• Sonuç bulunamadı

Üniversitelerin Kad n Yurtlar nda Yaflanan Bafll ca Problemler ve Ruh Sa l ile liflkisi

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "Üniversitelerin Kad n Yurtlar nda Yaflanan Bafll ca Problemler ve Ruh Sa l ile liflkisi"

Copied!
8
0
0

Yükleniyor.... (view fulltext now)

Tam metin

(1)

Üniversitelerin Kad›n Yurtlar›nda Yaflanan Bafll›ca Problemler ve Ruh Sa¤l›¤› ile ‹liflkisi

Major Issues in Female Dormitories of Universities and their Relationship with Mental Health

Müge Yukay Yüksel1 , Alperen fienol2 , Tar›k Buran3

1Marmara Üniversitesi, Atatürk E¤itim Fakültesi, E¤itim Bilimleri Bölümü, ‹stanbul

2‹stanbul Ayd›n Üniversitesi, E¤itim Fakültesi, E¤itim Bilimleri Bölümü, ‹stanbul

3Özel Istanbul International School, ‹stanbul

İD İD

İD

Üniversite ö¤rencilerinin karfl›laflt›klar› sorunlar›n taranmas› ve tespiti, kayna¤›n›n bulunmas› ve bu sorunlara sebep olan de¤iflkenlerin anlafl›l- mas› kiflilerin ruh sa¤l›¤› aç›s›ndan oldukça önemlidir. Üniversite yaflam›

birçok risk faktörüne aç›k bir ortam olup, özellikle kad›nlar için bu süre- cin daha zorlu geçti¤i birçok araflt›rmada bulgulanm›flt›r. Bu çal›flman›n amac› üniversite yurtlar›nda kalan kad›n ö¤rencilerin problemlerini kap- saml› bir flekilde taramak ve bu problemlerle iliflkili oldu¤u düflünülen alanlarda iliflkisel bir analiz çal›flmas› yapmakt›r. Buna ek olarak üniversi- te ö¤rencilerinin depresyon, anksiyete, stres ve psikolojik iyi olufl düzey- lerinin, ö¤rencilerin yaflad›¤› çeflitli problem alanlar› taraf›ndan ne oran- da yordand›¤›n› belirlemek amaçlanm›flt›r. 122 Kad›n ö¤rencinin kat›ld›-

¤› araflt›rmada “Yeni Gelifltirilen Problem Tarama Envanteri”, “Depres- yon-Anksiyete-Stres Ölçe¤i (DAS-21)” ve “Psikolojik ‹yi Olufl Ölçe¤i”

kullan›lm›flt›r. Aflamal› regresyon analizi sonucunda özellikle kiflisel alg›

ve duygu durumu problemlerinin, ba¤›ml› de¤iflkenlerin anlaml› yorday›- c›s› olmas› bu alanda yaflan›lan problemlerin önemine dikkat çekmektedir.

Araflt›rmadan elde edilen bulgular üniversite yurtlar›nda kalan kad›nlar üzerinde yap›lan ulusal ve uluslararas› çal›flmalar ba¤lam›nda tart›fl›lm›fl, öneriler ve s›n›rl›l›klar sunulmufltur.

Anahtar sözcükler:Depresyon, kayg›, ö¤renci yurdu, problem tarama, psikolojik destek, psikolojik iyi olufl, stres, üniversite ö¤rencisi.

Screening and identifying the problems faced by university students, and finding the sources and understanding the variables that cause these problems are very important for mental health. Campus is an environment that is open to many risk factors and much research has confirmed that university study is particularly difficult for women. The aim of this study is to investigate the problems of female students living in university dormitories in a comprehen- sive manner and to make a relational analysis in the areas that are considered to be related to these problems. In addition, it aims at determining the extent to which university students' depression, anxiety, stress and psychological wellbeing are predicted by the various problem areas experienced by the stu- dents. 122 Female students participated in the study. “Newly-Developed Problem Screening Inventory”, “Depression-Anxiety-Stress Scale (DASS- 21)” and the “Psychological Well-being Scale” were used for the data collec- tion. The collected data were analyzed through stepwise regression analysis, which led to the conclusion that personal perception and affective problems are significant predictors for all three variables, drawing attention to the importance of the problems experienced by female students. The findings are discussed in the context of national and international studies on women liv- ing in university dormitories, and suggestions and limitations are presented.

Keywords:Anxiety, depression, dormitory, problem screening, psychological support, psychological well-being, stress, student residence, university student.

‹letiflim / Correspondence:

Alperen fienol

‹stanbul Ayd›n Üniversitesi, E¤itim Fakültesi, 34295, Küçükçekmece

Yüksekö¤retim Dergisi / Journal of Higher Education (Turkey), 11(2 Pt 2), 401–408. © 2021 Deomed Gelifl tarihi / Received: Ekim / October 23, 2019; Kabul tarihi / Accepted: Eylül / September 8, 2020

Bu makalenin at›f künyesi / How to cite this article: Yukay Yüksel, M., fienol, A., & Buran, T. (2021). Üniversitelerin kad›n yurtlar›nda yaflanan bafll›ca problemler ve ruh sa¤l›¤› ile iliflkisi. Yüksekö¤retim Dergisi, 11(2 Pt 2), 401–408.

doi:10.2399/yod.20.637362

Özet Abstract

Y

Y

üksekö¤renim gören ö¤rencilerin önemli bir bölümü ailelerinden ve yaflad›¤› çevreden ayr›l›p, baflka flehir- lerde yurt veya evlerde kalmaktad›r. Ö¤rencilerin ha- yatlar›ndaki bu de¤iflim ve potansiyel uyum sorunlar›n›n, kiflile- ri psikolojik, sosyal ve fiziksel olarak etkileyebilecek boyutlara varmas› kaç›n›lmazd›r (Özgür, Babacan Gümüfl ve Durdu, 2010; Y›lmaz, Y›lmaz ve Karaca, 2008). Ö¤rencilerin bu süreç- te yaflad›¤› zorluklar, potansiyel ruh sa¤l›¤› bozukluklar›n›n ze-

minini olufltururken (Dyson ve Renk, 2006), bu sorunlar›n ba- fl›nda özellikle kayg›, depresyon, stres gibi duygusal problemler ile intihara dahi varabilen, iliflkili di¤er sorunlar gelmektedir (Durna, 2006; Eskin vd., 2016; Kavak, 2018; Larcombe vd., 2016; Lee vd., 2009; Mowbray, Megivern ve Mandiberg, 2006;

fianal Karahan, 2016; Ulafl, Tatl›badem, Nazik, Sönmez ve Un- cu, 2015; Vasquez ve Rohrer, 2006). Dolay›s›yla üniversiteler- deki ö¤rencilerin ruh sa¤l›klar›n›n çeflitli bilimsel çal›flmalarla

(2)

ele al›nmas› günden güne önemli bir konu haline gelmektedir (Sharp ve Theiler, 2018). Yurtiçinde ve yurtd›fl›nda yap›lan ça- l›flmalar, özellikle ö¤renci yurtlar›nda kalan ö¤rencilerin bir ta- k›m ihtiyaçlar› oldu¤unu ve uyum problemleri yaflad›¤›n› iflaret ederken (McCorkle ve Mason, 2009; Kavak, 2018), birçok arafl- t›rma yurtlarda yaflayan kad›n ö¤rencilerin ruh sa¤l›¤› aç›s›ndan risk grubunda oldu¤unu ve yayg›n flekilde çeflitli problemler ya- flad›klar›n› bulgulam›flt›r (Adewuya, Ola, Aloba, Mapayi ve Oginni, 2006; Arias-de la Torre vd., 2019; Dusselier, Dunn, Wang, Shelley ve Whalen, 2005; Koç ve Polat, 2006; Rahimi- nia, Rahiminia, Arsangjang ve Sharifirad, 2017).

