BULGULAR VE YORUMLAR
D: RAMSAR E: AARHUS
4.7 ÇEVRE BĠLGĠSĠ KAZANMA EĞĠLĠMĠ KONULU ALT PROBLEME AĠT BULGULAR VE YORUMLAR
Katılımcıların çevre bilgisi kazanma eğilimlerini ölçmek için, soru formunda yer alan 32, 33, 34 ve 35. ifadeler yöneltilmiĢtir. Elde edilen verilerin betimsel ve iliĢkisel analizi sonucunda ulaĢılan bulgular ve bu bulguların yorumları takip eden alt baĢlıklarda verilmiĢtir.
Katılımcılardan anket formunda verilen çevre bilgisi kazanma eğilimleri ile ilgili ifadelere iliĢkin görüĢlerini “kesinlikle katılmıyorum”, “katılmıyorum”, “katılıyorum” ve “kesinlikle katılıyorum” seçeneklerinden uygun olanı iĢaretleyerek belirtmeleri istenmiĢtir. Elde edilen bulgular analiz yapılırken yine aynı sıralamada 1, 2, 3, 4 Ģeklinde puanlandırılmıĢtır.
4.7.1 Alt Probleme Ait Betimsel Bulguların Değerlendirilmesi
Öğretmen adaylarının çevre bilgisi kazanma eğilimlerine iliĢkin aritmetik ortalama ve standart sapma değerleri, öğrenim gördükleri bölümlere göre değerlendirilmiĢ ve sonuçlar tablo 4.39‟da sunulmuĢtur.
121 Tablo 4.39: Katılımcıların Çevre Bilgisi Kazanma Eğilimlerine ĠliĢkin GörüĢlerine Ait Aritmetik Ortalama ve Standart Sapma Değerleri
Maddeler Sınıf Sosyal
Bilgiler
Fen
Bilgisi Müzik Resim Türkçe Toplam
Çevre konusundaki
bilgilerimi arttırmak için
sınıf arkadaĢlarımla tartıĢırım. 2.70 2.78 2.72 2.66 2.55 2.73 2.72 n 213 221 137 59 38 155 823 SS .67 .75 .67 .66 .86 .60 .69 Çevre konusundaki
bilgilerimi arttırmak için eğitim gezilerine katılırım.
2.67 2.92 2.73 2.75 2.64 2.75 2.77
n 210 218 136 59 36 153 812
SS .81 .76 .75 .76 .76 .80 .78
Çevre konusundaki
bilgilerimi arttırmak için yerel çevre sorunlarıyla ilgili etkinliklere katılırım.
2.56 2.75 2.59 2.61 2.74 2.55 2.62
n 209 220 135 59 34 150 807
SS .76 .82 .76 .64 .75 .67 .76
Çevre konusundaki
bilgilerimi arttırmak için bir çevre örgütüne üye olurum.
2.37 2.57 2.47 2.54 2.50 2.49 2.48
n 206 214 133 59 38 148 798
SS .75 .79 .74 .77 .86 .72 .76
Tablo 4.39‟daki analize göre;
“Çevre konusundaki bilgilerimi arttırmak için sınıf arkadaĢlarımla tartıĢırım.” Ġfadesine iliĢkin görüĢlerin ortalamasında (=2.72) en yüksek
değere (=2.78) sosyal bilgiler öğretmeni adaylarına ulaĢılırken, en düĢük
değer (=2.55) resim öğretmeni adaylarında görülmüĢtür.
“Çevre konusundaki bilgilerimi arttırmak için eğitim gezilerine katılırım.” Ġfadesine iliĢkin görüĢlerin ortalamasında ( =2.77) en yüksek değere
(=2.92) sosyal bilgiler öğretmeni adaylarına ulaĢılırken, en düĢük değer
(=2.64) resim öğretmeni adaylarında görülmüĢtür.
“Çevre konusundaki bilgilerimi arttırmak için yerel çevre sorunlarıyla ilgili etkinliklere katılırım.” Ġfadesine iliĢkin görüĢlerin ortalamasında (=2.62) en
yüksek değere (=2.75) sosyal bilgiler öğretmeni adaylarına ulaĢılırken, en
düĢük değer (=2.55) Türkçe öğretmeni adaylarında görülmüĢtür.
