• Sonuç bulunamadı

AB’yeÜye Ülkelerin GDO’larla øOJLOLTutumlarÕ(2012 YÕlÕ)



$ øspanya, Portekiz,Çek CXPKXUL\HWL6ORYDN\D5RPDQ\D % ørlanda, øngiltere, Danimarka, Estonya, Finlandiya, Litvanya, øsveç & +ROODQGDBelçikaFlanders Bölgesi3RORQ\D%XOJDULVWDQ)UDQVD$OPDQ\D

' Avusturya, Lüksemburg, Belçika Wallonia Bölgesi, Yunanistan, øtalya, Letonya,0DFDULVWDQ 6ORYHQ\D

.D\QDN86'$)$6“EU-27 Agricultural Biotechnology Annual” 

 2013 yÕlÕ MayÕs ayÕ itibarÕyla 8 pamuk, 27 mÕsÕr  PLNURRUJDQL]PD  NRO]D SDWDWHVVR\DIDVXO\HVLve 1 úeker pancarÕ olmak üzere toplam 49 ürüne gÕda ve yem amaçlÕ onay verilmiútirOnaylÕ çeúitlerden sadece 1 mÕsÕr 021 YHSDWDWHVH $PIORUD  yetiútirme amaçlÕ izin verilmiútir. 2011 yÕlÕnda øspanya, Portekiz, Çek Cumhuriyeti, Polonya, Slovakya ve Romanya’da toplam 115 ha alanda geneti÷i de÷iútirilmiú mÕsÕr üretimi yapÕlmÕútÕr. Geneti÷i de÷iútirilmiú patates üretimi ise 

 

(XURSHDQ&RPPLVVLRQ+HOWKDQG&RQVXPHUV

KWWSHFHXURSDHXIRRGG\QDJPBUHJLVWHULQGH[BHQFIP, Eriúim Tarihi: 04 MayÕs  





 

yÕlÕnda WRSODP  KD DODQGD gerçekleútirilmiútir 2014 yÕlÕ itibarÕyla AB’de tescil HGLOHQ*'ELWNLOHULVH7DEOR4’teyer almaktadÕr.

7DEORAB’GH7HVFLO(GLOHQ*'%LWNLOHU 3$08.

Ürün AdÕ Genetik De÷iúimin AmacÕ KullanÕm AlanlarÕ

//&RWWRQ +HUELVLWtoleransÕ “GÕda ve yem”, “øthalat ve iúleme”

.2/=$

Ürün AdÕ Genetik De÷iúimin AmacÕ KullanÕm AlanlarÕ

*7 Herbisit toleransÕ “øthalat ve iúleme”

MS8×RF3  Erkek KÕsÕrlÕk ve Herbisit toleransÕ “GÕda ve yem”, “øthalat ve iúleme”

7 Herbisit toleransÕ  “GÕda ve yem”, “øthalat ve iúleme”

SOYA FASULYESø

Ürün AdÕ Genetik De÷iúimin AmacÕ KullanÕm AlanlarÕ

$ Herbisit toleransÕ “GÕda ve yem”, “øthalat ve iúleme”

021 Herbisit toleransÕ “GÕda ve yem”, “øthalat ve iúleme”

ùEKER PANCARI

Ürün AdÕ Genetik De÷iúimin AmacÕ KullanÕm AlanlarÕ

+ Herbisit toleransÕ  “GÕda ve yem”

0,6,5

Ürün AdÕ Genetik De÷iúimin AmacÕ KullanÕm AlanlarÕ

[ Herbisit toleransÕ, ZararlÕlara karúÕ

direnç “GÕda ve yem”, “øthalat ve iúleme”

[[1. Herbisit toleransÕ “GÕda ve yem”, “øthalat ve iúleme”

021[021 Herbisit toleransÕ, ZararlÕlara karúÕ

direnç “GÕda ve yem”, “øthalat ve iúleme”

021[1. Herbisit toleransÕ, ZararlÕlara karúÕ

direnç “GÕda ve yem”, “øthalat ve iúleme”

%W[*$ Herbisit toleransÕ, ZararlÕlara karúÕ

direnç “GÕda ve yem”, “øthalat ve iúleme”

%W ZararlÕlara karúÕ direnç  “GÕda ve yem”

021[021[

1. Herbisit toleransÕ, ZararlÕlara karúÕ direnç “GÕda ve yem”, “øthalat ve iúleme”

021[1. Herbisit toleransÕ, ZararlÕlara karúÕ

direnç “GÕda ve yem”, “øthalat ve iúleme”

021[021 ZararlÕlara karúÕ direnç “GÕda ve yem”

.D\QDN*02&RPSDVV     86'$)RUHLJQ$JULFXOWXUDO6HUYLFH*$,15HSRUW KWWSJDLQIDVXVGDJRY5HFHQW*$,13XEOLFDWLRQV$JULFXOWXUDO%LRWHFKQRORJ\



 

yÕlÕnda WRSODP  KD DODQGD gerçekleútirilmiútir 2014 yÕlÕ itibarÕyla AB’de tescil HGLOHQ*'ELWNLOHULVH7DEOR4’teyer almaktadÕr.

