5.3 Ekipman 5.8 Sonuçların Raporlan ması 5.4 Preanalitik 5.7 Postanalitik 5.5 Deney
174
3.3.3 Laboratuvar Bilgi Sistemi (LIS)
Klinik laboratuvarların görevi, klinisyenlere bilgi sağlayarak hastalıkların tanı, tedavi, tarama ve izlenmesinde katkı ve yorumda bulunmaktır. Laboratuvar Bilgi Sistemi, ya da uluslar arası bilinen adıyla LIS (Laboratory Information System), bir klinik laboratuvarın iĢletim ve idari gereksinimlerini desteklemek ve edinilen bilgileri saklamak, izlenmesini ve yorumlanmasını kolaylaĢtırmak üzere geliĢtirilmiĢ bilgisayar yazılım programlarıdır. Bu programlar, her laboratuvarın kendi özelliklerine uygun olarak hazırlanmalıdır. Laboratuvar Bilgi Sistemi‟nin özelliklerini aĢağıdaki gibi sıralayabiliriz (Ġnal, s. 35-38):
LIS, bir klinik laboratuvarın hem kendi birimleri ile hem de bulunduğu sağlık organizasyonundaki diğer birimler ile entegrasyonunu sağlamak amacıyla hazırlanan yazılım programlarıdır. Ġçeriğinin ve kapsamının hangi büyüklükte olacağını her laboratuvar kendisi belirlemelidir. Bu nedenle yapılacak ilk iĢ LIS‟ de bulunması istenen gereksinimlerin bir listesini çıkarmaktır. Bu liste, çalıĢanların iĢlerini kolaylaĢtırmaya ve kaliteyi artırmaya yönelik olarak son derece detaylı hazırlanmalıdır. Eğer çalıĢılan sağlık organizasyonunda Hastane Bilgi Sistemi (HIS) mevcut ise, LIS-HIS bağlantı özellikleri de ayrıca belirtilmelidir. LIS, laboratuvarda gerçekleĢen tüm eylemleri kapsayabilir. Klinik laboratuvarlarda LIS‟in yararlı olabileceği konuları aĢağıdaki gibi sıralayabiliriz:
Pre-Analitik
-Test istemleri -Kliniğin adı
-Hasta numarası -Hastalık bilgileri -Örneğin cinsi -Örnek alım zamanı -Hasta bilgileri -Doktorun adı -Örnek numarası
Analitik
-ĠĢ listesi -Cihaz listesi
-Manuel sonuç giriĢi -Otomatik sonuç giriĢi -Sonuçların izlenmesi -Referans değerler
175 -Kalite kontrol sonuçları -Sınır kontrol
-Farklı kontrol -Hastalık/Sonuç iliĢkisi -Sonuçların onaylanması -Sonuçların
yorumlanması
Post-Analitik
-Sonuçların rapor edilmesi -ĠĢ yükü kayıtları -Bilgilerin saklanması -Ġstatistiksel kayıtlar -Hasta arĢivi oluĢturulması -Maliyet kayıtları
Eğer bir HIS programı mevcut ise, hasta kabul birimi tarafından yapılan hastaya ait bilgiler, hastaneye kabulü, servisler arası transfer ve taburcu bilgileri otomatik olarak LIS‟e transfer edilebilir. LIS‟in en büyük avantajı, tüm laboratuvarın ortak bir lisanda konuĢmasını sağlamak ve bilgi iĢlem prosedürlerini standardize ederek kaliteyi artırmaktır.
176
4 BÖLÜM: DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ HASTANESİ MERKEZ
LABORATUVARI ISO/IEC 15189:2003 UYGULAMASI
4.1 DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ HASTANESİ
Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi 1978 yılında Ege Üniversitesi Ġzmir Tıp Fakültesi adı altında kuruldu. 1982 yılına kadar önce KarĢıyaka Devlet Hastanesi sonra Ġzmir Belediyesi EĢrefpaĢa Hastanesinde sağlık hizmeti sundu. 1982 yılında çıkan 41 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile Dokuz Eylül Üniversitesi bünyesinde katılan fakülte, Ege Üniversitesi eski Eczacılık Fakültesi binaları tadil edilerek 1985 yılında 325 yatak kapasiteli Dokuz Eylül Üniversitesi Hastanesi olarak hizmete geçici olarak sokulmuĢtur.
