İLAÇLARIN VÜCUTTAN ATILMASI

İLAÇLARIN VÜCUTTAN

ATILMASI

İLAÇLARIN VÜCUTTAN ATILIMI

• İlaçlar vücuttan değişim olmadan veya metabolit olarak atılır.

• İnsanlara uygulanan ilaçların yaklaşık %25-30’u için başlıca eliminasyon yolu böbreklerdir.

• Böbrek, ilaçların ve metabolitlerinin atılması için en önemli organdır.

• Böbrek; Kan filtreleyen, vücut metabolizmasının son ürünlerini idrar formunda atan ve vücut mineral seviyelerini düzenleyen iki adet organdır.

• Feçes ile atılan başlıca maddeler ağız yolundan alınan ve emilmeyen ilaçlar ile safraya itrah edilen veya doğrudan barsak kanalına salgılanan ve geri emilmeyen ilaç metabolitleridir.

• İlaçların anne sütüyle atılması süte geçen ilacın miktarı bebeği etkileyebileceği için önemlidir.

• Akciğer’den atılma özellikle anestezik gazların eliminasyonu için önemlidir.

• Feçes; Sindirim sistemine sahip canlıların besin artıklarından oluşan ve anüs yoluyla vücuttan atılan katı veya yarı katı atık maddelere verilen isimdir. Diğer bir tabir ile dışkı da denebilir.

• Akciğer;  Temel solunum organımız olmakla birlikte, toplardamarlarla gelen karbondioksitçe fazla olan (kirli) kan burada yenilenir.

İL A Ç LA R IN V Ü C U T TA N A TI LI M I

• Akciğer dışında, atılmadan sorumlu organlar polar bileşikleri yağda çözünürlüğü yüksek olan maddelere göre daha etkili bir şekilde elimine eder. Bu nedenle, yağda çözünen ilaçlar daha polar bileşiklere metabolize

olmadıkça kolayca elimine edilmez.

• Gaz ve uçucu sıvılar akciğerlerden itrah edilir.

• Daha az olan itrah yolları tükürük, ter ve sütle atılmalıdır.

İL A Ç LA R IN V Ü C U T TA N A TI LI M I

RENAL ATILIM

• İlaçların ve metabolitlerinin idrarla itrahı 3 farklı süreç içerir ; - Glomerüler filtrasyon

- Aktif tübüler sekresyon

- Pasif tübüler rearbsorbsiyon

• Böbrek fonksiyonlarındaki değişiklikler genellikle bu üç olayı da benzer biçimde etkiler.

İtrah; İlacın vücuttan dışarı atılmasıdır.

• Yenidoğan’lar da böbrek fonksiyonları vücut kitlesi ile karşılaştırıldığında düşüktür ancak doğumdan sonraki birkaç ayda hızla olgunlaşır.

• Erişkinlik döneminde, böbrek fonksiyonlarında yavaş bir azalma görülür, böylece yaşlı hastalarda belirgin derecede fonksiyonel bozukluk görülebilir.

• Filtrasyon yoluyla tübüler lümene giren ilaç miktarı glomerüler filtrasyon hızına ve ilacın plazma

proteinlerine bağlanma oranına bağlıdır ve yalnızca bağlı olmayan ilaç filtre olur.

• Proksimal böbrek tübülünde aktif, taşıyıcı-arayıcı tübüler sekresyonda ilacın tübüler sıvıya geçişine katkıda bulunabilir.

Glomerüler; Böbreklerin içindeki küçük filtrelerdir.

Filtrasyon; İçinden yalnızca sıvının geçebileceği bir ortam ekleyerek katıları sıvılardan ayıran çeşitli mekanik, fiziksel veya biyolojik işlemlerden herhangi biridir.

Tübüler lümen; Tüp şeklinde organın içindeki boşluk.

R EN A L A TI LI M

• Başlıca distal böbrek tübülünde bulunan membran taşıyıcıları, ilacın tübül lümeninden sistemik dolaşıma aktif olarak geri emilmesinden sorumludur ancak proksimal ve distal tübülde zayıf asit ve bazların iyonize olmayan biçimleri net pasif reabsorbsiyonuna uğrar.

• Suyun sodyum ve diğer inorganik iyonlar ile birlikte reabsorbsiyonu geri difüzyon için gereken konsantrasyon farkını sağlar.

• Tübül hücreleri zayıf elektrolitlerin iyonize biçimlerine daha az geçiren oldukları için, bu maddelerin pasif rearbsorbsiyonu pH’ya bağlıdır.

Rearbsorbsiyon; Böbreğin kıvrılmış tüplerinin hücreleri tarafından glomerülus süzücülerinden bazı maddelerin seçilerek emilmesi ve bu salgıların kana verilmesidir.

Konsantrasyon; Yoğunluk oranıdır.

R EN A L A TI LI M

• Tübülde ki idrar daha alkali olduğunda, zayıf asitler büyük ölçüde iyonize olur ve daha hızlı şekilde ve daha fazla atılır; oysa idrarın asitleştirilmesi zayıf asitlerin iyonizasyon oranını ve atılmasını azaltacaktır.

• İdrarın alkalileştirilmesi, asitleştirilmesi ve zayıf bazların atılması konusunda ise tam ters yönde etkiler oluşturur.

• İlaç zehirlenmesinin tedavisinde, idrarın uygun şekilde alkalileştirilmesi veya asitleştirilmesiyle bazı ilaçların idrarla atılması artırılır.

