ALAK SÛRESİ
Mekke'de, 1. sırada nazil olmuştur.
19 ayettir.
ِمﯾِﺟ ﱠرﻟا ِنﺎَطْﯾﱠﺷﻟا َنِﻣ ِﮫﱠﻠﻟﺎِﺑ ُذوُﻋ َٔا
ِمﯾِﺣ ﱠرﻟا ِنﻣ ْﺣ ﱠرﻟا ِﷲ ِم ْﺳِﺑ
Rahman ve Rahim Allah'ın adıyla
Birinci Ayet
Yaratan Rabbinin adıyla oku!
َقَﻠ َﺧ يِذﱠﻟا َكﱢﺑ َر ِمْﺳﺎِﺑ ْٔاَرْﻗِا
Mazi fiil: okudu
ْٔاَرْﻗِا
َٔاَرَﻗ
Muzari fiil: okuyor Emir fiil: oku
ُٔاَرْﻘَﯾ
ْٔاَرْﻗِا
Harf-i cerr: ile
َكﱢﺑ َر ِمْﺳﺎِﺑ
ِب
İsim: isim Car + mecrur: ismi ile
م ْﺳِا
ِم ْﺳﺎِﺑ
ِم ْﺳِا ِب
َكﱢﺑ َر
İsim: Rab
َكﱢﺑ َر ِمْﺳﺎِﺑ
ّب َر
Tamlama: senin Rabbin Tamlama: Rabbinin ismi
َكﱡﺑ َر
َكﱢﺑ َر ُم ْﺳِا
ِم ْﺳِا ِب
َكﱢﺑ َر
َكﱢﺑ َر ِمْﺳﺎِﺑ
Car + mecrur: Rabbinin ismi ile
İsm-i mevsul: O ki...
َقَﻠ َﺧ يِذﱠﻟا
يِذﱠﻟا
Mazi fiil: yarattı َقَﻠ َﺧ
Yaratan Rabbinin adıyla oku!
َقَﻠ َﺧ يِذﱠﻟا َكﱢﺑ َر ِمْﺳﺎِﺑ ْٔاَرْﻗِا
İkinci Ayet
O, insanı “alak”dan yarattı.
ٍقَﻠَﻋ ْنِﻣ َنﺎَﺳﻧِٕ ْﻻا َقَﻠ َﺧ
Mazi fiil: yarattı
َنﺎَﺳﻧِٕ ْﻻا َقَﻠَﺧ
َقَﻠ َﺧ
İsim: insan İnsanı yarattı
نﺎَﺳْﻧِٕا
َنﺎَﺳﻧِٕ ْﻻا َقَﻠَﺧ
fiil mef ’ûl fâil
mansub
Harf-i cerr: -den, -dan
ٍقَﻠَﻋ ْنِﻣ
ْنِﻣ
İsim: kan pıhtısı, “alak”
Car + mecrur: “alak”dan
قَﻠَﻋ
ٍقَﻠَﻋ ْنِﻣ
O, insanı “alak”dan yarattı.
ٍقَﻠَﻋ ْنِﻣ َنﺎَﺳﻧِٕ ْﻻا َقَﻠ َﺧ
Üçüncü Ayet
Oku! Senin Rabbin en cömert olandır.
ُم َرْﻛَٔ ْﻻا َكﱡﺑ َر َو ْٔا َرْﻗِا
Mazi fiil: okudu
ْٔاَرْﻗِا
َٔاَرَﻗ
Muzari fiil: okuyor Emir fiil: oku
ُٔاَرْﻘَﯾ
ْٔاَرْﻗِا
İsim: Rab
ُم َرْﻛَٔ ْﻻا َكﱡﺑ َر َو
ّب َر
Tamlama: senin Rabbin İsm-i tafdil: en cömert
َكﱡﺑ َر
ُم َرْﻛَٔ ْﻻا
Oku! Senin Rabbin en cömert olandır.
ُم َرْﻛَٔ ْﻻا َكﱡﺑ َر َو ْٔا َرْﻗِا
Dördüncü Ayet
O, kalemle yazmayı öğretendir.
ِمَﻠَﻘْﻟﺎِﺑ َمﱠﻠَﻋ يِذﱠﻟا
İsm-i mevsul: O ki...