7DEORAB’GH7HVFLO(GLOHQ*'%LWNLOHU 3$08.

Ürün AdÕ Genetik De÷iúimin AmacÕ KullanÕm AlanlarÕ

//&RWWRQ +HUELVLWtoleransÕ “GÕda ve yem”, “øthalat ve iúleme”

.2/=$

Ürün AdÕ Genetik De÷iúimin AmacÕ KullanÕm AlanlarÕ

*7 Herbisit toleransÕ “øthalat ve iúleme”

MS8×RF3  Erkek KÕsÕrlÕk ve Herbisit toleransÕ “GÕda ve yem”, “øthalat ve iúleme”

7 Herbisit toleransÕ  “GÕda ve yem”, “øthalat ve iúleme”

SOYA FASULYESø

Ürün AdÕ Genetik De÷iúimin AmacÕ KullanÕm AlanlarÕ

$ Herbisit toleransÕ “GÕda ve yem”, “øthalat ve iúleme”

021 Herbisit toleransÕ “GÕda ve yem”, “øthalat ve iúleme”

ùEKER PANCARI

Ürün AdÕ Genetik De÷iúimin AmacÕ KullanÕm AlanlarÕ

+ Herbisit toleransÕ  “GÕda ve yem”

0,6,5

Ürün AdÕ Genetik De÷iúimin AmacÕ KullanÕm AlanlarÕ

[ Herbisit toleransÕ, ZararlÕlara karúÕ

direnç “GÕda ve yem”, “øthalat ve iúleme”

[[1. Herbisit toleransÕ “GÕda ve yem”, “øthalat ve iúleme”

021[021 Herbisit toleransÕ, ZararlÕlara karúÕ

direnç “GÕda ve yem”, “øthalat ve iúleme”

021[1. Herbisit toleransÕ, ZararlÕlara karúÕ

direnç “GÕda ve yem”, “øthalat ve iúleme”

%W[*$ Herbisit toleransÕ, ZararlÕlara karúÕ

direnç “GÕda ve yem”, “øthalat ve iúleme”

%W ZararlÕlara karúÕ direnç  “GÕda ve yem”

021[021[

1. Herbisit toleransÕ, ZararlÕlara karúÕ direnç “GÕda ve yem”, “øthalat ve iúleme”

021[1. Herbisit toleransÕ, ZararlÕlara karúÕ

direnç “GÕda ve yem”, “øthalat ve iúleme”

021[021 ZararlÕlara karúÕ direnç “GÕda ve yem”

.D\QDN*02&RPSDVV     86'$)RUHLJQ$JULFXOWXUDO6HUYLFH*$,15HSRUW KWWSJDLQIDVXVGDJRY5HFHQW*$,13XEOLFDWLRQV$JULFXOWXUDO%LRWHFKQRORJ\



 

Tablo 3.4. AB’de Tescil Edilen GD %LWNLOHU 'HYDP  0,6,5 'HYDP 

Ürün AdÕ *HQHWLNDe÷iúimin AmacÕ KullanÕm AlanlarÕ

0,5 ZararlÕlara karúÕ direnç “GÕda ve yem”, “øthalat ve iúleme”

[1. Herbisit toleransÕ, ZararlÕlara karúÕ

direnç “GÕda ve yem”, “øthalat ve iúleme”

021 Herbisit toleransÕ, ZararlÕlara karúÕ

direnç  “GÕda ve yem”, “øthalat ve iúleme”

021 ZararlÕlara karúÕ direnç “GÕda ve yem”, “øthalat ve iúleme”

*$ Herbisit toleransÕ “GÕda ve yem”, “øthalat ve iúleme”

 Herbisit toleransÕ, ZararlÕlara karúÕ

direnç  “GÕda ve yem”, “øthalat ve iúleme”

1507× NK603  Herbisit toleransÕ, ZararlÕlara karúÕ

direnç  “GÕda ve yem”, “øthalat ve iúleme”

NK603×MON810  Herbisit toleransÕ, ZararlÕlara karúÕ

direnç  “GÕda ve yem” 

 Herbisit toleransÕ, ZararlÕlara karúÕ

direnç  “GÕda ve yem”

021 ZararlÕlara karúÕ direnç  “GÕda ve yem”, “øthalat ve iúleme”

1. Herbisit toleransÕ “GÕda ve yem”

3$7$7(6

Ürün AdÕ Genetik De÷iúimin AmacÕ KullanÕm AlanlarÕ

(+ Bileúimi de÷iútirilmiú “GÕda ve yem”, “Yetiútirme”

