Pansuman ve sargılar
Dr. Öğr. Üye. Behire Sançar
Pansuman Tanımı ve Genel Bilgiler
• Yaraları soğuk, sıcak, çarpma gibi dış etkilerden koruyan, vücuttan akan kan, serum gibi sıvıları emerek bölgede birikmesini engelleyen, kanama bölgesini sıkıştırarak basınç uygulayan, ilaçların uygulanmasını kolaylaştıran, yaralı bölgenin
anatomik duruşunu koruyan, aseptik malzeme ile yapılan yardımcı uygulama işlemidir.
Pansumanın kullanım amacı
• Kanamayı kontrol altına almak,
• Akıntıları emmek,
• Sıcak, soğuk gibi zarar verici durumlara maruz kalmasını önlemek,
• Enfeksiyon riskine karşı bariyer oluşturmak,
• Yaranın üzeri kapatılarak oluşabilecek ikincil enfeksiyonlardan korumak,
• Yaraya sıcak ve soğuk pansuman uygulamak,
• Yanıklarda bölgenin hava ile teması kesilerek, bölgede ağrıyı azaltmak,
• Yanık sonucu vücuttan çıkan ve serum denen kan sıvısının kaybını azaltmak,
• Yaraların düzenli ve hızlı iyileşmesine yardımcı olmak,
• Yaralının giysisinin kirlenmesini önlemektir
Yaranın Durumuna Göre Pansuman
Koruyucu Pansuman
Emici Pansuman Basınçlı
Pansuman
Yapılış Özelliğine Göre Pansuman
Kuru Pansuman
Yaş
Pansuman Hazır Steril
Pansuman
Pansuman uygulaması
• Yaralının rahat edebileceği bir pozisyon verilerek öncelikle solunumun devamı sağlanır,
• Ellerin temizliği sağlanır,
• Pansuman yapılacak bölge görünecek şekilde yaralının giysisi çıkarılır,
• Yarada kanama varsa önce kanama durdurulur,
• Yara üzeri gazlı bez ile örtülür,
• Pansuman ise yerinden kaymaması için elastik olamayan sargı ile sarılarak tespit edilir,
• Yara alanı çok genişse atelle tespiti sağlanır,
• Hasta/yaralının hastaneye sevki sağlanır.
Sargı (bandaj) tanımı
• Yapılan pansumanları yerinde tutmak, kol, el, bacak vs. uygun bir şekilde sarmak, kullanılan ateli tespit etmek, gerektiğinde bölgeye basınç uygulamak vücudun bölümünün hareketini
azaltmak ya da tamamıyla engellemek ve organ kayıpları, kanama gibi durumlarda kan akımını azaltmak amacı ile kullanılan bez malzemeye sargı (bandaj) adı verilir.
Şekillerine Göre Sargılar
Üçgen Sargı
Açık Üçgen
Sargı Silindir
(Rulo) Sargı
Halka (Simit)
Sargı
Hazırlanışlarına Göre Sargılar
Yumuşak Sargı Sert Sargı
Mekanik Sargı Askı
Üçgen Sargı Kullanılarak Kol Askısı
• Bu askı oturabilen ya da ayakta durabilen
yaralılarda, kolun üst bölümündeki sakatlanma ve göğüsteki sorunlar için kullanılmaktadır.
Tepe noktası
Tabanı
Sargı yapılırken dikkat edilmesi gereken kurallar
• İlk yardımcı hasta/yaralıya en iyi müdahale edebileceği şekilde durmalıdır.
• Sargı malzemesinin temiz olmasına dikkat edilmelidir.
• Sargı kesinlikle kan dolaşımını olumsuz etkilememesi için sıkı sarılmamalıdır.
• Sargı pansuman üzerine sarılıyorsa; çok gevşek sarılmamalıdır.
• Sargı düğümü mekik düğümü ile düğümlenmelidir.
• Kol ve parmaklardaki yaralanmalarda gangren gelişme olasılığına karşı yüzük, bileklik, saat gibi takılar
çıkarılmalıdır.
Sargı yapılırken dikkat edilmesi gereken kurallar
• El, ayak, bilek, kol gibi bölgelerin sargısında parmak uçları açıkta bırakılmalıdır. Böylece kan dolaşımını kontrol ederek parmaklarda uyuşma, karıncalanma, morarma gibi kan dolaşımının engellendiğini gösteren belirtiler kontrol edilir.
• Kanama kontrolü için sargı yapılıyorsa; doğrudan bölgeye baskı
uygulanmalı ve düğüm tampon üzerinde olmasına dikkat edilmelidir.
• Bölgede ödem oluşmasının önlenmesi hedefleniyorsa, bölge sargı ile askıya alınır.
• Sargının düğümü sakatlanan organlar üzerinde olmamalıdır.
• Sargı işlemi sonunda serbest uçlar düğümlenmeli ya da flaster, çengelli iğne ile tutturulmalıdır.
Sargı yapılırken dikkat edilmesi gereken kurallar
• Eklem yaralanmalarında bölge olduğu şekilde hareket ettirmeden, tespit edilir.
• Hasta/yaralı yatar pozisyonda ise sargılar bilek, diz, sırt, boyun gibi doğal boşluklardan geçirilerek yapılmalıdır.
• Bandaj direkt olarak yara üzerine kullanılmamalı, daima sargı pansuman maddesi üzerine tatbik etmelidir.
•Teşekkür Ederim