َمﱠﻠَﻋ يِذﱠﻟا
يِذﱠﻟا
Mazi fiil: bildi َمِﻠَﻋ
َمﱠﻠَﻋ
Mazi fiil / tef’îl bâbı: bildirdi, öğretti
Harf-i cerr: ile
ِمَﻠَﻘْﻟﺎِﺑ
ِب
İsim: kalem مَﻠَﻗ
ِمَﻠَﻘْﻟﺎِﺑ
Car + mecrur: kalem ile
O, kalemle yazmayı öğretendir.
ِمَﻠَﻘْﻟﺎِﺑ َمﱠﻠَﻋ يِذﱠﻟا
Beşinci Ayet
İnsana bilmediğini öğretendir.
ْمَﻠ ْﻌَﯾ ْمَﻟ ﺎَﻣ َنﺎَﺳﻧِٕ ْﻻا َمﱠﻠَﻋ
َنﺎَﺳﻧِٕ ْﻻا َمﱠﻠَﻋ
Mazi fiil: bildi َمِﻠَﻋ
َمﱠﻠَﻋ
Mazi fiil / tef’îl bâbı: bildirdi, öğretti
نﺎَﺳْﻧِٕا
İsim: insan
َنﺎَﺳﻧِٕ ْﻻا َمﱠﻠَﻋ
İnsana öğretti
fiil mef ’ûl fâil
mansub
Mazi fiil: bildi
ْمَﻠ ْﻌَﯾ ْمَﻟ
َمِﻠَﻋ
Muzari fiil: biliyor Cezm edatı + meczum muzari fiil: bilmedi
ُمَﻠ ْﻌَﯾ
ْمَﻠ ْﻌَﯾ ْمَﻟ
İsm-i mevsul: o şey
ْمَﻠ ْﻌَﯾ ْمَﻟ ﺎَﻣ
ﺎَﻣ
Bilmediği şeyi ْمَﻠ ْﻌَﯾ ْمَﻟ ﺎَﻣ
İnsana bilmediğini öğretendir.
ْمَﻠ ْﻌَﯾ ْمَﻟ ﺎَﻣ َنﺎَﺳﻧِٕ ْﻻا َمﱠﻠَﻋ
Altıncı Ayet
Hayır, insan mutlaka azgınlık eder.
ﻰَﻐ ْطَﯾَﻟ َنﺎَﺳﻧِٕ ْﻻا ﱠنِٕا ﱠﻼَﻛ
Nefiy ve kınama harfi: Hayır, bilakis
َنﺎَﺳﻧِٕ ْﻻا ﱠنِٕا ﱠﻼَﻛ
ﱠﻼَﻛ
İsim: insan نﺎَﺳْﻧِٕا
َنﺎَﺳﻧِٕ ْﻻا ﱠنِٕا
Şüphesiz insan
Mazi fiil: azgınlık etti, haddi aştı
ﻰَﻐ ْطَﯾَﻟ
ﻰَﻐَط
Muzari fiil: azgınlık eder ﻰَﻐ ْطَﯾ ﻰَﻐ ْطَﯾَﻟ
Mutlaka azgınlık eder
Hayır, insan mutlaka azgınlık eder.
ﻰَﻐ ْطَﯾَﻟ َنﺎَﺳﻧِٕ ْﻻا ﱠنِٕا ﱠﻼَﻛ
Yedinci Ayet
Kendini yeterli gördüğü için...
ﻰَﻧ ْﻐَﺗ ْﺳا ُهآ َر ْنَٔا
Mazi fiil: gördü, bildi, zannetti ىَٔا َر
Mef’ûl ilavesi: onu (kendisini) gördü ُهآ َر ﻰَﻧ ْﻐَﺗ ْﺳِا
Mazi fiil: ihtiyaç hissetmedi, muhtaç olmadı
ْنَٔا
Masdar harfi
Kendini yeterli gördüğü için...
ﻰَﻧ ْﻐَﺗ ْﺳا ُهآ َر ْنَٔا
Hayır, insan kendini yeterli gördüğü için mutlaka azgınlık eder.
ﻰَﻧ ْﻐَﺗ ْﺳا ُهآ َر ْنَٔا . ﻰَﻐ ْطَﯾَﻟ َنﺎَﺳﻧِٕ ْﻻا ﱠنِٕا ﱠﻼَﻛ
Yedi ve sekizinci ayetler:
Sekizinci Ayet
Şüphesiz dönüş ancak Rabbinedir.
