Öğretim Lideri Olarak Okul Yöneticisinin Öğretim Programlarının

Öğretimin temel değişkenlerinden biri öğretim programlarıdır. Öğretim programı terimi, eğitim etkinliklerinin amaç, içerik ve yöntem bağlamında bütünleştirilmesini tanımlamakta, programlama ise belli amaçlara göre seçme, ayıklama, sınıflama, uygulama ve değerlendirme işlemini tanımlamaktadır. Öğretim, programlar aracılığıyla gerçekleştirilir (Can, 2007).

Öğretim programı tanımlarından bazıları şunlardır:

“Öğretim programı” Türk Dil Kurumu Sözlüğü’nde “bir okulu bitirmek veya bir alanda uzmanlaşmak için okunması gereken ders ve konuları kapsayan plan, müfredat, ders programı, müfredat programı” şeklinde açıklanmıştır.

Öncül’ün (2000) hazırladığı eğitim sözlüğünde öğretim programı “herhangi bir örgün yetiştirme kurumunda yetişmek isteyene kazandırılması düşünülen bilgi, beceri ve tutumları belirten bir yazılı belge” olarak tanımlanmıştır.

Varış, öğretim programını "eğitim programı içinde ağırlık taşıyan bu kesim, genellikle, belli bilgi kategorilerinden oluşan ve bir kısım okullarda beceriye ve uygulamaya ağırlık tanıyan, bilgi ve becerinin eğitim programının amaçları doğrultusunda ve planlı bir biçimde kazandırılmasına dönük bir programdır" şeklinde tanımlamaktadır (Varış, 1996: 14).

Büyükkaragöz, öğretim programı için “belli bir öğretim basamağındaki çeşitli sınıf ve derslerde okutulacak konuları, bunların amaçlarını, her dersin sınıflara göre haftada kaç saat okutulacağını ve öğretim metotlarını, tekniklerini gösteren kılavuzdur. Genellikle ilköğretim ve lise programlarını öğretim programı karşılığı anlayabiliriz” demektedir (Büyükkaragöz, 1997: 2).

Bloom'un dilimize çevrilen kitabında ise öğretim programı İngilizce “curriculum” kelimesine karşılık olarak verilmiş ve "bir dersin özel hedeflerini, bu hedeflerin davranışlar açısından tanımlarını ve gerçekleştirilmesinde alınacak çevre ayarlaması önlemleriyle bu hedeflerin gerçekleşip gerçekleşmediğini (gerçekleşme derecelerini) belirleme yollarını içeren bir kaynak" olarak tanımlanmıştır (Bloom, 1995: 350).

Tanımlardan hareketle, öğretim programının okullarda öğrencilere dersler vasıtasıyla planlı ve kasıtlı olarak öğretilen, onların yaşantılarına ve yaşantıları üzerinden topluma yön veren bir araç olduğu söylenebilir. Öğretim programıyla ilgili araştırmalarda öğretim programı;

- yazılı bir plan - ders konuları

- öğrencilerin okul denetimi altındaki yaşantıları - öğrenim ürünü

olarak karşımıza çıkabilmektedir.

Eğitim-öğretim açısından yaşamsal bir önemi olan öğretim programlarının anlaşılması, geliştirilmesi ve uygulanması boyutlarında okul yöneticilerinin önemli görev ve sorumlulukları vardır. Okul yöneticileri bu sorumlulukları yerine getirmeye hazır oldukları ölçüde öğretim programlarının uygulanabilme şansı artacaktır. Okul yöneticileri öğretim liderliği rollerini sergileyebildikleri ölçüde programların geliştirilmesine ve uygulanmasına katkıda bulunacaklardır (Can, 2007). Okul yöneticileri programla ilgili geniş bilgiye sahip olduklarında ise programların

uygulanmasıyla ilgili öğretim liderliği rollerini daha iyi ortaya koyabileceklerdir (Glatthorn, 2000).