Bu araflt›rman›n amac›, ‹stanbul’da bir devlet üniversitesi- nin, devlet yurtlar›nda kalan kad›n üniversite ö¤rencilerinin problem alanlar›n› belirlemek, bu alanlar›n daha önce psikolo- jik bir destek al›p almama farkl›l›klar›na göre da¤›l›m›n› ve ek olarak depresyon, anksiyete, stres düzeyi, belirttikleri sa¤l›k du- rumlar› ve psikolojik iyi olufllar› ile iliflkisini incelemektir. Son olarak çal›flmada, ö¤rencilerin problem alanlar›n›n (fiziksel e¤i- tim ortam›ndaki problemler, üniversite/fakülte hizmetleriyle il- gili problemler, ö¤retme-ö¤renme süreci problemleri, gelecek ifl yaflam› problemleri, aile iliflkilerine yönelik problemler, in- san/arkadafll›k iliflkileriyle ilgili problemler, kiflisel alg› ve duygu durumu problemleri), ö¤rencilerin depresyon-anksiyete-stres (DAS) toplam puan› ve psikolojik iyi olufl düzeyini yordama gü- cünü araflt›rmak amaçlanm›flt›r.

Bu araflt›rmadan elde edilen bulgular›n üniversitelerin, her gün önemi ve etkisi artan, psikolojik dan›flma ve rehberlik bi- rimlerinin çal›flmalar›na yön verebilecek bir nitelik tafl›yaca¤›

düflünülmektedir. Ö¤rencilerin yaflad›¤› problem alanlar›n›n, ruh sa¤l›¤› ile iliflkisini gösteren bu çal›flma, üniversitedeki psi- kolojik dan›flmanl›k ve rehberlik birimlerinin çal›flma alanlar›n›

geniflletebilir. Bu çal›flman›n bulgular›na göre çeflitli önleyici müdahaleler planlanabilir.

Yöntem

Araflt›rman›n Modeli

Bu çal›flma, tarama türünde bir araflt›rmad›r. Tarama mo- delleri, geçmiflte ya da halen var olan bir durumu var oldu¤u flekliyle betimlemeyi amaçlayan araflt›rma yaklafl›mlar›d›r. Bu modelde önemli olan, var olan› de¤ifltirmeye kalkmadan göz- lemleyebilmektir (Karasar, 1991). Bu araflt›rmada öncelikle üni- versiteye ba¤l› kad›n ö¤renci yurdunda kalan üniversite ö¤ren- cilerinin problem alanlar› taranmakta ve bu problem alanlar›n›n daha önce psikolojik destek alma farkl›l›klar›na göre iliflkisi in- celenmektedir. Araflt›rmada iliflkisel bir analiz yürütülerek, ba-

¤›ms›z de¤iflken olarak Yeni Gelifltirilen Problem Tarama En- vanteri toplam puanlar› ve ba¤›ml› de¤iflken olarak depresyon, anksiyete, stres, sa¤l›k sorunlar› ve psikolojik iyi olufl puanlar›

de¤erlendirilmifl ve bu de¤iflkenler aras›nda istatistiksel olarak

anlaml› bir iliflki olup olmad›¤› incelenmifltir. Bu bulgulara ek olarak, Problem Tarama Ölçe¤i alt boyutlar›n›n, ö¤rencilerin depresyon-anksiyete-stres (DAS) ve psikolojik iyi olufllar›n›

yordama gücünü araflt›rmak amac›yla aflamal› regresyon analizi yap›lm›fl ve ba¤›ml› de¤iflkenlerin yordanmas›nda anlaml› katk›

sa¤layan ba¤›ms›z de¤iflkenler ve bu de¤iflkenlerin her birinin ba¤›ml› de¤iflkenin yordanmas›nda aç›klanan toplam varyansa katk›s› belirlenmifltir.

Örneklem

Araflt›rman›n örneklemini, 2018–2019 ö¤retim y›l› bahar döneminde, ‹stanbul’da bir devlet üniversitesinin farkl› fakülte- lerinde (E¤itim, Mühendislik-Mimarl›k, Fen-Edebiyat, Güzel Sanatlar, ‹ktisat, Yüksekokul, T›p, Teknoloji, Siyasi Bilimler, Sa¤l›k Bilimleri, Hukuk, ‹letiflim) ö¤renim görmekte olan ve üniversiteye ba¤l› 2 farkl› ö¤renci yurdunda kalan toplam 375 kad›n ö¤renci aras›ndan amaçsal örnekleme yoluyla seçilen 122 ö¤renci oluflturmaktad›r. Seçkisiz olmayan bir örnekleme yön- temi olan amaçsal örnekleme, çal›flman›n amac›na ba¤l› olarak bilgi aç›s›ndan zengin durumlar›n seçilerek derinlemesine arafl- t›rma yap›lmas›na olanak tan›r (Büyüköztürk, Çakmak, Akgün, Karadeniz ve Demirel, 2016). Seçilen ö¤renci yurtlar›ndan bi- rinde kal›yor olmak, araflt›rman›n yap›ld›¤› devlet üniversitenin kay›tl› ö¤rencisi olmak ve çal›flmaya kat›l›m için gönüllülük bu araflt›rmaya dahil edilme kriteri iken, bu kriterlere uymayanlar araflt›rmaya dahil edilmemifltir.

Veri Toplama Araçlar›

Araflt›rmada, araflt›rman›n amaçlar›na uygun olarak araflt›r- mac›lar taraf›ndan düzenlenmifl kiflisel bilgi formu ile ö¤renci- lerin problem yaflad›klar› alanlar› belirlemek amac›yla Yeni Ge- lifltirilen Problem Tarama Envanteri (Ersay ve Yazçay›r, 2014), psikolojik iyi olufl düzeylerini de¤erlendirmek için Psikolojik ‹yi Olufl Ölçe¤i (Telef, 2013) ve ö¤rencilerin depresyon, anksiyete ve stres düzeylerini ölçmek için Depresyon-Anksiyete-Stres Ölçe¤i (DAS-21) (Sar›çam, 2018) kullan›lm›flt›r.

Yeni Gelifltirilen Problem Tarama Envanteri: Ersay ve Yazçay›r (2014) taraf›ndan gelifltirilen Yeni Gelifltirilen Prob- lem Tarama Envanteri, üniversite ö¤rencilerinin güncel prob- lemlerini belirlemektedir. Aç›mlay›c› faktör analizi ile her bir alt ölçek için belirlenen faktör yap›s›, belirlenen ikinci ö¤renci gru- bundan elde edilen cevaplar üzerinde do¤rulay›c› faktör analizi yap›larak incelenmifltir. Do¤rulay›c› faktör analizi sonucunda problem tarama envanterinde yer alan yedi alt ölçe¤in yap›lar›- n›n do¤ruland›¤› belirlenmifltir. Yeni gelifltirilen problem tara- ma envanterinde yer alan yedi alt problem alan›na yönelik ha- z›rlanan ölçeklerin fiziksel e¤itim ortam› problemler ölçe¤inde dokuz, üniversite/fakülte hizmetleriyle ilgili problemler ölçe-

