Albümin Düzeyinin Prognostik Değeri

Total protein ve albumin aminoasit varlığını yansıtmaktadır. Konsantrasyonlarının azalması protein yetersizliği olarak değerlendirilmektedir. Ancak bir eksiklik söz konusu olduğunda bunun total protein ve albumin seviyelerine yansıması zaman almaktadır. Çünkü albuminin görece kısa yarı ömrü protein yetersizliği ile karşı karşıya kalındıktan sonraki bir iki ay içinde ancak seviyesinin değişmesine neden olmaktadır. Bununla beraber kuru dönemde ve erken laktasyondaki süt ineklerinde ölçümü yapılan albuminin postpartum hastalıklar için bir tahminleyici olarak kullanıldığı bildirilmektedir (Van Saun 2006).

Yapılan çalışmalar albümin konsantrasyonunun insan(Nicholson ve ark 2000) ve hayvanlarda (Mazaffero ve ark 2002) mortalitenin bağımsız bir prediktörü olduğunu ortaya koymuştur. Litrede 2,5 g miktarındaki düşüşün ölüm oranını %24- 56 arasında yükselttiği belirtilmektedir. Mortalitede olduğu gibi morbidite oranlarında da albümin seviyesinin etkin bir prediktör olduğu geniş tabanlı araştırmalar sonucunda rapor edildiği bildirilmektedir. Hospitlize hastalardaki hipoalbünemi bulgusunun daha fazla sürekli hastanede kalma ve daha fazla komplikasyonla korele olduğu bildirilmektedir(Nicholson ve ark 2000).

108 Serum albümin düzeyinin karaciğer fonksiyonlarını değerlendirmek için veteriner sahada sıklıkla kullanıldığı bildirilmektedir. Serum albümin seviyesinin düşmesi hepatik yetersizliğin geç bir marker'ıdır. Çünkü seviyesi ancak karaciğer fonksiyonlarını %75 oranında yitirdiğinde düşme eğilimine girmektedir (Mazaffero ve ark 2002). Ruminantlarda ayrıca görece uzun yarı ömrüne sahip olmasıda bu özelliğine katkıda bulunmaktadır(Başoğlu ve Sevinç 2004).

Yapılan çalışmalarda gebeliğin son döneminde total protein ve globülin miktarında belirgin bir düşüş gözlendiği ve postpartum dönemde dereceli olarak arttığı bildirilmektedir(El-Sherif ve Assad 2001). Bunun nedeninin fötusunın hızlı geliştiği dönem olan geç gebelikte özellikle kas doku olmak üzere protein sentezine başlaması ve kaynak olarak maternal proteinleri kullanması olabileceği belirtilmektedir(Jainudee ve Hafez 2000). Geç gebelikteki total protein seviyesinin düşmesindeki diğer bir nedenin globülin seviyesindeki düşüş olduğu ve bu azalmanın çoğul gebeliklerdeki miktarının çok miktarda globülin içeren kolostrum sentezi dolayısıyla tek olanlara göre daha belirgin olduğu bildirilmektedir(Davson ve Segal 1980). Tüm gebelik boyunca laktasyondaki hayvanlardan daha düşük total protein değerleri raporlanmıştır(Kaneko 1989). Shetaewi ve Daghash (1993) ise koyunlarda laktasyon döneminde gebelerle karşılaştırıldığında albümin seviyesinin düştüğü, globülin seviyesinde bir artış olduğunu bildirmektedirler. Balıkçı ve ark(2007) tarafından yapılan çalışmada gebeliğin 60, 100, 150 günlerinde ve postpartum 45. Günde belirlenen total protien değerleri tek gebeliklerde sırasıyla (g/l) 76.8, 75,01, 68.4 ve 77.3 şeklindedir. Aynı çalışmada ikiz gebeliklerde ise sırasıyla (g/l) 75.2, 70.2, 64.4 ve 77.0 olarak belirlenmiştir. Albümin ise tek gebeliklerde 31.6, 29.7, 29.9 ve 30.9 olarak belirlendiği çalışmada ikiz gebeliklerde 30.3, 28.9, 29.4 ve 30.2 olarak belirlenmiştir. Gebeliğin 150. Günündeki albümin değerleri diğer dönemlerle karşılaştırıldığında düşük olduğu bildirilmektedir.

Total protein, albümin ve globülin serum konsantrasyonları cinsiyete göre değişik derecelerde farklılıklar göstermektedir. Ercan ve ark (2014) tarafından Akkaraman ırkında yapılan bir çalışmada elde edilen veriler çizelge 1.5’de ki gibidir.

109

Çizelge 1.5. Akkaraman ırkında Total protein, albümin ve globülin değerleri(Ercan ve ark 2014).

Erkek Dişi P değeri

Total Protein (g/dl) 7.27 6.59 0.00

Albumin (g/dl) 3.39 3.41 0.78

Globulin (g/dl) 3.87 3.12 0.00

Basılı kaynaklardaki albümin dair referans değerler 2,4-3,0 g/l(Batmaz 2013), 2,4-3,9 g/l (Turgut 2000) olarak bildirilirken, total protein referans değerleri ise 6,0- 7,9 g/l(Batmaz 2013; Turgut 2000) olarak bildirilmektedir.

