PAZARLAMA YÖNETİMİ PAZARLAMA YÖNETİMİ
ÇEVRESİ ÇEVRESİ
Pazarlama ve Firma Yönetimi:
Pazarlama ve Firma Yönetimi:
Pazarlama Yönetimini Pazarlama Yönetimini
Konumlandırmak
Konumlandırmak
Yönetim Nedir? Yönetici Ne Yapar?
Yönetim Nedir? Yönetici Ne Yapar?
İnsan idaresi?İnsan idaresi?
İş İdaresi?İş İdaresi?
Varlık idaresi?Varlık idaresi?
Planlama, Örgütleme, Emir-Komuta, Planlama, Örgütleme, Emir-Komuta, Koordinasyon, Kontrol?
Koordinasyon, Kontrol?
Bilgi İdaresi? Pompası? (Bilgi-Karar-Bildirim)Bilgi İdaresi? Pompası? (Bilgi-Karar-Bildirim)
Kaynak İdaresi? Bulmak, Kullanmak, Çoğaltmak?Kaynak İdaresi? Bulmak, Kullanmak, Çoğaltmak?
Bir yöneticinin büyüklüğü “harcadığı!”, kullandığı Bir yöneticinin büyüklüğü “harcadığı!”, kullandığı kaynakların büyüklüğü ile ölçülür.
kaynakların büyüklüğü ile ölçülür.
KAYNAK NEREDEN GELİR? KAYNAK NEREDEN GELİR?
NEREYE HARCANIR?NEREYE HARCANIR?
Firma, ürün, talep ve pazar Firma, ürün, talep ve pazar
ürün
Firma
=
talep
pazar
Zaman değişir, firma da…
Zaman değişir, firma da…
firma
=
pazar
zaman ? Değişenler:
nüfus
zevkler ve modalar ekonomik şartlar teknoloji
politika ve düzenlemeler
Firma pazardaki değişimlere ayak Firma pazardaki değişimlere ayak
uydurur … uydurur …
firma
=
pazar
firma
=
pazar zaman
Rakipler de vardır, rakipler de değişir…
Rakipler de vardır, rakipler de değişir…
Herkes rakibiniz olabilir…
Herkes rakibiniz olabilir…
firma
=
pazar
rakipler firma
=
pazar zaman
Değişimi, Pazarlama Yönetir, Yönetmelidir,
Yönetse iyi olur …
Bir İş Kurmak: İşin Başı Müşteri Bir İş Kurmak: İşin Başı Müşteri
Tüketici Müşteri Firma,
Patron, çalışanlar, Varlıklar, yetenekler,
İmkanlar, güçler
Bilgi, İstihbarat, Fırsat
Ürün, Hizmet, Fayda Sunu, Bilgi, İstihbarat, Fırsat
Ürün, Hizmet, Fayda Sunu, Tedarikçiler,
Çözüm ortakları
ASIL DEĞER MÜŞTERİDEDİR,
BÜTÜN DEĞERLİ ŞEYLER İÇİN ONA GİDİLİR,
İşletmeler Zinciri İşletmeler Zinciri
Tekstil İmalatı
Giyim Perakendeci
Ham
Maddeler Müşteriler
Hepsi Müşteriler, Tüketiciler İçin
Bilgi
Envanter Ürün Hizmet
Değer Zinciri Değer Zinciri
SİZİN FİRMANIZ
GELİŞ, TEDARİK FONKSİYONLARI ve
YETENEKLERİ
GİDİŞ, DAĞITIM FONKSİYONLARI ve
YETENEKLERİ
İÇ, İŞ FONKSİYONLARI VE YETENEKLERİ
(DAHİLİ DEĞER ZİNCİRİ)
Firma sektör değer
zincirinde doğru yerde mi?