¤inde befl, ö¤retme-ö¤renme süreci problemleri ölçe¤inde alt›,

(3)

gelecek ifl yaflam› problemleri ölçe¤inde alt›, aile iliflkilerine yö- nelik problemler ölçe¤inde sekiz, insan/arkadafll›k iliflkileriyle il- gili problemler ölçe¤inde on, kiflisel alg› ve duygu durumu problemleri ölçe¤inde on olmak üzere envanterin nihai formun- da toplam elli dört madde yer almaktad›r. Ölçeklerde yer alan maddelerin güvenirli¤ini belirlemek amac›yla alt boyutlar›na iliflkin Cronbach alfa de¤erleri yukar›da belirtilen s›rayla: 0.778, 0.682, 0.646, 0.765, 0.711, 0.748, 0.761 olarak belirtilmifltir. Yer alan maddelerin faktör yük de¤erlerinin .30’un üzerinde olma- s›na dikkat edilmifltir. Tüm analizler sonucunda üniversite ö¤- rencilerini, çeflitli problem alanlar›na göre tarayabilecek geçerli ve güvenilir bir envanter oluflturulmufltur. Ayr›ca araflt›rmac›lar, listenin sonuna sa¤l›k problemlerini de tarama amaçl› ek bir form yerlefltirmifl olup, bu form araflt›rmada kullan›lm›flt›r. Bu araflt›rmada ise Cronbach alfa de¤eri fiziksel e¤itim ortam› alt ölçe¤i için 0.69, üniversite/fakülte hizmetleri alt ölçe¤i için 0.29, ö¤retme-ö¤renme süreci alt ölçe¤i için 0.70, gelecek ifl yaflam›

alt ölçe¤i için 0.78, aile iliflkileri alt ölçe¤i için 0.74, insan/arka- dafll›k iliflkileri alt ölçe¤i için 0.80, kiflisel alg› ve duygu durumu alt ölçe¤i için ise 0.72 olarak bulunmufltur. Kalayc›’ya göre (2009), Cronbach alfa de¤eri, 0≤α<0.40 ise ölçek güvenilir de-

¤il; 0.60≤α ise oldukça güvenilirdir. Dolay›s›yla bu çal›flmada ölçme arac›n›n “üniversite/fakülte hizmetleri” boyutunun güve- nirli¤i yetersiz görülerek analizlere dahil edilmemifltir.

Psikolojik ‹yi Olufl (P‹O) Ölçe¤i: Diener ve di¤erleri (2009) taraf›ndan bireylerin psikolojik iyi oluflunu ölçmek için gelifltirilen ölçe¤in Türkçe’ye uyarlama çal›flmas› Telef (2013) taraf›ndan yap›lm›flt›r. 8 maddeden oluflan Psikolojik ‹yi Olufl Ölçe¤inin maddelerine, kesinlikle kat›lm›yorum (1) ile kesin- likle kat›l›yorum (7) fleklinde 1–7 aras›nda tepki verilmektedir.

Bütün maddeler olumlu flekilde ifade edilmektedir. Ölçekten al›nabilecek puanlar, tüm maddelere kesinlikle kat›lm›yorum cevab› verilirse 8, tüm maddelere kesinlikle kat›l›yorum cevab›

verilirse 56 aras›nda de¤iflmektedir. Yüksek puan, kiflinin bir- çok psikolojik kaynak ve güce sahip oldu¤unu gösterir. Ölçe¤in güvenirlik çal›flmas›nda elde edilen Cronbach alfa de¤eri 0.80 olarak hesaplanm›flt›r. Test tekrar test sonucuna göre ölçe¤in birinci ve ikinci uygulamas› aras›nda yüksek düzeyde, pozitif ve anlaml› iliflki oldu¤u görülmüfl (r=0.86), Psikolojik ‹yi Olufl Öl- çe¤inin madde toplam korelasyonlar›n›n 0.41 ile 0.63 aras›nda de¤ifliklik gösterdi¤i ve t de¤erlerinin anlaml› oldu¤u saptan- m›flt›r (p<0.001). Bu araflt›rmada ise Cronbach alfa de¤eri 0.81 olarak hesaplanm›flt›r.

DAS-21 Ölçe¤i: Lovibond ve Lovibond (1995) taraf›n- dan 42 madde olarak gelifltirilen gelifltirilen ve daha sonra araflt›rmac›lar taraf›ndan k›salt›lan Depresyon-Anksiyete- Stres Ölçe¤inde (DAS-21) 7’si depresyon, 7’si anksiyete ve 7’si stres boyutlar›na ait olmak üzere toplam 21 madde bulun- maktad›r. Ölçek, 4’lü Likert tipi bir derecelendirmeye sahip-

tir. Depresyon, anksiyete ve stres boyutlar›n›n her birinden al›nan puanlar›n yüksek olmas›, bireyin ilgili probleme sahip oldu¤unu ortaya koymaktad›r. Ters madde bulunmayan ölçe-

¤in toplam puanlar› her bir alt boyut için 0 ile 21 aras›nda de-

¤iflmektedir. Ölçe¤in k›sa formunun uyarlamas› Sar›çam (2018) taraf›ndan yap›lm›flt›r. Geçerlik çal›flmas› için yap› ge- çerli¤i ve ölçüt geçerli¤i uygulanm›flt›r. Ölçüt geçerli¤i çal›fl- mas›nda Depresyon, Anksiyete, Stress Ölçe¤i-42 (DAS-42 Uzun Form) kullan›lm›flt›r. Aç›klay›c› Faktör Analizi sonucu 3 alt ölçe¤e sahip 21 maddelik form elde edilirken, do¤rulay›- c› faktör analizi ile bu üç faktörlü yap› normal örneklemde ka- bul edilebilir uyum indeksi de¤erlerine sahip oldu¤u görül- müfltür. Ölçe¤in güvenirlik çal›flmalar› sonucunda test tekrar test korelasyon katsay›lar› depresyon alt ölçe¤i için r=0.68, anksiyete alt ölçe¤i için r=0.66 ve stres alt ölçe¤i için r=0.61 olarak bulunmufltur, madde korelasyon katsay›lar› 43 ila 77 aras›nda s›ralanmaktad›r. Bu araflt›rmada ise Cronbach alfa de¤eri depresyon alt ölçe¤i için 0.86, anksiyete alt ölçe¤i için 0.77, stres alt ölçe¤i için ise 0.72 olarak bulunmufltur.

Verilerin Çözümlenmesi

Uygulamalar tamamland›ktan sonra ölçeklerin tam ve do¤- ru doldurulup doldurulmad›¤› kontrol edilmifltir. Tam olarak tamamlanmayan formlar, araflt›rmadan ç›kart›lm›flt›r ve analiz- ler nihai 122 veri üzerinden yap›lm›flt›r. Veriler lisansl› SPSS 21.0 istatistik paket program› kullan›larak de¤erlendirilmifltir.

Sosyo-demografik özellikler için yüzde ve frekanslar belirlen- mifltir. Verilerde normallik testinin yap›lmas›n›n ard›ndan veri- lerin analizinde parametrik analizler yap›lmas›na karar verilmifl- tir. Bu do¤rultuda çal›flmada t testi, tek yönlü varyans analizi (ANOVA), Pearson korelasyon analizi ve aflamal› regresyon analizleri kullan›lm›flt›r. Çal›flma boyunca önemlilik düzeyi p<0.05 olarak al›nm›flt›r. Araflt›rman›n regresyon analizleri ya- p›lmadan önce otokorelasyon varsay›m› sa¤land›¤› görülmüfl, il- gili grafikler analiz öncesi kontrol edilmifltir.

Bulgular

Araflt›rma bulgular›na göre, bu araflt›rmaya kat›lan ö¤rencile- rin da¤›l›m›, %31.1 (n=38) E¤itim Fakültesi, %13.9 (n=17) Fen- Edebiyat, %9.8 (n=12) Mühendislik Fakültesi, %8.2 (n=10) ‹kti- sat Fakültesi, %6.6 (n=8) Hukuk Fakültesi, %6.6 (n=8) Teknolo- ji Fakültesi, %5.7 (n=7) ‹flletme Fakültesi, %4.1 (n=5) Sa¤l›k Bi- limleri Fakültesi, %3.3 (n=4) ‹letiflim Fakültesi, %3.3 (n=4) Siya- si Bilimler Fakültesi, %3.3 (n=4) Yüksekokul, %2.5 (n=3) Güzel Sanatlar Fakültesi ve %1.6 (n=2) T›p Fakültesinden olmak üzere toplamda ise 122 kiflidir. Kat›l›mc›lar›n %75.4’ü (n=92) gelir dü- zeyinin düflük oldu¤unu belirtirken, %23’ü (n=28) orta düzey,

%1.6’s› (n=2) yüksek düzey bir gelir durumunun oldu¤unu be- lirtmifltir.

