Öğrencilerin Türkçe Öğrenme Sürecinde Karşılaşılan Sorunlar

Bu bölümde, Türkçe öğrenme sürecinde karşılaşılan sorunların belirlenmesi amacıyla çalışmaya katılan 77 öğrenciye Türkçe öğrenirken hangi aşamada sorun yaşadıklarına ilişkin soru sorulmuş, verilerin cevapların sebeplerinin anlatılması istenmiştir. Katılımcıların tamamı konuyla ilgili birden fazla seçeneği işaretlemişlerdir.

n %

Uğraştığım birçok konuyu başarıyorum ama Türkçeyi başaramıyorum Kesinlikle katılmıyorum 16 20,78 Katılmıyorum 34 44,16 Karasızım 7 9,09 Katılıyorum 9 11,69 Kesinlikle katılıyorum 11 14,29 Toplam 77 100,00

104

Tablo 19

Türkçe Öğrenme Sürecinde Karşılaşılan Sorunlar

Sorun yaşamıyorum 0 0,00

Seçenekler incelendiğinde, katılımcıların % 50,65’inin gramer cevabı verdiği görülmektedir. Sebepleri açıklarken zor ve karışık vurgusu yapan katılımcıların önemli bir kısmı bu duruma neden olarak, Türkçe ve Çincenin gramer yapılarının farklılığını, derslerde yapılan alıştırmaların azlığını göstermişlerdir. Katılımcılar gramer konularında en çok fiil çatıları, ismin hal ekleri, ünsüz değişimi vb. konularında zorlandıklarını belirtmişlerdir.

Diğer bir seçenek olan kelime hazinesini katılımcıların % 68,83’ü tarafından işaretlemiştir. Kelime hazinesi seçeneğine sebep olarak, kelime ezberlemekte zorlandıklarını, bunun için zaman ayıramadıklarını, Türkçe ve Çince kelimelerin birbirinden farklı olmasını, öğrenilen kelimelerin akılda kalıcı olması için metin içinde görmek gerektiğini, ancak öğretim süreci içerisinde, yeterince metinle karşılaşmadıklarını belirtmişlerdir.

n %

Türkçe öğrenme sürecinde karşılaşılan sorunlar Gramer 39 50,65 Kelime hazinesi 53 68,83 Dinleme 48 62,34 Konuşma 47 61,04 Okuma 16 20,78 Yazma 44 57,14 Çeviri 27 35,06 Diğer 4 5,19

105

Katılımcıların % 62,34’ü ise bu soruya dinleme cevabını vermiştir. Katılımcıların neredeyse tamamı bu duruma, işitsel materyaldeki alıştırmaların kendi seviyelerine göre ayarlanmadığını, bu materyallerin ve dersi anlatan kişinin çok hızlı konuşmasını sebep olarak göstermişlerdir. Öğrencilerin bir kısmı da alıştırma azlığını sebep olarak belirtmiştir. Katılımcıların % 61,04’ü konuşma cevabını vermiştir. Katılımcılar buna sebep olarak, konuşma pratiği yapacak fırsat bulamadıklarını, bildikleri kelime azlığını, ifade etmek için biraz zamana ihtiyaçları olduğunu, öncesinde düşünmeleri gerektiğini, ancak öğretmenlerin bu konuda sabırsız davrandıklarını belirtmişlerdir.

Okuma cevabı katılımcıların % 20,78’i tarafından işaretlenmiştir. Katılımcılar buna sebep olarak, diğer alanlardaki yetersizliklerini, Türkçe öğrenimin ilk aşamasından kaynaklanan eksikliklerini, öğretim sürecinde seçilen metinlerin seviyelerini uygun olmadığını öne sürmüşlerdir.

Yazma cevabı ise katılımcıların % 57,14’ü tarafından işaretlenmiştir. Katılımcılar bu duruma sebep olarak, diğer seçenekte olduğu gibi başka alanlardaki yetersizliklerini (gramer, kelime hazinesi vs. ), öğretim sürecindeki derslerde yeterince fırsat verilmediğini belirtmişlerdir.