DEĞER
DEĞER ZİNCİRİ ZİNCİRİ VE İLİŞKİLER VE İLİŞKİLER
Tüketici Tedarikçi
Üretim Üretim Üretim
Müşteri/Tedarikçi Müşteri/Tedarikçi
Nakit Bilgi Ürün
Değer Zinciri Bir İlişkiler Ağıdır, Pazarlama, İlişki Yönetimidir Lojistik Lojistik Lojistik Lojistik Lojistik Lojistik
Markalar da, Satış da, Fason Markalar da, Satış da, Fason
Yaptırılabilir… Örnek mi?
Yaptırılabilir… Örnek mi?
Eskiden: Dünyaca ünlü Tayvan’lı dizüstü Eskiden: Dünyaca ünlü Tayvan’lı dizüstü
bilgisayar firmaları HP, Dell, Apple gibi dünya bilgisayar firmaları HP, Dell, Apple gibi dünya
markalarının üretim ve tasarımlarını outsource markalarının üretim ve tasarımlarını outsource
ederlerdi.
ederlerdi.
Şimdilerde: Tayvan’lı firmalar netbook alanında o Şimdilerde: Tayvan’lı firmalar netbook alanında o konuma geldiler ki, bu ünlü markaları, kendi
konuma geldiler ki, bu ünlü markaları, kendi
fabrikalarında ürettikleri ürünlerin markalama ve fabrikalarında ürettikleri ürünlerin markalama ve
satışını outsource etmiş gibi görüyorlar.
satışını outsource etmiş gibi görüyorlar.
Markalar, Tayvan’lı firmaların marka ve satış Markalar, Tayvan’lı firmaların marka ve satış hizmetleri tedarikçilerine dönüştüler.
hizmetleri tedarikçilerine dönüştüler.
İleriye – Geriye Pazarlama İleriye – Geriye Pazarlama
İşin özeti: İşin özeti:
Değerler ilişkilerle üretilir.Değerler ilişkilerle üretilir.
İlişkiler kişiler, gruplar, bölümler, firmalar, İlişkiler kişiler, gruplar, bölümler, firmalar, firma toplulukları vs. arasında yürütülür.
firma toplulukları vs. arasında yürütülür.
İlişkiler içeride, dışarıda, ileriye, geriye doğru İlişkiler içeride, dışarıda, ileriye, geriye doğru olur.
olur.
Değer zinciri içinde ilişkilerle ilişkili her birim Değer zinciri içinde ilişkilerle ilişkili her birim bazı işleri kendisi yapar, bazı işleri başkalarına bazı işleri kendisi yapar, bazı işleri başkalarına
yaptırır (Fason, Outsource) yaptırır (Fason, Outsource)
Değer zincirinde kimin sözü geçiyor, kim Değer zincirinde kimin sözü geçiyor, kim hakim ise diğerlerine işleri o fasona yaptırır.
hakim ise diğerlerine işleri o fasona yaptırır.
Pazarlama 4 P den İbaret Değil Pazarlama 4 P den İbaret Değil
•
Dört P eskidi….Dört P eskidi….•
Yedi P oldu (Physical Evidence, People, Process) Yedi P oldu (Physical Evidence, People, Process) (Power, Politics)(Power, Politics)
•
Dört C’ye dönüştü (Customer Value, Cost, Dört C’ye dönüştü (Customer Value, Cost, Convenience, Communication)Convenience, Communication)
•
Dört A önerildi (Acceptability, Affordability, Dört A önerildi (Acceptability, Affordability, Accessability, Awareness)Accessability, Awareness)
•
Yeni Dört C çıktı: (Conversations, Collaboration, Yeni Dört C çıktı: (Conversations, Collaboration, Connected, Customized)Connected, Customized)
•
Pazarlama şahıs işi olmaktan çıktı, ekip işine Pazarlama şahıs işi olmaktan çıktı, ekip işinedönüştü; Konuşmak olmaktan çıktı, konuşturmak dönüştü; Konuşmak olmaktan çıktı, konuşturmak
ve konuşulmak oldu...
ve konuşulmak oldu...