(4)

Araflt›rmada kat›lan ö¤rencilerin P.T.E. Genel Toplam Pu- an ortalamalar› 151.49±23.83’tür (min: 96, maks: 201).

P.T.E.’nin alt ölçek puanlar› ortalamalar› s›ras›yla, Kiflisel alg›

ve duygu durumu problemleri 29.49±6.84; Fiziksel e¤itim or- tam›ndaki problemler 28.43±6.43; ‹nsan/arkadafll›k iliflkileriyle ilgili problemler 23.27±7.54; Aile iliflkilerine yönelik problem- ler 18.05±6.26; Gelecek ifl yaflam› problemleri 16.53±4.73; Ö¤- retme-ö¤renme süreci problemleri 16.53±4.73 fleklinde bulgu- lanm›flt›r.

TTTTablo 1’de görüldü¤ü üzere örneklem grubunu olufltu- ran ö¤rencilerin, P.T.E. puanlar›n›n psikolojik destek alma geç- mifline göre istatistiksel olarak anlaml› bir farkl›l›k gösterip gös- termediklerini belirlemek amac›yla yap›lan ba¤›ms›z gruplar t testi yap›lm›flt›r. Yap›lan analizler sonucunda, gruplar›n aritme- tik ortalamalar› aras›nda “Ö¤retme-ö¤renme süreci problemle- ri” (t=2.66; p<0.05), ”Aile iliflkilerine yönelik problemler”

(t=2.99; p<0.05), “‹nsan/arkadafll›k iliflkileriyle ilgili problemler”

(t=3.02; p<0.05) ve “P.T.E. toplam puan›na” (t=3.32; p<0.05) göre farklar bulgulanm›flt›r. Görülen bu farkl›l›klar›n, daha ön- ce psikolojik dan›flma hizmeti alan bireylerin lehine oldu¤u söy-

lenebilir. Daha önce psikolojik dan›flma hizmeti alm›fl kiflilerin bu alanlarda, daha önce psikolojik dan›flma hizmeti almam›fl ki- flilere göre daha fazla sorun yaflad›klar› bulgulanm›flt›r. Buna ek olarak, psikolojik destek al›p almama durumu, “Fiziksel e¤itim ortam›ndaki problemler” (t=1.06; p>0.05), “Gelecek ifl yaflam›

problemleri” (t=1.49; p>0.05) ve “Kiflisel alg› ve duygu durumu problemleri” (t=1.21; p>0.05) alt alanlar› ile istatistiksel olarak anlaml› bir sonuç vermemektedir.

Araflt›rmaya kat›lan ö¤rencilerin geçmiflte psikolojik destek al›p almama durumlar›n›n, güncel olarak yaflad›¤› baz› problem- lerle iliflkili oldu¤u görülmektedir. Daha önce psikolojik destek alan kifliler P.T.E’den di¤erlerine göre anlaml› olarak daha yük- sek sonuçlar almaktad›r. Bu, verilen psikolojik deste¤in sayesin- de kiflilerin kendilerini daha iyi tan›ma ve çevrelerindeki sorun- lar konusunda daha fark›ndal›k sahibi olmalar› ile aç›klanabilir.

Yap›lan Pearson korelasyon analizi sonuçlar›na göre araflt›r- maya kat›lan ö¤rencilerin P.T.E sonuçlar› ile DAS-21 puanlar›

aras›nda orta düzeyde, pozitif yönlü ve istatiksel olarak anlaml›

bir iliflkinin varl›¤› görülmektedir (r=0.50; p<0.05) (TTTTablo 2).

DAS-21 ölçe¤inin alt boyutlar› incelendi¤inde ise araflt›rmaya

TTTTablo 2.Problem Tarama Envanterinin DAS-21 toplam puan ve alt boyutlar›yla, sa¤l›k sorunlar› toplam puan ve P‹O toplam puan ile iliflkisinin incelenmesi.

Depresyon Anksiyete Stres (DAS-21) Ölçe¤i

Sa¤l›k Psikolojik ‹yi Olufl

Depresyon Anksiyete Stres DAS toplam puan sorunlar› (P‹O) Ölçe¤i

Problem Tarama Envanteri p 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00

r 0.45 0.38 0.47 0.50 0.47 -0.49

TTTTablo 1.Ö¤rencilerin psikolojik destek alma geçmifline ve problem alanlar›n›n karfl›laflt›r›lmas›na yönelik ba¤›ms›z gruplar t testi.

t testi

De¤iflken Gruplar n 9 ss t Sd p

Fiziksel e¤itim ortam›ndaki problemler Evet 33 29.46 6.02

1.06 120 0.288

Hay›r 89 23.21 6.57

Ö¤retme-ö¤renme süreci problemleri Evet 33 18.36 5.17

2.66 120 0.009

Hay›r 89 15.85 4.39

Gelecek ifl yaflam› problemleri Evet 33 18.64 4.74

1.49 120 0.137

Hay›r 89 17.02 5.47

Aile iliflkilerine yönelik problemler Evet 33 20.76 7.23

2.99 120 0.003

Hay›r 89 17.05 5.57

‹nsan/arkadafll›k iliflkileriyle ilgili problemler Evet 33 26.55 7.45

3.02 120 0.003

Hay›r 89 17.06 7.23

Kiflisel alg› ve duygu durumu problemleri Evet 33 30.73 7.93

1.21 120 0.226

Hay›r 89 29 6.36

P.T.E. toplam puan› Evet 33 152.79 22.02

3.32 120 0.001

Hay›r 89 147.30 23.20

Psikolojik destek alma geçmifli

(5)

kat›lan ö¤rencilerin P.T.E sonuçlar›, depresyon (r=0.45; p<0.5), anksiyete (r=0.38; p<0.05) ve stres (r=-0.47; p<0.05) alt boyutla- r› ile orta düzeyde; benzer flekilde sa¤l›k sorunlar› (r=0.47;

p<0.05) puanlar› ile aras›nda pozitif yönlü ve istatiksel olarak anlaml› bir iliflkide görünmektedir. Bu bulgu Problem Tarama Envanterinden al›nan puanlar yükseldikçe kiflilerin depresyon, anksiyete ve stres alt ölçeklerinden ve sa¤l›k sorunlar› listesin- den ald›¤› puanlar›n da buna paralel flekilde yükseldi¤ini göster- mektedir. Son olarak P.T.E sonuçlar› ile Psikolojik ‹yi Olufl Öl- çe¤i puanlar› ile aras›nda orta düzeyde, negatif yönlü ve istatik- sel olarak anlaml› bir iliflkinin varl›¤› görülmektedir (r=-0.49;

p<0.05). Bu bulgu Problem Tarama Envanterinden al›nan pu- anlar yükseldikçe kiflilerin Psikolojik ‹yi Olufl Ölçe¤inden ald›¤›

puanlar›n da düfltü¤ünü göstermektedir.

DAS puan›n›n araflt›rma kapsam›ndaki ba¤›ms›z de¤iflkenler taraf›ndan yordanmas›na iliflkin aflamal› regresyon analizi sonu- cu TTTTablo 3’te sunulmufltur.

TTTTablo 3’te görülen her bir aflamada gerçeklefltirilen var- yans analizi sonuçlar›n›n anlaml› olmas› (p<0.01), Problem Ta- rama Envanterinin iki alt boyutunun aç›klad›¤› varyanslar›n ista- tistiksel olarak anlaml› oldu¤u ve regresyon modelinin do¤rusal modele uygun oldu¤u görülmektedir. Standardize edilmifl reg- resyon katsay›lar› (β), yorday›c› de¤iflkenlerin ö¤rencilerin DAS puanlar› üzerindeki önem s›ras›n›n; “Kiflisel alg› ve duygu duru- mu problemleri” (β=0.368; t=4.573; p<0.01) ve ”Ö¤retme-ö¤- renme süreci problemleri“ (β=0.288; t=3.570; p<0.01) oldu¤unu göstermifltir.