ÇøÇEKLER

Ürün AdÕ *HQHWLNDe÷iúimin AmacÕ KullanÕm AlanlarÕ

&DUQDWLRQ0RRQOLWH Çiçek rengi de÷iútirilmiú “øthalat ve øúleme”

.D\QDN*02&RPSDVV 

 $%üyesi ülkeler, GDO’larÕn çevreye kasÕtlÕ salÕmÕ hakkÕnda 2001/18/EC sayÕlÕ Direktifi’nin “Koruma ùartÕ” baúlÕklÕ 23’üncü maddesi kapsamÕnda $% .RPLV\RQX tarafÕndan onay verilmiú olan GD ürünlerin kendi ülkeleri içinde kullanÕlmasÕnÕ veya satÕúÕnÕ sÕnÕrlayabilmekte \D GD \DVDNOD\DELOPHNWHGLUOHU %X NDSVDPGD )UDQVD $OPDQ\D $YXVWXU\D <XQDQistan, Macaristan, Lüksemburg %XOJDULVWDQ YH 3RORQ\D olmak üzere toplam  üye ülke MON810 mÕsÕr çeúidinin kendi ülkelerinde üretiminL yasaklamÕúlardÕr %N]7DEOR      86'$)RUHLJQ$JULFXOWXUDO6HUYLFH*$,15HSRUW KWWSJDLQIDVXVGDJRY5HFHQW*$,13XEOLFDWLRQV$JULFXOWXUDO%LRWHFKQRORJ\ $QQXDOB3DULVB(8BSGI, Eriúim Tarihi: 09 Haziran 2013.



 

 3RORQ\D 2012 yÕlÕna kadar bu GD mÕsÕrÕn üreticisi iken 2013 yÕlÕnÕn 2FDN ayÕnda ekimini yasaklamÕútÕr. Avusturya, øtalya ve Macaristan ise AB’nin önemli mÕsÕr üreticisi ülkeleri olsalar da GD mÕsÕr üretimine tamamÕyla karúÕdÕrlar.

7DEORAB’de <DVDNODQDQ*'%LWNLOHU

Ülke <DVDNODQDQ*'%LWNL .DSVDP Yasaklanma YÕlÕ

$YXVWXU\D

T25 mÕsÕr, Yetiútirme  de÷iútirildi  MON 810 mÕsÕr Yetiútirme  de÷iútirildi  *7NRO]D øthalat/øúleme  de÷iútirildi 

MON 863 mÕsÕr øthalat/øúleme 

0VNRO]D øthalat/øúleme 

5INRO]D øthalat/øúleme 

0V;5INRO]D øthalat/øúleme 

(+SDWDWHV Yetiútirme 

%XOJDULVWDQ MON810 mÕsÕr Yetiútirme 

)UDQVD

7RSDVNRO]D øthalat/øúleme 

06;5INRO]D øthalat/øúleme 

MON 810 mÕsÕr Yetiútirme 

$OPDQ\D %WmÕsÕrMON 810 mÕsÕr YetiútirmeYetiútirme 

<XQDQLVWDQ 7RSDVNRO]D øthalat/øúleme  Bt176 mÕsÕr Yetiútirme  MON 810 mÕsÕr Yetiútirme  T25 mÕsÕr øthalat/øúleme  06;5INRO]D øthalat/øúleme  MON810 mÕsÕr Yetiútirme 

0DFDULVWDQ MON 810 mÕsÕr(+$PIORUD Yetiútirme 

3DWDWHV Yetiútirme/Yem 

Lüksemburg Bt176 mÕsÕrMON 810 mÕsÕr YetiútirmeYetiútirme 

3RORQ\D MON 810 mÕsÕr Yetiútirme 

.D\QDN86'$)RUHLJQ$JULFXOWXUDO6HUYLFH*$,15HSRUW(8     86'$)RUHLJQ$JULFXOWXUDO6HUYLFH*$,15HSRUW(8 KWWSJDLQIDVXVGDJRY5HFHQW*$,13XEOLFDWLRQV$JULFXOWXUDO%LRWHFKQRORJ\ $QQXDOB3DULVB(8BSGIEriúim Tarihi: 11 ùubat 2014.



 

 3RORQ\D 2012 yÕlÕna kadar bu GD mÕsÕrÕn üreticisi iken 2013 yÕlÕnÕn 2FDN ayÕnda ekimini yasaklamÕútÕr. Avusturya, øtalya ve Macaristan ise AB’nin önemli mÕsÕr üreticisi ülkeleri olsalar da GD mÕsÕr üretimine tamamÕyla karúÕdÕrlar.