İyonizasyon; Gaz, ısı alarak plazma hale geçmesine denir.

R EN A L A TI LI M

BİLİYEL VE FEKAL ATILIM

• Hepatositlerin kanaliküler zarında bulunan taşıyıcılar ilaçları ve metabolitleri aktif olarak safraya salgılar.

• P-gp ve BCRP (breast cancer resistance protein veya ABCCG2), yağda çözünebilen amfipatik nitelikli ilaçların bol miktarda taşınmasına aracılık ederler, oysa MPR2 başlıca ilaçların konjuge metabolitlerinin salgılanmasında rol oynar. (Örneğin; glutatyon konjugatları, glukronoidler ve bazı sülfatlar). Sonuçta safradaki ilaç ve metabolitler sindirim sürecinde mide-bağırsak kanalına salıverilirler.

Amfipatik; Bir molekülün yapısında hem hidrofobik hem de hidrofilik grubun bulunmasıdır. Protein ve lipitler de amfipatik özellik gösterebilir.

• Sonrasında ilaçlar ve metabolitleri bağırsaktan vücuda geri emilebilir, bu süreçte glukronoid örneğinde olduğu gibi, konjuge metabolitler intestinal mikroflorada enzimatik hidrolize gereksinim duyabilir.

• Böylesi bir enterohepatik döngü, eğer fazlaysa, bir ilacın (veya toksinin) varlığını ve diğer yollarla eliminasyonundan önce oluşan etkilerini belirgin olarak uzatabilir.

• Bu nedenle, ilaçlar safra yoluyla atılan maddeleri bağlamak için ağız yolundan verilebilir.

Konjuge; Bağlı halde olan, bağlanan anlamındadır.

Enterohepatik döngü; Karaciğer lobülleri içindeki sinüzoidlerden geçerken karaciğer hücreleri tarafından kısmen

yakalanan ilaç moleküllerinin genellikle metabolize edildikten sonra, safra içine verilmesi ve buradan ince bağırsağa gelen ilaç moleküllerinin yeniden emilerek bir daha karaciğere gelmesi biçiminde, ince bağırsakla karaciğer arasında devam eden ilaç döngüsüdür.

B İL İY EL V E FE K A L A TI LI M

DİĞER YOLLARLA ATILIM

• Tükrük bezleri ile İyodür, Bromür, Lityum, Eroin, Amfetamin bağırsak mukozasındaki bezler ile çeşitli lipofilik ilaçlar, İyodür ve Bromürler atılır.

• İlaçların salyadaki konsantrasyonları, onların plazmadaki serbest fraksiyon konsantrasyonunu yansıtabilir.

• Bu yollarla itrah, ilaçların iyonize olmayan yağda çözünebilir biçimlerinin, bezlerin epitelyal hücrelerinden difüzyonuna ve pH’ya bağlıdır.

Fraksiyon; Bir bütünün ayrılabilen parçalarından her biridir.

Lipofilik; Kimyasal bir bileşiğin yağlarda, lipitlerde ve heksan ya da toluen gibi polar olmayan çözücülerde çözünme kabiliyetini ifade eder.

• Emziren annenin aldığı bazı ilaçlar meme bezleri tarafından süt içine itrah edilebilir.

• Süt içinde itrah, emziren kadınların aldıkları ilaçların bebeğe geçmesi açısından önemli bir konudur.

• Pürgatif ilaçlar ise bebekte ishal yan etkisi gösterebilir.

• Alkol de büyük oranda süt ile atılır.

Pürgatif; Gaitanın sulandırılmış şekilde dışarı atılmasını sağlayan maddedir.

D İĞ ER Y O LL A R LA A TI LI M

• Süt plazmadan daha asidik olduğu için, bazik bileşikler bu sıvıda hafifçe yoğunlaşabilir.

• Tersine asidik bileşiklerin sütteki konsantrasyonu plazmadakinden daha düşüktür.

• Cilt ve saça itrah nicel yönden önemsiz olmakla birlikte, bu dokularda ilaçların saptanmasına yönelik duyarlı yöntemler adli bakımdan önem taşır.

D İĞ ER Y O LL A R LA A TI LI M

• Bu nedenle, emziren annelere ilaç uygulaması sırasında bebeklerin de ilaca ve metabolitlerine belirli ölçülerde maruz kalacağı konusunda uyarı yapılmalıdır.

• Elektrolit olmayan (örneğin etonel ve üre) maddeler süte kolayca geçebilir ve sütün pH’sından bağımsız olarak burada da plazmadaki konsantrasyonlarına ulaşabilir.

• Belli tedavilerde, örneğin bir beta blokör olan atenolol ile tedavi sırasında olduğu gibi, emen bebek önemli miktarlarda ilaca maruz kalabilir.

D İĞ ER Y O LL A R LA A TI LI M

• PROF.DR. REMZİ ERDEM FARMAKOLOJİ VE TEDAVİ EL KİTABI

• https://tr.wikipedia.org/wiki/Anasayfa

• LEYLA DEMİR FARMAKOLOJİ KİTABI

• NOBEL YAYINLARI DOÇ.DR. İLKER İLHANLI TEMEL TIBBİ TERMİNOLOJİ

KAYNAKÇA

ANTİVİRAL İLAÇLAR VE

ANTİPARAZİTER İLAÇLAR

ANTİVİRAL İLAÇ

• Virüs enfeksiyonlarına karşı kullanılan farmakolojik ajanlardır. Viral enfeksiyonun kontrol altına alınması ya da yok edilmesi amacıyla kullanılırlar.