İşletme Uygulamalarındaki Değişmeler İşletme Uygulamalarındaki Değişmeler
Eski EkonomiEski Ekonomi
– Ürün temelli Ürün temelli organizasyon organizasyon
– Karlı alışverişler Karlı alışverişler ((transactionstransactions))
– Finansal performans Finansal performans ((Financial scorecardFinancial scorecard)) – Hisse Sahipleri Hisse Sahipleri
((StockholdersStockholders))
– Pazarlamayı pazarlama Pazarlamayı pazarlama birimi yapar
birimi yapar
Yeni EkonomiYeni Ekonomi
– Müşteri temelli Müşteri temelli organizasyon organizasyon
– Hayat boyu müşteri değeriHayat boyu müşteri değeri – Pazarlama performansı Pazarlama performansı
((Marketing scorecardMarketing scorecard)) – Tüm taraflar Tüm taraflar
((StakeholdersStakeholders))
– Herkes pazarlama yaparHerkes pazarlama yapar
İşletme Uygulamalarındaki Değişmeler İşletme Uygulamalarındaki Değişmeler
Eski Ekonomi Eski Ekonomi
– Reklamla marka olmaReklamla marka olma – Müşteriyi kazanmaMüşteriyi kazanma
– Müşteri tatmini Müşteri tatmini ölçülmüyor
ölçülmüyor – Aşırı vaat, Aşırı vaat,
düşük hizmet düşük hizmet
Yeni Ekonomi Yeni Ekonomi
– Performansla marka Performansla marka olmaolma
– Müşteriyi elde tutmaMüşteriyi elde tutma
– Müşteri tatmini ve elde Müşteri tatmini ve elde tutma oranı ölçülüyor tutma oranı ölçülüyor – Düşük vaat, Düşük vaat,
yüksek hizmet yüksek hizmet
Dünya durmuyor, değişiyor…
Dünya durmuyor, değişiyor…
• Globalleşme ve Internet Yepyeni bir Globalleşme ve Internet Yepyeni bir ekonomik yapı ortaya çıkardı.
ekonomik yapı ortaya çıkardı.
• Brick işletmeler yanında Click işletmeler Brick işletmeler yanında Click işletmeler doğdu…
doğdu…
Pazarlama Uygulamalarındaki Pazarlama Uygulamalarındaki
Değişmeler: E-iş Değişmeler: E-iş
Customization (Uyarlama)
Connection (Bağlantı)
Communication
(İletişim) Context
(Bağlam)
Commerce (Ticaret)
Community (Toplum)
Content (İçerik)
Firmanın Asıl İşvereni Müşteridir ve Firmanın Asıl İşvereni Müşteridir ve
Patronun da Patronudur Patronun da Patronudur
Tüketici Müşteri Mal
Bilgi, İstihbarat, Fırsat
Ürün, Hizmet, Fayda Sunu, Bilgi, İstihbarat, Fırsat
Ürün, Hizmet, Fayda Sunu, Tedarik Kaynakları
Fiyat
Tutundurma Dağıtım
Firma AMAÇ ?