ﻰَﻌ ْﺟﱡرﻟا َكﱢﺑ َر ﻰَﻟِٕا ﱠنِٕا
Tamlama: senin Rabbin
ﻰَﻟِٕا
Car + mecrur: Rabbine َكﱢﺑ َر ﻰَﻟِٕا ﻰَﻌ ْﺟﱡرﻟا
İsim: dönüş
َكﱡﺑ َر
Harf-i cerr: -e, -a
ﱠنِٕا
Tekid ve nasb harfi: şüphesiz
Şüphesiz dönüş ancak Rabbinedir.
ﻰَﻌ ْﺟﱡرﻟا َكﱢﺑ َر ﻰَﻟِٕا ﱠنِٕا
Dokuzuncu Ayet
Sen, engelleyeni gördün mü?
ﻰَﮭْﻧَﯾ يِذﱠﻟا َتْﯾَٔا َرَٔا
Mazi fiil: gördü, bildi, zannetti
َتْﯾَٔا َرَٔا
ىَٔا َر
Sen: gördün َتْﯾَٔا َر
َتْﯾَٔا َرَٔا
Soru edatı: Gördün mü?
İsm-i mevsul: o ki...
ﻰَﮭْﻧَﯾ يِذﱠﻟا
يِذﱠﻟا
Mazi fiil: alıkoydu, yasakladı, engelledi ﻰَﮭَﻧ ﻰَﮭْﻧَﯾ
Muzari fiil: engelliyor
ﻰَﮭْﻧَﯾ يِذﱠﻟا
engelleyen kişi
Sen, engelleyeni gördün mü?
ﻰَﮭْﻧَﯾ يِذﱠﻟا َتْﯾَٔا َرَٔا
Onuncu Ayet
Bir kulu namaz kıldığında...
ﻰﱠﻠَﺻ اَذِٕا اًدْﺑَﻋ
İsim: kul دْﺑَﻋ
Mazi fiil: namaz kıldı ﻰﱠﻠَﺻ ﻰﱠﻠَﺻ اَذِٕا
Namaz kıldığı vakit
Bir kulu namaz kıldığında...
ﻰﱠﻠَﺻ اَذِٕا اًدْﺑَﻋ
Sen, namaz kıldığında
kulu (bundan) engelleyeni gördün mü?
ﻰﱠﻠَﺻ اَذِٕا اًدْﺑَﻋ . ﻰَﮭْﻧَﯾ يِذﱠﻟا َتْﯾَٔاَرَٔا
Dokuz ve onuncu ayetler:
On birinci Ayet
Ne dersin, ya o (engellenen kul) hidâyet üzere ise
ىَدُﮭْﻟا ﻰَﻠَﻋ َنﺎَﻛ ْنِٕا َتْﯾَٔاَرَٔا
Mazi fiil: gördü, bildi, zannetti
َتْﯾَٔا َرَٔا
ىَٔا َر
Sen: gördün َتْﯾَٔا َر
َتْﯾَٔا َرَٔا
Gördün mü? Ne dersin bu işe?
Mazi fiil: idi
ىَدُﮭْﻟا ﻰَﻠَﻋ َنﺎَﻛ ْنِٕا
َنﺎَﻛ
Şart harfi: idiyse َنﺎَﻛ ْنِٕا ﻰَﻠَﻋ
Car + mecrur: doğru yolda ىَدُﮭْﻟا ﻰَﻠَﻋ
Harf-i cerr: üzerinde
Ne dersin, ya o (engellenen kul) hidâyet üzere ise
ىَدُﮭْﻟا ﻰَﻠَﻋ َنﺎَﻛ ْنِٕا َتْﯾَٔاَرَٔا
On ikinci Ayet
Ya da takvayı
(Allah’a karşı gelmekten sakınmayı) emrediyorsa
ى َوْﻘﱠﺗﻟﺎِﺑ َرَﻣَٔا ْؤَا
Mazi fiil: emretti َرَﻣَٔا
Harf-i cerr: ile Car + mecrur: takva ile
ِب ى َوْﻘﱠﺗﻟﺎِﺑ
ْؤَا
Atıf harfi: veya
Ya da takvayı
(Allah’a karşı gelmekten sakınmayı) emrediyorsa
ى َوْﻘﱠﺗﻟﺎِﺑ َرَﻣَٔا ْؤَا
On üçüncü Ayet
Ne dersin engelleyen,
Peygamberi yalanlamış ve yüz çevirmişse!?