ANTİPARAZİTER İLAÇ

• Parazitleri öldürmek, asalakları yok etmek veya onlarla mücadele etmek için kullanılan

ilaçlardır.

A n t vi ra l İ la çl a r H e rp e s V ir ü s En fe ks iy o n u T e d av is in d e ki İl aç la r ^İlaçlar Endikasyonlar Kontrendikasyonlar Veriliş Yolu Yan Etkiler

Varicella zoster virus'un neden olduğu enfeksiyonlar

Asiklovir'e veya formüldeki herhangi bir maddeye karşı kontrendikasyona aşırı duyarlılığı olan hastalarda kullanılmamalıdır.

Asiklovir

Tablet günde 5 defa yaklaşık 4 saat ara ile, gece dozu atlanarak, 1 tablet kullanılır.

Tedaviye yedi gün süreyle devam edilmelidir. Bağışıklık sistemi ciddi şekilde

baskılanmış olgularda Varicella enfeksiyonlarının (su çiçeğinin) tedavisinde kullanımı: 40 kg üzeri çocuklar ve yetişkinlerde 800 mg tablet yaklaşık 6 saatlik aralarla günde 4 kez verilmelidir. 2 yaş üzeri çocuklarda günde 4 kez 20 mg/kg şeklinde uygulanır.

Tedaviye 5 gün devam edilir.

Menstrual periyot da değişiklikler

Ciltte kızarıklık Diyare

Baş dönmesi Baş ağrısı Eklem ağrısı Bulantı ve kusma Akne

Uyku bozukluğu Halsizlik

Ateş

Lenfadenopati Kas krampları

A n t vi ra l İ la çl a r H e rp e s V ir ü s En fe ks iy o n u T e d av is in d e ki İl aç la r ^İlaçlar Endikasyonlar Kontrendikasyonlar Veriliş Yolu Yan Etkiler

Valtrex Zona

Deri ve mukoz membran enfeksiyonları

Uçuk

Herpes simplex

Cytomegalovirus(CMV) enfeksiyonu

Sinir sistemi bozuklukları Başağrısı

Gastrointestinal bozukluklar Bulantı

Kan ve lenfatik sistem bozuklukları

Lökopeni

Trombositopeni

İmmun sistem bozuklukları Anaflaksi

Başdönmesi Konfüzyon

Halüsinasyonlar Bilinç azalması Ajitasyon

Titreme Ataksi

Disartri (konuşma bozukluğu)

Psikotik semptomlar Konvülsiyonlar Ansefalopati Koma

Erişkinler , günde 3 kez 7 gün süre ile alınmalıdır.

Çocuklar, Valtrex’in çocuklarda kullanımıyla ilgili bilgi yoktur.

Yaşlılar, yaşlılarda böbrek yetmezliği olasılığı göz önüne alınmalıdır ve buna göre dozaj ayarlanmalıdır.

A n t vi ra l İ la çl a r H e rp e s V ir ü s En fe ks iy o n u T e d av is in d e ki İl aç la r ^İlaçlar Endikasyonlar Kontrendikasyonlar Veriliş Yolu Yan Etkiler

Famsiklovir

gelişimi riski olduğunda kullanılır.

Aşırı duyarlılık Baş ağrısı

Mide bulantısı Erişkinler, Akut Herpes

zoster (zona)

enfeksiyonlarının tedavisi için yedi gün süreyle günde üç kez 250 mg'lık tablet.

Post-herpetik nevralji gelişimi riski taşıdığı

düşünülen hastalarda yedi gün süreyle günde üç kez 500 mg önerilir. Yaşlılar, Renal bozukluk söz konusu değilse dozajın değiştirilmesi gerekmez.

Vidarabin

Varisella zoster virüsü Su çiçeği

Herpes virüsleri Aşı virüsü

Aşırı duyarlılık Çapı 0,4-1 cm büyüklüğünde merhem parmağa alınarak cilde sürülerek uygulanır, her 5-6 saatte bir günde 3-6 kez kullanılır.

Mide bulantısı Kusma

İshal Zayıflık İsilik

Hipokalemi Lökopeni

A n t vi ra l İ la çl a r H e rp e s V ir ü s En fe ks iy o n u T e d av is in d e ki İl aç la r ^İlaçlar Endikasyonlar Kontrendikasyonlar Veriliş Yolu Yan Etkiler

İmmün uyuşmazlığı bulunan şahıslardaki yaşamı veya görmeyi tehdit edici enfeksiyonlar

Edinsel bağışıklık yetersizliği sendonu olan kişiler

Organ nakli yapılan hastalarda CMV

enfeksiyonlarını önlemek

Aşırı duyarlılık Gebelik

Nötropeni Trombositopeni Eozinofili

Fasiyal ödem Boğaz ağrısı Burun kanaması Normal renal fonksiyonu

bulunan hastalar için 1-21 gün süre ile her 12 saatte bir 1 saatten fazla sürecek sabit bir hızla 5mg/kg İ.v.

infüzyon şeklinde uygulanır.

(10mg/kg/gün) .

İdame tedavisi: Her hafta 5 gün süre ile günde

6 mg/kg veya haftada 7 gün günde 5mg/kg'dır.

Cytovene

Trifuluridin

Uçuk enfeksiyonları Aşırı duyarlılık 1 damlayla başlanır ve 2 gün her 2 saatte bir kullanılır.

