Bireysel Farklılıklar ve
Öğretim Tasarımı
Bireysel Benzerlikler ve Farklılıklar
Benzerlikler Farklılıklar
Deği şmey en
Duyusal algılama kapasitesi Bilgi işleme kapasitesi
Zeka bölümü (IQ)
Bilişsel biçim/öğrenme biçimi Psiko-sosyal özellikler
Cinsiyet Irksal köken
Deği şen
Gelişimsel Süreçler Zihinsel gelişim Dil gelişimi
Psiko-sosyal gelişim Ahlaki gelişim
Gelişim Düzeyi
Zihinsel gelişim düzeyi Dil gelişimi düzeyi
Psiko-sosyal gelişim düzeyi Ahlaki gelişim düzeyi
Ön bilgi düzeyi
Temel Kavramlar
(1) Değişmeyen benzerlikler; bireyde zaman içinde çok fazla
değişmeyen, bireyler arasında da genellikle benzer olan özelliklerdir.
Örneğin; genel sağlık durumu ve yaşı birbirine yakın bireylerin duyu
organlarının çeşitli uyarıcıları algılama kapasitesi ile insan beyninin bilgi
işleme kapasitesinin yakın sınırlar içinde olması gibi.
(2) Değişmeyen farklılıklar; bireyde zaman içinde değişmeyen, ancak bir toplumdaki bireyler arasında değişkenlik gösteren özelliklerdir. Örneğin;
bireylerin zeka bölümleri (IQ), bilişsel biçimleri, psiko-sosyal özellikleri ve
ırksal kökenleri gibi.
(3) Değişen benzerlikler; bireyde zaman içinde değişebilen, ancak bir toplumdaki bireylerin çoğunda genellikle benzer bir seyir izleyen
özellikleridir. Örneğin; bireylerde zihinsel (bilişsel) gelişim, dil gelişimi,
psiko-sosyal gelişim ve ahlaki gelişim süreçlerinin işleyiş mekanizması
gibi.
(4) Değişen farklılıklar; hem bireyde zaman içinde değişebilen, hem de bir toplumdaki bireyler arasında değişkenlik gösteren özellikleridir.
Örneğin; bireylerin zihinsel gelişim düzeyleri, dil gelişimi düzeyleri,
psiko-sosyal gelişim düzeyleri, ahlaki gelişim düzeyleri ve önbilgi
düzeyleri gibi.
Bilişsel, Duyuşsal, Toplumsal ve Fizyolojik Öğrenci Özellikleri
Bilişsel Duyuşsal Toplumsal Fizyolojik
Zeka bölümü (IQ) Kişilik yapısı Akran ilişkileri Duyusal algılama
kapasitesi
Yetenek türü ve düzeyi İlgileri Otoriteye karşı tepkileri
Bilişsel gelişim düzeyi Güdülenme tür ve düzeyi Ahlaki gelişim düzeyi Beyinin bilgi işleme kapasitesi
Dil gelişim düzeyi Tutumları Rol modelleri
Okuma düzeyi Akademik benlik algısı İşbirliği yapma ya da yarışma eğilimi Genel sağlık durumu
Sözcük bilgisi düzeyi Kaygı düzeyi
Görsel okur-yazarlık düzeyi Denetim odağı Irksal kökeni Cinsiyeti
Bilişsel biçimi / öğrenme biçimi Epistemolojik inançları Sosyo-ekonomik düzeyi Yaşı
Öğrenme stratejileri Öz-yeterlik inancı
Önbilgi düzeyi Diğer inançları Aile yapısı ve desteği
Öğretimde Öğrenci Özelliklerine Göre Yapılabilecek Düzenlemeler
Öğretim yöntemi ya da stratejisi
Tepki biçimi (yazılı, sözel, vb.)
Öğretimde içeriğin sunum hızı Dikkatin nasıl çekileceği
Alıştırma ve uygulamaların sayısı Geribildirim (tür ve sıklık)
Alıştırma ve uygulamaların bağlamı Öğrenci denetimi (nitelik / nicelik) Verilecek örneklerin bağlamı Okuma materyallerinin düzeyi
Verilecek örneklerin sayısı ve zorluğu Kullanılacak sözcüklerin düzeyi Yapı (yapılandırılmış / yapılandırılmamış) Pekiştireç (tür ve sıklık)
İçeriğin somutluk / soyutluk düzeyi ve düzenlenişi
Öğrenciye sağlanacak rehberlik
Öğrencileri gruplamada kullanılacak ölçütler
Öğretime ayrılacak zaman
Öğrenciye sağlanacak ipucu (sayı ve nitelik)
Ölçme-değerlendirme yaklaşımı
Yararlanılan Kaynak: Smith, P. L. & Ragan, T. J. (1999). Instructional design. (2nd ed., p.56).
NY: John Wiley & Sons.