“Çevre konusundaki bilgilerimi arttırmak için bir çevre örgütüne üye olurum.” Ġfadesine iliĢkin görüĢlerin ortalamasında ( =2.48) en yüksek
değere (=2.57) sosyal bilgiler öğretmeni adaylarına ulaĢılırken, en düĢük
122 Elde edilen bulgulara göre öğretmen adaylarının çevre bilgisi kazanma konusunda en çok gerçekleĢtirdikleri eylem çevre konulu eğitim gezilerine katılmaktır (=2.77). Ayrıca bütün faaliyet türlerinde en yüksek ortalama değere
sahip olan sosyal bilgiler öğretmeni adaylarının çevre bilgisi kazanma eğilimlerinin diğer programlarda öğrenim gören öğretmen adaylarından daha fazla olduğu Ģeklinde yorumlanabilir.
4.7.2 Alt Probleme Ait Bulguların ÇeĢitli DeğiĢkenlerle ĠliĢkisi
Öğretmen adaylarının çevre bilgisi kazanma eğilimlerinde öğrenim gördükleri bölüm değiĢkenine göre anlamlı fark olup olmadığını belirlemek için uygulanan tek yönlü varyans analizi (ANOVA) sonuçları Tablo 4.40 da sunulmuĢtur.
Tablo 4.40: Katılımcıların Çevre Bilgisi Kazanma Eğilimi Durumlarının, Öğrenim Gördükleri Bölüm DeğiĢkenine Göre Tek Yönlü Varyans Analizi (Anova) Sonuçları
Tablo 4.40‟deki varyans analizi sonuçlarına göre öğretmen adaylarının çevre bilgisi kazanma eğilimi durumları, öğrenim gördükleri bölüm değiĢkenine göre anlamlı bir farklılık göstermiĢtir (F=2.838, p< .05). Anlamlı farklılıkların hangi gruplar arasında olduğunu belirlemek amacıyla Scheffe çoklu karĢılaĢtırma testi yapılmıĢtır.
Sıra Bölüm N S F p Fark Scheffe
1 Sınıf Öğr. 213 2.60 .50 2.838 .015 1-2 2 Sosyal Bilgiler Öğr. 221 2.78 .57 3 Fen Bilgisi Öğr. 140 2.64 .54 4 Müzik Öğr. 59 2.61 .52 5 Resim Öğr. 38 2.65 .56 6 Türkçe Öğr. 158 2.63 .50 Toplam 829 2.66 .53
123 Çoklu karĢılaĢtırma testi sonuçlarına göre,
Sınıf öğretmeni adaylarının görüĢlerinin ortalaması ( =2.60) ile
sosyal bilgiler öğretmen adaylarının görüĢlerinin ortalaması (
=2.78) arasında sosyal bilgiler öğretmen adaylarının lehine anlamlı farklılıklar bulunmuĢtur.
Bu bulgu sosyal bilgiler öğretmeni adaylarının çevre bilgisi kazanma eğilimi durumlarının daha olumlu olduğu Ģeklinde yorumlanabilir.
Öğretmen adaylarının çevre bilgisi kazanma eğilimi durumlarında, cinsiyet değiĢkenine göre anlamlı fark olup olmadığını belirlemek için uygulanan t testi sonuçları Tablo 4.41‟de sunulmuĢtur.
Tablo 4.41: Katılımcıların Çevre Bilgisi Kazanma Eğilimi Durumlarının, Cinsiyet DeğiĢkenine Göre t Testi Sonuçları
Cinsiyet N S t p
Bay 271 2.63 .62
-1.370 .171
Bayan 518 2.68 .49
Tablo 4.41‟deki t testi sonuçlarına göre; öğretmen adaylarının çevre bilgisi kazanma eğilimi durumları cinsiyet değiĢkenine göre anlamlı fark göstermemektedir (t=-1.370, p>.05). Bulunan bu sonuca göre öğretmen adaylarının çevre bilgisi kazanma eğilimi durumları cinsiyete göre benzer özellikler göstermektedir Ģeklinde yorumlanabilir.
Öğretmen adaylarının çevre bilgisi kazanma eğilimi durumlarında, sosyo-ekonomik düzey değiĢkenine göre anlamlı fark olup olmadığını belirlemek için uygulanan tek yönlü varyans analizi (ANOVA) sonuçları 4.42‟de sunulmuĢtur.