Sonra günde 3-6 kez kullanılır.

Yanık

A n t vi ra l İ la çl a r H e rp e s V ir ü s En fe ks iy o n u T e d av is in d e ki İl aç la r ^İlaçlar Endikasyonlar Kontrendikasyonlar Veriliş Yolu Yan Etkiler

Sidofovir

Sitomegalovirüs retinitinin tedavisi

Aşırı duyarlılık

Direkt göz içi enjeksiyon Nefrotoksik potansiyeli olan maddeler alan hastalarda kullanılmamalıdır.

Proteinüri Nötropeni

Azalmış göz içi basınç Azalmış serum bikarbonat Ateş

Enfeksiyon Zatüre

Solunum güçlüğü Mide bulantısı

Kereatinin yükselmesi Başlangıçta 1,8mg ve 21 gün

kullanılır. Daha sonra gerekirse iki haftada bir 5 mg dozda IV kullanılır.

Foskarnet

Herpes virüslere HIV’ a etkili

Herpes virüs DNA polimerazını HIV RT enzimini

Aşırı duyarlılık Mide bulantısı

İshal Kusma Mide ağrısı İştahsızlık Karışıklık Baş dönmesi Baş ağrısı Günde 3 kez 60 mg/kg veya

günde 2 kez 100 mg/kg dozda 14-21 gün yükleme tedavisinden sonra, her gün 90-120 mg/kg günlük dozda ömür boyu IV uygulaması önerilmektedir. Foskarnet intraventreal olarak da uygulanır.

Endikasyonlar

İlaçlar Kontrendikasyonlar Veriliş Yolu Yan Etkiler

A n t vi ra l İl a çl a r D iğ e r A n t vi ra lle r

Kronik hepatit B enfeksiyonu Kronik hepatit C enfeksiyonu

Aşırı duyarlılık Ciddi böbrek yetmezliği

Gebelik

Konjestif kalp yetmezliği Otoimmün hepatit

Laktoz intoleransı Ağır karaciğer yetmezliği

Siroz

Hemoglobinopatiler Talasemi

Orak hücreli anemi

Hiperürisemi Lupus aktivasyonu Mantar enfeksiyonları Herpes enfeksiyonu

İnflüenza virüs enfeksiyonu Hepatit, Reflü

Nefrotik sendrom Farenjit gelişimi Dehidratasyon

Ülseratif kolit aktivasyonu Görme alanı kaybı

İdrar yolu enfeksiyonu

Nasal konjesyon (Burun akıntısı) Psikotik bozukluklar

Akut otitis media

Bronşit, Pnömoni, Sepsis Perikardiyal efüzyon Viral enfeksiyonlar

Sık idrara çıkma ( Pollaküri ) Hipertrigliseridemi

Geçici işitme kaybı Vaskülit, Rinit Psöriyazis

Serebrovasküler olay ( SVO ) Fotosensitivite

Burun kanaması ( Epistaksis )

Oral solüsyon şeklinde kullanımda günde 2 defa 200mg kullanılır. Gerekli durumlarda günde 2-3 defa 400mg kullanılır. 48 hafta boyunca tedaviye devam edilir.

Tablet, Kapsül şeklinde kullanımda günde 2 defa 200mg kullanılır. Gerekli durumlarda günde 2-3 defa 400mg kullanılır. 48 hafta boyunca tedaviye devam edilir.

Ribavirin

A n t vi ra l İl a çl a r D iğ e r A n t vi ra lle r

İlaçlar Endikasyonlar Kontrendikasyonlar Veriliş Yolu Yan Etkiler Amantadin

Parkinson hastalığı Akinetik parkinson krizi Üst solunum solu

enfeksiyonları

Uyuşturucu kaynaklı

ekstrapiramidal reaksiyonlar

Dekompanse kalp yetmezliği Ciddi böbrek yetmezliği Kardiyomiyopati

Miyokardit Bradikardi

Uzamış QT sendromu Ventriküler aritmi

İşlenmemiş dar açılı glokom

Baş Dönmesi ( Vertigo ) Aritmiler

Bulantı ( Emezis )

Ajitasyon ( Huzursuzluk ) Bulanık görme

Uykusuzluk Ağız kuruluğu Trombositopeni Periferik ödem Lökopeni

Periferal nöropati Miyoklonus

Üriner retansiyon Tablet, Kapsül şeklinde

kullanımda günde 2-3 defa 100mg kullanılır. Maksimum günlük doz 600mg'dır.

Ampul, Flakon, Enjektör şeklinde kullanımda

günde 1-3 defa 200mg yavaş infüzyonla uygulanır.

Rimantadin

İnfluenza A virüs enfeksiyonları

Uykusuzluk hastalığı

Baş dönmesi Baş ağrısı Kusma Yorgunluk Mide bulantısı Kuru ağız Asteni Uyuşukluk Çalkalama Depresyon

Sabah ve akşam olmak üzere günde iki defa tüketilir. Her kullanımda 1 ilaç kaşığı tüketilmesi yeterli olacaktır.

