Avusturya Yüksek İdare Mahkemesinin Kararı

Innsbruck Çalışma Dairesi tarafından, işsiz olarak kayıtlı olan ve işsizlik parasını müteakiben ödenmekte olan muhtaçlık yardımı (Notstandshilfe) almakta olan bir işsize, iş teklifinde bulunmak amacıyla yazılı olarak davet edildiğinde, her defasında doktor raporu alarak davete icabet etmemesi, icabet ettiğinde ise erken veya geç gelmesi ve görüşme esnasında ayağa kalkarak görüşmeyi kesmesi ve bu şekilde görüşmeyi imkansız kılması üzerine, İşsizlik Sigortası Kanunu’nun 8. maddesinin 2. fıkrasının verdiği yetkiye dayanarak, bildirilen bir tarihte psikiyatri ve nöroloji uzmanı hekime muayene olması için yazı gönderilmiştir.

İşsiz kişinin, Innsbruck Çalışma Dairesinin bildirdiği tarihte hekime gitmemesi üzerine kendisine ödenmekte olan muhtaçlık yardımı kesilmiştir. İlgili, Çalışma Dairesinin bu kararına karşı Yüksek İdare Mahkemesinde dava açmıştır.

Davayı 20.10.2004 tarihinde karara bağlayan Mahkeme, Çalışma Kurumunu haksız bulmuştur. Mahkeme karar gerekçesinde, Çalışma Dairesinin İşsizlik Sigortası Kanunu’nun 8. maddesinin 2. fıkrasına göre, işsizin çalışacak gücünün bulunmadığı kanaatine varması halinde bir hekime muayene olmasını isteyebileceğini ve işsiz kişinin, Çalışma Kurumunun bu talebine uymaması durumunda işsizlik parasının kesilebileceğini belirtmektedir.

Ancak Mahkeme, hekim muayenelerinin de, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin 8. maddesinde belirtilen özel yaşama saygı hakkını ihlal etmemesi gerektiğini vurgulamıştır. Tıbbi konularda uzman olmayan Çalışma Kurumu görevlisinin, hangi tıbbi muayenelerin yapılması gerektiğine karar veremeyeceğini belirten Mahkeme, bunun için ilgili kişinin ilk önce bir aile hekimine havale edilmesi gerektiğini, aile hekiminin gerekli görmesi halinde başka uzman hekimlere sevk edilebileceğini, bunun aile hekiminin işi olduğunu, doğrudan psikiyatri ve nöroloji uzmanına sevkin ancak ilgilinin de onayı alınarak yapılabileceği sonucuna vararak, davalı kurumun uygulamasını haksız bulmuş ve davacıya ödenmekte olan muhtaçlık yardımının bu durumda durdurulamayacağına karar vermiştir.

1.6.7. EKONOMİK VE SOSYAL GELİŞMELER İLE İSTİHDAM PİYASASINA İLİŞKİN DEĞERLENDİRMELER

Ekonomik Gelişmeler

Gelişmiş bir serbest piyasa ekonomisine ve yüksek hayat standardına sahip olan Avusturya, ihracata dayalı bir ekonomik büyüme modeli uygulamaktadır. Bu model sayesinde 1980 yılında 16,4 milyar Avro seviyesinde bulunan ihracat, 2005 yılında 93,9 milyar Avro’ya, dış ticaret hacmi ise 189,4 milyar Avro’ya ulaşmıştır.

2004 yılında Avusturya ekonomisi dinamik dış ticarete bağlı olarak % 2,4 oranında büyümüştür. Bu büyüme oranına, dünya konjonktürü, aşırı değerlenen Avro, petrol fiyatlarındaki yükselme ve AB’nin yeni üyelerinin rekabeti gibi dış faktörler ve bütçesel bazı iç faktörlere rağmen ulaşılmıştır.

2005 yılı başında ekonomide bir yavaşlama sözkonusu olmuş, ancak daha sonra petrol fiyatlarındaki artışın yavaşlaması ve Avro’nun değer kaybetmesiyle birlikte özellikle 2005 yılının ikinci yarısından itibaren ihracat ivme kazanmış ve bu olumlu ortamın bir yansıması olarak Avusturya ekonomisi % 2 oranında büyümüştür. 2006 ve 2007 yılları için ekonomik beklentiler olumlu olup bu yıllar için ekonominin sırasıyla % 3,1 ve % 2,5 (WIFO-Ekim 2006-tahmin) oranlarında büyüyeceği ve büyümede itici gücün yine ihracat olacağı tahmin edilmektedir.

2004 yılında 235,8 milyar Avro olan GSYİH, 2005 yılında 245,1 milyar Avro’ya yükselmiştir. 2004 yılında 28.845 Avro olan kişi başına GSYİH, 2005 yılında 29.768 Avro olarak gerçekleşmiştir.

2004 yılında 1,076 milyon Avro fazla veren Avusturya ödemeler dengesi, 2005 yılında da 3,242 milyon Avro fazla vermiştir.

İlk aşaması 1 Ocak 2004, ikinci aşaması ise 1 Ocak 2005 tarihinde yürürlüğe giren ve gelir ve ücretler üzerinde indirim sağlayan vergi reformu bütçe açığının artmasına sebep olmuştur. Bu çerçevede, 2004 yılında GSYİH’nın

% 1,2'ini oluşturan bütçe açığı, 2005 yılında % 1,5 seviyesinde gerçekleşmiş, 2006 yılında da GSYİH’nın % 1,7’si olması öngörülmektedir.

