Gün içinde dar bir bantta hareket eden EUR/USD paritesi FOMC toplantı tutanaklarında ekonomik görünüm iyileşmeden de tahvil alımlarının azaltılması olasılığının değerlendirilmesiyle gerileyerek 1,35 seviyesinin altına indi.
Sepet bazında TL, TL’nin Euro karşısında değer kazanmasına paralel olarak günü %0,3 gerileyerek 2,3618 seviyesinden tamamladı.
TCMB’nin ekonomistlerle yaptığı toplantıda bankalara yapılan fonlamanın kısılarak sıkılaştırma yapılacağı ve yılsonu enflasyon tahminin gerçekleşmesi konusundaki endişeleri olduğunu belirtmesinin ardından 2 yıllık gösterge tahvilin faizi 25 baz puan yükselerek günü %8,96 seviyesinden sonlandırdı.
TCMB’nin yaptığı toplam fonlama miktarı 41,3 milyar TL düzeyine yükselirken, bu rakamın 8 milyar TL’lik kısmı %4,50’den haftalık, 19,3 milyar TL’lik kısmı %6,75’ten piyasa yapıcılığı imkanı ve 14 milyar TL’lik kısmı da %7,19’dan aylık fonlamadan oluştu.
TCMB tarafından yapılan toplam fonlamanın maliyeti %6,46 düzeyine geriledi.
Döviz Piyasası
Faiz Piyasası
Türkiye'nin borçlarını iflasa karşı sigortalamanın maliyeti (CDS) 194 seviyesine yükseldi. 2030 vadeli USD cinsi gösterge
TCMB’nin ekonomistlerle yaptığı toplantıda sıkılaştırma sinyalini yinelemesi TL’ye destek olurken güne 2,01 seviyelerinden başlayan USD/TL kuru 2 seviyesinin altına kadar geriledi. Ancak akşam saatlerinde açıklanan FOMC tutanaklarının ardından tahvil alım programında beklenenden erken bir yavaşlamaya gidilebileceği algısının oluşmasıyla kur yeniden yükselmeye başladı ve günü 2,0153 seviyesinden sonlandırdı.
6,46
2 4 6 8 10 12 14
Eyl 11 Ara 11 Mar 12 Haz 12 Eyl 12 Ara 12 Mar 13 Haz 13 Eyl 13 TCMB Ağırlıklı Fonlama Faizi ve Faiz Koridoru
Ağırlıklı Fonlama Faizi Gecelik Borç Alma-Verme Faizi
Kaynak: TCMB
2,0153
1,3439 2,3618
1 1,2 1,4 1,6 1,8 2 2,2 2,4
Oca 11 May 11 Eyl 11 Oca 12 May 12 Eyl 12 Oca 13 May 13 Eyl 13
$/TL €/$ Sepet
Kaynak: Bloomberg
$/TL 1,7818 2,0110 2,0153 0,2% 13,1%
€/TL 2,3519 2,7231 2,7091 -0,5% 15,2%
Sepet* 2,0671 2,3673 2,3618 -0,2% 14,3%
€/$ 1,3204 1,3538 1,3439 -0,7% 1,8%
$/Yen 86,67 100,14 100,03 -0,1% 15,4%
$ Endeks 79,77 80,70 81,11 0,5% 1,7%
Ka yna k: Reuters , Bl oomberg * (0,5$+0,5€)
31 Ara 12 19 Kas 13 20 Kas 13 Günlük Değişim
Yıl Sonuna Göre Değişim
Gösterge Tahvil* 6,16 8,71 8,96 0,25 2,80
USD Libor( 3 aylık) 0,31 0,24 0,24 0,00 -0,07
EUR Libor( 3 aylık) 0,13 0,17 0,17 0,00 0,04
O/N İMKB Repo 5,25 7,49 6,59 -0,90 1,34
Eurobond 2030* 4,06 6,10 6,14 0,03 2,08
Kaynak: Reuters, BIST, Bloomberg * bileşik faiz
31 Ara 12 19 Kas 13 20 Kas 13 Günlük Değişim
Yıl Sonuna Göre Değişim
2
Brent ham petrolün varil fiyatı, İran ile yapılan nükleer programa yönelik müzakerelere bağlı olarak yükselişini devam ettirirken günü %1,1 yükselişle USD 108,1 seviyesinden tamamladı. Altın, FOMC toplantı tutanaklarının ardından tahvil alımının beklentilerden erken yavaşlatılabileceği beklentileriyle günü %2,5 gerileyerek ons başına USD 1.244 seviyesinden sonlandırdı.