A n t p a ra zi te r İl a çl a r U yu z Te d av is in d e ki İl aç la r

İlaçlar Endikasyonlar Kontrendikasyonlar Veriliş Yolu Yan Etkiler

Krotamiton

Ürtiker

Atopik dermatit

Solar ( Güneş ) egzama Uyuz ( Scabies )

Suçiçeği

Enflamatuar cilt Hastalıkları

Kaşıntılı deri döküntüsü Böcek ısırığı reaksiyonları Ağrı

Şişme Deri iltihabı

Aşırı Duyarlılık Osteoporoz 5 yaş altı çocuklar Böbrek yetmezliği Viral enfeksiyonu Mantar enfeksiyonu Emzirme

Kaşıntı Lokal tahriş Peptik ülser Cushing habitus

Potasyum ve Kalsiyum Azalması

Gastorintestinal rahatsızlıklar Kas erimesi Parestezi Siyanoz İştahta artış Cilt solüsyonu şeklinde

kullanımda

günde 3-4 defa hasta bölgeye uygulanır. Uyuz tedavisinde banyo sonrası tüm vücuda uygulanır.

Sinüzit Tonsillit

Gram negatif bakterilerin oluşturduğu enfeksiyonlar Septisemi

Deri ve yumuşak doku enfeksiyonları

Peritonit

Stafilokoksik enfeksiyonlar Orta kulak iltihabı ( Akut otitis media )

Farenjit, Pnömoni

Alt solunum yolu enfeksiyonu Üst solunum yolu

enfeksiyonu Apse

Streptococcus pneumoniae Streptococcus viridans Streptococcus pyogenes Staphylococcus aureus Streptococcus agalactiae Gram pozitif bakterilerin oluşturduğu enfeksiyonlar Moraxella catarrhalis Peptostreptococcus

Mycoplasma pneumoniae

İlaçlar Endikasyonlar Kontrendikasyonlar Veriliş Yolu Yan Etkiler

A n t p a ra zi te r İl a çl a r U yu z Te d av is in d e ki İl aç la r

Klindamisin

Aşırı duyarlılık Gebelik

Güneş yanığı veya aşınmış deri

egzamalı uygulama Emzirme

Baş ağrısı

Bulantı ( Emezis ) Dispne ( Nefes darlığı ) Karın ağrısı

Kusma

Diyare ( İshal )

Karaciğer fonksiyon

testlerinde yükselme (AST ve ALT yükselmesi)

Trombositopeni Lökopeni

Özofajit Eozinofili

Deri döküntüsü

Stevens Johnson sendromu Ürtiker

Kolestatik sarılık Vajinit

Asteni Oligüri Ampul, Flakon, Enjektör

şeklinde kullanımda günde 2 defa 600mg kullanılır. 7-10 gün süre ile tedaviye devam edilmelidir. Gerekli durumlarda günde 6-8 defa 600mg kullanılır.

Maksimum günlük doz 4.800mg'dır.

Tablet, Kapsül şeklinde kullanımda günde 2 defa 600mg kullanılır. 7-10 gün süre ile tedaviye devam edilmelidir. Gerekli durumlarda günde 6-8 defa 600mg kullanılır.

Maksimum günlük doz 4.800mg'dır.

Oral solüsyon şeklinde kullanımda günde 2 defa 600mg kullanılır. 7-10 gün süre ile tedaviye devam edilmelidir. Gerekli durumlarda günde 6-8 defa 600mg kullanılır.

Maksimum günlük doz 4.800mg'dır.

A n t p a ra zi te r İl a çl a r U yu z Te d av is in d e ki İl aç la r

İlaçlar Endikasyonlar Kontrendikasyonlar Veriliş Yolu Yan Etkiler

Benzil Benzoat

Egzama Uyuz

Aşırı duyarlılık Cildin tahrişi

Yanma hissi

Hasta önce bol sabunlu su

ile yıkanır. Boyundan itibaren tüm vücuda

pamukla sürülür. Özellikle parmak araları, kadınlarda meme altı, koltuk altları ve derinin büklüm yerleri fazla bastırılmadan ovulmalıdır.

İlacın uygulanmasından sonra 5-10 dakika çamaşır giyilmeden beklenir ve daha sonra banyodan önce çıkarılan giysiler, yeniden bulaşmayı önlemek ve giysiler üzerindeki sarkoptların imhasını

sağlamak amacıyla yeniden giyilir. Uygulamadan 24 saat sonra sıcak veya ılık su ile banyo yapılır. Banyo yapma olanağı bulunmadığı durumlarda ilaç, günde bir defa olmak ve ilk iki gün çamaşırlar da

değiştirilmemek koşuluyla

üç gün süreyle uygulanır.

Monosülfiram

İlaçlar Endikasyonlar Kontrendikasyonlar Veriliş Yolu Yan Etkiler

A n t p a ra zi te r İl a çl a r U yu z Te d av is in d e ki İl aç la r

Pubik pediküloz

Epidermal nekroliz Aşırı duyarlılık

Kovanlar

Baş dönmesi (vertigo) Aşırı yorgunluk

Baş ağrısı Cilt’de alerji Hastanın vücudu su ve

sabunla yıkanır, daha sonra durulanır ve iyice kurutulur. Çözelti

etkilenen bölgelere uygulanır ve kurumasını beklenir. Çözeltinin doğal olarak kuruması için yaklaşık on dakika gerekir ve daha sonra hasta giyinebilir.

Yetişkinlerde

uygulamadan önce çözeltinin bir parçasını iki eşit su parçasında seyreltilerek kullanılır.

Çocuklarda

uygulamadan önce solüsyonun bir parçasını üç eşit su parçasında seyreltin.