Kaynaklar ve İmkanlar
Kabiliyetler Varlıklar ve
Ödeme
Bilgi Bilgi
Biriktirilir Kullanılır
Ödeme
Firmanın Hedefleri ve Kaynakları
Rekabet Çevresi
Pazarlama Yönetimi Çevresi Özet Pazarlama Yönetimi Çevresi Özet
Kültürel ve Sosyal Çevre
Ekonomik Çevre
Teknoloji Çevresi Siyaset ve Hukuk Çevresi
Firma İç Pazarlama Çevresi
Direkt Pazarlama Çevresi
İç Kaynaklar ve Yetenekler İç Kaynaklar ve Yetenekler
(İç Fasoncular) (İç Fasoncular)
Bu fonksiyonların her biri, bir bakıma, müşteri Bu fonksiyonların her biri, bir bakıma, müşteri
değeri üretmek için gerekli girdileri temin eden değeri üretmek için gerekli girdileri temin eden
uzmanlardır uzmanlardır
İmalat, Üretim Dağıtım
Hizmetler
Bilgi Teknolojileri
Personel Sermaye
Satış Finans
Temel Yetenek ve Yetkinlikler
İç Güçler (veya Zayıflıklar) İç Güçler (veya Zayıflıklar)
YETKİNLİKLER
LİDERLİK YÖNETİM ORGANIZASYON
KONTROL SİSTEMLERİ KÜLTÜR
KAYNAKLAR
PERSONEL TESİSLER EKİPMAN MALZEMELER
BİLGİ FİNANS ZAMAN
ÖZEL KAYNAKLAR
DEĞER ZİNCİRİ
ÇIKARDAŞ DEĞERİ
Dış Çevre ve Etkenler
Bunların her biri, bir bakıma, firmanın müşteri değeri üretme çabalarında ya destek, ya da köstek etkisi yapar
Demografi Ekonomi
Hukuk
Teknoloji
Rekabet Politika
Kültür Coğrafya
Temel Yetenek ve Yetkinlikler
Müşteriler İlişkiler
Çevresel Güçler
Ortaklar (Sahipler)
Organizasyon
Toplum Toplum
Tedarikçiler
Sosyal Ekonomik Teknolojik Rekabetçi Düzenleyici
Diğer
Organizasyonlar
İttifaklar
İşbirlikleri,
Sahiplik
Pazarlama bir şebeke (çete !) işidir…
İnsan Kaynakları Araştırma
Geliştirme
Bilgi Sistemleri Üretim
Finans Satış
Yönetim (Pazarlama)
Başarı için McKinsey’in Yedi S’si Başarı için McKinsey’in Yedi S’si
S
tructuresYapılar
S
taff PersonelS
trategy StratejiS
ystems SistemlerS
kills YeteneklerS
tyle StilShared Values Paylaşılan
Değerler
Pazarlama Stratejik Bir İştir Pazarlama Stratejik Bir İştir
Nerede Faaliyet Gösterilecek?
Ürünler/Pazarlar/Dilimler/Coğrafya/
Çekirdek Teknolojiler/
Değer Üretme Basamağı
Nasıl
Sahnelenecek?
Tempo/Sıra/Zamanlama
Nasıl
Kazanılacak?
(
Eko.Mantık)
)
Ölçek ekonomisine dayalı en düşük maliyet Avantaja dayalı kazanç
Erişilemez hizmet, iyi fiyat Eşsiz ürünler, iyi fiyat
Nasıl Öne
Çıkılacak?
İmaj/Müşteriyegöreleştirme/
Fiyat/Stil/Ürün güvenliği
Hedefe Nasıl
Ulaşılacak?
İçeriden gelişme/
Ortak girişim/
Lisans/Franchising/
Satınalmalar
Strateji
Organizasyon Basamakları Organizasyon Basamakları
Firma düzeyi İş Birimi düzeyi
Organizasyonun tamamını ilgilendiren stratejileri yöneten tepe yönetimi
Çoğu kez departman denilen organizasyon birimleri için uzman grupların değer üretmeleri
Fonksiyonel düzey
İş birimi yöneticilerinin ürünleri ve pazarları doğrultusunda işletmeyi yönetmeleri
Yetenekler Yetenekler
Firma Büyüklüğü Firma Büyüklüğü Çalışanların Yetkilendirilmesi
Çalışanların Yetkilendirilmesi Hızlı hizmet
Hızlı hizmet Yenilik Yenilik
Toplam Kalite Yönetimi
Toplam Kalite Yönetimi Rekabet Edebilir FiyatRekabet Edebilir Fiyat Maliyet Avantajı
Maliyet Avantajı Teknoloji
Teknoloji
Müşteriye Yakınlık Müşteriye Yakınlık
Rekabet Üstünlüğü
Pazar Liderliği Pazar Liderliği
Yöneticilerin İşe Sarılmalarını Sürdürme Yöneticilerin İşe Sarılmalarını Sürdürme Benchmarking
Benchmarking (En iyiye öykünme) (En iyiye öykünme)
Pazarlama Yönetiminin İlgi ve Etki Alanları Pazarlama Yönetiminin İlgi ve Etki Alanları
(Özet) (Özet)
Pazarlama yöneticisinin işi müşteriyle ilgili bütün Pazarlama yöneticisinin işi müşteriyle ilgili bütün kaynakları yönetmektir (
kaynakları yönetmektir (MÜŞTERİ BİLİMİMÜŞTERİ BİLİMİ))
Firma müşteri için var olduğundan, firmanın bütün Firma müşteri için var olduğundan, firmanın bütün kaynakları “pazarlama anlayışı” ile kullanılırsa firma kaynakları “pazarlama anlayışı” ile kullanılırsa firma
yalınlaşır, israf önlenir.