Subklinik hastalıklar ya da inflamatuar sitokin üretimini indükleyen herhangi bir süreç fizyolojik cevaba bağlı olarak birçok kan parametresinin değişimine neden olmaktadır. Bu süreçte interlökin-1 mediatörlüğünde karaciğerde sentezlenen haptoglobin ve seruloplazmin gibi akut faz proteinlerinin seviyeleri yükselirken albumin, kolesterol, demir ve çinkonun kan konsantrasyonları nutrisyonel statüden bağımsız olarak düşmektedir(Mazaffero ve ark 2002).

Serum albümin konsantrasyonu ile özellikle protein alımı olmak üzere beslenme durumu arasında direk bir ilişkinin olduğu bilinmektedir (Hoaglund ve ark 1992). Lee ve arkadaşları (1978) tarafından yürütülen çalışmada diyetle içinde total protein ve albümininde bulunduğu kan metabolitleri arasında istatiski anlamda önemli etkileşimler bulunmuştur. Bu ilişkilere dair tablo aşağıdaki gibidir.

Çizelge 1.6. Rasyon-Metabolt İlişkisi(Lee 1978)

Rasyon Bileşenleri

Enerji Ham

Protein

Ca P Ca/P Oranı Mg

Kan komponeneti Varyans Analizi F Değerleri Total Protein Serum Albumin Serum BUN Serum Glikoz Serum Kalsiyum Serum Fosfor Serum Ca/P Oranı Serum Magnezyum 2,91 28,23** 9,78** 13,80** 37,87** 3,40 0,04 5,80* 2,48 3,20 0,30 1,35 1,05 93,95** 27,94** 8,70**

110 Bu etkileşimin albümin sentezi için gerekli aminoasitin diyetle alınamaması yanında protein oranı yetersiz diyet sonunda albüminin aminoasit sağlayıcısı olarak rol oynaması ile açıklanabileceği belirtilmektedir(Kaneko 1997). Protein yetersizliğinin globülinler üzerindeki etkisi yetersizliğin süresi ile yakından ilişkilidir(Caldeira ve ark 2007). Yetersizliğin ilk dönemlerinde globülin seviyesinin çoğunlukla sabit hatta albümin düşüklüğünden kaynaklanan osmotik basıncı dengelemek amacıyla yüksek olabileceği belirtilmektedir(Payne ve Payne, 1987). Ancak yetersizliğin ilerleyen dönemlerinde muhtemelen sentezinin aksaması ve protein sentezinde kullanılmak üzere aminoasit sağlamak amacıyla katabolizasyonu sonucunda konsantrasyonunun düştüğü bildirilmektedir(Caldeira ve ark 2007).

Çizelge 1.7. Aynı rasyonun farklı oranları ile beslenen koyunların albümin, total protein ve globülin konsantrasyonları(Caldeira ve ark 2007).

VKS 1,25 2 3 4

Albumin (g/l) 25.57 29.43 31.28 34.91

Globulins (g/l) 36.09 35.01 41.18 40.88

Total protein (g/l) 61.66 64.44 72.46 75.79

Aynı rasyonun farklı oranları ile beslenen koyunların V.K.S’leri 1.25, 2, 3 ve 4 şeklinde belirlenen çalışmadaki gruplarda albümin, total protein ve globülin konsantrasyonları çizelge 1.7’deki gibi bulunmuştur(Caldeira ve ark 2007). Bu sonuçlara göre söz konusu metabolitlerin beslenme düzeyiyle paralel olarak geliştiği bildirilmektedir.

Farklı fizyolojik dönemlerdeki comisura ırkı koyunlarla yapılan bir çalışmada ise serum T. Protein ve albümin konsnatrasyonlarında tüm laktasyon dönemlerinde ve kuru dönemde diöstrus, gebelik ve postpartum dönemleri ile karşılaştırıldığında anlamlı bir yükselişin olduğu bildirilmektedir. Sözkonusu bu çalışmada elde edilen veriler incelendiğinde en yüksek T.protein ve Albümin düzeylerinin kuru dönemde olduğu görülmektedir(çizelge 1.8.). Bu dönemdeki albümin seviyesinin yüksekliğine Yokus ve ark(2006) referansı ile düşük protein alımı ve dehidrasyon gerekçe gösterilmiştir. Bu çalışmada rasyonlar gebelik döneminde %17,9 laktasyonda ise %14,3 HP içerecek şekilde düzenlenmiştir(Piccione ve ark 2009).

111

Çizelge 1.8. T.protein ve albüminin farklı fizyolojik dönemlerdeki serum konsantrasyonları(Piccione ve ark 2009)

gebelik laktasyon

Di Östrus

erken orta geç Post partum

erken orta geç Kuru dönem T.Protein (g/l) 69,60 70,60 71,16 72,10 72,47 73,07 73,95 74,98 76,40 Albumin (g/l) 24,05 24,57 24,78 25,06 25,65 26,20 27,04 27,55 29,63

Albümin seviyesinin geç gebelikteki artan kan hacmine paralel yükselen glomerülar filtrasyon nedeniyle yükseldiği bildirilmektedir. Bu dönemdeki yükselişin diöstrusla kıyaslandığı çalışmada artan albümin seviyesi geç gebelikte fötusun enerji ihtiyacının artması ile ilişkilendirilmiştir(Piccione ve ark 2009).

Laktasyonda olan ve olmayan hayvanlarda alınan örneklerde en yüksek total protein değerini veren sürüdeki albumin seviyesinin en düşük bulunduğu ve bu sürüde zayıf conseption oranı ve abortların görüldüğü bildirilmiştir. Bunun enfeksiyon sonucu yüksek globulin seviyesi ile ilgili olabileceği değerlendirilmiştir(Lee ve ark 1978).