2004 yılında Avusturya’nın toplam kamu borcu 150,6 milyar Avro iken, 2005 yılında bu değer 155,1 milyar Avro’ya yükselmiştir. 2004 yılında Avusturya’nın toplam kamu borçları, GSYİH’nın % 63,8’sine tekabül etmekte iken, 2005 yılında toplam borçların GSYİH’ya oranı % 63,4 olmuştur.

2004 yılında petrol fiyatlarındaki aşırı yükselme nedeniyle yıllık enflasyon

% 2 olarak gerçekleşirken, 2005 yılında enerji ve kira fiyatlarındaki artışlar yıllık enflasyonun % 2,2’ye yükselmesine sebep olmuştur.

Avusturya’da büyüme oranındaki artışa paralel olarak istihdam talebi artmış, ancak bu talep artışından yararlananlar, ticaret, turizm, sağlık gibi alanlarda kısmi zamanlı çalışanlar olmuştur. Bununla birlikte işsizlik oranı bir önceki yıla göre çok az artmıştır. 2004 yılında % 4,8 olan işsizlik oranı 2005 yılında

% 5,2 olmuştur (Ulusal işsizlik tanımına göre faal nüfus içindeki işsizlik oranı

% 7,2).

Kaynak: Türkiye Cumhuriyeti Viyana Büyükelçiliği Ekonomi Müşavirliği

İş Piyasasındaki Gelişmeler

Avusturya’da 2006 sonu itibarıyla çalışanların sayısı 3.258.210’dur. Bir önceki yıla kıyasla çalışan sayısında yaklaşık 50 bin kişilik bir artış kaydedilmiştir.

Avusturya’da 2006 yılında da işsizlik önemli bir sorun olmaya devam etmekle birlikte geçen seneye göre yaklaşık 28.000 (% 0,8) düşüş kaydedilerek 2006 yılı sonu itibarıyla işsiz sayısı 279.109, işsizlik oranı % 7,9 olarak tesbit edilmiştir.

Avrupa Birliği ülkeleri içince Avusturya işsizlik oranı sıralamasında İrlanda, İngiltere, Hollanda ve Danimarka’yı takiben beşinci sıradadır.

Ortalama işsizlik süresi 2005 yılında 107 gün iken, 2006 yılında bu süre 99 gün olarak kaydedilmiştir.

Avusturya’da 9 eyalet arasında işsizlik oranının en fazla olduğu eyalet Viyana olmuştur.

Gençler arasında işsizlik bir önceki yıla kıyasla % 8,4 azalarak 38.035 olmuştur.

Gençler arasında işsizlik oranı itibarıyla Avusturya AB ülkeleri arasında İrlanda, Hollanda ve Danimarka’dan sonra dördüncü iyi durumdadır.

Son yıllarda akademisyenler ve yüksek okul mezunları arasında görülen işsizlik oranı artışı 2006 yılında da gözlemlenmiş, bu grubun işsizlik oranı genel işsizlik oranı içinde 9.044 ile % 3,1 e yükselmiştir.

Sektörler arasında işsizlik oranı sırayla en fazla, hizmet, sağlık ve turizm sektörlerinde tesbit edilmiştir.

Yabancı işsizlerin sayısı 52.625, oranı % 12’dir.

Vatandaşlarımız arasında yüksek işsizlik oranı 2006 yılında da önemli bir sorun olmaya devam etmekle birlikte bir önceki yıla kıyasla % 2,2 lik (1.453 kişi) düşüş kaydedilmiştir. Türkler arasında işsizlik oranı %15, işsiz sayısı 9.381’dir.

Kaynak: Avusturya Federal Çalışma Dairesi

1.7. İSVİÇRE

1.7.1. DEMOGRAFİK BİLGİLER 1.7.1.1. Genel, Yabancı ve Türk Nüfus

(31.12.2006 tarihi itibarıyla)

Genel* Yabancı Türk

Erkek 3.686.810 806.113 39.798

Kadın 3.802.560 717.473 34.063

Toplam 7.489.370 1.523.586 73.861

*Tahmini

(31.12.2005 tarihi itibarıyla)

Genel Yabancı Türk

Erkek 3.631.100 799.427 40.690

Kadın 3.787.300 712.510 34.758

Toplam 7.418.400 1.511.937 75.448

Kaynak: Federal İstatistik Dairesi, BFS

1.7.1.2. Vatandaşlarımızın Cinsiyetlerine ve Yaş Gruplarına Göre Dağılımı

(31.12.2006 tarihi itibarıyla) Yaş Grupları

0-6 7-15 16-20 21-64 65+ Toplam

Erkek 3.688 5.448 2.801 26.801 1.060 39.798

Kadın 3.526 4.826 2.477 22.198 1.036 34.063

Toplam 7.214 10.274 5.278 48.999 2.096 73.861 (31.12.2005 tarihi itibarıyla) Yaş Grupları

0-6 7-15 16-20 21-64 65+ Toplam

Erkek 3.904 5.775 2.979 27.030 1.002 40.690

Kadın 3.665 5.148 2.599 22.385 961 34.758

Toplam 7.569 10.923 5.578 49.415 1.963 75.448

Kaynak: Federal Göç Dairesi, BFM

1.7.1.3. Vatandaşlarımızın Diğer Yabancılarla Sayısal Mukayesesi