Öğretimsel liderlikte okul yöneticilerinden beklenen, öğrencilerin öğrenme becerilerini geliştirmek için öğretim programını koordine etme, denetleme ve değerlendirme rolleridir (Hallinger, 2005). Bir başka ifadeyle okul yöneticisinden öğretim programını yönetmesi beklenir. Genellikle okul yöneticisinin program yönetimi kapsamındaki rolleri denilince öğretimle ilgili her türlü kaynak ve materyalleri seçme ve sağlamadaki rolleri anlaşılır. Oysa bir okulda okul yöneticisinin varlık nedenlerinden biri, belki de en önemlisi okul programının isleyişinin yönetimidir (Şişman, 2007). Öğretim programlarının yönetiminde de okul yöneticisinden beklenen yönetici gibi davranması değil, lider gibi davranmasıdır. Denilebilir ki okul yöneticisi “program lideri” olmalıdır.

Öğretim programı liderliği öğretim liderliğinin genel alanı içindeki belirli işlevlerin yerine getirilmesini gerektirir (Doll, 1989: 457). Bu işlevler, öğretim programı liderinin; uzman, danışman, rehber, öğretmen, yönetmen, eğitmen, model, gözlemci, değerlendirici, savunucu, çözümleyici ve bağlayıcı rolleri oynamasını gerektirebilir (Wiles, 1999:120).

Singleton (1974), Zechman (1977), Peterson (1977), Erickson (1979), Hay (1980), Lietz ve Tawle (1980), Geering (1980), Cotton ve Savard (1980), Dcw ve Whitehead (1981), Sahar (1982), Fullan (1982) yaptıkları araştırmalarda okul yöneticisinin okulda etkili bir performans gösterebilmesi için program liderliği davranışlarını göstermesinin gerekli olduğunu vurgulamışlardır. Bugünün okul yöneticisinin öğretim programlarını planlama, eş güdümleme ve değerlendirme konularına vakıf olması gerektiğini de belirtmişlerdir. Ayrıca okul yöneticisinin okullarda öğretim programlarının başarılı bir şekilde uygulanmasında kilit rol oynamasının yanı sıra bu başarıyı sağlamada ortaya koyması gereken önemli davranışlara değinmişlerdir. Okulda değişimi sağlamak, yeni programı yorumlamak ve programın gerçekten uygulanıp uygulanmadığını denetlemek bu davranışlar arasındadır. Sınıf çalışmalarına katılım, öğretim programlarının oluşturulmasıyla ilgili kararlarda merkezi rol oynama, öğretim programlarının değerlendirilmesine etkili katılım, okul kadrosunun öğretim programlarıyla ilgili beklentilerini karşılama ve öğretim programlarının beklentilerini ortaya koyma gibi davranışlar okul yöneticisinin iyi bir program lideri olduğunu ortaya koyar. Okul yöneticilerinin öğretim programı yönetimi rolleri tam olarak belirtilmemişse ve okul yöneticileri bu konuda yeteri kadar eğitim

almamışlarsa program yönetimi konusunda etkili birer lider olmaları beklenmemelidir (Wright ve Renihan, 2003). O hâlde merkez örgütleri okul yöneticilerini, programlara hâkim olmalarını sağlayacak eğitimden geçirmeli ve programların uygulanmasında okul yöneticilerinden beklenen rolleri tanımlamalıdır.

Newlove’a (2005) göre okul yöneticilerinin okulda öğretim programını yönetirken üstlenmeleri gereken liderlik rolleri şunlardır:

a. İklimle İlgili Davranışlar: - Stresli durumları azaltır. - Sınıf ziyaretlerini planlar. - Sınıf çalışmalarına katılır. - İyi çalışmaları ödüllendirir. - Duygusal bir barometre gibidir. - Mizahı sever. - Öğretmenlerin kişisel hayatlarına saygılıdır. - Kişilerle birlikte çalışmaya isteklidir. - Politikalara bağlı kalarak olumlu bir okul iklimi yaratır (tutarlı olarak, öğretmenleri karar verme sürecine dâhil ederek, etkili yönetim davranışlarını talim ederek, öğretmenleri överek ve onların kendilerini evlerinde hissetmelerini sağlayarak) (Kobola, 2007).