124 Tablo 4.42: Katılımcıların Çevre Bilgisi Kazanma Eğilimi Durumlarının, Sosyo-Ekonomik Düzey DeğiĢkenine Göre Tek Yönlü Varyans Analizi (Anova) Sonuçları
Tablo 4.42‟deki varyans analizi sonuçlarına göre; öğretmen adaylarının çevre bilgisi kazanma eğilimi durumları, sosyo-ekonomik düzey değiĢkenine göre anlamlı bir farklılık göstermemektedir (F=.995, p>.05).
Öğretmen adaylarının çevre bilgisi kazanma eğilimi durumlarında, büyüdükleri yerin çevre kirliliği düzeyi değiĢkenine göre anlamlı fark olup olmadığını belirlemek için uygulanan tek yönlü varyans analizi (ANOVA) sonuçları Tablo 4.43‟de sunulmuĢtur.
Tablo 4.43: Katılımcıların Çevre Bilgisi Kazanma Eğilimi Durumlarının, Büyüdükleri Yerin Çevre Kirliliği Düzeyi DeğiĢkenine Göre Tek Yönlü Varyans Analizi (Anova) Sonuçları
Sosyal Statü N S F p
Orta tabaka üstü 193 2.67 .51
.995 .370
Orta tabaka 325 2.70 .54
Orta tabaka altı 191 2.63 .55
Toplam 709 2.67 .53
Kirlilik Düzeyi N S F p
Kirlilik yok. 183 2.65 .54
.609 .609
Biraz kirlilik var. 367 2.69 .53
Orta düzeyde kirlilik var. 139 2.63 .51
Yüksek düzeyde kirlilik var. 72 2.61 .66
125 Tablo 4.43‟deki varyans analizi sonuçlarına göre; öğretmen adaylarının çevre bilgisi kazanma eğilimi durumları, büyüdükleri yerin çevre kirliliği durumu değiĢkenine göre anlamlı bir fark göstermemiĢtir (F=.070, p>.05). Bulunan bu sonuca göre öğretmen adaylarının büyüdükleri yerin çevre kirliliği durumu, çevre bilgisi kazanma eğilimi durumlarını etkilememektedir.
Öğretmen adaylarının çevre bilgisi kazanma eğilimi durumlarında, çevresel yayınları takip sıklığı değiĢkenine göre anlamlı fark olup olmadığını belirlemek için uygulanan tek yönlü varyans analizi (ANOVA) sonuçları Tablo 4.44‟de sunulmuĢtur.
Tablo 4.44: Katılımcıların Çevre Bilgisi Kazanma Eğilimi Durumlarının, Çevresel Yayınları Takip Sıklığı DeğiĢkenine Göre Tek Yönlü Varyans Analizi (Anova) Sonuçları
Tablo 4.44‟deki varyans analizi sonuçlarına göre; öğretmen adaylarının çevre bilgisi kazanma eğilimi durumları, çevresel yayınları takip sıklığı değiĢkenine göre anlamlı bir farklılık göstermiĢtir (F=7.647, p< .05). Anlamlı farklılıkların hangi gruplar arasında olduğunu belirlemek amacıyla Scheffe çoklu karĢılaĢtırma testi yapılmıĢtır.
Çoklu karĢılaĢtırma testi sonuçlarına göre,
Çevresel yayınları hiç takip etmeyen öğretmen adayların görüĢlerinin ortalaması (=2.49) ile çevresel yayınları 6 aylık (=2.77), aylık (
Sıra Yayın Takip Sıklığı N S F p Fark Scheffe
1 Hiç 185 2.49 .57 7.647 .000 1-3 1-4 1-5 2 Yıllık 100 2.62 .49 3 6 Aylık 46 2.77 .50 4 Aylık 225 2.73 .49 5 Haftalık 206 2.75 .56 Toplam 762 2.67 .54
126
=2.73) ve haftalık takip eden öğretmen adaylarının görüĢlerinin
ortalaması (=2.75) arasında çevresel yayınları hiç takip etmeyen
öğretmen adaylarının aleyhine anlamlı farklılık bulunmuĢtur.
Bu bulgu çevresel yayınları hiç takip etmeyen öğretmen adaylarının çevre bilgisi kazanma eğilimi durumlarının daha olumsuz olduğunu göstermektedir.