• Sonuç bulunamadı

2.2. İlgili Araştırmalar

2.2.1. Yurt içinde yapılan araştırmalar

2.2.1.2. Öğretim programlarında yer alan ortak temel beceriler ile ilgili yapılan

Kan (2006), 2004-2005 eğitim-öğretim yılında pilot uygulamayla başlatılan Yeni İlköğretim Programında öngörülen sekiz temel becerinin kazandırılmasında, besinci sınıf Sosyal Bilgiler Dersi ve Türkçe Dersi öğretim programlarının etkililiğine ilişkin ilköğretim beşinci sınıf öğrencilerinin görüşlerini belirlemek amacıyla yaptığı araştırması betimsel nitelikte olup 600 öğrenci üzerinde uygulanmıştır. Araştırma sonucunda yeni Sosyal

Bilgiler ve Türkçe dersi öğretim programlarının her iki derste de ortak olan sekiz temel beceriyi (eleştirel düşünme becerisi, yaratıcı düşünme becerisi, araştırma becerisi, problem çözme becerisi, karar verme becerisi, girişimcilik becerisi, iletişim becerisi, Türkçeyi doğru, etkili ve güzel kullanma becerisi ) kazandırmada etkili oldukları belirlenmiştir. Ayrıca kız öğrencilerin ve sosyo-ekonomik düzeyi daha iyi olan okullardaki öğrencilerin programları sekiz temel beceriyi kazandırmada daha etkili buldukları tespit edilmiştir.

Baykara’nın (2006) araştırması, Sosyal Bilgiler Öğretim programının amaçlarının düşünme becerilerini kazandırmaya uygun olup olmadığı ve Sosyal Bilgiler dersinde düşünme becerilerinin kazanılması ile ilgili öğrenci görüşlerinin; öğrencilerin cinsiyet, okulun bulunduğu çevre, anne ve baba eğitim durumu, anne ve baba mesleği değişkenleri açısından anlamlı bir farklılık gösterip göstermediğini ortaya çıkarmayı amaçlamaktadır. Betimsel tarama modeli kullanılarak yapılan bu araştırmanın verileri 36 maddelik likert tipi bir ölçeğin, 6 ilköğretim okulunda öğrenim gören 383 yedinci sınıf öğrencisinden elde edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre, Sosyal bilgiler dersinde düşünme becerileri etkinliklerine çoğu zaman yer verildiği orta koyulmuştur. Bunun yanında, Sosyal Bilgiler dersinin düşünme becerilerine yer verilmesine ilişkin öğrenci görüşlerinde cinsiyet, anne ve baba mesleği değişkeninin önemli bir değişken olmadığı bulunduğu; baba eğitim

durumu değişkenine göre altı maddede ve okulun bulunduğu yerleşim yeri açısından ise on dokuz maddede anlamlı farklılık bulunduğu görülmüştür.

Gökhasan (2007), orta öğretimde meslek eğitimi alan öğrencilerin temel beceri düzeyleri değerlendirilmesini araştıran çalışmasını, ortaöğretim düzeyi mesleki teknik eğitim sisteminin verimliliğini ve etkinliğini arttırmaya yönelik olarak gerçekleştirmiştir. Çalışmada belgesel tarama ve betimsel model kullanılmış ve verilerin toplanması için kaynak taraması yapılmasının yanında anket geliştirilmiştir. Hazırlanan anket soruları altı

farklı meslek lisesinden 682 öğrenciye uygulanmıştır. Araştırma sonucunda, Ticaret Turizm Meslek Lisesi öğrencilerinin tüm temel beceri görüşlerine katıldıkları görülmüş, fakat Mesleki Eğitim Merkezinde öğrenim gören öğrenciler tüm temel beceri ile ilgili düşüncelerde kararsız oldukları belirtilmiştir. Endüstri Meslek Lisesi ile Kız Meslek Lisesi öğrencilerinin görüşleri birbirini desteklemektedir.

