Öğrenci Anket

Bu tez çalışmasının diğer bir ayağında, öğrencilerin TEOG sınavlarındaki başarılarını etkileyen bireysel faktörleri belirleyebilmek için öğrencilerden veri toplanması amaçlanmıştır. Bu amaçla Öğrenci Anketi geliştirilmiştir. Geliştirilen Öğrenci Anketi, PISA ve TIMSS gibi uluslararası öğrenci değerlendirme projelerinde kullanılan anketlerden yola çıkılarak hazırlanmıştır. PISA ve TIMSS Projelerinde, öğrencilerin Fen, Matematik ve okuma becerilerinin yanı sıra, öğrencilerin güdü kaynakları, kendileri, velileri ve eğitim gördükleri kurum hakkındaki görüşlerini belirlemek amacıyla da veri toplanmaktadır (PISA, 2016). Bu çalışmada, öğrenci anketi kapsamında, ders bazında değerlendirmeler yerine, öğrencilerin kendileri, aileleri, ev ve okul ortamlarını değerlendirmelerine yönelik sorular kullanılmış, ülkemiz bağlamına uygun olarak sorular hazırlanmıştır. Öğrenci Anketi tek bir fenomeni ölçmediği ve birbirinden farklı konularda bilgi toplamak amacıyla hazırlandığı için, Okul Etkililiği Ölçeği’nde olduğu gibi açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizleri yürütülmemiştir. Sadece, anket içinde bulunan 22. soru öğrencilerin okullarına yönelik tutumlarını ölçen ve beş seviyede puanlanan 12 maddelik Likert tipi bir ölçek olduğu için pilot çalışma ile toplanan veriler üzerinden bu sorunun güvenirlik ve yapı geçerliği analizleri yürütülmüştür. Bu öğrenci anketinin pilot çalışmasına asıl uygulamaya dahil edilmemiş

düşük SES’e sahip farklı bir okulun 8.sınıf öğrencileri ve yüksek SES’e sahip bir farklı okulun 8.sınıf ilk beş şubesinde öğrenim gören öğrenciler katılmıştır. Toplam olarak 130 öğrenci pilot çalışmaya dâhil edilmiştir.

3.3.2.1 Öğrenci anketi 22. soru güvenirlik analizi (Cronbach’s Alpha Test) Öğrenci Anketi’nin 22. sorusu, 12 maddeden oluşan Öğrencilerin Okula Yönelik Tutumları Ölçeği’nin (ÖOYTÖ) Cronbach’s Alpha iç tutarlılık katsayısı 0.883 bulunmuştur. Madde toplam korelasyonlarına bakıldığında 12 maddenin madde-toplam korelasyon değerlerinin 0.300’ün üstünde olduğu tespit edilmiştir. Literatüre göre, her bir maddenin açıklanmak istenen fenomene katkı sağlaması ve en az 0.300’ün üstünde madde-toplam korelasyonuna sahip olması gerekmektedir (Özdamar, 2013). Güvenirlik analizi altında “Cronbach’s Alpha if Item Deleted” bölümünde, 12 maddeden herhangi biri ölçekten çıkarıldığında 0.883 olan katsayının düştüğü gözlenmiştir. Bu sebeple, 12 maddenin ölçeğin güvenirliğine yüksek derecede katkı sağladığı söylenebilir (Büyüköztürk, 2013; Özdamar, 2013). Bu 12 maddenin faktör yükleri ve madde-toplam korelasyonları Tablo 3.15’ de gösterilmektedir.

Tablo 3.15

ÖOYTÖ Maddelerinin Faktör Yük Değerleri ve Madde-Toplam Korelasyon Sonuçları Madde No Faktör Yük Değerleri Madde-toplam Korelasyonu S1 .612 .662 S2 .692 .712 S3 .701 .635 S4 .483 .423 S5 .407 .542 S6 .726 .746 S7 .663 .750 S8 .770 .670 S9 .776 .640 S10 .762 .553 S11 .753 .538 S12 .395 .390

Tablo 3.15’de görüldüğü üzere, bu ölçekteki maddelerin faktör yükleri 0.395 ile 0.776 arasında değişmektedir. Madde-toplam korelasyonları ise 0.390 ile 0.750 arasında değişmektedir.

Güvenirlik analizi ile ölçeğin güvenirlik katsayısı ve toplanabilirliğine dair değerler bulunmuş ve bu değerler Tablo 3.16’da gösterilmiştir.

Tablo 3.16

ÖOYTÖ Cronbach’s Alpha ve Toplanabilirlik Test Sonuçları Cronbach’s Alpha Varyans Kökü Kareler Toplamı Kareler Ortalaması F df p 0.883 Nonadditivity 59.232 59.232 82.49 1 0.052

Tablo 3.16’da görüldüğü üzere, Öğrencilerin Okula Yönelik Tutumları Ölçeği güvenilir bir ölçektir (Cronbach’s Alpha 0.883).