7DEORAB’de <DVDNODQDQ*'%LWNLOHU

Ülke <DVDNODQDQ*'%LWNL .DSVDP Yasaklanma YÕlÕ

$YXVWXU\D

T25 mÕsÕr, Yetiútirme  de÷iútirildi  MON 810 mÕsÕr Yetiútirme  de÷iútirildi  *7NRO]D øthalat/øúleme  de÷iútirildi 

MON 863 mÕsÕr øthalat/øúleme 

0VNRO]D øthalat/øúleme 

5INRO]D øthalat/øúleme 

0V;5INRO]D øthalat/øúleme 

(+SDWDWHV Yetiútirme 

%XOJDULVWDQ MON810 mÕsÕr Yetiútirme 

)UDQVD

7RSDVNRO]D øthalat/øúleme 

06;5INRO]D øthalat/øúleme 

MON 810 mÕsÕr Yetiútirme 

$OPDQ\D %WmÕsÕrMON 810 mÕsÕr YetiútirmeYetiútirme 

<XQDQLVWDQ 7RSDVNRO]D øthalat/øúleme  Bt176 mÕsÕr Yetiútirme  MON 810 mÕsÕr Yetiútirme  T25 mÕsÕr øthalat/øúleme  06;5INRO]D øthalat/øúleme  MON810 mÕsÕr Yetiútirme 

0DFDULVWDQ MON 810 mÕsÕr(+$PIORUD Yetiútirme 

3DWDWHV Yetiútirme/Yem 

Lüksemburg Bt176 mÕsÕrMON 810 mÕsÕr YetiútirmeYetiútirme 

3RORQ\D MON 810 mÕsÕr Yetiútirme 

.D\QDN86'$)RUHLJQ$JULFXOWXUDO6HUYLFH*$,15HSRUW(8     86'$)RUHLJQ$JULFXOWXUDO6HUYLFH*$,15HSRUW(8 KWWSJDLQIDVXVGDJRY5HFHQW*$,13XEOLFDWLRQV$JULFXOWXUDO%LRWHFKQRORJ\ $QQXDOB3DULVB(8BSGIEriúim Tarihi: 11 ùubat 2014.



 

%LUOLNWH0HYFXGL\HW &RH[LVWHQFH 

 Konvansiyonel gÕda ve yemlerin GDO’dan meydana gelen, GDO içeren veya GDO’dan üretilmiú ürünler olarak etiketlenmesini gerektirecek sÕnÕrlar ilgili mevzuatta belirtilmektedir. øzin verilmiú GDO’larla “kontamine” olmuú bu konvansiyonel ürünler, kontaminasyonun tesadüfi veya teknik açÕdan kaçÕnÕlmaz olmasÕ úartÕyla, “yüzde 0,9” sÕnÕrÕna kadar izsürülebilirlik ve etiketleme úartlarÕndan muaftÕr. øúletmeciler bu materyalin mevcudiyetinden (kontaminasyondan) kaçÕnmak için uygun tedbirleri aldÕklarÕnÕ yetkili makamlara gösterebildikleri takdirde söz NRQXVX PXDIL\HWWHQ yararlanmaktadÕrlar. Bu nedenle AB, gÕdalarÕnÕn GDO içerdi÷ine dair etiketlenmesinde LVWHQLOHQ“eúik de÷er oranÕ”nÕn yüzde 0,9’da tutma kararlÕlÕ÷ÕnÕ korumaktadÕr.

 Öte yandan izolasyon mesafesi kÕsa olan tarlalar arasÕnda polen akÕúÕnÕn do÷al bir süreç olmasÕ sebebiyle, GDO’lu ürünlerin yetiútirilmesinin tarÕmsal üretime etkisi de kaçÕnÕlmazdÕr. Öyle ki, bu durum gÕda amaçlÕ konvansiyonel tarÕm IDDOL\HWLQGH bulunmak isteyen üreticiler açÕsÕndan da ekonomik sonuçlara yol açabilmektedir. Zira, “birlikte mevcudiyet (co-existence)” üreticilere yasal etiketleme yükümlülükleri ve saflÕk standartlarÕna uyarak konvansiyonel, organik veya GDO’lu ürünler arasÕnda uygulanabilir bir seçme úansÕ vermek anlamÕnÕ taúÕmaktadÕr. Bu kapsamda, GDO’lu bir bitkinin poleninin GDO’lu olmayan baúka bir bitki ile tozlaúmasÕ yani “karÕúma ihtimali”, bir üründen di÷erine büyük farklar gösterdi÷inden, bu uygulamalarÕn farklÕ ürün tipleri için spesifik olarak geliútirilmesi gerekmektedir. Örne÷in, kolza gibi bazÕ ürünlerde karÕúma ihtimali yüksekken, patates gibi ürünlerde söz konusu ihtimal oldukça düúük olmaktadÕr. Buna ek olarak, yerel ve bölgesel hususlarÕn da dikkate alÕnmasÕ önem arz etmektedir.

