Okulun girişi
S T E V E N A G E ' D E K İ O K U L
Mimarları: F.R.S. Yorke, E. Rosenberg ve G.S. Mardall Vilâyet mimarı: C.H. Aslin - Hertfordshire vilâyeti
(The Architects' Journal) 1949 dan
U m u m i M a l û m a t : Hertfordshire Vilâye-ti Meclisinin yaptırdığı 450 öğrenci isVilâye-tiabmdaki bu or-ta modern-okul (1) binasmda gençler ve yetişkinler için de bir sosyal faaliyetler merkezi - «Toplum Mer-kezi» - vardır. Sahne tertibatı da bulunan toplantı sa-lonu 500 kişi alır ve hem okulun, hem de Toplum Mer-kezinin faydalanabileceği şekilde yapılmıştır.
P l â n : Binanın plânı esas itibariyle H şeklin-dedir; batıya doğru uzanan bir kanat da vardır. Dört
(1)) Orta modern-okul, İngiliz orta öğretiminin ayrıldığı üç çeşit orta okuldan biridir. Grammar Sç&ool'a nisbetle .daha
c u STAC E T— CMAlffjs ı — r İ T
M
o
Toplantı salonunun içten görünüşü, plânı ve kesiti
köşe bir avluya bakan toplantı salonu bu kanattadır. Maden ve tahta işleri çok gürültü yaptığı ve bu sebep-le okul binasının diğer kısımlarından tecrit edilmesebep-le- edilmele-ri gerektiği için, bu işlere ayrılan atölye odaları da bu kanada konmuştur. Binanın topluluk faaliyetlerine ay-rılmış olan kısımlarına ana methalden bir merdiven-le doğrudan doğruya gidilir ve bu kısmın odaları tam yemek salonu ile mutfağm üzerindedir. Toplum Mer-kezi, bir oyun salonu ile oturma salonundan, bir kü-tüphaneden, c a f e t e r i a ' dan (2) ve münakaşa odaları ile bir sergi yerinden ibarettir. Binanın okula
(2) Cafeteria, yemek yiyenlerin kendi hizmetlerini kendileri gördüğü garscnsuz lokanta.
ait kısımlarına hiç girmeden, ana methalden Toplum Merkezine geçmek kabildir.
Binanın mihrak noktasını teşkil eden ana met-halden öteye, sırasiyle toplantı salonu, yemek salonu ve idare bloku uzanır. Bunların üst katında kütüpha-ne ve münakaşa odası vardır. Dershakütüpha-nelere bu ana methalden de gidilebilir; aradaki bir holden geçilir ve zemin seviyesi değişir. İki katlı dershane bloku H plâ-nının aradaki ufkî kısmını teşkil eder. Palto odalariy-le lâvaboların hem dershaneodalariy-lere yakın olmaları, hem de gerektiği kadar bol ışık ve hava alabilmeleri prob-lemi, dershane blokuna muvazi olarak iki katlı ayrı bir blok inşası suretiyle halledilmiştir. Lavabolar bu bloktadır. İki blok arasında kalan yere de palto oda-lariyle bir koridor konmuş ve bunların üstü birinci
Bir sınıfın içi
-1 o : o G Y.
_
kat seviyesinde bir damla örtülmüştür. Böylece iki blokun üst katları arasındaki yer boş kalmıştır. Birin-ci katta bloktan bloka üç köprü vardır. Bu inşa tarzı, her iki katta da dershanelerin iç taraftaki duvarlarına tavan hizasında pencereler açılmasını mümkün kıl-mıştır.
H plânının doğu tarafındaki bacağında, zemin kat-ta, biyoloji lâboratuvarları, ev idaresi odaları ve so-yunma odaları ve duşlariyle birlikte dershane blokun-dan iyice tecrit edilmiş bulunan bir jimnastikhane bu-lunmaktadır. Birinci katta ise fen laboratuvarları, gü-zel sanatlar ve el sanatları odaları, bir tatbikat odası ve ev işleri öğretimi için de bir apartman dairesi bu-lunmaktadır.