Çeviri cevabı katılımcıların % 35,06’sı tarafından işaretlenmiştir. Katılımcılar bu duruma sebep olarak, Türkçenin yapısının Çinceden farklı olmasını, çeviri derslerinin yetersizliğini, gramer ve kelime öğrenimi gibi alanlardaki yetersizliklerini göstermişlerdir.

Diğer cevabı ise katılımcıların % 5,19’u tarafından işaretlenmiştir. Diğer cevabını veren katılımcılar, öteki seçenekleri işaretleyen katılımcılara yakın nedenler göstererek, yeterli kelime öğrenememe, gramerde sıkıntı yaşama (Kelimelerin birbirine çok benzemesi, bazı fiillerin başka haline dönüştüğünde aynı kelime olması vs. gibi). gibi sebepleri öne

106

sürmüşlerdir.

Sorun yaşamıyorum seçeneğini işaretleyen katılımcı bulunmamaktadır. Tablo 20

Türk Dili ve Kültürü Bölümü’nün Düzenlediği Ders Saatleri Sizin İçin Yeterli Mi?

Bu bölümde katılımcılara, Türk Dili ve Kültürü Bölümü’nün düzenlediği ders saatleri sizin için yeterli mi sorusu sorulmuş, bu durumun nedenini açıklamaları istenmiştir. Katılımcılardan, % 36,36’sı evet, % 58,44’ü ise hayır cevabını vermiş, Katılımcıların % 5,19’u ise bu soruyu yanıtsız bırakmıştır. Evet cevabını veren katılımcılara göre, ders saatleri yeterli, daha uzun sürdüğü taktirde, sıkıcı bir hale gelecek bu durum dikkatlerinin dağılmasına sebep olacak. Diğer bir argüman olarak, dil eğitiminin ders dışı faaliyetlerle de desteklenmesi gerektiğinden yola çıkarak, ders saatinin daha fazla uzun olmasının bir gereği olmadığıdır. Evet cevabını verenler, ders saatlerinin şu anki haline taraftar olduklarını belirtmelerine rağmen, ders içerisinde uygulanan öğretim yöntemlerinin sıkıcı olması, pratik yapma imkanının fazla olmaması gibi durumlara eleştiri getirmişlerdir. Hayır diyen katılımcılar, ders saatlerinin yetersiz olduğunu, bu yüzden özellikle dilbilgisi ve konuşma derslerinden yeterince yararlanamadıklarını belirtmişler, bu durumun pratik yapma konusunda da sıkıntı yarattığını eklemişlerdir.

n %

Türk Dili ve Kültürü Bölümü’nün düzenlediği ders saatleri sizin için yeterli mi?

Evet 28 36,36

Hayır 45 58,44

Cevapsız 4 5,19

107

Tablo 21

Türk Öğretmenlerinizle İletişim Kurabilir Misiniz?

Bu bölümde katılımcılara, Türk öğretmenlerinizle iletişim kurabilir misiniz sorusu yöneltilmiş, Katılımcılardan, % 2,60’ı her zaman, % 19,48’i sık sık, % 37,66’sı bazen, % 36,36’ı ise nadiren seçeneğini işaretlerken; % 1,30’u hiç, % 2,60’ı ise kararsızım seçeneğini tercih etmişlerdir. Cevapların çeşitli bir dağılım göstermesi ve daha çok bazen ve nadiren seçeneğinde yoğunlaşılması öğrencilerin Türk öğretmenleriyle iletişim kurmada sıkıntı yaşadıklarını göstermektedir.