 Di÷er taraftan söz konusu üretim yönteminin izolasyon, izleme, saflÕk testleri, gerekli ekipmanlarÕn sa÷lanmasÕ YE nedenlerle üretim maliyetlerinde artÕúa sebep olaca÷Õ belirtilmekte olup, bu yöntemin uygulanmasÕnÕn ülkelerin geliúmiúlik düzeyleriyle de ilgili oldu÷u belirtilmektedir. AyrÕca, politikacÕlarÕn birlikte mevcudiyet

  9LJDQL0DQG2OSHU$   

için stratejiler belirlerken özellikle de GDve organik tarÕmyapan üreticilerin tercihleri göz önüne alÕndÕ÷Õnda, büyük zorluklarla karúÕlaútÕklarÕ da ifade edilmektedir.

 *HOLQHQ QRNWDGD $%’ye üye bazÕ ülkelerin bu konudaki yaklaúÕmlarÕna bakÕlacak olursa, Fransa’nÕn biyogüvenlikkonusundaki düzenleyici kurallarÕ basit olup, yasalarÕ temel alan sÕnÕrlÕ sayÕda düzenlemeler bulunmaktadÕr. *' çeúitlerin tarla denemelerine iliúkin özel düzenlemeleri yoktur. Bununla birlikte, son yÕllarda Fransa’da EL\RWHNQRORMLile ilgili düzenlemelere önem verildi÷i görülmektedir. Almanya ise, halkÕn bu konudaki duyarlÕlÕ÷Õ ve baskÕsÕ nedeni ile 1990 yÕlÕnda biyoteknolojik çalÕúmalarÕ ve biyoteknolojik ürünlerin kullanÕmÕnÕ çok sÕkÕ denetim altÕna alan kurallar getirmiútir. Geniú kapsamlÕ olarak çÕkarÕlan “Genetik Teknoloji Kanunu” JHQHWLN RODUDN de÷iútirilmiú her türlü canlÕyÕ kapsamaktadÕr

 .DQXQ ayrÕca, *'2’larÕn çevreye salÕnÕmÕnÕ, ticaretini ve pazarlanmasÕnÕ da içermektedir. Alman yasalarÕ eyalet yönetimlerince yürütülmekte olup, Sa÷lÕk BakanlÕ÷Õ LVHVDGHFHGDO’larÕn çevreye salÕnÕmÕve bu ürünlerin pazarlanmasÕ ile ilgili çalÕúmalarÕ kontrol altÕnda tutmaktadÕr. øngiltere’de biyoteknolojik ürünler ile ilgili düzenlemelerin önemli bir kÕsmÕ, yürürlükteki yasalara özel eklerin yapÕlmasÕ ile sa÷lanmaktadÕr. Örne÷in, genetikçalÕúmalarla ilgili olarak 1978 yÕlÕnda yürürlü÷e giren düzenlemeler, temel “ÇalÕúma Güvenli÷i ve Sa÷lÕ÷Õ” yasasÕna ba÷lÕ olarak geliútirilmiútir. BaúlangÕçta, transgenik organizmalarÕn çevreye salÕverilmesi ve pazarlanmasÕ 1990 yÕlÕnda çÕkarÕlan “Çevre Koruma YasasÕ” ile kontrol altÕnda tutulmuú, daha sonra 1992 ve 1995 yÕllarÕnda yapÕlan yeni düzenlemelerle bunlarÕn kullanÕmÕndan kaynaklanabilecek çevresel risk de÷erlendirmeleri ön plana çÕkarÕlmÕútÕr

$YXVWXU\D

 Avrupa Birli÷i üyesi olarak biyoteknoloji alanÕndaki AB mevzuatÕ genel anlamda Avusturya içinde geçerlidir. Ancak, bu alandaki Avusturya düzenlemelerinin WHPHOLQL “Avusturya Gen Teknoloji YasasÕ” oluúturmaktadÕr. Bu yasa, GDO’larÕn   9LJDQL0DQG2OSHU$ Özgen, M. ve ark.,2005:10. 0DF.HQ]LHDYHE$NWÖzgen, M. ve ark., 2005:10. &KHQDQG0F'HUPRWW$NWÖzgen, M. ve ark., 2005:10.



 

için stratejiler belirlerken özellikle de GDve organik tarÕmyapan üreticilerin tercihleri göz önüne alÕndÕ÷Õnda, büyük zorluklarla karúÕlaútÕklarÕ da ifade edilmektedir.