Y a p ı : Yapının esası hafif, çelik karkastır. Kaynaklı kafes kirişlerden ve 8 kadem 3 pus eb'adın-da bir İzgaraya oturtulmuş geniş filençli 6 X 6 pus çek-me çelik direklerden ibarettir. Damlar ve zeminler için önceden dökülmüş beton levhalar kullanılmıştır. Dam betonları, izolasyon levhaları üzerine yayılmış üç ta-baka ziftli çatı malzemesiyle ve onun üzerine de son bir granit veya mermer parçaları tabakasiyle örtül-müştür. Tavanlar «wood wool» (prese talaş tahta)dan ve elyaflı tahtadan (3) yapılmıştır; bunlar zemin ka-tında, tavanın kafesli kirişlerinin hemen altına, ilk katta da damın beton levhalarının altma yerleştiril-miştir.
Pencerelerin bulunduğu dış duvarlarda 6 pus ge-nişliğinde bir boşluk vardır; bunun dış cidarı beton levhalarla örtülmüş, iç cidarı da yanmış kömürden bloklarla örülmüştür. Pencereleri olmayan yan duvar-lar alelâde tuğladandır.
İ ç s a t ı h l a r : Yerler; dershanelerle kori-dorlar: odun elyafından sentetik bloklar. Palto oda-ları: beton kareler. Yıkanma yerleri: mozayik. Ana methal ve giriş holü: Harnton taş döşeme. Duvarlar: Dershanelerin iç tarafı duvar çıkıntısı yüksekliğinde, 2 kadem 3 pusa kadar, fayansla kaplıdır, oradan yu-karısı sıvadır. Uzunlamasına duvarlardan birinde, ha-rita gibi şeylerin raptedilip asılabilmesi için mantardan bir levha vardır. Her dershanenin arka duvarı, san-dalyelerin iz bırakmaması için bir kumaşla kaplıdır. Lâvaboların bulunduğu duvarlar çıkıntı yüksekliğin-de fayanstır ve zemin katındaki koridorun bir duvarı, düz çini panolarla köğıt asmak için mantar panolardan, diğeri de flinit ve kireçten mürekkep cilâlı bloklar-dan yapılmıştır. Maden ve tahta işleri odalarının du-varları da cilâlı flinit-kireç bloklardandır ve parlak madenden muharrik bölme duvarları vardır :
S e r v i s l e r : Elektrik servisi normal ışık ve enerji tesisatından mâda, telefonları, saatleri ve
uzak-(3) Odun hamuru veya diğer elyaflı maddeler sıkıştırılarak yapılmış sun'ı tahta.
tan kontrollü radyolar sistemini de ihtiva etmektedir. Bütün kablolar bakır kaplıdır ve teshin borularının, kanalların veya doğrudan doğruya zemin sıvasının içi-ne yerleştirilmiştir. Dershaiçi-neler, ışığı yayan opal kar-puzlu madenî reflektörlerle aydınlatılır. Kara tahta-ları aydınlatmak için de köşe reflektörleri kullanılır.
I s ı t m a : Termostatik kontrollü mazon yakan kazanlar, zemin sıvasına gömülü düşük ısılı bakır bo-binleri ısıtır. Mundan başka, daha yüksek hararetli bir tesisat palto odalarını, yıkanma yerlerini, atölyeleri ve idare odalarını ısıtır. Toplantı salonu ile palto oda-larına ve mutfağa kısmî bir hava kontrolü tesisatı kon-muştur; binanın bu kısımlarından bozuk hava elektrik vantilâtörleriyle dışarı çıkarılmaktadır. Stevenage'da-ki okulun plânlarının hazırlanmasında ve inşasında T. R. Evans, R. R. Tomahin, C. A. Kitehen ve Mis P. Whiting asistanlık etmişlerdir.
İnşatın umumî müteahhidi Gilbert Arh.Ltd. Şir-ketidir.