3.3.2.2 Öğrenci anketi 22. soru yapı geçerliği

Pilot çalışma grubundaki katılımcılardan toplanan veri setinin faktör analiz yapılmasına uygun olup olmadığı test edilmiştir (Büyüköztürk. 2013; Özdamar. 2013). ÖOT’nin yapı geçerliği temel bileşenler analizi yapılarak belirlenmiş ve bu analizin içinde Kaiser–Meyer–Olkin (KMO) Testi ve Bartlett Sphericity Testi uygulanmıştır. Ayrıca, faktörlerin daha net görüntülenmesini sağlamak amacıyla varimax eksen döndürme yöntemi uygulanmıştır. Bu analizlerin sonuçlarına göre:

1. KMO değeri 0.876 olarak bulunmuştur. En az 0.50 ve üzeri KMO değeri veri setinin faktör analizine uygun olduğunu göstermektedir.

2. Bartlett Sphericity Testi sonucu [c2 _{= 919.64; df=66. p<0.001] olarak}

bulunmuştur. Anlamlılık değeri 0.05 den küçük olduğu tespit edilmiştir. Bu da veri seti üzerinde faktör analizi uygulamanın mümkün olduğunu göstermektedir.

Ölçekte bulunan alt kategorileri ve hangi maddelerin bu kategorileri oluşturduğunu belirlemek amacıyla veri setine varimax eksen döndürme yöntemi uygulanmıştır (Büyüköztürk, 2013; Özdamar, 2013). Bu uygulama sonucunda ölçekte iki faktör bulunduğu belirlenmiştir. Varimax eksen döndürme yöntemi sonuçları Tablo 3.17’ de gösterilmektedir.

Tablo 3.17

ÖOYTÖ Varimax Eksen Döndürme Sonuçlarına Göre Faktörler ve Altındaki Maddeler

Madde Faktörler 1 2 S10 .864 S11 .861 S9 .841 S8 .826 S12 .620 S3 .830 S6 .803 S2 .792 S1 .740 S7 .628 S4 .608 S5 .562 Açıklanan varyans: % 63.58

Tablo 3.17’de görüldüğü üzere varimax eksen döndürme işlemi sonucunda ölçek içinde bulunan 12 madde iki faktör altında toplanmaktadır. Bu iki faktör, öğrencilerin okula yönelik tutumlarını %63.58 oranında açıklamaktadır. Şekil 3.5 bu bulguyu onaylar niteliktedir.

Tablo 3.17 incelendiğinde;

• Madde 1,2,3,4,5, 6 ve 7’nin bir alt kategori oluşturduğu görülmektedir (birinci faktör). Bu sorular incelendiğinde, maddelerin öğrencilerin okula yönelik genel tutumlarını gösterdiği tespit edilmiş ve bu faktör “Okula Yönelik Genel Tutum (OYGT)” olarak adlandırılmıştır. Bu faktörün Cronbach’s Alpha güvenirlik katsayısı 0.862 olarak bulunmuştur.

• Madde 8,9,10,11 ve 12’in ölçek içinde diğer bir faktörü oluşturduğu görülmektedir (ikinci faktör). Bu sorular incelendiğinde, maddelerin öğrencilerin okulun TEOG sınavına yaklaşımına yönelik tutumunu belirlemeye yönelik olduğu görülmektedir. Bu faktör “Okulun TEOG Sınavına Yaklaşımına Yönelik Tutum (OTY)” olarak adlandırılmıştır. Bu faktörün Cronbach’s Alpha güvenirlik katsayısı 0.879 olarak bulunmuştur.

Şekil 3.7 ÖOYTÖ Scree Plot Grafiği

Öğrencilerden veri toplamak amacıyla kullanılan bu aracın detayları Tablo 3.18’de verilmiştir.

Tablo 3.18

Öğrenci Anketi Özellikleri

Veri Toplama Aracı Değişkenler / Alt Boyut Madde

Sayısı

Cronbach’s Alpha

Kişisel Bilgi Formu Cinsiyet

Eskişehir’de bulunma süresi Devamsızlık gün sayısı Kahvaltı etme durumu Okul dışı aktiviteler

Ev Bilgi Formu Donanımlar

Aletler Kitap sayısı Okul amaçlı internet kullanımı Eğlence amaçlı internet kullanımı Okul Çalışmaları Bilgi

Formu

Geçen dönemki not ortalaması Sınıf tekrarı durumu Geçen dönem alınan belge Ek ders alımı TEOG dersleri bazında ek ders saati TEOG dersleri bazında kişisel çalışma süresi Eğitim hedefi TEOG sınavına verilen önem Okula Yönelik Tutum

Ölçeği

Okula Yönelik Genel Tutum (OYGT) 7 0.862

Okulun TEOG sınavına Yaklaşımına Yönelik Tutum (OTY)

5 0.879