yalınlaşır, israf önlenir.
Pazarlama yönetimi, müşteri talebinin düzeyini, zamanını Pazarlama yönetimi, müşteri talebinin düzeyini, zamanını ve bileşimini etkileyerek, ona uyum göstererek, firmanın ve bileşimini etkileyerek, ona uyum göstererek, firmanın
amaçlarına ulaşmasını sağlar (FİRMA YÖNETİMİ, CEO, amaçlarına ulaşmasını sağlar (FİRMA YÖNETİMİ, CEO,
CMO, CIO, CCO, CFO ?) CMO, CIO, CCO, CFO ?)
Pazarlama yöneticisinin gücü, konumu ve duruşu, Pazarlama yöneticisinin gücü, konumu ve duruşu,
işletmeden işletmeye, firma büyüklüğü, firma kültürü ve işletmeden işletmeye, firma büyüklüğü, firma kültürü ve
sektörü itibariyle değişir.
sektörü itibariyle değişir.
Pazarlama yöneticisi firma içinde Memur değil, Pazarlama yöneticisi firma içinde Memur değil, Amirdir. Müşteri adına firmadaki herkesi, her şeyi Amirdir. Müşteri adına firmadaki herkesi, her şeyi
etkilemeye uğraşır.
etkilemeye uğraşır.
Pazarlama Yönetimi…
Pazarlama Yönetimi…
“ “ Hedef pazarları seçmek, üstün müşteri değeri Hedef pazarları seçmek, üstün müşteri değeri üreterek, sunarak, ulaştırarak ve iletişerek
üreterek, sunarak, ulaştırarak ve iletişerek
müşteri bulmak, kazanmak, muhafaza etmek ve müşteri bulmak, kazanmak, muhafaza etmek ve
büyütmek bilimi ve sanatıdır.”
büyütmek bilimi ve sanatıdır.”
Philip Kotler, Kevin Lane Keller (2006), Marketing Management, Prentice- Philip Kotler, Kevin Lane Keller (2006), Marketing Management, Prentice-
Hall.
Hall.
Müşterilerle ilgili her kaynak ve faaliyet Müşterilerle ilgili her kaynak ve faaliyet pazarlama yönetiminin kapsamındadır.
pazarlama yönetiminin kapsamındadır.
“Marketing is Everything.”
“Marketing is Everything.”
Regis McKenna, HBR, 1991.
Regis McKenna, HBR, 1991.
Firmanın müşteriye değer sunma kabiliyetini Firmanın müşteriye değer sunma kabiliyetini etkileyen her hususu kapsar ve en alttan en etkileyen her hususu kapsar ve en alttan en
tepeye firmadaki herkesin görev tanımında yerini tepeye firmadaki herkesin görev tanımında yerini
bulur.
bulur.