P L Â N L A R I N TAFSİLÂTI VE N O T L A R T o p l u m M e r k e z i B ö l ü m ü : Gençler ve yetişkinler için Oyun Odasında bir bi-lârdo masası ve bir tarafta da seyirciler için yüksek-te oturma yerleri vardır. Ayni zamanda masa yüksek-tenisi ile diğer oyun masaları, sandalye ve kanapeler temin edilmiştir. Oyun odasının dış tarafında bir balkon ve helezonî bir yangın merdiveni vardır. Hafif yiyecek-ler için bir de cafeteria konmuştur. Bununla mutfak arasında bir servis elevatörü vardır.
Yedek oyun odasının bir bilârdo masası, bir ızga-ralı ocağı, rafları, dolapları, sandalyeleri ve bitişiğin-de bir bitişiğin-de eşya odası vardır. Müdüriyet, komite ve dos-ya odaları da bu bölümdedir.
Münakaşa odası ayni kattaki sergi yerinin öte ta-rafındadır ve projeksiyonlu veya epidiaskoplu toplan-tılar tertibi için gereken tesisatı vardır. Bu odaya raf-lar ve eşya teşhiri için camlı dolayraf-lar da konmuştur. Duvarların bir kısmı da teşhir edilecek şeyleri rapte-debilmek için mantar levhalarla yapılmıştır.
K ü t ü p h a n e :
Kü-tüphane umumî bir şekilde aydınlatılmaktadır, ayrıca lâmbaları yoktur. 30 çocuğa yetecek kadar çalışma ma-saları ve sandalyeler vardır.
E v i ş l e r i O d a s ı v e A p a r t m a n D a i r e s i :
Pratik Çalışmalar Odasında altı iş masası ile 4 X 2 kadem eb'adında bir tecrübe masası ve havagazi ve e-lektrik ocakları bulunmaktadır. Üç büyük dolabı, bir sıra rafları, ayrıca küçük dolaplarla bir ilân tahtası vardır.
Apartman Dairesi, bir oturma odasiyle bir yatak odasından ve banyo ile mutfaktan ibarettir. Hizmetçi için bir dolap ve ayrıca bir kaç çamaşır dolabı vardır ve halı ve resimlere varıncaya kadar tam möbledir.
M a d e n v e T a h t a İ ş l e r i S ı n ı f l a -r ı :
Maden İşleri Odası: 9 kadem uzunluğunda ve 2 ka-dem 9 pus genişliğinde üç masa ve her masada 6 men-gene. Ayrıca 4 X 3 kadem eb'adında bir prova masası. 9 X 2 kadem eb'adında üzeri maden kaplamalı ve lehim işleri için iki havagazi musluğu bulunan bir iş tezgâhı. Bu tezgâhın üzerinde elle muharrik bir maden kesme makinesi. Bundan başka bir garaj mengenesi, bir bo-ru mengenesi ve diğer bir çeşit mengene için 6 kadem uzunluğunda ve 2 kadem genişliğinde üstü maden kap-lamalı bir tezgâh. 24 pus kutrundaki lehim ocağının körüğü için bir elektrik prizi. 2 kadem uzunluğunda, 1 kadem 9 pus genişliğinde ve 10 pus derinliğinde bir musluklu küvet, 3 X 3 kadem eb'adında bir demirci o-cağı, iki örs, 4 kadem yüksekliğinde ve 1 kadem 8 pus genişliğinde bir torna tezgâhı, 3 kadem yüksekliğinde ve 1 kadem 8 pus genişliğinde diğer bir torna tezgâhı, bir dikme makap, motörlü bileyi makinesi, bir elek-trikli demir testeresi.
Tahta İşleri Odası: Üzerinde mengeneleriyle 10 adet çalışma tezgâhı. 5 kadem yüksekliğinde 2 kadem 6 pus genişliğinde ve 2 kadem 6 pus derinliğinde, her iki öğrenciye bir malzeme v e âlet dolabı. 4 X 3 kadem eb'admda bir prova tezgâhı. 2 kadem boyunda üstü maden kaplamalı, zamk şişeleri için bir masa. Bir mus-luklu küvet. 4 kadem uzunluğunda bir yapıştırma ma-sası ve yine 4 kadem uzunluğunda bir bileyi mama-sası. 3 kademe 1 kadem 6 pus eb'adında 4 bıçkı taburesi. Öğretmen odasında kitap dolapları, hususî âletler, teçhizat vesaire..
