1997 tarih ve,

23191 sayılı Resmi Gazete'de

yayımlanan 20 No.lu Tebliğ ile yapılan değişiklikle, sermaye piyasası borçlanma araçlarının yurt dışında ihracı suretiyle temin olunan fonların da kredi sayılacağına dair hüküm yürürlükten kaldırılmıştır.

20 No.lu Tebliğ ile de kitap

ithalatının finansmanı amacıyla

kullanılan krediler fon muafiyeti

kapsamına alınmıştır.

e) M evduata İlişkin Düzenlemeler

24 Nisan 1994 tarih, 21914 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Mevduat Türleri ve Vade Dilimleri Hakkında Tebliğ ile 11 Eylül 1988 tarih, 19926 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Mevduat Türlerinin Kapsamına ilişkin Tebliğimiz, 30 Ocak 1997 tarih 22893 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Mevduat Türleri ve Kapsamı ile Vade

Dilimleri Hakkında 97/1 No.lu

getirilmiş ve söz konusu tebliğlerde mevduat türleri arasmda yer alan

mevduat sertifikalan tebliğ

kapsamından çıkanlmıştır.

Aynca, 29 Temmuz 1987 tarih,

19532 sayılı Resmi Gazete'de

yayımlanan muhtelif sayılı tebliğlerle

değişik Mevduat Sertifikalan

Hakkında 1 No.lu Tebliğimiz, müşteri kimliğinin belirtilmemesine dayalı bir uygulama niteliği taşıması nedeniyle, 31 Ağustos 1996 tarihinden itibaren yürürlüğe giren müşteri kimliğinin

tespitine ilişkin 96/8443 sayılı

Bakanlar Kurulu Kararı doğrultusunda 30 Ocak 1997 tarih, 22893 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Mevduat

Sertifikalan Hakkında 97/1 Sayılı

Tebliğimizle yürürlükten kaldınlmıştır.