ﻰﱠﻟ َوَﺗ َو َبﱠذَﻛ ْنِٕا َتْﯾَٔاَرَٔا
Mazi fiil: gördü, bildi, zannetti
َتْﯾَٔا َرَٔا
ىَٔا َر
Sen: gördün َتْﯾَٔا َر
َتْﯾَٔا َرَٔا
Gördün mü? Ne dersin bu işe?
Mazi fiil / tef’îl bâbı: yalanladı
ﻰﱠﻟ َوَﺗ َو َبﱠذَﻛ ْنِٕا
َبﱠذَﻛ
Şart harfi: yalanladıysa َبﱠذَﻛ ْنِٕا ﻰﱠﻟ َوَﺗ
Mazi Fiil: yüz çevirdi, arkasını döndü
ﻰﱠﻟ َوَﺗ َو َبﱠذَﻛ ْنِٕا
Yalanladıysa ve yüz çevirdiyse?
Ne dersin engelleyen,
Peygamberi yalanlamış ve yüz çevirmişse!?
ﻰﱠﻟ َوَﺗ َو َبﱠذَﻛ ْنِٕا َتْﯾَٔاَرَٔا
On dördüncü Ayet
O Allah’ın, her şeyi gördüğünü bilmiyor mu?
ى َرَﯾ َﷲ ﱠنَٔﺎِﺑ ْمَﻠْﻌَﯾ ْمَﻟَٔا
Mazi fiil: bildi
ْمَﻠ ْﻌَﯾ ْمَﻟَٔا
َمِﻠَﻋ
Muzari fiil: biliyor ُمَﻠ ْﻌَﯾ
ْمَﻠ ْﻌَﯾ ْمَﻟ
Cezm edatı + meczum muzari fiil: bilmedi
ْمَﻠ ْﻌَﯾ ْمَﻟَٔا
Soru edatı: Bilmedi mi?
Tekid ve nasb harfi: şüphesiz
ى َرَﯾ َﷲ ﱠنَٔﺎِﺑ
ﱠنَٔا
Mazi fiil: gördü ىَٔا َر ى َرَﯾ
Muzari fiil: görür, görüyor
ى َرَﯾ َﷲ ﱠنَٔﺎِﺑ
Allah’ın görüyor olduğunu
O Allah’ın, her şeyi gördüğünü bilmiyor mu?
ى َرَﯾ َﷲ ﱠنَٔﺎِﺑ ْمَﻠْﻌَﯾ ْمَﻟَٔا
On beşinci Ayet
Hayır! Andolsun, eğer vazgeçmezse, muhakkak onu perçeminden yakalarız.
ِﺔَﯾ ِﺻﺎﱠﻧﻟﺎِﺑ ﺎًﻌَﻔْﺳَﻧَﻟ ِﮫَﺗْﻧَﯾ ْمَﻟ ْنِﺋَﻟ ﱠﻼَﻛ
Mazi fiil: vazgeçti, bıraktı
ِﮫَﺗْﻧَﯾ ْمَﻟ ْنِﺋَﻟ ﱠﻼَﻛ
ﻰَﮭَﺗْﻧِا
Muzari fiil: vazgeçer, vazgeçiyor ﻰِﮭَﺗْﻧَﯾ
ِﮫَﺗْﻧَﯾ ْمَﻟ
Cezm edatı + meczum muzari fiil: vazgeçmedi
ِﮫَﺗْﻧَﯾ ْمَﻟ ْنِﺋَﻟ
Eğer vazgeçmezse
Mazi fiil: kâkülden tutup kavradı
ﺎًﻌَﻔ ْﺳَﻧَﻟ
َﻊَﻔَﺳ
Muzari fiil: kâkülden tutup kavrıyor ُﻊَﻔ ْﺳَﯾ
ُﻊَﻔ ْﺳَﻧ
Biz: kâkülden tutup kavrarız
ْنَﻌَﻔ ْﺳَﻧَﻟ
ْن َﻌَﻔ ْﺳَﻧَﻟ
Muhakkak onu yakalarız / kavrarız.
Tekid lâmı ve
hafifletilmiş tekid nûnu
Harf-i cerr: ile
ِﺔَﯾ ِﺻﺎﱠﻧﻟﺎِﺑ
ِب
İsim: Kâkül, perçem ﺔَﯾ ِﺻﺎَﻧ
ِﺔَﯾ ِﺻﺎﱠﻧﻟﺎِﺑ
(Burada) perçeminden
Hayır! Andolsun, eğer vazgeçmezse, muhakkak onu perçeminden yakalarız.