E v İ d a r e s i S ı n ı f l a r ı :
Nakış-Dikiş Odası: 4 kademe 3 pus eb'admda 10 adet masa. 6 X 3 kadem eb'admda açılır kapanır bir biç-ki masası. Süzdürme tahtasiyle birlikte bir bulaşık musluğu. 8 kadem uzunluğunda ve 2 kadem derinli-ğinde dolaplar. Ütü ve dikiş makineleri için 4 adet
prib. Elbise provası için önü perdeli bir hücre. 11 ka-dem uzunluğunda, elbise asacak yeri bulunan bir yük-lük. Bir büyük dolap ve raflar.
Ev İdaresi Odası: 3 havagazi ocağı. Bir adet demir havagazi sobası. Bulaşık yalağı yanında sabit bir ha-vagazi tenceresi. Üç elektrik ocağı. Bir adet sabit elek-trik tenceresi. Bir kurutma dolabı, bir buz dolabı ve diğer vasıtalar için elektrik prizleri. 5 kadem 3 pusa 2 kadem 6 pus eb'adında çekmeceli 10 adet yemek pi-şirme masası. Dolaplar ve her iki çocuğa bir hamur tahtası. 6 X 3 eb'admda açılır kapanır bir masa.
B i y o l o j i L â b o r a t u v a r ı :
Biyoloji Lâboratuvarı'nda sabit ve seyyar masa-lar, havagazi muslukları, duvar boyunca uzun bir tez-gâh, su muslukları ve bir müşahede kovanı bulunmak-tadır. Öğretmen için bir tecrübe masası ve bir kara tahta vardır. Okulun sayaçlarından bir kısmı öğretim-de kullanılmak maksadiyle bu lâboratuvara konmuş-tur. Projeksiyonla resim ve seri-fotoğraf filimleri gös-termek için bir ekran da yapılmıştır. Bitişiğinde bir buz dolabı, bir radyatörü ve kuluçka makineleri için elektrik prizleriyle, nümunelerin hazırlandığı bir oda vardır.
Köy Bilgisi Lâboratuvarı'nda havagazi muslukla-rı ve düşük voltajlı prizleri bulunan sabit ve seyyar masalar, duvar boyunca su muslukları ve uzun tezgâh-lar ve bir de tecrübe masası vardır. Ayrıca projeksi-yonla fotoğraf filmleri göstermek için bir ekran ve radyoya bağlı bir hoparlör. Bitişiğindeki hazırlık oda-sından, saksıların konduğu barakadan ve limonluktan geçilerek tecrübe bahçesine çıkılır. Bahçede bir ha-vuzla bir meteoroloji istasyonu vardır. Âletler, hay-vanlar ve hayvan yemleri için de ayrı ayrı barakalar yapılmıştır.
G ü z e l S a n a t l a r v e E l S a n a t l a r ı O d a s ı :
T o p l a n t ı S a l o n u :
Mesahası 3 000 kadem, oturacak yeri 500 dür. Salonun zemini düz, sahne de düz ve zeminden 3 ka-dem yüksekliktedir. Birbirine merbut kırma sandal-yeler kaldırılıp sahne altındaki 6 kadem yüksekliğin-deki boşluğa istif edilebilir. Fuayye, vestiyer ve erkek ve kadınlar için ayrı tuvaletler. Sahneyi aydınlatan iki projektör de dahil olmak üzere bütün lâmbalar yan duvarlara, sahne ağzından biraz uzağa konmuştur.
Sahnenin ağzı 20 kadem genişliğinde ve 12 kadem yüksekliğindedir. Konserler için sahne ağzını daha da yükseltmek mümkündür. Sahne 24 kadem 6 pus derin-liğindedir ve 20 kadem genişderin-liğindedir; ön tarafta 5 kadem genişliğinde, perdenin dışında kalan platform
