ABD Lisansüstü Eğitim Programlarının: Süre, Kredi ve Ders Sayıları

Eğitim Programları ve Öğretim alanında yüksek lisans için genellikle beş yıl süre belirlenirken doktora için gerekli süre beş ile on yıl arasında değişmektedir. Yüksek lisans programlar en erken iki yılda bitirilebilmektedir. Doktora programlarında ise derslerin bitirilmesi ve yeterlilik sınavının geçilmesine kadar olan süre yeterlilik sınavından sonra tez yazım süresi ayrı ayrı belirlenmiştir. İki yıl içinde dersler bir yılda tez bitirilebildiği gibi, bu süreler okulların belirlediği maksimum süreler kadar sürebilir. Ancak yeterlilik sınavını veya tezi belirlenen sürelerde geçemeyen öğrencilerin tekrar ders almasına veya okuldan uzaklaştırılmasına karar verilebilir.

ABD Lisansüstü eğitim programlarının süre, kredi ve ders sayıları ile ilgili veriler Tablo 22’de sunulmuştur.

Tablo 22:ABD Yüksek Lisans ve Doktora Programları: Süre, Kredi, Ders Sayıları

Yüksek Lisans Tezli M.A. / M.S. Doktora Ph.D. ILU Süre/Yıl 5 7 / YL + 5 Kredi 32 64 Ders

8 kredi: Eğitimin Temelleri 12 kredi: 500 numaralı eğitim alanından

12 kredi: Seçmeli 2 kredi: Tez

32 kredi: Ana dal

12 kredi: Bağımsız çalışma Araştırma metotları 4-32 kredi: Tez

INU

Süre/Yıl Tez veya uygulama için en az 2 _dönem Yeterlilik sınavından sonra 7 yıl Kredi 36 Kredi 90 Kredi

Ders

12 kredi: Ana dal 12 kredi: Temel alan 15 kredi: Seçmeli

6 kredi: Tez veya uygulama

36 kredi: Ana dal 12 kredi: Yan dal 9 kredi: Araştırma 9 kredi: Seçmeli: 15 kredi: Tez

PSU

Süre/Yıl 8

Kredi 36 47 Kredi Ders

Ders

9 kredi: Ana alan 15 kredi:Uzmanlık Alanı 5 kredi: Seçmeli

6 kredi: Tez

6 kredi: Başka bölümlerden (tercihen)

2 kredi: Ana Alan 18 kredi: Uzmanlık alanı 15 kredi: Destek Alanı 12 kredi: Araştırma 0 kredi: Tez

15 kredi: Yan Alan (İsteğe Bağlı)

(ILU5, 2013; INU7, 2013; PSU8, 2013).

Tezli Yüksek Lisans programlarından mezun olmak için; ILU 32 kredi gerekmektedir. INU ve PSU yüksek lisans programları için 36 kredi istemektedir.

Doktora programlarının kredi sayıları okullara göre farklılık göstermektedir. ILU’de doktora derecesi için 64 kredi gerekmektedir. INU’da yüksek lisans sonrası 60 kredi, yüksek lisans ve doktora birlikte 90 kredi ders alınması gerekmektedir. PSU’da ise 47 kredi ders alınması gerektiğini tez için ise kredi sıfır olarak belirlenmiş.

Dersler dört ana başlık altında toplanabilir. Alan dersleri, yan alan dersleri, araştırma dersleri, seminerler, bağımsız çalışma dersleri. Üniversitelerin hepsinde zorunlu dersler çok az sayıdadır, ancak derslerin seçimi öğrenci ve danışmanı ile birlikte belirlenmektedir. Derslerin ana dal alanından alınması gereken kredi sayısı yan dal için gereken kredi sayısı araştırma teknikleri için gereken ders sayıları belirlenmiştir. Öğrenci gerekli koşulları sağlamak için belirlenen dersler arsından kendi uzmanlık alanı ile ilgili dersleri seçer. Tez çalışması için hangi yaklaşım (nitel, nicel) kullanılacaksa o alana uygun belirli sayıda dersler alınması zorunludur.

ABD’de yüksek lisans için tezli ve tezsiz olmak üzere iki ayrı program sunulmaktadır. Doktora seviyesinde ise Ph.D. Araştırma Doktorası ve Ed.D.

uygulamaya yönelik doktora olmak üzere iki doktora programı bulunmaktadır. Program süreleri, kredi sayıları ve ders seçimi okuldan okula farklılık göstermektedir. Tablo 20’de görüleceği gibi yüksek lisans programlarını tamamlayabilmek için en az 24 kredi ve tez gerekmektedir. Okullar yüksek lisans programlarından mezuniyet için gerekli olan kredi sayıları farklıdır. Doktora için gerekli olan kredi sayıları da üç üniversite için farklı krediler belirlenmiştir. Ancak yukarıda belirlenen krediler en alt kredi sayısını ifade etmektedir. Genellikle öğrencilerin amaçları ve danışmanın beklentilerine göre kredi sayıları artmaktadır. Doktora programlarında ise gerekli olan kredi şartı okullara göre farklılık göstermektedir. PSU’da hem yüksek lisans hem de doktora derecesi için belirlenen zorunlu dersler varken diğer üniversitelerde zorunlu olarak ders belirlenmemiştir. Ancak öğrencilerin alacağı dersleri danışman ile birlikte planlayıp belirli alanlardan belirli sayıda dersleri seçmeleri gerekmektedir.