Bu bölümde çalışmaya katılan, şimdiye kadar kullandıkları öğretim materyallerinin uygunluğuna dair görüşleri sorulmuştur. Katılımcıların, çalışmanın uygulandığı tarihe kadar kullandıkları materyaller Türkiye’de Ankara TÖMER Tarafından hazırlanan Hitit, Yeni Hitit, Tayvanlı öğretmenlerin hazırladığı Türkçe Kelimeler ve Dinleme, Türkçe Öğreniyorum ders kitaplarından oluşmaktadır. Katılımcıların hepsinin tüm materyalleri görmesi mümkün olmamıştır. Bu yüzden, bu soru katılımcılar ve karşılaştıkları materyallere ilişkindir.

n % Türk öğretmenlerinizle iletişim kurabilir misiniz? Her zaman 2 2,60 Sık sık 15 19,48 Bazen 29 37,66 Nadiren 28 36,36 Hiç 1 1,30 Kararsızım 2 2,60 Toplam 77 100,00

108

Tablo 22

Kullanılan Öğretim Materyallerinin Uygunluğu

n % HİTİT Çok uygun 5 17,24 Uygun 9 31,03 Kısmen uygun 10 34,48 Uygun değil 4 13,79

Hiç uygun değil 1 3,45

Toplam 29 100,00 Yeni HİTİT Çok uygun 5 27,78 Uygun 4 22,22 Kısmen uygun 4 22,22 Uygun değil 3 16,67

Hiç uygun değil 2 11,11

Toplam 18 100,00

Türkçe Kelimeler ve Dinlemeler

Çok uygun 1 4,17

Uygun 3 12,50

Kısmen uygun 4 16,67

Uygun değil 9 37,50

Hiç uygun değil 7 29,17

Toplam 24 100,00 Türkçe öğreniyorum Çok uygun 2 6,25 Uygun 13 40,63 Kısmen uygun 11 34,38 Uygun değil 3 9,38

109

Materyallerden biri olan Hitit için, % 17,24’ü çok uygun olduğunu, % 31,03’ü uygun, % 34,48’i kısmen uygun olduğunu, % 13,79’u ise uygun olmadığını belirtmiştir. % 3,45’i de hiç uygun değil seçeneğini işaretlemiştir. Farklı bir dağılım gösteren ve genelde kısmen uygun seçeneğinde yoğunlaşılması bu materyale ilişkin katılımcıların olumsuz bir düşünceye sahip olduklarını göstermektedir. Katılımcılar buna neden olarak, kitabın belirli bir programı ve hedefi olmadığını, metin, örnek ve alıştırma bulunduğunu, ama içeriği detaylı olmadığını, içerikte ırk ve cinsiyet ayrımına dair ifadelerin olmasını, içerikte kullanılan Türkçenin, günlük hayatta kullanılan Türkçeden kopuk olmasını göstermişlerdir. Diğer materyal olan Yeni Hitit için, katılımcıların % 27,78’i çok uygun, % 22,22’si uygun, % 22,22’si ise kısmen uygun, % 16,67’si uygun değil cevabı verirken, % 11,11’i hiç uygun değil cevabını vermişlerdir. Cevaplardan da anlaşılacağı üzere, öğrenciler genel olarak materyalden memnun olmakla birlikte birtakım eksiklikleri de olduğunu belirtmişlerdir. Katılımcılar buna neden olarak, günlük hayatta kullanılan Türkçeye yeterince yer verilmemesi ve ders kitabın derslerde bir bütün halinde değil de parça parça, içerikten alınanların çalışma kağıdı olarak kullanılmasının yarattığı sıkıntıları göstermişlerdir. Türkçe kelimeler ve dinlemeler materyali için, % 4,17’si çok uygun, % 12,50’si uygun, % 16,67’si kısmen uygun cevabını verirken, % 37,50’si uygun değil, % 29,17’si ise hiç uygun değil cevabını vermiştir. Cevapların dağılımına bakıldığında, katılımcıların genel olarak materyal hakkında olumsuz bir düşünceye sahip olduklarını göstermektedir. Buna neden olarak, yeni başlayanlar için kitabın zor olması, alıştırma yetersizliği, içerikteki zorluk- kolaylık dengesinin uygun olmaması vb. durumlar gösterilmiştir.

