Araştırmanın Yöntemi

Bu araştırmada nicel analiz tekniklerinde genel tarama yöntemi kullanılmıştır. Araştırmada anket formu oluşturulmuş ve katılımcılara yüz yüze görüşme ile uygulanmıştır. Araştırmada kullanılan anket dört bölümden oluşmaktadır.

Reklamlarda Cinsellik Kullanımı İfadelerine katılım düzeyi ve Toplumsal Sorumluluk Ölçeğinin TV izleme ilgili sorular ve demografik değişkenlere farklılık gösterme durumu Bağımsız Gruplar T Testi ve ANOVA Testi ile analiz edilmiştir. Anketin birinci bölümü katılımcıların kişisel bilgilerini elde etmeye yöneliktir. Anketin birinci kısmında anket katılımcısını bilmeye yönelik 12 soru sorulmuştur. Sorular yaş cinsiyetten başlatıp siyasal görüş belirtmeye kadar giden bir sıra düzen içermektedir. İkinci kısım televizyon izleme alışkanlıklarına ilişkin bilgileri elde etmeye yönelik sorulardan oluşmaktadır Anketin İkinci 13. ve 19. Soru aralıklarında oluşmaktadır. Bu bölümünde anket katılımcısının televizyon izlemesini bilmeye yönelik 7 soru sorulmuştur.

Sorular televizyonun gün/saat izlenme oranından en çok izlenen reklam türüne doğru gitmektedir. Üçüncü kısım reklamda cinsellik kullanımına ilişkin tutumunu ölçmeye yönelik 7 maddeden oluşan ifadelerinden oluşmaktadır. 1) Kesinlikle

katılmıyorum 2) Katılmıyorum 3) Kararsızım 4) Katılıyorum 5) Kesinlikle katılıyorum Seçeneklerini kullanarak cevap vermesi istenmiştir.

bölümünde anket katılımcısının Toplumsal Sorumluluk Ölçeğini 8 maddeden oluşturduk. Bu bölümünde anket katılımcısının 1) Kesinlikle katılmıyorum 2) Katılmıyorum 3) Kararsızım 4) Katılıyorum 5) Kesinlikle katılıyorum Seçeneklerini kullanarak cevap vermesi istenmiştir. Değerlendirmeler ve ilişkilendirmeler bu bölüm üzerinden özenle yapılarak araştırmamızda belirlenen hedeflere ulaşılmaya çalışılmıştır.

Toplumsal Sorumluluk Ölçeği (SocialResponsibilityScale), Berkowitz ve Lutterman (1968) tarafından büyük ölçüde Harris’in ölçeğinden yola çıkılarak geliştirilmiştir. Berkowitz ve Lutterman (1968), Toplumsal Sorumluluk Ölçeği için 766 kişiyle yaptıkları çalışmada doyurucu bir iç tutarlılık katsayısına ulaştıklarını belirtmişlerdir.

Ölçek, kesinlikle katılıyorum’la kesinlikle katılmıyorum arasında değişen 5 dereceli Likert tipi sekiz sorudan oluşmaktadır. Ölçekten alınan puan arttıkça katılımcıların toplumsal sorumluluk düzeyleri artmaktadır. Ölçeğin birinci, üçüncü, dördüncü ve altıncı maddeleri ters kodlanmıştır. Ölçeği Türkçeye uyarlayan Güldü (1998), yaptığı güvenirlik çalışmasında 30 kişiye bir ay arayla uyguladığı ölçeğin, test ve tekrar test uygulamaları arasında. 55’lik bir korelasyon değerine ulaşmıştır.