Aralık 1998'de Hemodiyaliz ünitesinde yenileme çalıĢmaları yapılmıĢ, fakat ideal koĢulların sağlandığı yeni yerinde hizmete baĢlaması Ocak 2001 de gerçekleĢmiĢtir. Aynı tarihte Koroner Anjiyografi birimi yeni olanaklara kavuĢup 5. Blokta göreve baĢlamıĢtır. Aynı yıl Eczane bu binada ideal Ģartlarda hizmete girmiĢtir.
Hastane bugün 925 yatak kapasiteli yeni klinikler binası, Çocuk Acil'i, Tüp Bebek Merkezi, Organ Nakil Merkezi, ileri teknolojiyle hizmet veren Radyoloji Bölümü, Türkiye'de ilk kez Acil Tıp ihtisası veren Acil Servisi, küçük ve kısa izlem gerektiren cerrahi uygulamaların gerçekleĢtirildiği Gündüz Hastanesi, KarĢıyaka'daki hastalarımıza hizmet veren KarĢıyaka Polikliniği, 34 poliklinik, özel katı, kafeteryaları ile hizmet sunmaktadır.
Hasta birimlerinin çok yönlü çağdaĢ yapılanmasının alt yapı çalıĢmaları ile desteklenmesi, sağlık hizmetlerinin önemli tamamlayıcısıdır. Bu ön planda hemen dikkat çekmeyen, ancak hizmet kalitesi için büyük önem taĢıyan konuya yeterli kaynak aktarılması prensibi Dokuz Eylül Üniversitesi Hastanesi‟nde ön plandaki yerini korumuĢtur. Bu amaçla son 10 yılda verimliliği de arttıracak adımlar atılmıĢtır. Örneğin ġubat 1996 da açılan Form ve Basım Evi'nin kurulması bunlar için yapılan harcamaları düĢürmüĢtür. ÇamaĢırhane, Terzihane ve Merkezi Sterilizasyon üniteleri çağdaĢ donanımla 1998 de çalıĢmaya baĢlamıĢtır. Yemekhane ve Mutfak yenilenmiĢ
177 ve hizmete girmiĢtir. Ayrıca hasta kayıt ve fatura bilgileri elektronik ortamda kaydedilmekte ve bu Ģekilde kullanılmaktadır.
Hastane diğer bir ilk‟e, Eylül 1998 de bir kamu hastanesinde Toplam Kalite Yönetimi çalıĢmalarını baĢlatarak imza atmıĢtır. Sistem hastane gereksinimlerine uyarlanmıĢ ve yönetim anlayıĢı olarak "Sürekli ĠyileĢtirme Projesi" baĢlığı ile yürütülmekte olup, farklı alanlarda iyileĢtirme çalıĢmaları sürmektedir. Bu sistemin en önemli getirisi süreçlerle yönetimin ön plana geçiĢidir. Ayrıca bu tarihte ilk stratejik planlama yapılmıĢ ve uygun aralıklarla gözden geçirilmeye baĢlanmıĢtır. Bu bağlamda hastane, belirlenmiĢ misyonu, vizyonu, hedefleri ve bu hedefleri gerçekleĢtirmek için hazırlanmıĢ planı olan bir kurumdur.
Dokuz Eylül Üniversitesi Hastanesi Misyon‟unu ve Vizyon‟unu Ģu Ģekilde belirlemiĢtir:
Misyonumuz: BaĢta Ege Bölgesi‟nde olmak üzere ülkemizde yaĢayan
insanların gereksinim ve beklentilerine uygun, etkin, verimli sağlık hizmeti ve eğitimi veren, araĢtırmaları ile evrensel bilime katkıda bulunan, çağdaĢ fiziksel olanaklara sahip, öncü bir kamu kuruluĢudur.
Vizyonumuz: Eğitim araĢtırma ve sağlık hizmetlerinde iletiĢim, etkinlik ve
verimliliği arttırarak, hizmetlerimizden yararlananların en üst beklentilerini yanıtlamak üzere hastane otomasyon sistemini geliĢtirmek, sürekli iyileĢtirme programını tüm alanlarda uygulamak, kaliteli hizmet vererek öncü olmak ve bu geliĢmeleri diğer hastanelerle paylaĢarak yaygınlaĢtırmaktır.
4.2 DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ HASTANESİ MERKEZ