b. Hedef ve Davranışlarla İlgili Davranışlar: - Okul misyonunu, okulun ve sınıfların amaç ve hedeflerine dönüştürür. - Küresel bakış açısına sahiptir. - Kişilerin ilgileriyle hedefler arasında denge sağlar. - Öğrenciler üzerinde yoğunlaşır. - Öğretmenler için önemli olan aktiviteleri süzgeçten geçirir. - Aktivitelerini okul planına göre düzenler. - Öğretim programının planlanmasına öncülük eder ve planlamayı yönetir (Kobola, 2007).

c. Kaynaklarla İlgili Davranışlar: - Program hakkında uzman görüşlerini sağlar. - Program uzmanlarından ya da danışmanlardan yararlanır. - Yeni program ve müfredatları uygulamak için fırsat yaratır. - Materyal seçimine okul kadrosunu katar. - Yeteri kadar bağış toplanmasını sağlar.

ç. Takım Çalışmasıyla İlgili Davranışlar: - Veli, öğretmen, öğrenci ve destek ekibin takım çalışmalarına inanır. - Tanı, paylaşım, uygulama ve değerlendirme çalışmalarını hızlandırmak için bir takım hâlinde çalışır. - Okul takvimini kolektif bir şekilde planlar. - Öğretmenlerin katılımını sağlar. - Okul çalışanlarının toplantı gündemine eğitim programını ekler. - Öğretmenleri desteklemek için risk almada gönüllüdür. - Okulda liderlerin ortaya çıkmasını sağlar ve liderlik etmelerini ister. - Okul takımlarının tartışmalarını sağlar. - Program konularında takım uyumunu sağlar.

d. Öğretimle İlgili Davranışlar: - Eğitim-öğretimi geliştirmek için iş birliğine önem

verir. - Öğretim konularında öğretmenlerin informal konuşmalarını teşvik eder. - Eğitim-öğretim sürecine katılır. - Öğretmenlere sınıf içi zamanlarını öğretimle

yardımcı olur. - Sınıfları düzenler. - Öğretmenlere sınıfta programın uygulanması konusunda yardımcı olur. - Programla ilgili araştırmalar yapar ya da uzman görüşlerine başvurur. - Öğrencilerin okulda geçirdikleri zamanı tartışır. - Günlük ders programlarını inceler. - Öğretim stratejilerinin kullanımında model oluşturur. - Öğrenme stillerini bilir. e. Mesleki Gelişimle İlgili Davranışlar: - Öğretmenlere ve öğrencilere karşı insancıl ve sağduyuludur. - Yeni öğretme teknikleriyle ilgili mesleki gelişim programlarının sürekliliğini sağlar. - Öğretmenler için ilginç olan konferansları araştırır. - Özellikle öğretim konusundaki gelişimlerini içeren öğretmen değerlendirmesinin temel amacını bildirir. - Mesleki gelişim oturumlarına katılımı destekler. - Düzenli öğretmen toplantılarının olmasını teşvik eder ve bu toplantılara katılmaya çalışır. - Öğretmenlere düşünmeyi sağlayacak sorular sorar. - Öğretmenlerle yapılandırılmış görüşmeler yapar. - Yönetici toplantılarının gündeminde programla ilgili konuların yer almasını sağlar. - Rehberlik eder. - Yöneticilerle ilgili kısa kurslara katılır. - Öğretmenleri gerekli program davranış ve becerilerine yönelik temel bilgileri kazanmaları konusunda destekler (Marsh ve Willis, 2003). - Öğretmenlerin uzmanlık alanları çerçevesinde insan kaynaklarını yönetir (Kobola, 2007). - İş doyumuna ulaşabilmeleri için öğretmenlerin faaliyetlerine değer verir; onlara yaratıcı ve enerjik olma, koordinasyon ve iş birliği içinde çalışma bakımından ilham verir (Kobola, 2007).