Hiç uygun değil 3 9,38

110

Türkçe öğreniyorum materyali için, katılımcıların % 6,25’i çok uygun, % 40,63’ü uygun, % 34,38 kısmen uygun cevabını verirken, % 9,38’i uygun değil, % 9,38’i ise hiç uygun değil cevabını vermişlerdir. Katılımcıların cevaplarından, bu soruya dair de olumsuz bir algının olduğu görülmektedir. Katılımcılar buna neden olarak, metin ve alıştırmaların yetersiz olmasını, dil becerilerin öğretiminde sistemli bir yaklaşımın olmamasını göstermektedirler.

Tablo 23

Ders Dışında Türkçe Kullanma Fırsatınız Var Mı?

Bu bölümde, öğrencilere ders dışında Türkçe kullanma fırsatları olup olmadığı, varsa ne durumda kullanabildikleri sorulmuştur. Çalışmaya katılan öğrencilerin 34’ü evet, 43’ü hayır cevabını vermişlerdir. Evet cevabı veren katılımcılar, Türkiye’deki arkadaşlarıyla internet üzerinden, işyerindeki Türk arkadaşlarıyla, Türkçe kursundaki arkadaşlarıyla dışarıda etkinlik yaptığında, Türklere ait olan lokantalarda, seyyar Türk satıcılardan alış veriş yaparken günlük konuşmalar yaptıklarını belirtmişlerdir.

n %

Ders dışında Türkçe kullanma fırsatınız var mı?

Evet 34 44,16

Hayır 43 55,84

111

Tablo 24

Türkçenizi Geliştirmek İçin Ders Dışında Ne Yapıyorsunuz?

Yazı yazma çalışması yapıyorum, 1 1,72

Kitap okuyorum 7 12,07

Türk arkadaşlar edinip, onlarla konuşmaya çalışıyorum 7 12,07

Haber izliyorum 4 6,90

Kelime ezberliyorum 3 5,17

Hem müzik dinliyorum hem de kitap okuyorum 5 8,62

Hem film seyrediyorum hem de kitap okuyorum 4 6,90

Hem kitap okuyorum hem de müzik dinliyorum 3 5,17

Müzik dinliyorum, dizi izliyorum, internet ortamında Türklerle

tanışıp, pratik yapıyorum 1 1,72

Toplam 58 100,00

Bu bölümde, çalışmaya katılan öğrencilere Türkçenizi geliştirmek için ders dışında ne yapıyorsunuz sorusu yöneltilmiştir.

Çalışmaya katılan öğrencilerin cevapları çeşitli başlıklar altında yoğunlaşmıştır. Bu soruya yönelik olarak, katılımcıların % 18,97’si dizi izliyorum, % 17,24’ü müzik dinliyorum, % 3,45’i sınıf arkadaşlarımla ders dışındaki ortamlarda bir araya gelip, pratik yapıyorum, % 1,72’si yazı yazma çalışması yapıyorum, % 12,07’si ise kişi kitap okuyorum cevabı

N % Türkçenizi geliştirmek için ders dışında ne yapıyorsunuz Dizi izliyorum 11 18,97 Müzik dinliyorum 10 17,24

Sınıf arkadaşlarımla ders dışındaki ortamlarda bir araya gelip, pratik yapıyorum

2

112

vermiştir. Katılımcıların % 12,07’si Türk arkadaşlar edinip, onlarla konuşmaya çalışıyorum, % 6,90’ı haber izliyorum, % 5,17’si kelime ezberliyorum, % 8,62’si hem müzik dinliyorum hem de kitap okuyorum, % 6,90’ı hem film seyrediyorum hem de kitap okuyorum, % 5,17’si hem kitap okuyorum hem de müzik dinliyorum, % 1,72’si ise müzik dinliyorum, dizi izliyorum, internet ortamında Türklerle tanışıp, pratik yapıyorum cevaplarını vermiştir.