Emtia Piyasası
Borsalar
BIST-100 endeksi salı günü bankacılık hisselerinde TCMB'nin PPK kararları nedeniyle yaşanan sert düşüşün ardından gelen tepki alımlarıyla günü %1 yükselerek 75.382 puandan tamamladı.
75.382
48000 53000 58000 63000 68000 73000 78000 83000 88000 93000 98000
0 500 1000 1500 2000 2500 3000 3500 4000 4500 5000
Ara.11 Mar.12 Haz.12 Eyl.12 Ara.12 Mar.13 Haz.13 Eyl.13 İşlem Hacmi (milyon TL)
BIST 100 Endeks (sağ eksen)
Kaynak: Reuters
1.244 108,1
85 90 95 100 105 110 115 120 125 130
1100 1200 1300 1400 1500 1600 1700 1800 1900 2000
Oca 11May 11 Eyl 11 Oca 12May 12 Eyl 12 Oca 13May 13 Eyl 13 Altın ($/Ons) Brent Petrol ($/Varil, sağ eksen)
Kaynak: Bloomberg
BIST-100 78.208 74.618 75.382 1,0% -3,6%
BIST-30 97.728 91.243 92.148 1,0% -5,7%
Sanayi 64.637 66.798 67.678 1,3% 4,7%
Hizmetler 49.947 55.291 55.914 1,1% 11,9%
Mali 113.627 101.253 102.049 0,8% -10,2%
Bankalar Endeksi 163.208 138.574 139.221 0,5% -14,7%
Dow Jones 13.104 15.967 15.901 -0,4% 21,3%
S&P 500 1.426 1.788 1.781 -0,4% 24,9%
DAX 7.612 9.193 9.202 0,1% 20,9%
Nikkei 225 10.323 15.127 15.076 -0,3% 46,0%
Bovespa 60.952 53.033 53.033 0,0% -13,0%
Ka yna k: Reuters , Bl oomberg
31 Ara 12 19 Kas 13 20 Kas 13 Günlük Değişim
Yıl Sonuna Göre Değişim Altın($/Ons) 1.674 1.276 1.244 -2,5% -25,7%
Petrol(Brent) 111,1 106,9 108,1 1,1% -2,7%
Gümüş($/Ons) 30,3 20,4 19,9 -2,5% -34,4%
Kaynak: Reuters , Bloomberg
31 Ara 12 19 Kas 13 20 Kas 13 Günlük Değişim
Yıl Sonuna Göre Değişim
2013 Eylül ayında net uluslararası yatırım pozisyonu USD -399,9 milyar oldu.
TCMB banka ekonomistleriyle olağan toplantısını gerçekleştirdi.
Hazine verilerine göre merkezi yönetim brüt borç stoku ekim sonu itibariyle 574,9 milyar TL olurken borç stokunun 406,9 milyar TL tutarındaki kısmı TL cinsi, 168 milyar TL tutarındaki kısmı döviz cinsi borçlardan oluştu.
ABD'de ekimde TÜFE değişim beklenmemesine karşılık %0,1 azaldı.
ABD'de perakende satışlar ekimde %0,4 ile beklentilerin üzerinde artış kaydederken, otomotiv dışındaki çekirdek satışlar %0,2 ile yine beklentilerin üzerinde yükseldi.
ABD'de ikinci el konut satışları ekimde 5,12 milyon adete geriledi.
ABD'de 29-30 Ekim'de gerçekleştirilen Federal Açık Piyasa Komitesi toplantısının yayınlanan tutanaklarına göre, toplantının ana gündem maddeleri aylık USD 85 milyar olan tahvil alım programının yavaşlatılma zamanlaması ve FED'in uyguladığı ileriye dönük sözlü yönlendirme politikası oldu.