f. Çeşitli Kişilerle Çalışmayla İlgili Davranışlar: - Öğrencilerle dünya ve okul sorunlarını tartışmak için düzenli toplantılar yapar. - Kaynak öğretmenlerle yakın çalışır. - Velileri dinler ve onlarla çalışmalar yapar. - Ulaşılırdır. - Talep edilen bir okul müdürüdür. - Çeşitli kişilerin ihtiyaçlarını anlar ve belirler. - Öğrenci ihtiyaç analizleri

yapar. - Program değişikliği dönemlerinde veliler arasında tampon görevi görür. - Öğretim programı yapılarının (okul yönetim ekibi, okul değerlendirme ekibi, okul

temelli destek ekibi, zümreler vb.) kuruluşunu, işlevselliğini sağlar ve okul yönetim ekibinin diğer üyelerine bazı öğretim programı görevleri verir ve onları destekler (Kobola, 2007).

g. İnançlarla İlgili Davranışlar: - Öğrencilerin bir potansiyele sahip olduklarına inanır ve sık sık bunu dile getirir. - Karşılıklı kültürel etkileşimini teşvik eder. - Değişimi destekler. - Öğretmenler için bir kaynaktır. - Etkili zaman yöneticisidir. - Yönetimi temsil eder. - Stresi tolore eder. - Öğretmenlere programı anlamaları konusunda yardım eder. - Hizmeti içi eğitimi destekler. - Kişisel görüşlerini paylaşır. - Yenilikçidir. - Dinamiktir. - Başkalarını dinler. - Öğretmenlere öğütler verir. - Program hakkında konuşur. - Soru sorar. - Belirsizliği tolore eder. - Öğretim kaynaklarını sağlar. - Diğer

okulların yöneticileriyle iş birliği içindedir. - Program hakkında yazılanları takip eder. - Üniversiteden kurslar almaya devam eder. - Esnektir. - Öğretmenlerin tecrübelerine güvenir.

h. Değerlendirmeyle İlgili Davranışlar: - Program değerlendirme konusunda modern değerlendirme stratejilerini kullanır. - Öğrencilerin standart test sonuçlarını tartışır. - Öğrencilerin adaletli bir şekilde değerlendirilip değerlendirilmediğini kontrol eder. - Programla ilgili özetleri okur. - Gelişmeler hakkında öğretmenleri bilgilendirir. - Velileri periyodik olarak bilgilendirir.

i. Bilgiyle İlgili Davranışlar: - Tüm eğitim programlarının felsefesi hakkında bilgi sahibidir. - Değişim sürecinde ekibini nasıl destekleyeceğini bilir.

Middlewood’un tanımladığı program liderliği rolleri Newlove’ın belirlediği rolleri destekler niteliktedir. Middlewood’un tanımladığı dört program liderliği rolü ise şunlardır (Middlewood, 2001):

a. Bütün programa hâkim olmak: Okul yöneticisi programların iyi uygulanmasında doğru adımlar atmak ve öğretmenleri doğru yönlendirmek, onlara rehberlik edebilmek için programlarla ilgili her şeyi biliyor olmalıdır. Öğretim programına hâkim olan okul yöneticisi programının amaçlarını, yapısını ve yöntemini açıklamalıdır (Kobola, 2007) b. Öğrenme ve öğretmede yüksek standardı garanti etmek: Okul yöneticisinin öğrenme ve öğretmede yüksek standardı garanti edebilmesi özellikle öğretmenlerin öğretim programları konusunda bilgili olmalarına ve okulun fiziki imkânlarının programların uygulanmasına elverişli oluşuna bağlıdır. Öğretimde yüksek standart için ayrıca performans yönetim sistemi uygulanmalı ve izlenmelidir (Kobola, 2007).

c. Uygun bir örgüt kültürü ve çevre geliştirmek: Öğretim programlarının başarıyla uygulanması ideal bir okul kültürüne ve okulu destekleyecek bir çevrenin oluşturulmasına bağlıdır. Okul çevresinin en önemli unsurları ise öğrenci velileri ve okulun ilişki içinde olduğu kamu kurum ve kuruluşlarıdır.