A n t p a ra zi te r İl a çl a r P e d ik u lo zi s Te d av is in d e ki İl aç la r ^İlaçlar Endikasyonlar Kontrendikasyonlar Veriliş Yolu Yan Etkiler

Klindamisin

Streptococcus pneumoniae, Streptococcus viridans, Streptococcus pyogenes, Staphylococcus aureus, Streptococcus agalactiae, Gram pozitif bakterilerin oluşturduğu enfeksiyonlar, Moraxella catarrhalis, Peptostreptococcus,

Mycoplasma pneumoniae

Aşırı Duyarlılık Ampul, Flakon, Enjektör şeklinde kullanımda günde 2 defa 600mg kullanılır. 7-10 gün süre ile tedaviye devam edilmelidir.

Gerekli durumlarda günde 6-8 defa 600mg kullanılır.

Maksimum günlük doz 4.800mg'dır.

Tablet, Kapsül şeklinde kullanımda günde 2 defa 600mg kullanılır. 7-10 gün süre ile tedaviye devam edilmelidir. Gerekli

durumlarda günde 6-8 defa 600mg kullanılır.

Maksimum günlük doz 4.800mg'dır.

Oral solüsyon şeklinde kullanımda günde 2 defa 600mg kullanılır. 7-10 gün süre ile tedaviye devam edilmelidir. Gerekli

durumlarda günde 6-8 defa 600mg kullanılır.

Maksimum günlük doz 4.800mg'dır.

Baş ağrısı

Bulantı ( Emezis ) Dispne ( Nefes darlığı ) Karın ağrısı

Kusma

Diyare ( İshal ) Karaciğer fonksiyon

testlerinde yükselme ( AST ve ALT yükselmesi )

Trombositopeni Lökopeni

Özofaji Eozinofili

Deri döküntüsü Ürtiker

Asteni Oligüri

A n t p a ra zi te r İl a çl a r P e d ik u lo zi s Te d av is in d e ki İl aç la r ^İlaçlar Endikasyonlar Kontrendikasyonlar Veriliş Yolu Yan Etkiler

Saç biti enfestasyonu

Permetrin

Eritem ( Deri kızarması ) Ciltte yanma

Saç losyonu, Şampuan şeklinde kullanımda 7 -10 gün arayla toplamda 2 defa olmak üzere saçlı deriye uygulanıp köpürtüldükten sonra 10 dakika beklenip durulanır.

Cilt solüsyonu şeklinde kullanımda 7-10 gün arayla toplamda 2 defa olmak üzere deriye uygulanıp 8-14 saat sonra durulanır.

Pomad, Merhem, Krem şeklinde kullanımda

7-10 gün arayla toplamda 2 defa olmak üzere saçlı deriye uygulanıp

köpürtüldükten sonra 10 dakika beklenip durulanır.

A n t p a ra zi te r İl a çl a r P e d ik u lo zi s Te d av is in d e ki İl aç la r ^İlaçlar Endikasyonlar Kontrendikasyonlar Veriliş Yolu Yan Etkiler

Trimetoprim

Proteus

Haemophilus influenzae Streptococcus pneumoniae Brucella

Osteomyelit Toksoplazma Tifo

Dizanteri

Böbrek Yetmezliği Gebelik

Emzirme

Karaciğer Yetmezliği

Hemorajik Diyatez(Kanama Bozukluğu)

Oral solüsyon şeklinde

kullanımda günde 2 defa 400- 800 mg trimetoprim kullanılır.

Tablet, Kapsül şeklinde

kullanımda günde 2 defa 400- 800 mg trimetoprim kullanılır.

Ampul, Flakon, Enjektör şeklinde kullanımda günde 2 defa 400-800mg trimetoprim kullanılır. 5 ml 125 ml ile, 10 ml 250 ml ile, 15 ml 500 ml SF ile uygulanmalıdır.

Bulantı ( Emezis ) Kusma

Diyare ( İshal ) Trombositopeni Lökopeni

Fotosensitivite Kolestatik sarılık Megaloblastik anemi Ateş

Proteus

Haemophilus influenzae Streptococcus pneumoniae Brucella

Osteomyelit Toksoplazma Tifo

Dizanteri

Böbrek Yetmezliği Gebelik

Emzirme

Karaciğer Yetmezliği

Hemorajik Diyatez(Kanama Bozukluğu)

Bulantı ( Emezis ) Kusma

Diyare ( İshal ) Trombositopeni Lökopeni

Fotosensitivite Kolestatik sarılık Megaloblastik anemi Ateş

Oral solüsyon şeklinde kullanımda günde 2 defa 80- 160 mg sülfametoksazol kullanılır.

Tablet, Kapsül şeklinde kullanımda günde 2 defa 80- 160 mg sülfametoksazol kullanılır.

Ampul, Flakon, Enjektör şeklinde kullanımda günde 2 defa 80-160 mg

sülfametoksazol kullanılır. 5 ml 125 ml ile, 10 ml 250 ml ile, 15 ml 500 ml SF ile

uygulanmalıdır.