 *HOLQHQ QRNWDGD $%’ye üye bazÕ ülkelerin bu konudaki yaklaúÕmlarÕna bakÕlacak olursa, Fransa’nÕn biyogüvenlikkonusundaki düzenleyici kurallarÕ basit olup, yasalarÕ temel alan sÕnÕrlÕ sayÕda düzenlemeler bulunmaktadÕr. *' çeúitlerin tarla denemelerine iliúkin özel düzenlemeleri yoktur. Bununla birlikte, son yÕllarda Fransa’da EL\RWHNQRORMLile ilgili düzenlemelere önem verildi÷i görülmektedir. Almanya ise, halkÕn bu konudaki duyarlÕlÕ÷Õ ve baskÕsÕ nedeni ile 1990 yÕlÕnda biyoteknolojik çalÕúmalarÕ ve biyoteknolojik ürünlerin kullanÕmÕnÕ çok sÕkÕ denetim altÕna alan kurallar getirmiútir. Geniú kapsamlÕ olarak çÕkarÕlan “Genetik Teknoloji Kanunu” JHQHWLN RODUDN de÷iútirilmiú her türlü canlÕyÕ kapsamaktadÕr

 .DQXQ ayrÕca, *'2’larÕn çevreye salÕnÕmÕnÕ, ticaretini ve pazarlanmasÕnÕ da içermektedir. Alman yasalarÕ eyalet yönetimlerince yürütülmekte olup, Sa÷lÕk BakanlÕ÷Õ LVHVDGHFHGDO’larÕn çevreye salÕnÕmÕve bu ürünlerin pazarlanmasÕ ile ilgili çalÕúmalarÕ kontrol altÕnda tutmaktadÕr. øngiltere’de biyoteknolojik ürünler ile ilgili düzenlemelerin önemli bir kÕsmÕ, yürürlükteki yasalara özel eklerin yapÕlmasÕ ile sa÷lanmaktadÕr. Örne÷in, genetikçalÕúmalarla ilgili olarak 1978 yÕlÕnda yürürlü÷e giren düzenlemeler, temel “ÇalÕúma Güvenli÷i ve Sa÷lÕ÷Õ” yasasÕna ba÷lÕ olarak geliútirilmiútir. BaúlangÕçta, transgenik organizmalarÕn çevreye salÕverilmesi ve pazarlanmasÕ 1990 yÕlÕnda çÕkarÕlan “Çevre Koruma YasasÕ” ile kontrol altÕnda tutulmuú, daha sonra 1992 ve 1995 yÕllarÕnda yapÕlan yeni düzenlemelerle bunlarÕn kullanÕmÕndan kaynaklanabilecek çevresel risk de÷erlendirmeleri ön plana çÕkarÕlmÕútÕr

$YXVWXU\D

 Avrupa Birli÷i üyesi olarak biyoteknoloji alanÕndaki AB mevzuatÕ genel anlamda Avusturya içinde geçerlidir. Ancak, bu alandaki Avusturya düzenlemelerinin WHPHOLQL “Avusturya Gen Teknoloji YasasÕ” oluúturmaktadÕr. Bu yasa, GDO’larÕn   9LJDQL0DQG2OSHU$ Özgen, M. ve ark.,2005:10. 0DF.HQ]LHDYHE$NWÖzgen, M. ve ark., 2005:10. &KHQDQG0F'HUPRWW$NWÖzgen, M. ve ark., 2005:10.



 

kullanÕmÕ, çevreye serbest bÕrakÕlmasÕ, gÕda olarak marketlerde yer almasÕ, insan sa÷lÕ÷Õnda kullanÕlmasÕ gibi biyoteknoloji ve genetik mühendisli÷inin baúlÕca konularÕnÕ düzenlemektedir %X KXVXVODU detaylÕ olarak ilgili yönetmelikleUGH GH ele alÕnmÕútÕr %N].XWX 

.XWXAvusturya’da GDO’lar øle ølgili Düzenlemeler 

GDO ÇalÕúma Yönetmeli÷i (The Ordinance on Work with LMOs); GDO’larÕn

sÕnÕflandÕrÕlmasÕ, risk de÷erlendirme, laboratuvar ekipman ve gereksinimleri, kaza önlemleri gibi konularÕ düzenlemektedir.

GDO’larÕn KasÕtlÕ SalÕmÕ Yönetmeli÷i (The Ordinance on the Deliberate Release of LMOs );GDO’larÕn çevreye kasÕtlÕ salÕmÕ ile ilgili konularÕ içermektedir.

Kamu DuruúmalarÕ HakkÕnda Yönetmelik (The Ordinance on Public Hearings); Zorunlu kamu duruúmalarÕnda dikkat edilmesi gereken prosedürleri belirlemektedir. GDO øçeren Ürünlerin Etiketlenmesine øliúkin Yönetmelik (The Ordinance on Labeling of products that contain LMOs ); GDO’lu ürün ve GDO’lardan elde edilmiú ürünler için zorunlu etiketleme konularÕnÕ dü]HQOHPHNWHGLU

Geneti÷i De÷iútirilmiú Tohum Yönetmeli÷i (The Ordinance on Genetically Modified Seed);Bu düzenleme, 90/220/EEC sayÕlÕ Direktifin kapsadÕ÷Õ tüm *'tohum çeúitleri için zorunlu etiketlemeyi belirlemektedir.