ç. Öğretmen ve öğrencilere rol model olmak: Okul yöneticisi gerekli program süreçlerinin anlaşılmasında model olmalıdır (Marsh ve Willis, 2003). Okul yöneticisi öğretim programlarındaki her türlü yeniliğin ilk ve en iyi uygulayıcısı olursa öğretmen ve öğrencileri doğru yönlendirebilir. Böylelikle öğretim programı, amacına ulaşabilir.

Marsh ve Willis’e (2003) göre okul yöneticileri öğretmenlerin kendi öğretme ve öğrenme felsefeleri ve davranışları arasındaki uyumu eleştirel bir gözle incelemelerini de sağlamalıdır. Burada okul yöneticisinden beklenen öğretmenlerin kendilerini değerlendirmelerine aracı olmaktır. Marsh ve Willis (2003), okul yöneticilerinin

programlardaki tüm konular arasında disiplinler arası ve tamamlayıcı bağlantılar gerektiren bir anlayış geliştirmeleri gerektiğine de değinmiştir. Böylelikle programlar bütüncül bir yaklaşımla uygulanabilecektir.

Uygulanan öğretim programı yaklaşımına bakılmaksızın öğretim programı yöneticisi tarafından yürütülen temel görevler vardır. Bu görevlerin en önemlileri şunlardır (Ornstein, Hunkins, 2004: 5):

a. Okulun eğitsel amaçlarının geliştirilmesine yardım etmek

b. Öğretmenler, veliler ve öğrencilerle öğretim programını planlamak c. Öğrenci ihtiyaçları anketleri düzenlemek ve değerlendirmek ç. Sınıf ve/veya konu düzeyine göre çalışma programları düzenlemek d. Dersleri planlamak ya da programlamak; okul takvimini planlamak

e. Öğretmenlerin ders alanındaki davranışsal hedefleri yazmalarına yardım etmek ya da geliştirmek

f. Sınıf düzeyinde ya da konu alanında öğretim programı rehberleri ya da öğretmen rehberleri hazırlamak

g. Yeni kaynak üniteler ve ünite planları hazırlamak

ğ. Ders kitaplarının seçilmesine ve değerlendirilmesine yardım etmek h. Eğitsel materyalleri ve ortamı seçmek, kurmak ve düzenlemek ı. Aracı kaynak olarak öğretmenlere hizmet vermek

i. Öğretmenleri gözlemek ve ön inceleme ve son-inceleme konferansları düzenlemek j. Öğretmenlerin öğretim programını sınıfta uygulamalarına yardımcı olmak

k. İçeriği geliştirmek ya da yeniden tanımlamak l. Ödeneklerin yazılmasında personele yardımcı olmak

m. Öğretim programının yenilenmesini ya da değiştirilmesini teşvik etmek; değişim aracı olarak hizmet vermek

n. Okuldaki öğretim programı danışmanları ile öğretim programı araştırma ve/veya islerini yönetmek

o. Öğretim programı ve eğitimsel değerlendirmeler için standartlar geliştirmek ö. Mesleki geliştirme programlarını düzenlemek ya da planlamak

p. Okuldaki öğretmenler, uzmanlar ve diğer personelle birlikte çalışmak.

Şişman (2002: 83-95) ise okul müdürlerinin okul programını yönetirken üstlenmeleri gereken önemli rolleri şu şekilde sıralamıştır:

a. Okulun programının oluşturulması: Nitelikli eğitime her şeyin önceden planlanıp düzenlenmesiyle ulaşılır. Okul yöneticisi öğretim yılı ya da dönem başında hazır

bulduğu öğretim programına bağlı fakat okulun şartlarına göre düzenlenmiş ayrıntılı bir yıllık ya da dönemlik faaliyet planı hazırlamalıdır. Ayrıca öğretmenlere program üzerinde yapacakları düzenleme ve değişikliklerde yardımcı olmalıdır (Marsh ve Willis, 2003).

b. Okul programında beklentilerin dikkate alınması: Hazırlanan okul programı, öğrenci, aile-veli, okul çevresi, iş dünyası, ülke ve küreselleşen dünyanın beklentilerini dikkate almalıdır.

c. Okuldaki programlar arasında koordinasyon sağlanması: Okulunun başarılı olmasını isteyen bir okul yöneticisi; okuldaki programların birbirleriyle uyumunu, sınıf ve kademeler arasında program yönünden koordinasyonu, öğretmenler arasında bir etkileşimin olmasını sağlamalıdır.