Sülfametoksazol

A n t p a ra zi te r İl a çl a r

İlaçlar Endikasyonlar Kontrendikasyonlar Veriliş Yolu Yan Etkiler

Pirantel

Taenia solium ( Domuz tenyası )

Echinococcus granulosus ( Kist hidatik, köpek tenyası ) Echinococcus multilocularis Ascaris lumbricoides

Enterobius vermicularis ( Oksiyür, kıl kurdu ) Necator americanus, ancylostoma duodenale ( Kancalı kurt )

Strongyloides stercoralis ( İplik kurdu )

Trichuris trichiura ( Kamçılı kurt )

Capillaria philippinensis Trichostrongylus

Trichinella spiralis

Chlonorchis sinensis ( Çin karaciğer kurdu )

Giardia species Kolorektal kanser

Aşırı duyarlılık Myasthenia gravis Fruktoz intoleransı Gebelik

Laktasyon Glikoz

Baş ağrısı

Baş Dönmesi (Vertigo) Bulantı (Emezis)

Ajitasyon (Huzursuzluk) Uykusuzluk

Dispne (Nefes darlığı) Karın ağrısı

Kusma

Diyare ( İshal )

Karaciğer fonksiyon

testlerinde yükselme (AST ve ALT yükselmesi)

Anoreksi ( iştahsızlık ) Uyuklama hali (Sedasyon) Deri döküntüsü

Kaşıntı Ateş Oral solüsyon şeklinde

kullanımda bir defada

uygulanmak üzere 11mg/kg dozunda kullanılır. 75kg'dan daha hafif olan hastalara 750mg, 75kg'dan ağır olan hastalarda 1gr kullanılır.

Maksimum günlük doz 1gr'dır. 3 hafta sonra tedavi tekrarlanmalıdır.

A n t h e lm in t k Te d av is in d e ki İl aç la r

A n t p a ra zi te r İl a çl a r A n t h e lm in t k Te d av is in d e ki İl aç la r ^İlaçlar Endikasyonlar Kontrendikasyonlar Veriliş Yolu Yan Etkiler

Taenia solium (Domuz tenyası)

Echinococcus granulosus (Kist hidatik, köpek tenyası ) Echinococcus multilocularis Ascaris lumbricoides

Enterobius vermicularis (Oksiyür, kıl kurdu ) Necator americanus, ancylostoma duodenale (Kancalı kurt )

Strongyloides stercoralis (İplik kurdu )

Trichuris trichiura (Kamçılı kurt )

Capillaria philippinensis Trichostrongylus

Trichinella spiralis

Chlonorchis sinensis ( Çin karaciğer kurdu )

Giardia species

Mebendazol

Aşırı duyarlılık

Karaciğer yetmezliği (Hepatik yetmezlik) Aktif inlamatuvar bağırsak hastalığı

Baş ağrısı Baş Dönmesi (Vertigo)

Bulantı (Emezis) Karın ağrısı Kusma Ateş

Karaciğer fonksiyon testlerinde yükselme (AST ve ALT

yükselmesi) Alopesi (Kellik) Kemik iliği depresyonu

Kafa içi basınç artışı (KİBAS)

Lökopeni Akut böbrek yetmezliği Tablet, Kapsül

şeklinde kullanımda 3 gün günde 2 defa 100mg kullanılır. 2-3 hafta sonra tedavi tekrarlanır.

Trişinoziste 3 gün günde 3 defa 200- 400mg kullanılır.

Sonraki günler günde 3 defa 400-500mg kullanılır.

A n t p a ra zi te r İl a çl a r A n t h e lm in t k Te d av is in d e ki İl aç la r ^İlaçlar Endikasyonlar Kontrendikasyonlar Veriliş Yolu Yan Etkiler Piperazin

Bronşit, Sinüzit

Tonsillit, Pseudomonas Escherichia coli

Proteus Providencia Klebsiella Enterobacter Menenjit

Deri ve yumuşak doku enfeksiyonları

Yanık enfeksiyonları

Üriner sistem enfeksiyonları Orta kulak iltihabı (Akut otitis media)

Farenjit, Pnömoni

Alt solunum yolu enfeksiyonu Üst solunum yolu enfeksiyonu Erizipel

Enterokoklar enfeksiyonlar Salmonella

Neisseria gonorrhoeae Haemophilus influenzae Staphylococcus aureus Clostridium perfringens Peptostreptococcus Citrobacter diversus Morganella morganii Clostridium difficile Clostridium tetani

Aşırı duyarlılık Penisilin alerjisi

Bulantı ( Emezis ) Ağız kuruluğu Kusma

Lenfopeni Diyare ( İshal ) Trombositopeni Agranülositoz Alerjik reaksiyonlar Lökopeni

Anemi Eozinofili

Deri döküntüsü Psödomembranöz enterokolit gelişimi Glossit

Stomatit

Meteorizm ( Karında şişkinlik )

Ampul, Flakon, Enjektör şeklinde kullanımda günlük doz 100-150mg/kg'dır.

Günde 3 defa 2-3gr kullanılır. Gerekli

durumlarda 200-300mg/kg dozunda günde 3 defa 4- 5gr kullanılabilir. 7-10gün süreyle kullanılır.

A n t p a ra zi te r İl a çl a r A n t h e lm in t k Te d av is in d e ki İl aç la r ^İlaçlar Endikasyonlar Kontrendikasyonlar Veriliş Yolu Yan Etkiler

Taenia solium (Domuz tenyası)

Echinococcus granulosus (Kist hidatik, köpek tenyası) Echinococcus multilocularis Ascaris lumbricoides

Enterobius vermicularis (Oksiyür, kıl kurdu) Necator americanus, ancylostoma duodenale (Kancalı kurt)

Strongyloides stercoralis (İplik kurdu)

Trichuris trichiura (Kamçılı kurt)

Capillaria philippinensis Trichostrongylus

Trichinella spiralis Chlonorchis sinensis ( Çin karaciğer kurdu ) Giardia species

Kolorektal kanser

Levazimol

Fruktoz intoleransı

Baş ağrısı

Baş Dönmesi( Vertigo ) Bulantı ( Emezis )

Karın ağrısı Kusma

Trombositopeni Lökopeni

Nötropeni Tablet, Kapsül şeklinde

kullanımda bir defada uygulanmak üzere 120- 150mg kullanılır. 1 hafta sonra tedavi

tekrarlanmalıdır.