Programlar arasındaki en önemli benzerlik belirli bir saat ders alınması, seminer ve tez çalışması olarak ifade edilebilir. Ancak derslerin sayısı, seminer ve tez ile ilgili işlem ve süreler farklılık göstermektedir.

Lisansüstü eğitim programlarının süresi karşılaştırıldığında; yüksek lisans eğitimi için Türkiye’de AU 2-3 yıl, GÜ ve İÜ ise 3 yıl olarak belirlemiştir. ABD’de ise ILU 5 yıl, INU ve PSU ise süre ile ilgili bir sınırlama getirmemiştir. ABD’de süre yerine alınması gereken en az kredi miktarı belirlenmiştir. Tam zamanlı veya yarı zamanlı olarak programa devam eden öğrencilerin yüksek lisans eğitimlerinin süresi farklılık gösterebilmektedir. Türkiye’de doktora eğitimi için süre; Aü 4-6 yıl, GÜ ve İÜ ise 6 yıl olarak belirlemiştir. ABD’de doktora süresi ILU’de 7, INU’de yeterlilik sınavından sonra 7 yıl, PSU’de ise 8 yıl olarak belirlenmiştir. ABD’de doktora eğitimi için belirlenen süreler Türkiye’den daha fazladır. Katılımcıların süre ile ilgili düşünceleri Grafik 2’de sunulmuştur.

Grafik 2: Lisansüstü Eğitim Program Sürelerine İlişkin Görüşler

Grafik 2 incelendiğinde, Türkiye ve ABD EPÖ lisansüstü eğitim programlarının süresine yönelik katılımcıların çoğunluğu sürenin yeterli olduğu yönde görüş ifade etmişlerdir.

Lisansüstü eğitim programlarının “kredi” sayıları karşılaştırıldığında; Türkiye’de yüksek lisans derecesi için gerekli olan kredi sayısı üç üniversitede 21 kredi olarak belirlenmiştir. ABD’de ise ILU 32 kredi, INU ve PSU 36 kredi olarak belirlemiştir. Türkiye’de tezli yüksek lisans derecesi için alınması gereken kredi sayısının ABD üniversitelerine göre çok az olduğu anlaşılmaktadır. Doktora eğitimi için belirlenen kredi sayıları ise; Türkiye’de GÜ 21 kredi, AÜ ve İÜ 24 kredi olarak belirlemiştir, ABD’de ise PSU 47, ILU 60, INU 90 kredi olarak belirlenmiştir. ABD’de doktora eğitimi için gerekli olan kredi sayılarının Türkiye’den çok fazla olduğu anlaşılmaktadır. Bunun nedeni olarak ABD üniversitelerinde en az bir veya iki yan dal uygulaması gösterilebilir.

Lisansüstü eğitim programlarının “dersler” karşılaştırıldığında; yüksek lisans eğitimi için belirlenen dersler Türkiye’de üç üniversitede en az 7 ders ve bir seminer olarak belirlemiştir. ABD’de ise ILU’de 32 kredidir. 8 kredi eğitimin temelleri, 12 kredi 500 kodlu eğitim derslerinden, 12 kredi seçmeli derslerden oluşmaktadır. INU’de ise 12 kredi ana dal, 12 kredi uzmanlık alanı, 15 kredi seçmeli derslerden oluşmaktadır. PSU’de ise 9 kredi ana dal, 15 kredi uzmanlık alanı, 5 kredi seçmeli derslerden oluşmaktadır. Tezli yüksek lisans derecesi için Türkiye’de alınması gereken ders sayısı

ve bir seminer belirlenmiştir. ABD’de ise yüksek lisans için gerekli olan kredi sayıları ve kredilerin alınması gereken alanlar belirlenmiştir.

Doktora eğitimi için alınan dersler; Türkiye’de AÜ 7 ders bir seminer, GÜ 8 ders, İÜ ise en az 8 en fazla 12 ders olarak belirlemiştir. ABD’de ise ILU 32 kredi ana dal, 12 kredi bağımsız çalışma, INU’de 24 kredi ana dal, 12 kredi yan alan, 9-18 kredi öğretmen eğitimi yan alanı, PSU’de 2 kredi ana dal, 18 kredi uzmanlık alanı, 15 kredi destek alanı, 12 kredi araştırma teknikleri ve 15 kredi yan alan (isteğe bağlı) olarak belirlenmiştir. Yüksek lisans derecelerinde olduğu gibi doktora derecesi için gerekli olan dersler Türkiye’de ders sayısı olarak belirlenmiş, ABD’de ise kredi sayısına bağlı olarak derslerin alınması gereken alanlar belirlenmiştir. Türkiye’de dersler zorunlu ve seçmeli olarak sınıflandırılmış iken ABD’de dersler öğrencinin çalışma alanına göre belirlenen alanlardan gerekli olan kredi alması şeklinde düzenlenmiştir. Türkiye ve ABD’nin yüksek lisans ve doktora programlarında görülen en önemli farklılık ders sayıları veya kredi miktarının ABD’de özellikle doktora derecesinde çok daha fazla olduğu, bunun yanında ABD’de ana dal ve yan dal uygulaması olduğudur. Bir diğer önemli farklılık ise ABD doktora programlarında “araştırma yöntemleri” ile ilgili belirli sayıda ders veya kredinin zorunlu olarak alınmasıdır.