ç. Programla ilgili materyallerin sağlanması: Programın başarıyla uygulanması için başta öğretim programı olmak üzere basılı materyallerin, eğitim teknolojilerinin, fiziksel ve finansal kaynakların temin edilmesi gereklidir.

d. Programda Temel Becerilere Odaklanma: Okul programının uygulanmasında öğrencilere kazandırılması öngörülen temel bilgi, beceri, tutum, alışkanlık düzeyinde davranışların vurgulanması ve uygulamada da bunlara odaklanılması önemlidir.

e. Öğrenci Gelişimi Konusunda Öğretmenlerle Toplantılar Yapılması: Etkili okul yöneticileri, öğrencilerin durumlarını tartışmak, okul programlarının ve öğretim uygulamalarının güçlü ve zayıf yönlerini belirlemek amacıyla öğretmenlerle toplantılar düzenleyerek görüş alışverişinde bulunur.

f. Program Geliştirme İhtiyaçlarının Belirlenmesi: Okul yöneticisi, öğretmen, öğrenci, müfettiş, testlerden alacağı dönütler, sınıf başarı düzeyleri, öğretmen, öğrenci ve velilerle görüşmeler ve bunlara uygulanacak anketler sonucunda okul programında yapılması gereken değişiklik ve iyileştirmeleri belirlemek durumundadır.

g. Okul Programının Değerlendirilmesi ve Geliştirilmesi: Etkili okullarda yöneticiler, program değerlendirme, geliştirme ve öğretimi iyileştirme çalışmalarına bizzat katılmakta, beklentilerini ifade etmekte, herkesin program değerlendirme ve geliştirme sürecine katılımını teşvik etmektedir.

ğ. Okuldaki Zamanın Etkili Yönetimi: Okul yöneticilerinden beklenen, okuldaki zamanlarının çoğunu eğitim-öğretim ortamlarında gözlem yaparak, denetlemelerde bulunarak ve bizzat öğretim sürecine katılarak geçirmeleridir.

h. Sınıfta Zamanın Planlanması ve Etkili Kullanılması: Okul yöneticisi, derslerin zamanında başlayıp bitirilmesine, derslerin kesintiye uğratılmamasını sağlayabilir; okul ve sınıf içinde zamanın etkili bir biçimde kullanılmasına öncülük edebilir.

Kobola’ya göre (2007) okul yöneticisinin sınıfta zamanın planlanması ve etkili kullanılması konusundaki sorumlulukları öğrencilerin derslere ilgisini ve vaktinde gelmelerini sağlamak ve öğrenme ortamlarının (laboratuar, konferans salonu vb.) kullanım sürelerini vakit çizelgesinde paylaştırmaktır.

ı. Öğretme-Öğrenme Sürecinin Denetlenmesi ve Değerlendirilmesi: Okul yöneticisinin varlık sebebi, öğretme ve öğrenme süreçlerin iyi bir biçimde isleyebilmesini kolaylaştırmaktır. Okul yöneticisi, sınıf ziyaretleri, sınıf ve okul toplantıları yaparak, okulun her yerinde sık görünerek, öğretme-öğrenme sürecinin isleyişini izleyebilir. “Sık sık sınıf öğretimini gözleme ve ona katılma”, Rutherford ve diğerlerinin (1984) yönetici yeterlilikleri konusunda incelemiş oldukları yirmi yedi araştırma sonucunda belirledikleri etkili yönetici davranışlarındandır. Belirlenen bu davranışlardan bir diğeri de “öğretim programının planlanması ve değerlendirilmesine aktif olarak katılma”dır.