ِﺔَﯾ ِﺻﺎﱠﻧﻟﺎِﺑ ﺎًﻌَﻔْﺳَﻧَﻟ ِﮫَﺗْﻧَﯾ ْمَﻟ ْنِﺋَﻟ ﱠﻼَﻛ
On altıncı Ayet
O yalancı, günahkâr perçeminden
ٍﺔَﺋ ِطﺎ َﺧ ٍﺔَﺑِذﺎَﻛ ٍﺔَﯾ ِﺻﺎَﻧ
Mazi fiil: yalan söyledi َبَذَﻛ
İsm-i fâil: yalan söyleyen, yalancı بِذﺎَﻛ ﺔَﺑِذﺎَﻛ
Müennes: yalan söyleyen, yalancı (dişi)
ٍﺔَﺑِذﺎَﻛ
Mazi fiil: hata yaptı, günah işledi َﺊ ِط َﺧ
İsm-i fâil: hata yapan, günah işleyen ﺊ ِطﺎ َﺧ ﺔَﺋ ِطﺎ َﺧ
Müennes: hata yapan, günah işleyen (dişi)
ٍﺔَﺋ ِطﺎ َﺧ
O yalancı, günahkâr perçeminden
ٍﺔَﺋ ِطﺎ َﺧ ٍﺔَﺑِذﺎَﻛ ٍﺔَﯾ ِﺻﺎَﻧ
On yedinci Ayet
Haydi, taraftarlarını çağırsın.
ُﮫَﯾِدﺎَﻧ ُع ْدَﯾْﻠَﻓ
Mazi fiil: çağırdı, dua etti ﺎَﻋَد
Muzari fiil: çağırıyor, çağırır وُﻋ ْدَﯾ
ُع ْدَﯾِﻟ
Emr-i gâib: çağırsın
يِدﺎَﻧ
ُﮫَﯾِدﺎَﻧ
İsim: meclis, topluluk Tamlama: onun meclisi, topluluğu
Haydi, taraftarlarını çağırsın.
ُﮫَﯾِدﺎَﻧ ُع ْدَﯾْﻠَﻓ
On sekizinci Ayet
Biz de zebânileri çağıracağız.
َﺔَﯾِﻧﺎَﺑﱠزﻟا ُعْدَﻧَﺳ
Mazi fiil: çağırdı, dua etti ﺎَﻋَد
Muzari fiil: çağırıyor, çağırır وُﻋ ْدَﯾ
ُع ْدَﻧ
Biz: çağırırız
ُع ْدَﻧَﺳ
َﺔَﯾِﻧﺎَﺑَز
Gelecek zaman: çağıracağız İsim: zebaniler
Biz de zebânileri çağıracağız.
َﺔَﯾِﻧﺎَﺑﱠزﻟا ُعْدَﻧَﺳ
On dokuzuncu
Ayet
Hayır! Sakın sen ona uyma;
secde et ve Rabbine yaklaş.
ْب ِرَﺗْﻗا َو ْدُﺟْﺳا َو ُﮫْﻌ ِطُﺗ َﻻ ﱠﻼَﻛ
Secde
Mazi fiil: itaat etti
ُﮫ ْﻌ ِطُﺗ َﻻ
َعﺎَطَٔا
Muzari fiil: itaat eder, ediyor ُﻊﯾ ِطُﯾ
ْﻊ ِطُﺗ َﻻ
Nehiy edatı + meczum muzari fiil: itaat etme
ُﮫ ْﻌ ِطُﺗ َﻻ
Ona itaat etme
Mazi fiil: secde etti
ْدُﺟ ْﺳا َو
َد َﺟَﺳ
Muzari fiil: secde ediyor, secde eder ُدُﺟ ْﺳَﯾ
ْدُﺟ ْﺳُا
Emir fiil: secde et
Mazi fiil: çok yakın oldu, çok yaklaştı
ْب ِرَﺗْﻗا َو
َب َرَﺗْﻗِا
Muzari fiil: çok yaklaşır, çok yaklaşıyor ُب ِرَﺗْﻘَﯾ
ْب ِرَﺗْﻗِا
Emir fiil: çok yaklaş
Hayır! Sakın sen ona uyma;
secde et ve Rabbine yaklaş.
ْب ِرَﺗْﻗا َو ْدُﺟْﺳا َو ُﮫْﻌ ِطُﺗ َﻻ ﱠﻼَﻛ
Secde