FED New York Başkanı William C. Dudley, kendisinin teşviklerin azaltımını desteklemesini sağlayacak sürdürülebilir istihdam kazançları için daha hızlı büyümenin gerekli olduğunu söyledi.
Kongre Bütçe Ofisi (CBO), ABD'nin borç limitinde bir artışı 2014 Haziran ayına kadar erteleme imkanı olabileceğini bildirdi.
Japonya Merkez Bankası Politika Kurulu, bu ayki toplantısında faiz politikasını ve ekonomiyi canlandırmak için uyguladığı programın büyüklüğünü değiştirmedi.
Çin’de imalat verileri 4 ay sonra düşüş gösterdi.
2013 Eylül ayında net uluslararası yatırım pozisyonu USD -399,9 milyar oldu. 2013 ağustos ayında USD -374,5 milyar olan net uluslararası yatırım pozisyonu eylül ayında USD -399,9 milyar olarak gerçekleşti. Net UYP bir önceki aya göre %6,8 artarken, yılsonuna göre ise %5,1 azalış gösterdi. Varlık tarafını incelediğimizde; toplam yurtdışı döviz varlıklarımızın bir önceki aydaki USD 225,7 milyar seviyesinden USD 226,5 seviyesine yükseldiği görülmektedir. Varlıklardaki artış bir önceki aya göre %0,4, yılsonuna göre ise %6,5 oldu.
Varlık tarafının alt kalemlerine bakıldığında, yurtiçi yerleşiklerin yurtdışında yaptığı doğrudan yatırımlar bir önceki aya göre %0,6, yılsonuna göre ise %6,5 artış kaydetti. Eylül ayında portföy yatırımları bir önceki aya göre %19,2, yılsonuna göre ise %37,1 azalış kaydetti. Portföy yatırımları alt kalemine bakıldığında hisse senetlerinde bir önceki aya göre artış görülürken borç senetlerinde ise azalış kaydedildi. Diğer yatırımlar kalemi ise ağustos ayındaki USD 62,5 milyar seviyesinden eylül ayında %1,2 artışla USD 63,3 milyar seviyesine yükseldi. Rezerv varlıklar, 2012 yılsonuna göre USD 11,6 milyar artış göstererek USD 130,8 milyara ulaşırken, rezerv varlıklarda bir önceki aya göre %0,1 oranında bir artış yaşandı.
Yükümlülükler tarafı incelendiğinde; yükümlülüklerin bir önceki aya göre %4,4 artış göstererek USD 626,4 milyar seviyesine yükseldi. Alt kalemlerine bakıldığında; doğrudan yatırım kaleminin bir önceki aya göre %11,6 artış; yılsonuna göre ise %14,4 azalış göstererek USD 160,4 milyar olduğu görülmektedir. Diğer yatırımlar bir önceki aya göre değişim kaydetmeyerek USD 292,6 milyar seviyesinde kaldı. Diğer yatırımların alt kalemi olan ticari krediler bir önceki aya göre %2,7 azalarak USD 30,8 milyara geriledi.
Krediler kalemi ise bir önceki aya göre %1,4 artışla USD 206,9 milyara yükseldi.
-20%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
120%
300 400 500 600 700 800
900 Uluslararası Yatırım Pozisyonu/GSYH (%)
GSYH (Milyar USD, Sol Eksen) Toplam Varlıklar/GSYH (Sağ Eksen) Toplam Yükümlülükler/GSYH (Sağ Eksen) Uluslararası Yatırım Pozisyonu (Net)/GSYH (Sağ Eksen)
4
TCMB banka ekonomistleriyle olağan toplantısını gerçekleştirdi. Toplantıda başlıca aşağıdaki konulara değinildi.
Döviz kurundaki geçmiş volatiliteden dolayı enflasyon bir süre daha hedefin üzerinde kalacaktır.
Fiyatlama davranışları üzerindeki etkilerinin sınırlandırılması için PPK temkinli duruşun güçlendirilmesi ve para piyasası faiz oranlarındaki oynaklığın azaltılmasına karar vermiştir. Aylık reponun kaldırılması likidite koşullarını sıkılaştırılacak ve bankalararası para piyasasındaki gecelik faiz oranlarının %7,75'e yakın seviyelerde oluşmasını sağlayacaktır.
