İçeriği öğretmek, eleştirel düşünme ve tartışma becerileri kazandırmak esastır.
Öğrencilere ağır bir metnin inceletilmesi esasına dayanır. Daha sonra öğrencilere düşünme biçimlerini geliştirici sorular sorulur.
Sokrat semineri metindeki konunun öğretilmesini sağlarken eleştirel düşünme ve
tartışma becerilerini de geliştirir.
Sokrat tartışması, Sokrat semineri ve sokratik yöntem (metod) birbirinden farklı kavramlardır.
Sokrat tartışması buldurma tekniği olarak da ifade edilen iki aşamalı bir tekniktir.
Sokrat semineri ağır bir metnin incelenmesine dayanır.
Sokratik yöntem veya sokratik metod olarak ifade edilen
kavramsa genel anlamda soru-cevap tekniği yerine kullanılan bir
kavramdır.
Uygulama becerisi ve analitik düşünme yeteneği kazandırmayı amaçlayan tekniktir.
Bu teknik bireyin olayları önyargıya kapılmadan ele almasını, belirli bir davranış tarzına takılmadan yeni
uygulama biçimlerini öğrenmesini sağlar.
Öğrenci merkezlidir. Yaratıcılığı geliştirir.
Ayakkabıların renklerine göre anlamları şöyledir:
Lacivert (Resmi) Ayakkabı: Resmiyeti temsil eder. Rutin işler mümkün olduğunca mükemmel biçimde uygulanır.
Gri (Spor) Ayakkabı: Gri renk net olamayan durumları, spor ayakkabı da resmi
olmamayı ve rahatlığı simgeler. Bilgi toplarken rahat bir biçimde çok yönlü olmayı ve tarafsız davranmayı gerektirir.
Kahverengi (Yürüyüş) Ayakkabı:Karmaşık durumları temsil eder. Pratikliği gerektirir.
Uygulamaya dönük davranış ve esneklikten faydalanılarak sonuca varılır.
Turuncu (Lastik) Çizmeler: Tehlike, aciliyet ve krizi ifade eder. Odaklanma ve öncelik oluşturma duygusu en önemli özelliğidir.
Pembe (Ev) Terlikler: İnsancıllığı, duyarlılığı ve sıcaklığı temsil eder. Korumayı, acımayı, insanların duygu ve hassasiyetlerine karşı duyarlı olmayı çağrıştırır.
Mor (Binici) Çizmeler: Yetkiyi ifade eder. Kişi kendi yeteneği ile değil otoriteden aldığı resmi yetki ile hareket eder.
Şapka kafaya takıldığından altı şapka tekniği düşünme
becerilerini, ayakkabı harekete geçmeyi simgelediğinden altı ayakkabı tekniği uygulama becerilerini öğretir.
Yine De Bone’a ait olan altı madalya tekniği ise madalya değer
ifade ettiği için değerler öğretiminde kullanılır.
Analoji, bilinmeyen bir olayı bilinen bir olayın koşullarında düşünerek, iki olay arasında
karşılaştırma yaparak ve ilişkiler kurarak, bilinmeyen olayı anlama sürecidir. Bilinen durum
“kaynak”, bilinmeyen durum ise ”hedef” tir. Hedefe ulaşmak için var olan kaynaklardan çağrışım yapılır.
Anoloji ile öğretme modeli 6 aşamadan oluşur:
• Hedef kavram tanıtılır(Büyük kan dolaşımı).
• Kaynak kavram hedef kavrama göre düzenlenir(Şehir su şebekesi).
• Hedef ve kaynak kavram arasındaki benzerlikler tanımlanır(Damar ve su borusu).
• Benzerlikler ayrıntılı olarak belirtilir.
• Analojinin nerede geçersiz olduğunun gösterilmesi(Damar daha esnek iken su borusu serttir).
• Sonuç bir çizelge ile belirtilir.
Yararları
• Öğrencilerin eğitim ortamına aktif katılımını sağlar, bilimsel düşünme ve problem çözme yeteneklerini geliştirir.
• Öğrenenlerin düşünme yeteneklerini ve yaratıcılılarını geliştirir.
• Bilimsel kavramların öğrenilmesini sağlar.
• Bilinmeyenleri akla uygun hale getirir.
• Kavram yanılgılarını düzeltmede etkilidir.
Sınırlılıkları
• Çok iyi planlanması gerekir.
• Hedeflenen olaya uyan bir örnek vermek bazen zor olabilir.