Ö¤renciler taraf›ndan deneyimlenen problem alanlar›n›n, ö¤rencilerin DAS toplam puan›ndaki önem s›ralar› göz önünde bulundurularak yap›lan ve TTTTablo 3’te sunulan aflamal› reg- resyon analizi sonucuna göre, “Kiflisel alg› ve duygu durumu

problemleri” boyutu, DAS puan›na iliflkin toplam varyans›n

%14.8’ini aç›klarken “Ö¤retme-ö¤renme süreci problemleri”

boyutu ile birlikte %23.1’ini aç›klamaktad›r. Her bir aflamada verilen varyans analiz sonuçlar›n›n p<0.01 düzeyinde anlaml› ol- mas› de¤iflkenlerin aç›klad›¤› varyanslar›n istatistiksel olarak anlaml› oldu¤unu göstermektedir.

Psikolojik iyi olufl puan›n›n araflt›rma kapsam›ndaki ba¤›m- s›z de¤iflkenler taraf›ndan yordanmas›na iliflkin aflamal› regres- yon analizi sonucu TTTTablo 4’te sunulmufltur.

TTTTablo 4’te görülen her bir aflamada gerçeklefltirilen var- yans analizi sonuçlar›n›n anlaml› olmas› (p<0.05), Problem Ta- rama Envanterinin üç alt boyutunun aç›klad›¤› varyanslar›n is- tatistiksel olarak anlaml› oldu¤unu ve regresyon modelinin do¤- rusal modele uygun oldu¤unu göstermektedir. Standardize edil- mifl regresyon katsay›lar› (β), yorday›c› de¤iflkenlerin ö¤rencile- rin DAS puanlar› üzerindeki önem s›ras›n›n; “‹nsan/arkadafll›k iliflkileriyle ilgili problemler” (β=-0.352; t=-3.969; p<.01); “Kifli- sel alg› ve duygu durumu problemleri” (β=-0.208; t=-2.365;

p<0.01) ve “Gelecek ifl yaflam› problemleri” (β=-0.182; t=-2.326;

p<0.01) oldu¤unu göstermifltir.

Ö¤renciler taraf›ndan deneyimlenen problem alanlar›n›n, ö¤rencilerin psikolojik iyi olufl puanlar›ndaki önem s›ralar› göz önünde bulundurularak yap›lan ve TTTTablo 4’te sunulan afla- mal› regresyon analizi sonucuna göre, “‹nsan/arkadafll›k iliflkile- riyle ilgili problemler” boyutu, P‹O puan›na iliflkin toplam var- yans›n %23.1’ini aç›klarken, “Kiflisel alg› ve duygu durumu problemleri” eklendi¤inde %26.4’ünü ve bunlara “Gelecek ifl yaflam› problemleri” eklendi¤inde %29.7’sini aç›klamaktad›r.

Her bir aflamada verilen varyans analiz sonuçlar›n›n p<0.05 dü- zeyinde anlaml› olmas› de¤iflkenlerin aç›klad›¤› varyanslar›n is- tatistiksel olarak anlaml› oldu¤unu göstermektedir.

TTTTablo 3.DAS puan›n›n yordanmas›na iliflkin aflamal› regresyon analizi.

Analiz aflamas› Yorday›c› de¤iflkenler R R2 R2’deki de¤iflim Standart hata F

1 Kiflisel alg› ve duygu durumu problemleri 0.385 0.148 0.148 4.89790 20.923

2 Kiflisel alg› ve duygu durumu problemleri

ö¤retme-ö¤renme süreci problemleri 0.480 0.231 0.082 4.67447 12.746

TTTTablo 4.P‹O puan›n›n yordanmas›na iliflkin aflamal› regresyon analizi.

Analiz aflamas› Yorday›c› de¤iflkenler R R2 R2’deki de¤iflim Standart hata F

1 ‹nsan/Arkadafll›k iliflkileriyle ilgili problemler 0.480 0.231 0.231 7.01381 35.953

2 ‹nsan/Arkadafll›k iliflkileriyle ilgili problemler

Kiflisel alg› ve duygu durumu problemleri 0.514 0.264 0.034 6.88626 5.487

3 ‹nsan/Arkadafll›k iliflkileriyle ilgili problemler

Kiflisel alg› ve duygu durumu problemleri 0.545 0.297 0.032 6.76207 5.411

Gelecek ifl yaflam› problemleri

(6)

Tart›flma ve Sonuç

Bu araflt›rmada, ‹stanbul’da bir devlet üniversitesine ba¤l›

iki ö¤renci yurdunda kalan kad›n üniversite ö¤rencilerinin problem alanlar› ve bu alanlar›n, daha önce psikolojik bir des- tek al›p almama farkl›l›klar›na göre da¤›l›m›; problem düzeyle- rinin depresyon, anksiyete, stres düzeyi, belirttikleri sa¤l›k so- runlar› ve psikolojik iyi olufllar› ile anlaml› bir iliflkisi olup ol- mad›¤› incelemifltir. Son olarak, Problem Tarama Ölçe¤i bo- yutlar›n›n, ö¤rencilerin depresyon, anksiyete, stres (DAS) ve psikolojik iyi olufllar›n› yordama gücünü araflt›rmak amac›yla aflamal› regresyon analizi yap›lm›flt›r.

Yap›lan çal›flmalar üniversite ö¤rencilerinin, gelecek kayg›s›, ekonomik durum, aile ve sosyal çevre ile iletiflim, düflük akade- mik baflar› gibi çeflitli zorluklar yaflad›klar›n› göstermektedir (Bilgin, 2000; Özgüven, 1992). Bu araflt›rmada elde edilen veri- ler incelendi¤inde ö¤rencilerin yaflad›¤› problemlerin bafl›nda, ö¤rencilerin kendilerine dair imajlar›, kendilik kal›plar›n› içeren kiflisel alg› ve duygu problemleri gelmektedir. Ö¤rencilerin en az problem yaflad›klar› alan ise ö¤retme-ö¤renme süreci prob- lemleri fleklinde bulgulanm›flt›r. Ö¤rencilerin kendilerini yafla- d›klar› yurda ba¤l› hissetmesi ve ö¤retim elemanlar› ile kurdu¤u iletiflim gibi faktörlerin, ö¤rencileri akademik geliflim ve sosyal iliflkileri aç›s›ndan etkiledi¤i bilinmektedir (Arboleda, Wang, Shelley ve Whalen, 2003; Koç ve ‹skender, 1993; Rinn, 2004).

fiensoy ve di¤erleri (2018) taraf›ndan yap›lan araflt›rmada ö¤renciler en çok; s›nav kayg›s›, uyum problemleri, aile içi ilifl- kiler, romantik iliflkiler konular›nda psikolojik deste¤e ihtiyaç duyduklar›n› belirtmifllerdir. Bu araflt›rmaya kat›lan ö¤rencile- rin daha önce psikolojik bir destek al›p almama durumlar› gün- cel olarak yaflad›¤› problemler ba¤lam›nda incelendi¤inde, da- ha önce psikolojik destek alan kiflilerin “Ö¤retme-ö¤renme sü- reci problemleri”, “Aile iliflkilerine yönelik problemler” ve “‹n- san/arkadafll›k iliflkileriyle ilgili problemler” di¤er alanlara göre istatistiksel olarak anlaml› bir flekilde daha yüksek bulgulanm›fl- t›r. Dolay›s›yla çal›flmam›z›n bulgular›n›n, fiensoy ve di¤erleri (2018) taraf›ndan yap›lan çal›flmayla benzer bulgular gösterdi¤i söylenebilir. Psikolojik destek alan ö¤rencilerin, ilgili alanlarda di¤erlerine göre daha fazla sorun yaflad›¤› bulgusu, bu ö¤renci- lerin psikolojik dan›flmanl›k hizmetlerine etkili bir biçimde ve uygun olarak yönlendirildi¤i ya da psikolojik destek süreci içe- risinde fark›ndal›k kazand›klar›n›n göstergesi olabilir.