Aylık reponun kaldırılması sonrası para piyasası faizlerindeki toplam sıkılaşma Mayıs'tan itibaren yaklaşık 350 baz puan olacaktır. Bir yıllık enflasyon beklentilerindeki yükseliş ise 60 baz puan seviyesindedir.
Enflasyon görünümü orta vadeli hedeflerle uyumlu olana kadar para politikasındaki temkinli duruş korunacaktır.
Enflasyona olan odak artmıştır. İşlenmemiş gıda fiyatlarında terse dönüş beklenmektedir. Ancak bu dönüşün yılsonu için yapılan %6,8’lik tahmine ulaşmada yeterli olamayacağı düşünülmektedir.
Çekirdek enflasyondaki yükseliş endişelere neden olmaktadır. Ayrıca hizmet fiyatlarında -düşme eğilimi görülmekle birlikte- yaşanan yüksek seyir ve enflasyon beklentilerindeki kötüleşme de endişe kaynağıdır. Daha sıkı duruşun nedenleri bu endişelere dayanmaktadır.
Bankalararası piyasada oluşan faiz oranları TCMB’nin fonlama maliyeti yerine marjinal maliyeti daha iyi yansıtmaktadır.
1 ay vadeli repo ihalelerinin sonlandırılması sonrasında bankalar TCMB gecelik borç verme faiz oranı olan %7,75 üzerinden fonlama imkanı bulacaktır. Bu imkanın daha ucuz olan piyasa yapıcılığı borçlanma imkanı (%6,75) gibi bir tavanı bulunmamaktadır. Kısa vadeli faiz oranları mayıs ayından bu yana 350 baz puan artmış olacaktır ve bu benzer konumdaki ülkelerde görülen artışlardan daha fazladır.
Dün PPK’da alınan kararla sıkılaştırmaya ilişkin yeni adımlar atılmıştır. Şu anda ek parasal sıkılaştırma uygulanan günlere ilişkin aksiyon alma gereği bulunmamaktadır. TL’de aşırı değer kaybı görülürse ek parasal sıkılaştırmaya gidilebilecektir. Yeni sistem enflasyon görünümüne bağlı olacak ve büyük olasılıkla ay boyunca uygulamada kalacaktır.
Döviz ihalelerine ilişkin olarak, döviz likidite koşullarında değişim söz konusudur. Ama gerekli hallerde olağanüstü gün veya sadece daha yüksek döviz ihaleleri söz konusu olabilecektir. Şu anki günlük USD 20 milyonluk satış yeterli görünmektedir.
1 hafta vadeli repo ihalelerine artık politika faizi olarak referans verilmeyecektir. (Şu aşamada politika faizi olarak hangi oranın alınacağı net olarak ifade edilmemektedir. Ancak efektif politika faizi olan %7,75’in baz alınabileceği değerlendirmesi paylaşılmaktadır.)
Makro ihtiyati tedbirler sonrasında önümüzdeki aylarda kredi büyümesi hızının %15 düzeyine gerilemesi beklenmektedir.