A n t p a ra zi te r İl a çl a r A n t h e lm in t k Te d av is in d e ki İl aç la r ^İlaçlar Endikasyonlar Kontrendikasyonlar Veriliş Yolu Yan Etkiler Diklorofen

( Domuz tenyası )

Echinococcus granulosus (Kist hidatik, köpek tenyası) Tenya enfestasyonları

Hymenolepis nana

Karaciğer yetmezliği ( Hepatik yetmezlik ) Gebelik

Konjestif kalp yetmezliği İskemik kalp hastalığı Akut ateş

Bulantı ( Emezis ) Karın ağrısı

Kusma

Diyare ( İshal ) Ürtiker

Kolestatik sarılık Tablet, Kapsül şeklinde

kullanımda günde 14 tablet 3 gün süreyle kullanılır.

Tiabendazol

Kötü idrar kokusu İshal

Baş dönmesi Uyuşukluk Kuru gözler Baş ağrısı Hazımsızlık Sinirlilik

Mide bulantısı Aşırı duyarlılık 500 mg çiğnenebilir

tabletler olarak sağlanan bir anthelmintiktir ve 5 ml başına 500 mg tiabendazol içeren bir süspansiyon olarak alınır. Süspansiyon ayrıca koruyucu olarak eklenen %0.1 sorbik asit içerir.

A n t vi ra l İ la çl a r

İlaçlar Endikasyonlar Kontrendikasyonlar Veriliş Yolu Yan Etkiler

A n t h e lm in t k Te d av is in d e ki İl aç la r

Albendazol

Echinococcus granulosus (Kist hidatik, köpek tenyası ) Echinococcus multilocularis Ascaris lumbricoides

Enterobius vermicularis (Oksiyür, kıl kurdu ) Necator americanus, ancylostoma duodenale ( Kancalı kurt )

Strongyloides stercoralis ( İplik kurdu )

Trichuris trichiura ( Kamçılı kurt )

Capillaria philippinensis Trichostrongylus

Trichinella spiralis Chlonorchis sinensis ( Çin karaciğer kurdu ) Giardia species

Aşırı duyarlılık Tablet, Kapsül şeklinde Kullanımda kist hidatik tedavisinde günde 2 defa 400mg kullanılır. Yıllarca tedaviye devam edilir.

Helmintik enfeksiyonlarda, tenyalarda ve kancalı kurt enfeksiyonlarında tek

seferde 400mg kullanılır, doz 3 hafta sonra tekrarlanır.

Trişinella enfeksiyonunda günde 2 defa 400mg alınır.

15 gün süre ile tedaviye devam edilir. Giardia enfeksiyonunda günde 400mg 3 gün süre ile alınır.

Baş ağrısı

Baş Dönmesi ( Vertigo ) Bulantı ( Emezis )

Karın ağrısı Kusma Ateş

Karaciğer fonksiyon testlerinde yükselme (AST ve ALT yükselmesi) Alopesi ( Kellik )

Kemik iliği depresyonu Kafa içi basınç artışı (KİBAS )

Lökopeni

Akut böbrek yetmezliği

A n t vi ra l İ la çl a r A n t h e lm in t k Te d av is in d e ki İl aç la r ^İlaçlar Endikasyonlar Kontrendikasyonlar Veriliş Yolu Yan Etkiler

Pirvinyum

Vermicularis

( Oksiyür, kıl kurdu)

Aşırı duyarlılık

Bağırsak tıkanması ( İleus ) Karaciğer yetmezliği

( Hepatik yetmezlik ) Ciddi böbrek yetmezliği Fruktoz intoleransı Geçirilmiş nöbet ( konvülsiyon ) öyküsü Glikoz

Aktif inlamatuvar bağırsak hastalığı ( Aktif crohn veya ülseratif kolit )

Oral solüsyon şeklinde kullanımda 1 defa 5mg/kg dozunda kullanılır. 2-3 hafta sonra tedavi tekrarlanır. Maksimum günlük doz 500gr'dır.

Bulantı ( Emezis ) Karın ağrısı

Kusma

Diyare ( İshal ) Deri döküntüsü Eritema multiforme Stevens Johnson sendromu

Ürtiker

Fotosensitivite Ateş

A n t vi ra l İ la çl a r A n t h e lm in t k Te d av is in d e ki İl aç la r ^İlaçlar Endikasyonlar Kontrendikasyonlar Veriliş Yolu Yan Etkiler

Niklosamid

(Kist hidatik, köpek tenyası)

Tenya enfestasyonları Hymenolepis nana Diphyllobothrium latum

Akut ateş Tablet, Kapsül

şeklinde kullanımda 1 defada 2gr kullanılır.

Sonraki 6 gün

boyunca her gün 1gr kullanılır.

Baş Dönmesi (Vertigo) Bulantı ( Emezis )

Terleme Karın ağrısı Kusma Yorgunluk Diyare ( İshal ) Ürtiker

Siyanoz Sarılık Kaşıntı

Ciltte kızarıklık

• https://www.ilacprospektusu.com

• https://www.tabletwise.com/

• https://www.ilacabak.com/

• http://medikalhavuz.com/

KAYNAKÇA