Araflt›rma kapsam›nda, kiflilerin Problem Tarama Envante- rinden ald›¤› sonuçlara göre, belirttikleri sa¤l›k sorunlar›, dep- resyon-anksiyete-stres (DAS) puanlar›, psikolojik iyi olufllar›

iliflkisel olarak analiz edilmifl ve tüm alanlar bu kiflilerin yaflad›-

¤› problemler ile istatistiksel olarak orta düzeyde anlaml› bir iliflki fleklinde bulgulanm›flt›r. Yap›lan analizlerde Problem Ta- rama Envanterinden al›nan puanlar artt›kça, sa¤l›k sorunlar› ve DAS puanlar›n›n artt›¤›, psikolojik iyi olufl puanlar›n›n ise bek- lendik flekilde azald›¤› görülmektedir. Ö¤rencilerin bu dönem-

de yaflad›¤› problemlerin, ruh sa¤l›¤› sorunlar›n› tetikledi¤i ve çeflitli somatik belirtilere neden olabilece¤i alanyaz›n ile tutarl›

bir bulgudur (Abbas, Shahab-ud-Din ve Badar, 2016; Kavak, 2018). Ö¤rencilerin yaflad›¤› bu sorunlar›n bafl›nda ise depresif belirtiler ve depresyonun geldi¤ini görülmektedir (Deveci, Ulutafldemir ve Aç›k, 2013; Erkan, Cihangir-Çankaya, Terzi ve Özbay, 2012; Erkan, Özbay, Cihangir-Çankaya ve Terzi, 2008;

Mowbray vd., 2006; Özdel, Bostanc›, Özdel ve O¤uzhano¤lu, 2002; Ulafl vd., 2015). Buna ek olarak, stres faktörünün de ö¤- rencileri çok yo¤un bir flekilde etkiledi¤i öne sürülürken, bu duygunun kiflinin sa¤l›¤› üzerinde olumsuz bir etkisinin oldu¤u da bilinen bir gerçekliktir (Atkinson, Atkinson ve Hilgard, 1995; Durna, 2006; fiahin, 1995). Bu araflt›rman›n bulgular›na göre ö¤rencilerin DAS ölçe¤inden ald›klar› toplam puanlar›n›n yordanmas›na yönelik olarak yap›lan aflamal› regresyon analizi sonuçlar›, “Kiflisel alg› ve duygu durumu problemleri” baflta ol- mak üzere, “Ö¤retme-ö¤renme süreci problemlerinin” de ö¤- rencilerin DAS puanlar›n› anlaml› flekilde yordad›¤› görülmek- tedir. Bu sonucu destekler flekilde yurtd›fl›nda ö¤rencilerle ya- p›lan di¤er çal›flmalarda, benlik kavram› ile stres, depresyon ve kayg› aras›nda anlaml› iliflkiler bulgulanm›flt›r (Fathi-Ashtiani, Ejei, Khodapanahi ve Tarkhorani, 2007; Friedlander, Reid, Shupak ve Cribbie, 2007; NajafiKalyani, Pourjam, Jamshidi, Karimi ve NajafiKalyani, 2013).

Ö¤rencilerin psikolojik iyi olufl düzeylerinin yordanmas›na yönelik olarak yap›lan aflamal› regresyon analizi sonuçlar› önem s›ras›na göre, insan iliflkilerine yönelik problemler, kiflisel alg›

ve duygu durumu problemleri ve gelecek ifl yaflam› problemle- ri fleklinde bulgulanm›flt›r. Benlik kavram›n›n olumlu olmas›, kiflinin çevresiyle iyi ve nitelikli iliflkiler gelifltirmesi psikolojik iyi oluflu destekleyen durumlard›r (Craven ve Marsh, 2008; Ke- yes, Shmotkin ve Ryff, 2002).

Üniversitelerde psikolojik destek alan ö¤renci say›s› günden güne artsa da (Ceyhan, Ceyhan ve Kurty›lmaz, 2009), fiensoy ve di¤erleri (2018) taraf›ndan yap›lan araflt›rmada ö¤rencilerin ve akademisyenlerin büyük oranda üniversitelerin psikolojik dan›flmanl›k biriminden habersiz olduklar› görülmektedir. Do- lay›s›yla bu noktada, ö¤rencilerin ihtiyaç duyduklar› alanda psi- kolojik destek alabilecekleri birimleri tan›tmak ve birimlerin ö¤rencilere ulaflabilir nitelikte olmas› önem arz etmektedir (Çavdar, 2015; Gök, 2019). Bu birimlerde ö¤rencilere sunula- cak olan hizmetler ö¤rencilerin sorun yaflad›¤› alanlarda uzman ruh sa¤l›¤› çal›flanlar› taraf›ndan desteklenmeli ya da uygun programlar dizayn edilmelidir. Ö¤rencilerin yaflad›¤› problem alanlar›n› bilmek, hizmetin flekillenmesinde ve problemlere uy- gun önleyici, koruyucu ruh sa¤l›¤› hizmetleri ya da uygun po- litikalar gelifltirmek hususunda önemlidir. Bu çal›flmada özel- likle kiflisel alg› ve duygu durumu problemleri öne ç›km›fl oldu-

¤u söylenebilir. Yurtlarda kalan kad›n ö¤rencilerle yap›lan ça- l›flmalarda, bu araflt›rmada öne ç›kan problem alanlar›na yöne-

(7)

lik çeflitli psikoe¤itim, bireysel ya da grupla psikolojik dan›flma gibi müdahalelerin programlara eklenmesi önerilir.

Bu araflt›rmada örneklem say›s›, örneklem grubunun sade- ce kad›nlardan oluflmas›, araflt›rmada iliflkisel bir analiz yap›lm›fl olmas› beraberinde baz› s›n›rl›l›klar› getirmekte olsa da araflt›r- ma bulgular› regresyon analizleri ve di¤er ilgili güncel çal›flma- lar ile desteklenmifltir. Kad›n ö¤rencilerin, sorunlar›yla müca- dele etme süreçlerinde bir uzmana dan›flma davran›fllar›n›n er- keklere göre daha yüksek oldu¤u göz önüne al›nd›¤›nda (Çebi ve Demir 2019; Gök, 2019;), erkek ö¤rencilerin de dahil oldu-

¤u benzer çal›flmalar›n yap›lmas› önerilmektedir. Bu konuda daha fazla çal›flma yap›lmas› ve elde edilecek bulgular›n genifl alanyaz›n ile karfl›laflt›r›lmas› sonucunda, üniversitelerin psiko- lojik dan›flma merkezlerinin verdi¤i hizmetin niteli¤i ve bu bi- rimlerde yer alan psikolojik dan›flmanlar›n yeterlili¤i yüksele- cektir. Bu çal›flmalar›n, üniversite psikolojik dan›flma birimleri- ne baflvuran ö¤rencilerin yaflad›¤› sorunlar›n çözümüne veya ö¤rencilerin yaflayabilece¤i sorunlara yönelik önleyici hizmet- ler planlanmas›na katk› sa¤layaca¤› flüphesizdir.

Yazar Katk›lar› / Author Contributions: MYY: Çal›flman›n fikrini oluflturmak, sonuçlara ulafl›lmas›n› sa¤layacak yöntemi tasarlamak, dan›fl- manl›k / denetleme, kaynak taramas›, bulgular›n yorumlanmas›, elefltirel in- celeme; Afi: Sonuçlara ulafl›lmas›n› sa¤layacak yöntemi tasarlamak, veri top- lanmas›, veri analizi, kaynak taramas›, makalenin yaz›lmas›; TB: Çal›flman›n fikrini oluflturmak, veri toplanmas›, veri analizi, kaynak taramas›, makalenin yaz›lmas›. / MYY: Project idea, conceiving and designing the study, study monitor- ing, literature search, interpreting the results, critical reading and final check of the manuscript; Afi: Conceiving and designing the study, data collection, data analysis, literature search, writing manuscript; TB: Project idea, data collection, data analy- sis, literature search, writing manuscript.