ABD'de 29-30 Ekim'de gerçekleştirilen Federal Açık Piyasa Komitesi toplantısının yayınlanan tutanaklarına göre, toplantının ana gündem maddeleri aylık USD 85 milyar olan tahvil alım programının yavaşlatılma zamanlaması ve FED'in uyguladığı ileriye dönük sözlü yönlendirme politikası oldu. FED'in ekim ayı tutanaklarında, görünüm iyileşmeden önce tahvil alımlarının azaltılması olasılığının değerlendirildiği bildirildi. Tutanaklarda, daha iyi verilerle birlikte gelecek aylarda tahvil alımlarında azaltımın muhtemel olduğu ifade edildi. Tutanaklarda, istihdamda iyileşme görüldüğü ve eylül toplantısından bu yana ekonomik görünüm konusunda çok hafif değişiklikler olduğu belirtildi. Tutanaklarda, ''Faizler için işsizlik eşiğine enflasyon eşiği eklenmesinin faydaları belirsiz ve ılımlı olarak değerlendirildi. Diğer üyeler, işsizlik oranı eşiğinin değiştirilmesini kredibiliteye zarar verebileceği endişesini dile getirdiler'' ifadelerine yer verildi. Birkaç yetkili hazine kağıtları ve mortgage destekli kağıt alımlarının eşit oranda azaltılmasını tercih ettiklerini ifade ettiler. İleriye dönük sözlü yönlendirmede değişikliğin netliği ilerleteceği ve genişleme sağlayacağı savunuldu. Tutanaklarda, ileriye dönük sözle yönlendirmenin %6,5 eşiğine ulaşıldıktan sonraki faiz oranı planlarını anlatacağı kaydedildi. Tutanaklara göre, üyelerin çoğu, aşırı rezervlere ödenen faizin düşürülmesinin düşünülmeyi hak ettiğine inandıklarını ifade ettiler. Birkaç üye enflasyon oranı eşiğine destek verdi. İleriye dönük yönlendirmede yapılacak değişikliklerin de tartışıldığı toplantıda tutanaklara göre enflasyon oranın faizler için bir eşik olarak belirlenmesinin uygun olmadığı vurgulandı.
VERİ GÜNDEMİ
Yurtiçinde açıklanacak bir veri bulunmazken; yurtdışında Euro Bölgesi, Almanya ve Fransa’da PMI verileri ABD’de işsizlik maaş başvuruları, ÜFE, PMI ve Philadelphia FED imalat endeksi verileri takip edilecek.
ABD'de ekimde TÜFE değişim beklenmemesine karşılık %0,1 azaldı. Enerji ile gıda fiyatlarındaki değişimleri içermeyen çekirdek endeks ise %0,1 ile beklentiler seviyesinde arttı. Yıllık enflasyon ise geçen ayki %1,2 seviyesinden %1’e geriledi.
1,7
1,0
-3 -2 -1 0 1 2 3 4 5 6
Oca.07 Nis.07 Tem.07 Eki.07 Oca.08 Nis.08 Tem.08 Eki.08 Oca.09 Nis.09 Tem.09 Eki.09 Oca.10 Nis.10 Tem.10 Eki.10 Oca.11 Nis.11 Tem.11 Eki.11 Oca.12 Nis.12 Tem.12 Eki.12 Oca.13 Nis.13 Tem.13 Eki.13
ABD TÜFE (Yıllık Değişim, %)
ABD Tüfe (%, Yıllık Değişim) Enerji ve Gıda Fiyatları Hariç (Yıllık, %)
Kongre Bütçe Ofisi (CBO), ABD'nin borç limitinde bir artışı 2014 Haziran ayına kadar erteleme imkanı olabileceğini bildirdi. Kongre'de ekim ayında varılan anlaşma ile borç limiti uygulaması 7 Şubat 2014 tarihine kadar askıya alınmıştı. CBO yaptığı açıklamada federal hükümetin, Mart-Haziran 2014 arasında bir tarihe kadar borçlanmaya devam edebilmesinin muhtemel olduğunu, ifade etti. CBO, Kongre'de varılan anlaşmanın 7 Şubat'ta sona ereceğini, bu tarihten sonra Hazine Bakanlığı'nın acil tedbirleri devreye aktive ederek borçlanmayı sürdürebileceğini vurguladı.
Çin’de imalat verileri 4 ay sonra düşüş gösterdi. Dünyanın en büyük ikinci ekonomisinde iyileşme sinyallerinin arttığı ve 1990’lardan bu yanan en kapsamlı reform paketinin açıklandığı dönemde HSBC imalat PMI verisi 50,4 seviyesinde açıkladı. Piyasa beklentisi 50,8 olurken ekim ayında ise veri 50,9 olarak açıklanmıştı.
UYARI: Bu bülten T.C. Ziraat Bankası A.Ş. tarafından, kamuya ilan edilen veriler kullanılarak hazırlanmış olup; sadece Bankamız müşterilerini bilgilendirme amacını taşımaktadır. Bültende yer alan veriler ve değerlendirmeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Bülten sayfalarında yer alan yazı, tablo ve grafikler Bankamızın izni olmaksızın kısmen veya tamamen çoğaltılamaz, dağıtılamaz ya da yayınlanamaz.
