· Ikinci Basamaktan Lineer Homogen Denklemler ve Çözümleri
Ankara Üniversitesi
· Ikinci basamaktan sabit katsay¬l¬lineer homogen
x ( n + 2 ) + a
1x ( n + 1 ) + a
2x ( n ) = 0, n = 0, 1, ... (1) fark denklemini ele alal¬m. Burada a
1, a
2reel sabitler olup a
26= 0 d¬r. Bu denklem için x ( n ) = λ
n¸seklinde çözüm aran¬rsa,
λ
n+2+ a
1λ
n+1+ a
2λ
n= 0 denklemi elde edilir. Buradan,
λ
2+ a
1λ + a
2= 0 (2) karakteristik denklemi bulunur. λ
1, λ
2köklerinde karakteristik kökler denir.
Bu köklere ba¼ gl¬olarak 3 durum ortaya ç¬kar.
Matematik Bölümü () 8. Hafta 2 / 8
Durum 1
λ
1ve λ
2kökleri reel ve birbirinden farkl¬ise, ( 1 ) denkleminin genel çözümü x ( n ) = c
1λ
n1+ c
2λ
n2¸seklindedir. Burada, c
1ve c
2key… reel sabitlerdir.
λ
1= λ
2= λ ise, ( 1 ) denkleminin genel çözümü x ( n ) = ( c
1+ c
2n ) λ
n¸seklindedir. Burada, c
1ve c
2key… reel sabitlerdir.
Matematik Bölümü () 8. Hafta 4 / 8
Durum 3
λ
1ve λ
2kökleri e¸slenik kompleks yani, λ
1= α + i β ve λ
2= α i β olsun.
Burada α, β 2 R ve β 6= 0 d¬r.r = q
α
2+ β
2, θ = arctan
βα
olmak üzere, (1) denkleminin genel çözümü
x ( n ) = r
n( c
1cos nθ + c
2sin nθ )
d¬r. Burada, c
1ve c
2key… reel sabitlerdir.
Örnek
x ( n + 2 ) 7x ( n + 1 ) + 12x ( n ) = 0 denkleminin karakteristik denklemi λ
27λ + 12 = 0
olup λ
1= 3 ve λ
2= 4 karakteristik köklerdir. Verilen denklemin genel çözümü
x ( n ) = c
13
n+ c
24
ndir.
Matematik Bölümü () 8. Hafta 6 / 8
Örnek
x ( n + 2 ) 4x ( n + 1 ) + 4x ( n ) = 0 denkleminin karakteristik denklemi λ
24λ + 4 = 0
olup λ
1= λ
2= λ = 2 karakteristik kökü bulunur. Verilen denklemin genel çözümü
x ( n ) = ( c
1+ c
2n ) 2
ndir.
Örnek
x ( n + 2 ) + x ( n ) = 0 denkleminin karakteristik denklemi λ
2+ 1 = 0
olup λ
1,2= i karakteristik köklerdir. r = 1 ve θ = π
2 olmak üzere, verilen denklemin genel çözümü
x ( n ) = c
1cos nπ
2 + c
2sin nπ 2 dir.
Matematik Bölümü () 8. Hafta 8 / 8