B i z d e m e s k e n m e s e l e s i
M ü h e n d i s V e y s e l T u n a l ı
"Büyük davamız en medenî ve en müreffeh bir millet olarak varlığımızı yükseltmektir.,,
ATATÜRK
insanların maddî bakımdan bütün sâyi gıda,. elbise ? \fe mesken çlarak hülâsa redilebilir.
Bunlardan yalnız mesken nesli atiye kalan akümüle bir saydır. Halkın temdinine, terfihine yardim ettiği gibi ö mem-leketin terakki müş'iri olan yine meskendir.
Bir'miİlet diğerini hâttâ ayni memleketin bir beldesi halkı diğerini meskenine göre takdir eder.
Bir milletin maddi ve manevî istikbalini, hattâ şerefini mesken temin eder. Müterakki memleketler halkın yuvasına çok ehemmiyet vermişlerdir. Çünkü bir milletin yükseldiği temel bu yuvadır. Eğer halkın sıhhatini ve vatanına karşı maddî ve manevî rabıtasını temin edan bu mesken işi ihmal edilecek olursa o mlilelin kalkınması için yapılacak diğer ça-lışmalar sermayesiz kalır. Medeniyet ve terakki sahasında milletler arasındaki rekabet bilhassa Büyük Harp'ten sonra halk meskenleri alanına intikal etmiştir. İngiltere, Felemenk, İtalya ve Amerika devletleri birinci safta gelmektedir. Her memleket mazi ve istikbalini göz önünde tutarak içtimaî
bünyesine uygun, maddî imkân ve; teşkilâtına göre halk mes-kenleri inşa etmiştir.
Bu memleketlerde, «ürbanism» masraflı, ihtiyaç ve; istifa-de bakımından-uygunsuz rengârenk planlar tanzimine vesile olarak değil, halka mahsus mesken yapmak, için en emin bir vasıta olarak kullanmıştır. Bizde de halk meskeni sahasında ya-pılacak terakki ile hakikî «ürbanism» meydana gelecektir,-Bu suretle ürbanismin yalnız cephesiyle uğraşmak (ezelî) derdin-den de kurtulunmuş olur.
Bununla beraber bütün bu müterakki memleketler imkân ve ihtiyaçlarına göre daimî surette «halk meskeni» meselesini etüd etmişlerdir. Bizde bu mevzu hakkında şimdiye kadar hemen hiç ciddî bir etüd yapılmış değildir. Yalnız son gün-lerde «Büyük Ata» mızın veciz irşatlarından sonra matbuatta _bir kaç yazı görülmüşse de davayı halledecek solüsiyon