ZİHİNSEL ENGELLİ ÇOCUKLAR
Sağlık Bilimleri Fakültesi
Çocuk Gelişimi Bölümü
ZİHİNSEL ENGELLİ
ÇOCUKLARA
YÖNELİK EĞİTİM YAKLAŞIMLARI
Zihinsel engelli çocukların eğitimiyle ilgili pek çok yaklaşım bulunmaktadır. Programlar da bu yaklaşımlara göre çeşitlendirilmiştir.Genel olarak örgün eğitimde;
1. Derslere göre düzenlenen program
2. Aktivite ilkesine göre düzenlenen program,
3. Problemlere göre düzenlenen program olmak üzere üç programdan söz edilmektedir.
Konuya ağırlık verilmektedir,dersler birbirinden bağımsız olarak ele alınmaktadır.
Genellikle soru cevap, yazılı alıştırma, sözlü test metotları kullanılmakta,konular kolaydan zora doğru sıralanmaktadır.
DERSLERE GÖRE DÜZENLENEN PROGRAM
Hazırlanan programın ağırlık merkezi çocuk olup içerik çocuğun ilgi ve ihtiyaçlarına göre düzenlenmekte ve problem çözme metodu kullanılmaktadır.
Öğretmen ve öğrenciler ders konularını birlikte seçmekte, planlamakta ve bili toplamaktadır.
AKTİVİTE İLKESİNE GÖRE DÜZENLENEN PROGRAM
• Ağırlık merkezi daha çok sosyal problemler ve ihtiyaçlardır.
• Sosyal değerlere önem verilmekte,bütün öğrencilerin öğrenmeleri gereken öğrenim yaşantıları merkeze alınmaktadır.
• Bireysel ve grup problemlerini çözmeyi hedef alan rehberlik çalışmaları programın önemli bir kısmını içermektedir.
PROBLEMLERE GÖRE DÜZENLENEN PROGRAM
Hafif derecede zihinsel engelli çocukların eğitimleri genellikle normal ve özel sınıflarda yapılmaktadır.
Normal ve özel eğitim sınıflarında genellikle okul öncesi, ilköğretim ve lise düzeylerinde eğitim sağlanmaktadır.
HAFİF DERECEDE ZİHİNSEL ENGELLİ ÇOCUKLARIN EĞİTİMİ
Orta derecede zihinsel engelli çocukların eğitim programlarında akademik konulara daha az yer verilirken sosyal çevreye uyum becerilerinin kazanılmasına yönelik etkinliklere daha fazla yer verilmektedir.
ORTA DERECEDE ZİHİNSEL ENGELLİ ÇOCUKLARIN EĞİTİMİ
AĞIR VE ÇOK AĞIR DERECEDE ZİHİNSEL ENGELLİ ÇOCUKLARIN EĞİTİMİ
Bu çocukların eğitimleri daha çok gündüzlü ya da yatılı okullarda sağlanmaktadır.
Ağır ve çok ağır derecede zihinsel engelli çocukların düşük düzeydeki zihinsel işlevleri nedeniyle eğitim programlarında öz bakım, dil ve hareket becerilerine daha fazla önem verilmektedir.
Genel eğitim programından yararlanamayan,okul öncesi ve zorunlu ilköğretim çağındaki, ağır düzeyde zihinsel engelli olan çocuklar için gündüzlü özel eğitim kurumları bulunmaktadır.
• Bu okullarda çocukların,öz bakım ve temel yaşam becerileri ile işlevsel akademik becerilerini geliştirmek ve topluma uyumlarını sağlamak amacıyla gelişimsel eğitim programları uygulanmakta ve çocuğun çevresine en az bağımlı bir şekilde yaşamını sürdürmesi öncelikli hedef olmaktadır.
Bu çocuklarda sıklıkla görülen uyumsuz davranışların azaltılmasında yaygın olarak davranış değiştirme yöntemi kullanılmaktadır.
YÖNTEMDE:
Pekiştireç ve cezalandırma süreçleri uygulanmaktadır.
Kaynakça
Anonim. 2003. Farklı gelişen çocuklar. (Edt. Adnan Kulaksızoğlu). Epsilon Yayıncılık, İstanbul.
Özsoy, Yahya. Özyürek, M. ve Eripek, S. 2001.Özel Eğitime Giriş. Karatepe Yayınları, Ankara.
Anonim. 2003. Özel eğitime giriş. (Edt. Ayşegül Ataman). Gündüz Eğitim ve Yayıncılık, Ankara.
Ceylan, R. ve N. Aral, “Entegre Eğitim”. Erken Çocukluk Gelişimi ve Eğitim, ed.Y.Fazlıoğlu, 437-462, Kriter Yayınları, İstanbul, 2009
Eripek.2010. Zihinsel Yetersizliği Olan Çocuklar.Maya Akademi Yayıncılık, Ankara Yörükoğlu, A. 1997. Çocuk ruh sağlığı. Özgür Yayınları, İstanbul.