Fon Deste¤i / Funding: Bu çal›flma herhangi bir resmi, ticari ya da kar amac› gütmeyen organizasyondan fon deste¤i almam›flt›r. / This work did not receive any specific grant from funding agencies in the public, commercial, or not-for-profit sectors.

Etik Standartlara Uygunluk / Compliance with Ethical Standards:

Yazar bu makalede araflt›rma ve yay›n eti¤ine ba¤l› kal›nd›¤›n›, Kiflisel Veri- lerin Korunmas› Kanunu’na ve fikir ve sanat eserleri için geçerli telif hakla- r› düzenlemelerine uyuldu¤unu ve herhangi bir ç›kar çak›flmas› bulunmad›-

¤›n› belirtmifltir. / The author stated that the standards regarding research and publication ethics, the Personal Data Protection Law and the copyright regulations applicable to intellectual and artistic works are complied with and there is no con- flict of interest.

Kaynaklar

Abbas, S. G., Shahab-ud-Din, M., & Badar, K. (2016). Somatization and depression among university students: Antecedents and antidotes.

Sarhad Journal of Management Sciences, 2(1), 74–93.

Adewuya, A. O., Ola, B. A., Aloba, O. O., Mapayi, B. M., & Oginni, O. O.

(2006). Depression amongst Nigerian university students. Social Psychiatry and Psychiatric Epidemiology, 41(8), 674–678.

Arboleda, A., Wang, Y., Shelley, M. C., & Whalen, D. F. (2003). Predictors of residence hall involvement. Journal of College Student Development, 44(4), 517–531.

Atkinson, R., Atkinson, R. C., & Hilgard, E. R. (1995). Psikolojiye girifl 1 (1.

bask›). ‹stanbul: Sosyal Yay›nlar›.

Bilgin, M. (2000). Üniversite ö¤rencilerinin sorunlar› ile de¤erleri aras›ndaki iliflkilerin incelenmesi. Çukurova Üniversitesi E¤itim Fakültesi Dergisi, 2, 18–25.

Büyüköztürk, fi., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, fi., & Demirel, F. (2016). Bilimsel araflt›rma yöntemleri (22. bask›). Pegem Akademi.

Ceyhan, A. A., Ceyhan, E., & Kurty›lmaz, Y. (2009). Investigation of univer- sity students’ depression. Eurasian Journal of Educational Research (EJER), 36, 75–90.

Craven, R. G., & Marsh, H. W. (2008). The centrality of the self-concept construct for psychological wellbeing and unlocking human potential:

Implications for child and educational psychologists. Educational and Child Psychology, 25(2), 104–118.

Çavdar, A. (2015). Seminerler; e¤itim ve broflürler. F. Yurtseven, & M.

Paker (Ed.). Üniversitede psikolojik dan›flmanl›k el kitab› içinde (s.

95–103). ‹stanbul: ‹stanbul Bilgi Üniversitesi Yay›nlar›

Çebi, E., & Demir, A. (2019). Help-seeking attitudes of university students in Turkey. International Journal for the Advancement of Counselling, 42(1), 37-47.

Deveci, S. E., Ulutafldemir, N., & Aç›k, Y. (2013) Bir sa¤l›k yüksekokulu ö¤rencilerinde depresyon belirtilerinin görülme s›kl›¤› ve etkileyen fak- törler. F›rat T›p Dergisi 18(2), 98–102.

Diener, E., Wirtz, D., Biswas-Diener, R., Tov, W., Kim-Prieto, C., Choi, D. W., & Oishi, S. (2009). New measures of well-being. In E. Diener (Ed.), Assessing well-being: The collected works of Ed Diener (pp. 247–266).

Dordrecht: Springer.

Durna, U. (2006). Üniversite ö¤rencilerinin stres düzeylerinin baz› de¤iflken- ler aç›s›ndan incelenmesi. ‹ktisadi ve ‹dari Bilimler Dergisi, 1, 319–343.

Dusselier, L., Dunn, B., Wang, Y., Shelley 2nd, M. C., & Whalen, D. F.

(2005). Personal, health, academic, and environmental predictors of stress for residence hall students. Journal of American College Health, 54(1), 15–24.

Dyson, R., & Renk, K. (2006). Freshmen adaptation to university life:

Depressive symptoms, stress, and coping. Journal of Clinical Psychology, 62(10), 1231–1244.

Erkan, S, Özbay, Y., Cihangir-Çankaya, Z., & Terzi, fi. (2008). University students’ help seeking attitudes, gender roles and self-concealment lev- els. International Congress of Counseling, Bahçeflehir University, April 25, 2008, ‹stanbul.

Erkan, S., Özbay, Y., Çankaya, Z. C., & Terzi, fi. (2012). Üniversite ö¤ren- cilerinin yaflad›klar› problemler ve psikolojik yard›m arama gönüllük- leri. E¤itim ve Bilim, 37(164), 94–107.

Ersay, E., & Yazçay›r, N. (2014). Yeni gelifltirilen problem tarama envan- teri (Mesleki E¤itim Fakültesi örne¤i). ‹nönü Üniversitesi E¤itim Fakültesi Dergisi, 15(2), 65–88.

Eskin, M., Sun, J. M., Abuidhail, J., Yoshimasu, K., Kujan, O., Janghorbani, M., ... Hamdan, M. (2016). Suicidal behavior and psychological distress in university students: a 12-nation study. Archives of Suicide Research, 20(3), 369–388.

Fathi-Ashtiani, A., Ejei, J., Khodapanahi, M. K., & Tarkhorani, H. (2007).

Relationship between self-concept, self-esteem, anxiety, depression and academic achievement in adolescents. Journal of Applied Sciences, 7(7), 995–1000.

Friedlander, L. J., Reid, G. J., Shupak, N., & Cribbie, R. (2007). Social sup- port, self-esteem, and stress as predictors of adjustment to university

(8)

among first-year undergraduates. Journal of College Student Development, 48(3), 259–274.

Gök, A. (2019). Üniversite ö¤rencilerinin psikolojik yard›m arama tutumlar›.

Yay›mlanmam›fl yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi E¤itim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.

Kalayc›, fi. (2009). SPSS uygulamal› çok de¤iflkenli istatistik teknikleri. Ankara:

Asil Yay›n Da¤›t›m

Karasar, N. (1991). Bilimsel araflt›rma teknikleri. Ankara: Sanem Matbaac›- l›k.

Kavak, M. (2018). Kredi ve Yurtlar Kurumu’na ba¤l› yurtlarda kalan üniver- siteli gençlerin ihtiyaçlar› ve uyum sorunlar›: Bir nitel araflt›rma. Yay›mlan- mam›fl yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.

Keyes, C. L. M., Shmotkin, D., & Ryff, C. D. (2002) Optimizing well- being: The empirical encounter of two traditions. Journal of Personality and Social Psychology, 82(6), 1007–1022.

Koç, M., & ‹skender, M. (1993). Yüksek ö¤retim ortam›nda ö¤renci baflar›s›n› etkileyen faktörler. Ça¤dafl E¤itim Dergisi, 18(191), 21–25.

Koç, M., & Polat, Ü. (2006). Üniversite ö¤rencilerinin ruh sa¤l›¤›.

Uluslararas› ‹nsan Bilimleri Dergisi, 3(2), 1–22.

Larcombe, W., Finch, S., Sore, R., Murray, C. M., Kentish, S., Mulder, R.

A., & Williams, D. A. (2016). Prevalence and socio-demographic cor- relates of psychological distress among students at an Australian univer- sity. Studies in Higher Education, 41(6), 1074–1091.