Yemlerde BazÕ GDO’larÕn Eúik De÷eri HakkÕnda Yönetmelik (The Ordinance on Thresholds of Certain Genetically Modified Organisms in Feed); OnaylÕ GDO’larda tesadüfi veya teknik olarak kaçÕnÕlmaz bulaúmalarda yüzde 1 eúik de÷er ile ilgili düzenlemeyi içermektHGLU

Kodeks Alimentarius Avusturya (The Codex Alimentarius Austriacus);Bitkisel ürünler için GDO’suz (GMO-free)tanÕmÕ yer almaktadÕr. Bu konuda bir kÕlavuzniteli÷indedir.

.D\QDN$JULFXOWXUDO%LRWHFKQRORJ\$XVWULD$QQXDO 

 AyrÕca, gen teknolojileri danÕúma kurulu tarafÕndan biyoteknoloji ve genetik mühendisli÷i alanÕndaki güncel durumu ana hatlarÕyla ortaya koymak ve biyoteknolojideki geliúmelere uyum sa÷lamak için “Biyoteknoloji KitabÕ” hazÕrlanmÕútÕr. Bu kitap, uzman görüúlerinden oluúan yasal bir statüye sahiptir. 



 

%X nedenle, gerekli oldu÷u takdirde ilgili bölümler Kararname úeklinde yayÕnlanabilmektedir.

 'i÷er taraftan, Avusturya’da AB’de onaylÕ GD ürünlerin ekimini ve ithalatÕnÕ yasaklayan yönetmelikler GH\DyÕnlamÕútÕr (Bkz. Tablo 

7DEORAvusturya’da(kimi ve øthalatÕ Yasaklanan GD Bitkiler

<DVDNODQDQ*'%LWNL .DSVDP <DVDNODQma YÕlÕ

T25 MÕsÕr (NLP 2000 (2008 De÷iúiklik)

MON 810 MÕsÕr (NLP 1999 (2008 De÷iúiklik)

*7.RO]D øthalat ve øúleme (2008 De÷iúiklik) MON 863 MÕsÕr øthalat ve øúleme 

0V.RO]D øthalat ve øúleme 

5I.RO]D øthalat ve øúleme 

0V;5I.RO]D øthalat ve øúleme 

(+3DWDWHV (NLP 

.D\QDN$JULFXOWXUDO%LRWHFKQRORJ\$XVWULD$QQXDO 



 Avusturya’da GDO hususuSa÷lÕk BakanlÕ÷Õ, Bilim ve AraútÕrma BakanlÕ÷Õ ile TarÕm, Orman, Çevre ve Su Yönetimi BakanlÕklarÕ’nÕn sorumluluk alanÕna gLUPHNWHGLU (NRODUDN$YXVWXUya’da “Biyogüvenlik Kurulu”GDPHYFXWROXSELOLPVDQD\LNDPX YH VLYLO WRSOXm kuruluúlarÕ ile sendikalarÕn temsilcilerinden oluúan “Gen Teknoloji

Komisyonu”bir danÕúma organÕ olarak görev yapmaktadÕr.

 Avusturya’daki büyük siyasi partiler sürekli olarak tarÕmsal biyoteknoloji kullanÕmÕna karúÕ oy kullanmaktadÕrlar. Bu kapsamda, Avusturya hükümet politikasÕ GDO’suz tarÕm anlayÕúÕnÕn sürdürülmesi yönünde olmaktadÕr.

 AvusturyalÕ üreticiler GD bitkisel üretimin organik ve geleneksel (konvansiyonel) tarÕm için tehlike teúkil etti÷ini savunmakta ve bu úekilde birlikte mevcudiyetin küçük ölçekli iúletme yapÕsÕna sahip Avusturya için imkânsÕzoldu÷unu EHOLUWPHNWHGLUOHU

 Avusturya’da kamuoyuGD ürünlereyönelikkarúÕbir tavÕr sergilemektedir. Bu QHGHQOH Avusturya hükümeti Avrupa’da güvenli olarak de÷erlendirilen birçok GD ürünü yasaklamÕútÕr. AyrÕca, Avusturya’da GD bitkilerin ticari olarak ekimi yapÕlmamaktadÕr $ncak, 1996 ve 1997 yÕllarÕnda GD bitkiler ile sadece üç tarla



 

%X nedenle, gerekli oldu÷u takdirde ilgili bölümler Kararname úeklinde yayÕnlanabilmektedir.