Özatalay (2007) araştırmasında, Türkçe ders kitaplarının öğrencilere kazandırılması hedeflenen üst düzey becerilere ulaşabilmelerinde ne dereceye kadar katkı sağladığı, hangi sınıflarda hangi becerilere daha çok yer verildiği ve hangi yayınevinin, hangi becerilere daha çok yer verdiği saptamaya çalışmıştır. Araştırma kapsamında 24 takım Türkçe ders kitabı belirlenen ölçütlere dayanılarak taranarak gerekli istatistiksel değerlendirmeler yapılmıştır. Hazırlanan kitapların çoğunda bu becerilerle ilgili çalışmalara yeterli ölçüde yer verilmediği görülmüştür. Araştırmacı yapılan bu çalışma sonucunda elde edilen verilere bakarak, bundan sonra hazırlanacak kitaplarda bu becerilere dikkat edilmesini, daha bilinçli etkinlikler ve çalışmalar düzenlenmesini önermektedir.

Temel becerilere ilişkin yapılan bir araştırma Hotaman’ın (2008), “Yeni İlköğretim Programının Kazandırmayı Öngördüğü Temel Becerilerin Öğretmen, Veli ve Öğrenci Algıları Doğrultusunda Değerlendirilmesi” adlı araştırmasıdır. Araştırma, 2006-2007 yılları arasında İstanbul ilinde belirlenen bazı ilçelerdeki ilköğretim okullarından sosyo- ekonomik özellikleri bakımından farklılaşan okullardan 527 öğrenci, bu öğrencilerin birebir velileri (527) ve 148 öğretmenle gerçekleştirilmiştir. Ölçme aracı olarak, araştırmacı tarafından geliştirilen likert tipi bir ölçek kullanılmıştır. Bu araştırmanın sonucunda öğretmenlerin, velilerin ve öğrencilerin temel becerilere ilişkin algıları olumlu

bulunmuştur. Araştırma sonuçlarının diğer araştırma sonuçlarına göre farklılık gösterdiği belirtilmiştir. Çünkü yapılan araştırmaların çoğu, özellikle de öğretmen görüşlerine

başvurulan araştırmaların birçoğu, öğretmenlerin öğrencilerin temel becerilerine ilişkin olumlu algılara sahip olmadığını ortaya çıkarmaktadır.

Hezen (2009), ilköğretim 1-5. Sınıflar Türkçe Dersi Öğretim Programı ve Kılavuzu’nun ögelerinin Öğretim Programı ve Kılavuzu’nda yer alan temel becerileri geliştirmeye uygun olup olmadığını ortaya koymak için doküman incelemesi yapmıştır. Araştırma sonucunda, tüm sınıflar düzeyindeki kazanımların Öğretim Programı ve Kılavuzu’nda yer alan becerilerden yer alan eleştirel düşünme becerisini en fazla;

girişimcilik becerisini en az düzeyde, temel beceriler sınıf düzeylerine göre incelendiğinde tüm temel becerilerin 4. sınıfta en fazla; 1. sınıfta en az düzeyde geliştirilmeye uygun olduğu saptanmıştır. Ayrıca araştırmacı, İlköğretim 1-5. Sınıflar Türkçe Dersi Öğretim Programı ve Kılavuzu’nda temel becerilerin nasıl ölçülüp değerlendirileceğine yönelik herhangi bir açıklamanın ve ölçme ve değerlendirmeye yönelik örneklerin bulunmadığını belirtmiştir.

Hayırsever (2010), 5. Sınıf Sosyal Bilgiler Ders, Öğretmen Kılavuz ve Öğrenci Çalışma Kitaplarının, İlköğretim Sosyal Bilgiler Öğretim Programında kazandırılması hedeflenen temel becerilere uygunluğuna ve öğrenme-öğretme sürecinde kullanımına ilişkin değerlendirilmesini amaçlayan araştırmasını, beş beceri alanı belirleyerek

gerçekleştirmiştir. Araştırma betimsel ve ilişkisel tarama modeli ile yapılmış ve nicel-nitel yöntemler beraber kullanılmıştır. Veriler ise araştırmacı tarafından geliştirilen anket, gözle formu ve görüşme formları ile elde edilmiştir. Araştırma sonucunda, öğretmenlerden çok az bir kısmı ders kitabında yer alan içeriğin araştırma kapsamına alınan becerileri

kazandırmaya uygun olduğu ve çalışma kitabında yer alan içeriğin araştırma kapsamına alınan becerileri kazandırmaya uygun olduğunu belirtmiştir. Öğretmenlerin tamamı, öğretmen kılavuz kitabının belirlenen becerileri kazandırmaya uygun yapıda olmadığını belirtmiştir. Öğrenci velileri ders kitabını ve çalışma kitabını genel özelliklerine ve

araştırma kapsamına alınan becerilere göre kısmen uygun olduğunu belirtmişlerdir. Bu görüşler cinsiyet ve sosyo-ekonomik düzey değişkenlerine göre farklılaşmaktadır.