Lovibond, S. H., & Lovibond, P. F. (1995). Manual for the depression anxi- ety stress scales (2nd ed.). Sydney: Pychology Foundation of Australia.

McCorkle, S., & Mason, S. G. (2009). Conflict in residence halls: A prelim- inary study of the efficacy of roommate negotiations to reduce room- mate conflict. In C. M. Byles (Ed.), Proceedings of the 21st Annual Meeting International Academy of Linguisitics and Social Sciences (Vol. 21) November 12–15, 2009, Orlando, FL, USA.

Mowbray, C. T., Megivern, D., & Mandiberg, J. M. (2006) Campus men- tal health services recommentations for change. American Journal of Orthopsychiatry, 76(2), 226–237.

NajafiKalyani, M., Pourjam, E., Jamshidi, N., Karimi, S., & NajafiKalyani, V. (2013). Survey of stress, anxiety, depression and self-concept of stu- dents of Fasa University of medical sciences, 2010. Journal of Fasa University of Medical Sciences, 3(3), 235–240.

Özdel, L., Bostanc›, M., Özdel, O., & O¤uzhano¤lu, N. K. (2002). The relationship with sociodemographic characteristics and depressive symptoms in university students. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 3(3), 155–

61.

Özgür, G., Babacan Gümüfl, A., & Durdu, B. (2010). Evde ve yurtta kalan üniversite ö¤rencilerinde yaflam doyumu. Psikiyatri Hemflireli¤i Dergisi, 1(1), 25–32.

Özgüven, ‹. E. (1992). Üniversite ö¤rencilerinin sorunlar› ve bafl etme yol- lar›. Hacetttepe Üniversitesi E¤itim Fakültesi Dergisi, 7, 5–13.

Rahiminia, H., Rahiminia, E., Arsangjang, S., & Sharifirad, G. (2017).

Assessment of stress, anxiety and depression in female students living in dormitories of Qom University of Medical Sciences. Razavi International Journal of Medicine, 5(4), e64553.

Rinn, A. (2004). Academic and social effects of living in honors residence halls. Journal of the National Collegiate Honors Council, 173, 67–80.

Sharp, J., & Theiler, S. (2018). A review of psychological distress among university students: Pervasiveness, implications and potential points of intervention. International Journal for the Advancement of Counselling, 40(3), 193–212.

fiahin, H. (1995). Yetifltirme yurtlar›nda kalan ve aileleriyle yaflayan liseli genç- lerin stresle baflaç›kma stratejileri. Yay›mlanmam›fl yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.

fianal Karahan, F. (2016). Üniversite ö¤rencilerinde çözüm odakli düflünmenin depresyon, anksiyete, stres ve psikolojik iyi olufl ile iliflkisi. Yay›mlanmam›fl doktora tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi, Konya.

Sar›çam, H. (2018). The psychometric properties of Turkish version of depression anxiety stress scale-21 (DASS-21) in health control and clin- ical samples. Journal of Cognitive-Behavioral Psychotherapy and Research, 7(1), 19–30.

fiensoy, G., Ak›man, H., Balkan, K., Gül, Y. S., Kaval, A., Sevinç, A., ... Bafl, A. U. (2018). E¤itim fakültesi akademisyen ve ö¤rencilerinin üniversite psikolojik dan›flma birimine yönelik görüflleri. Yüksekögretim ve Bilim Dergisi, 8(1), 194–201.

Telef, B. B. (2013). Psikolojik iyi olufl ölçe¤i: Türkçeye uyarlama, geçerlik ve güvenirlik çal›flmas›. Hacettepe Üniversitesi E¤itim Fakültesi Dergisi, 28(3), 374–384.

Ulafl, B., Tatl›badem, B., Nazik, F., Sönmez, M., & Uncu, F. (2015).

Üniversite ö¤rencilerinde depresyon s›kl›¤› ve iliflkili etmenler. Celal Bayar Üniversitesi Sa¤l›k Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 2(3), 71–75.

Vasquez, S. Y., & Rohrer, B. A. (2006). Students living in residence halls.

Understanding college student subpopulations: A guide for student affairs pro- fessionals. Washington, DC: NASPA, 215–237.

Y›lmaz E., Y›lmaz E., & Karaca F. (2008). Üniversite ö¤rencilerinin sosyal destek ve yaln›zl›k düzeylerinin incelenmesi. Genel T›p Dergisi, 18(2), 71–79.

Bu makale Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivs 4.0 Unported (CC BY-NC-ND 4.0) Lisans› standartlar›nda; kaynak olarak gösterilmesi kofluluyla, ticari kullan›m amac› ve içerik de¤iflikli¤i d›fl›nda kalan tüm kullan›m (çevrimiçi ba¤lant› verme, kopyalama, bask› alma, herhangi bir fiziksel ortamda ço¤altma ve da¤›tma vb.) haklar›yla aç›k eriflim olarak yay›mlanmaktad›r. / This is an open access article distributed under the terms of the Creative Commons Attribution- NonCommercial-NoDerivs 4.0 Unported (CC BY-NC-ND 4.0) License, which permits non-commercial reuse, distribution and reproduction in any medium, without any chang- ing, provided the original work is properly cited.

Yay›nc› Notu: Yay›nc› kurulufl olarak Deomed bu makalede ortaya konan görüfllere kat›lmak zorunda de¤ildir; olas› ticari ürün, marka ya da kurulufllarla ilgili ifadelerin içerikte bulunmas›

yay›nc›n›n onaylad›¤› ve güvence verdi¤i anlam›na gelmez. Yay›n›n bilimsel ve yasal sorumluluklar› yazar(lar)›na aittir. Deomed, yay›nlanan haritalar ve yazarlar›n kurumsal ba¤lant›lar› ile ilgili yarg› yetkisine iliflkin iddialar konusunda tarafs›zd›r. / Publisher’s Note: The content of this publication does not necessarily reflect the views or policies of the publisher, nor does any mention of trade names, commercial products, or organizations imply endorsement by Deomed. Scientific and legal responsibilities of published manuscript belong to their author(s). Deomed remains neutral with regard to jurisdictional claims in published maps and institutional affiliations.

Referanslar

Benzer Belgeler

Ekibin lideri Christer Höög’e göre yeni mekanizma, difli yumurta hücrelerinde kromozom bozukluklar›n›n neden bu kadar yayg›n oldu¤unu aç›klamada yard›mc›

Geçmifl zamanlara ait yunus fosillerin- de görülen arka üyelerin, günümüz yunuslar›nda bu flekilde aniden ortaya ç›k›fl› da bir atavizm örne¤i kabul edi- liyor..

Bu çal›flmada, hastanemiz Mikrobiyoloji laboratuvar›na gön- derilen çeflitli materyalden izole edilen 201 Klebsiella cinsi bakterinin antibiyotik duyarl›l›¤› ve

Hakkari, Bitlis, A¤r›, Siirt ve Mufl illerinin önemli bir kesimi sa¤l›k hizmetlerinden yararlanmak için Van ili sa¤l›k kuru- lufllar›n› tercih etmesi (2) nedeniyle, Van

Hastalar›m›z›n % 80’inde total IgE de¤erleri yüksek bulunmufl olup, total IgE, ev tozu akar allerjenlerine karfl› deri testi pozitifli¤i ve spesifik IgE pozitifli¤i ara-

Habitüel horlamas› olan gebelerde olmayanlara göre, yafl, boyun çevresi, vücut kitle indeksi, sistolik ve diyastolik tansiyon arteryel de¤erleri anlaml› olarak yüksek

Erkeklerde hipermetropi (p=0,006) ve birleflik hiper- metropik astigmatizma (p=0,02) kad›nlara göre istatiksel olarak anlaml› derecede daha fazla saptan›rken, birleflik

Baumeister’a göre kendini be¤enme, tek bafl›na fazla olumlu bir fley olmad›¤› gibi,. baflkalar›n›n bir kiflinin zekas›, fizi¤i ya da erdemleri