• Verilen örnek, öğrenciler tarafından yanlış anlaşılabilir.
• Öğrenciler yeterli bilgi, beceri ve ön bilgilere sahip değilse hedeflerin gerçekleştirilmesi mümkün değildir.
Anlaşılması zor olan soyut kavramların somut hale getirilmesinde oldukça kullanışlı olan analojilerin uygunsuz kullanılması çok iyi incelemeden oluşturulması kavram yanılgılarına ve yanlış anlamalara yol açabilir.
Bu sebeple hangi konuda hangi analojinin nasıl kullanılacağı öğretmen tarafından çok iyi tespit edilmelidir.
Ayrıca kullanılan analojiler öğrencilerin bilişsel düzeyine uygun, onların anlayabileceği seviyede olmalıdır.
Eleştiri ve yargılama olmaksızın bir konu üzerinde düşüncelerin söylenmesine, yaratıcı düşüncelerin ortaya çıkarılmasına yarayan bir tekniktir. Beyin fırtınası nda üretilen fikirlerin niteliği değil niceliği önemlidir. Değerlendirmede yani süreç sonunda fikirlerin niteliği önem kazanır. 3 türlü yapılır.
Benzerinden Yararlanma: Kedinin civcivi tırnaklarıyla yakalamasından esinlenerek tasarlanan ve pamuk toplamaya yarayan çırçır makinası
Fikir Bağlantısı Kurma: Ormanında yürürken elbiseye takılan dikenlerden esinlenerek cırt cırt diye tabi edilen Amerikan fermuarının icat edilmesi(Bu keşif astronotların yerçekimsiz ortamda rahatlıkla
kıyafetlerini değiştirebilmeleri ihtiyacından doğmuştur.)
Zarardan Kar Çıkarma: Beklemiş birayı katkı maddesi yaparak ucuz hayvan yemi imal edilmesi (Ya da Tom Sawyer’ın arkadaşlarına “size çitlerimi boyama şerefini bahşediyorum ve bunun için sizden hiçbir ücret talet etmeyeceğim” şeklindeki dahiyene söylemi)
Yararları Sınırlılıkları -Yaratıcılığı özendirir ve geliştirir.
-Sınıf içi etkinlikleri zenginleştirir.
-Sınıfta canlı ve zevkli bir iklim oluşturur.
-Gerilimi ve stresi azaltır.
-Yeni ve orijinal fikirler ortaya çıkmasını sağlar.
-Grup içerisinde konuşma becerisi gelişir.
-Her öğrenci etkin bir biçimde katılamayabilir.
-Hızlı uygulandığı için her öğrenci izlemekte güçlük çekebilir.
-Dikkat edilmezse insan ilişkileri çabuk bozulabilir.
-Psikomotor etkinliklerde uygulanması zordur.
-Analitik düşünmeye uygun değildir.
Ters beyin fırtınası: “Küresel ısınmayı nasıl azaltabiliriz?” yerine “Küresel ısınmayı nasıl artırabiliriz?”
CEVAP: B
Öğrencilerin paylaşım ve iletişim becerileri ile yaratıcı fikirler üretmelerini geliştirmek isteyen bir öğretmen “Nasıl bir okul düşlersiniz?” diyerek bir tartışma başlatır.
Öğrencilerden bu konudaki düşüncelerini açıkça ve bir mantık süzgecinden geçirmeden söylemelerini isteyen bu öğretmenin aşağıdaki öğretim yöntem ve tekniklerinden
hangisini kullanması en uygundur?
A) Soru-cevap B) Beyin fırtınası C) Altı şapkalı düşünme
D) Problem çözme E) Benzetim
CEVAP: D
Öğrencilerinin yaratıcılığını ve problem çözme becerilerini geliştirmek isteyen bir öğretmen, öğretim sürecinde aşağıdaki uygulamalardan hangisine özellikle yer verilmelidir?
A) Çok farklı kaynaklardan yararlanarak elde ettiği bilgileri “anlatım” yöntemiyle aktarma B) Öğrencilere iyi yapılandırılmış, sınırları iyi belirlenmiş “ödevler verme
C) Dersin konusuna uygun “benzetim” yöntemini kullanma
D) Uygun fırsatlar yaratarak sık sık “beyin fırtınası” tekniğini uygulama
E) İçinde çelişkiler olan konuları “görüş geliştirme” ve “münazara” yöntemlerini uygulayarak tartıştırma