 'i÷er taraftan, Avusturya’da AB’de onaylÕ GD ürünlerin ekimini ve ithalatÕnÕ yasaklayan yönetmelikler GH\DyÕnlamÕútÕr (Bkz. Tablo 

7DEORAvusturya’da(kimi ve øthalatÕ Yasaklanan GD Bitkiler

<DVDNODQDQ*'%LWNL .DSVDP <DVDNODQma YÕlÕ

T25 MÕsÕr (NLP 2000 (2008 De÷iúiklik)

MON 810 MÕsÕr (NLP 1999 (2008 De÷iúiklik)

*7.RO]D øthalat ve øúleme (2008 De÷iúiklik) MON 863 MÕsÕr øthalat ve øúleme 

0V.RO]D øthalat ve øúleme 

5I.RO]D øthalat ve øúleme 

0V;5I.RO]D øthalat ve øúleme 

(+3DWDWHV (NLP 

.D\QDN$JULFXOWXUDO%LRWHFKQRORJ\$XVWULD$QQXDO 



 Avusturya’da GDO hususuSa÷lÕk BakanlÕ÷Õ, Bilim ve AraútÕrma BakanlÕ÷Õ ile TarÕm, Orman, Çevre ve Su Yönetimi BakanlÕklarÕ’nÕn sorumluluk alanÕna gLUPHNWHGLU (NRODUDN$YXVWXUya’da “Biyogüvenlik Kurulu”GDPHYFXWROXSELOLPVDQD\LNDPX YH VLYLO WRSOXm kuruluúlarÕ ile sendikalarÕn temsilcilerinden oluúan “Gen Teknoloji

Komisyonu”bir danÕúma organÕ olarak görev yapmaktadÕr.

 Avusturya’daki büyük siyasi partiler sürekli olarak tarÕmsal biyoteknoloji kullanÕmÕna karúÕ oy kullanmaktadÕrlar. Bu kapsamda, Avusturya hükümet politikasÕ GDO’suz tarÕm anlayÕúÕnÕn sürdürülmesi yönünde olmaktadÕr.

 AvusturyalÕ üreticiler GD bitkisel üretimin organik ve geleneksel (konvansiyonel) tarÕm için tehlike teúkil etti÷ini savunmakta ve bu úekilde birlikte mevcudiyetin küçük ölçekli iúletme yapÕsÕna sahip Avusturya için imkânsÕzoldu÷unu EHOLUWPHNWHGLUOHU

 Avusturya’da kamuoyuGD ürünlereyönelikkarúÕbir tavÕr sergilemektedir. Bu QHGHQOH Avusturya hükümeti Avrupa’da güvenli olarak de÷erlendirilen birçok GD ürünü yasaklamÕútÕr. AyrÕca, Avusturya’da GD bitkilerin ticari olarak ekimi yapÕlmamaktadÕr $ncak, 1996 ve 1997 yÕllarÕnda GD bitkiler ile sadece üç tarla



 

denemesi yapÕlmÕútÕr. Bu denemelerden ikisi patateste karbonhidrat metabolizmasÕnÕn de÷iúimi ile ilgiliROXSdi÷eri ise herbisit toleranslÕ mÕsÕrdÕr

 Avusturya’nÕn Avrupa GDO’suz Bölgeler A÷Õ (European Network of GMO-free

Regions)’na üye olmasÕ ve biyoteknoloji ihtiyati belgesiQLQ(biotech precautionary bills)

bulunmasÕ nedeniyle GRNX]H\DOHWWHEL\RWHNQRORjiden ari bölgeler (BiotechIUHH]RQHV  oluúturulmuútur.

 Di÷er taraftan, Avusturya’da GD bitkisel üretim yapÕlmamakla birlikte üniversitelerde üzüm ve meyveler üzerinde küçük ölçekli araútÕrmalar gerçekleútirilmektedir. Ülkede GD ürünlere büyükölçekte NarúÕbir tavrÕn bulunmasÕna ra÷menyem amaçlÕolarak kullanÕlan*'VR\DIDVXO\HVLLWKDOHGLOPHNWHGLU%XLWKDODW a÷ÕrlÕklÕ olarak Kuzey ve Güney Amerika’dan Almanya ve Hollanda’ya transfer edilen VR\DIDVXO\HVLunu úeklinde yapÕlmaktadÕr.

 GDO’lar konusunda yapÕlan araútÕrmalarda özellikle de son zamanlarda fareler üzerine yapÕlan çalÕúmalarda sa÷lÕk açÕsÕndan büyük risklerin ortaya çÕkabilece÷i ifade edilerek, insan ve çevre sa÷lÕ÷ÕnÕ korumak için Avusturya, AB’nin GD mÕsÕr politikasÕnÕ gözden geçirmesini talep etmiútir

        *02FRPSDVVKWWSZZZJPRFRPSDVVRUJHQJQHZVFRXQWU\BUHSRUWV

Eriúim Tarihi: 24 AralÕk 2013.

5HXWHUV7KWWSZZZJPRIUHHUHJLRQVRUJJPRIUHHUHJLRQVDXVWULDJPRIUHHQHZVIURP

DXVWULDQHZVHQKWPO, Eriúim Tarihi: 28 OFDN



 

. Çin 

 ÇLQRusya ve Kanada’GDQVRQUDalan olarak dünyanÕn en büyük üçüncü ve 1, PLO\DUa yaklaúan nüfusu ile de dünyanÕn en kalabalÕk ülkesidirSon otuz yÕlda piyasa