4.3.1. Toplumsal Sorumluluk Ölçeği Faktör Analizi Sonuçları Tablo 1: KMO ve Bartlett Değerleri

KMO 0,653

Bartlett's Test

X2 446,350

sd 28

p 0,000

Ölçeğin geçerliği için yapılan faktör analizinde KMO değeri 0,653 olarak hesaplanmıştır. Buna göre örneklem sayısı faktör analizi için uygundur (KMO>0,500). Bartlett testi kapsamında X2 _{değeri 446,350ve istatistiksel olarak} anlamlı bulunmuştur (p<0,05). Buna göre normal dağılım koşulu sağlanmıştır. KMO ve Bartlett testi sonucuna göre verilerin faktör analizi için uygun olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Tablo 2: Faktör Yükleri, Açıklanan Varyans Oranları ve Güvenirlik Katsayıları Tablosu Fakör 1 Faktör 2 Açıklanan Varyans Oranı Cronbach's Alpha

İşini elinden geldiğince iyi yapmak herkesin

görevidir. 0,792

25,492 0,636 Yapmaya söz verdiğim bir işi bitiremezsem çok kötü

hissederim. 0,751

Her birey, kendi kentinin ya da ülkesinin yararı için

biraz zaman ayırmalıdır. 0,664

Okulda/okuldayken özel projelerde genellikle

gönüllü olurum/dum. 0,511

İnsanlar, diğer insanlardan uzak yaşayabilselerdi ve onlar için hiçbir zaman hiç bir şey yapmak zorunda

olmasalardı, çok daha iyi bir durumda olurlardı. 0,722

22,268 0,568 Arkadaşlarınızı hayal kırıklığına uğratmak o kadar da

kötü bir şey değildir, çünkü zaten her zaman herkes için iyilik yapamazsınız.

0,663

Güncel olaylar ya da kamuyu (ammeyi) ilgilendiren sorunlar hakkında endişelenmenin bir yararı yoktur; bu konular hakkında zaten bir şey yapamam.

0,638

Bu kadar çok seçim yapmasaydık ve insanlar bu kadar sık oy vermek zorunda kalmasalardı, ülkemiz

Ölçek için yapılan faktör analizi sonuçları tabloda verilmiştir. Analiz sonucunda ölçeğin 2 faktör ve 8 maddeden oluştuğu belirlenmiştir.

Ölçeğin birinci faktörü, faktör yükleri 0,511 ile 0,792 arasında değişen 4 maddeden oluşmaktadır. Faktörün toplam varyansı açıklama oranı %25,492 ve güvenirlik katsayısı 0,636 olarak hesaplanmıştır.

Ölçeğin ikinci faktörü, faktör yükleri 0,616 ile 0,722 arasında değişen 6 maddeden oluşmaktadır. Faktörün toplam varyansı açıklama oranı %22,268 ve güvenirlik katsayısı 0,568 olarak hesaplanmıştır. Araştırmada uygulanacak anket kâğıtları toplanıp sonuçları sayısal ve tablolar şeklinde ifade edilecektir.

Benzer amprik çalışmalarda teorik birikimlerin sağlanabilmesi için kullanılmış ölçmelerin güvenirliğini sağlayabilmenin önemi artış göstermiştir. Tercih değişikliği sonuca ulaşmak için bir görüş sağlamaktadır. Araştırmada tek yönde bir ilerlemeden gidilmiş olsa da esaslara dokunmadan hedefe ulaşılma tercih edilmiştir. Bunun sonucu okumak istediğimizde buraya değinilmemiş ya da gözden kaçmış çağrışımlarına neden olabilecek bir etkilenmenin de öngörü olarak önüne geçilmiş olmaktadır. Her ne kadar insan görüşü için sağlıklı iki gözün görme de önemi daha büyük olsada istenen hedefi vurmak gerektiğinde silahın nişangâhına tek gözle bakılır. Bu durumda hedefi araştırma esaslarına göre elde edebilmek için bazen tek boyutlu değerlendirme verimli sonuçlar elde etmek için yeterlidir. Bir araştırmada ölçme değerleri hakkında fikir edinmek istiyorsak kestirmeden ortalamasına bakarız. Ancak bu durum her zaman yeterli kanaat oluşturmada belirsizliğe neden olabilir. Sayısal olarak çok farklılıklar olsada ortalama benzer nicelikte çıkabilir. Bu nedenle tablo 2 de iki boyutlu değer kulanarakta sağlıklı görüş kazanılmış olmaktadır şeklinde düşünmekteyiz.