Akyürek’in (2013) araştırmasının amacı, ilköğretim programında yer alan ortak temel becerilerden girişimcilik becerisine ilişkin öğretmen görüşlerini belirlemektir. İlkokul öğretmenlerine uygulanan anketten elde edilen verileri değerlendirmede, cinsiyet, mezun olunan okul ve hizmet yılı değişkenlerine göre anlamlı bir farklılık olup olmadığı, istatistiksel testler ile sınanmıştır. Araştırma sonucunda, ilkokul öğretmenlerinin,

öğrencilere kazandırılması amaçlanan girişimcilik becerisine yönelik görüşleri, cinsiyet, kıdem, mezuniyet durumu, sınıf mevcudu, hizmet içi eğitim alma durumuna göre farklılaşmadığı saptanmıştır. Girişimcilik becerisinin kazandırılmasında öğretmenlerin yetersiz olduğu sonucuna varılmıştır.

Öztürk (2013), ilköğretim sekizinci sınıf öğrencilerinde bilimsel süreç, eleştirel düşünme ve yaratıcı düşünme becerileri arasındaki ilişkiyi belirlemek ve bu becerileri çeşitli değişkenler (cinsiyet, anne ve babanın öğrenim durumu, kardeş sayısı, kendine ait çalışma odasının olup olmaması, bilgisayara sahip olma durumu ve internetten yararlanma durumu) açısından incelemek üzere yaptığı araştırmasında tarama modeli kullanmıştır. Araştırma verilerini 235 öğrenciye, Kişisel Bilgiler Formu, Cornell Eleştirel Düşünme Testi Düzey X (CEDTDX), Torrance Yaratıcı Düşünme Testi (TYDT) Şekilsel A Formu ve araştırmacı tarafından geliştirilen Bilimsel Süreç Becerileri Testi (BSBT) uygulanmıştır. Araştırma sonucunda, öğrencilerin BSBT’nin temel beceriler boyutundaki başarıları %63, birleştirilmiş becerilerdeki başarıları ise %52 bulunmuştur. Öğrencilerin BSB düzeyleri arasında çeşitli boyutlarda cinsiyete, anne ve babanın öğrenim durumuna ve internet kullanımına bağlı olarak istatistiki açıdan anlamlı farklılık olduğu belirlenmiştir. Bu farklılıklar, kız öğrencilerin, anne ve babasının öğrenim durumu üst düzeyde olan ve

internetten yararlanan öğrencilerin lehine olmuştur. Diğer değişkenler anlamlı farklılık oluşturmamıştır. Öğrencilerin eleştirel düşünme becerilerine bakıldığında, CEDTDX’in tüm alt boyutlarında ve toplam testte %51,59 başarı elde etmişlerdir. Öğrencilerin eleştirel düşünme beceri düzeyleri arasında CEDTDX toplam ve gözlemlerin ve kaynakların güvenirliği alt boyutunda kız öğrencilerin lehine, CEDTDX toplam puanları arasında da babası üniversite mezunu öğrenciler lehine anlamlı farklılık olduğu tespit edilmiştir. Diğer değişkenlere göre eleştirel düşünme becerileri arasında anlamlı farklılık saptanmamıştır. Seçilen alt örneklemin küçüklüğü nedeniyle, öğrencilerin yaratıcı düşünme becerilerine yönelik bağımsız değişkenlere göre analiz yapılmamıştır. Yaratıcı düşünme becerileri ilişkisel analiz amacıyla incelenmiştir. Üç temel becerinin birbiriyle ilişkisine bakıldığında, bilimsel süreç ve eleştirel düşünme becerileri arasında orta düzeyde anlamlı ilişki olduğu; ancak yaratıcı düşünme becerilerinin bu iki beceri ile varsayımları tanımlama boyutu dışında, anlamlı düzeyde ilişkili olmadığı tespit edilmiştir.