Okul yöneticileri öğretim programının, öğretim programı politika ve mevzuat belgeleriyle uyum içinde uygulanıp uygulanmadığını izlemeli ve öğrencilerin, programlar doğrultusunda değerlendirilmesine öncülük ederek öğrenci değerlendirmesini yönetmelidir (Kobola, 2007).

i. Öğrencilerle Yakın Temas Hâlinde Olma: Okul yöneticisi, gerek formal gerekse informal olarak öğrencilerle sürekli temas hâlinde olmalı; diğer öğretmenler gibi kendisi de bir öğretim kaynağı ve rol modeli olmalıdır.

j. Öğrenci Gelişimini ve Başarısını Sürekli İzleme: Başarılı okullarda öğrencilerin gelişimi ve başarı düzeyleri, birtakım ölçme araçlarıyla sürekli ölçülmekte, izlenmekte ve değerlendirilmektedir.

k. Öğrencilerle İlgili Ortak Standartlar Oluşturma: Okul yöneticisi, ortak stratejiler belirlemeleri konusunda okul kadrosu arasında bir birlikteliğin oluşturulmasına öncülük etmelidir.

l. Öğrencilerin Durumlarıyla İlgili İstatistikler Tutma: Bir okulda öğrencilerle ilgili çeşitli kayıtlar ve istatistikler tutulmalı ve bunlar analiz edilmelidir.

m. Okul Başarısı Hakkında İlgilileri Bilgilendirme: Okul yöneticisi, öğrencileri neleri bilmesi ve/veya öğrenmesi gerektiği konusunda öğretmen ve velileri bilgilendirmelidir.

n. Öğrenci Başarısının Tanınması ve Ödüllendirilmesi: Öğretimin ve öğrencinin değerlendirilmesi sonucu öğrenci başarısının farkına varılarak ifade edilmesi ve bu başarının ödüllendirilmesi öğrenci başarısının sürekliliği için gereklidir.

Rutherford ve diğerlerine (1984) göre öğretim lideri olarak okul yöneticisinin öğretim programlarının uygulanmasındaki önemli rollerinden biri de öğretim programı kolaylaştırıcısı (facilitator) olarak personelden beklentilerini açıkça ifade etmesidir. Bu davranış, öğretmenleri doğru yönlendirme adına gereklidir.

Kobola (2007) bütün bu rollerin yanı sıra öğretmenlerin öğretim programı politikalarını benimsemelerini sağlama sorumluluğunun da okul yöneticilerine ait olduğuna vurgu yapmaktadır.

Buraya kadar sıralanan rollerden hareketle okul yöneticilerinin öğretim lideri olarak öğretim programlarının uygulanmasındaki rollerinin, öğretimin geliştirilmesi etrafında oluştuğunu söylemek mümkündür. Okul yöneticilerinden öğretim programlarının uygulanmasında beklenen, öğretim ve öğrenme süreçlerine yoğunlaşmak ve bunlara liderlik etmektir. Ayrıca okul yöneticilerinin okullarında uyguladıkları öğretim programları hakkında derin bir bilgiye sahip olmaları gerektiği de üzerinde önemle durulan hususlardan biridir. Bütün bu rolleri yerine getirme sorumluluğundan dolayı öğretim programlarının uygulanmasında etkili bir öğretim liderliği sergilemek için okul yöneticileri bilgili olmalı ve eğitim politikaları ve mevzuatı üzerinde çalışmaya zaman ayırmalıdır.

Bu bölüme kadar öğretim programlarının başarıyla uygulanmasında genel olarak okul yöneticilerinden beklenen roller üzerinde duruldu. Türk Millî Eğitimi’nde yeniden düzenlenen ve 2005-2006 eğitim-öğretim yılından itibaren uygulanmaya başlanan ilköğretim programlarının başarıyla uygulanmasında Millî Eğitim Bakanlığının da okul yöneticilerinden özellikle beklediği bazı roller mevcuttur.

2.7 Türk Milli Eğitim Sistemi’nde Yeniden Düzenlenen İlköğretim Programlarının