(Bulmalıdır, bulsa iyi olur…) (Bulmalıdır, bulsa iyi olur…)Pazarlama Yönetimi…
Pazarlama Yönetimi…
““Bir işletmenin amacı müşteri üretmek Bir işletmenin amacı müşteri üretmek
olduğuna göre, onun iki, yalnızca iki, temel olduğuna göre, onun iki, yalnızca iki, temel
fonksiyonu vardır:
fonksiyonu vardır:
Pazarlama ve Inovasyon. Pazarlama ve inovasyon Pazarlama ve Inovasyon. Pazarlama ve inovasyon
sonuçları üretir, diğerleri maliyettir. Pazarlama sonuçları üretir, diğerleri maliyettir. Pazarlama
işletmelerin en ayırıcı ve en kendine has işletmelerin en ayırıcı ve en kendine has
faaliyet alanıdır.”
faaliyet alanıdır.” Peter DruckerPeter Drucker
““Pazarlama birilerinin değil, herkesin Pazarlama birilerinin değil, herkesin sorumluluğudur.”
sorumluluğudur.” Jack WelchJack Welch, , CEO CEO 1981-2001
1981-2001, , General Electric Co.General Electric Co.
““Müşteri söz konusu olduğunda, gerisi Müşteri söz konusu olduğunda, gerisi teferruattır…”
teferruattır…” (Bu, kimin sözü olabilir?)(Bu, kimin sözü olabilir?)
Faaliyet ve Fonksiyonlarıyla Faaliyet ve Fonksiyonlarıyla
Pazarlama Yönetimi…
Pazarlama Yönetimi…
Pazar fırsatları ve pazarlama araştırması ve Pazar fırsatları ve pazarlama araştırması ve analizi yapar…
analizi yapar…
Firma stratejisini geliştirir, Firma stratejisini geliştirir,
Uygulamaları planlar Uygulamaları planlar
Projeleri, süreçleri, tedarikçileri ve satıcıları Projeleri, süreçleri, tedarikçileri ve satıcıları yönetir
yönetir
Örgütünü yönetir, değer zincirinde liderlik Örgütünü yönetir, değer zincirinde liderlik yapar
yapar
Ölçer, geri besleme yapar ve kontrol eder, Ölçer, geri besleme yapar ve kontrol eder, çözüm ortaklarına, çıkardaşlarına hesap
çözüm ortaklarına, çıkardaşlarına hesap verir
verir
Her Şey 2 K 7 N İçin!
Her Şey 2 K 7 N İçin!
Kim (Kimlerle) ?Kim (Kimlerle) ?
Kime (Kimlere) ?Kime (Kimlere) ?
Ne (Neler) ?Ne (Neler) ?
Ne İçin ?Ne İçin ?
Ne Kadar ?Ne Kadar ?
Ne Zaman ?Ne Zaman ?
Nerede (Nerelerde) ?Nerede (Nerelerde) ?
Neyle (Nelerle) ?Neyle (Nelerle) ?
Nasıl ?Nasıl ?
Müşteriyi Algılar, Bulur, Üretir, Getirir, Kazanır, Kazandırır, Tutar, Geliştirir,
Çoğaltır …
Düz Bir Dünyada Pazarlama Düz Bir Dünyada Pazarlama
Süreci
Süreci
Pazarlama Yönetiminde Bazı Konular Pazarlama Yönetiminde Bazı Konular
Doğrudan pazarlama yönetimi Müşteri hizmetleri yönetimi İlişkisel pazarlama (Müşteri
İlişkileri) yönetimi
Dağıtım kanalı Tasarımı yönetimi Fiziksel dağıtım ve lojistik
yönetimi
Pazarlama bilgi ve istihbarat sistemleri
Satış yönetimi Satış performansı
Pazarlama Organizasyonu Pazarlama performansı Pazarlama Denetimi Pazar fırsatları analizi
Pazarlama hedefleri ve stratejileri Pazar bölümlendirme ve hedef
pazar seçimi
Farklılaştırma ve konumlama Fiyatlandırma
Ürün yönetimi Marka Yönetimi
Pazarlama iletişimi yönetimi Reklam yönetimi
PR yönetimi
Promosyon yönetimi