İnsan ve kıyı
12. Hafta
• İnsanlar kıyılardaki aşınma ve depolanmayı etkiler.
İnsanlar bunu akarsuların sediman yükünün artmasına ya da azalmasına yol açarak, koruyucu yapılar inşa
ederek ve dolaylı olarak deniz seviyesi yükselmesine yol açacak bir dizi iklimsel süreçleri başlatarak yapar.
Gündemdeki iki önemli konu, kumsal erozyonu ve kumsal beslenmesi ile gelece yüzyıl boyunca
gerçekleşecek olan, yükselen deniz seviyelerinin etkisi etrafında odaklanmaktadır.
• İnsanlar, özellikle yollar ile binaları bozma ve zayıflatma
tehdidinin olduğu yerlerde, kumsal erozyonu ile mücadele etmek için sıklıkla denizlerde duvarlar inşa ederler. Bu
duvarların inşa edilmesindeki düşünce, denizdeki bir duvarın kıyıyı aşındıran, falezi gerileten, kayan bir dik falezin veya bir kumulun altını oyan dalgaların etkilerini durduracağı görüşüdür.
Denizdeki duvarlar başlangıçta, çoğu kez toprak setler olarak
yapılır fakat bu setlerin zarar görmesiyle bu yapılar genellikle taş ve beton yapılar ile yer değiştirir.
• Doğan, U. Jeomorfolojinin Temelleri. Nobel Yayınevi, 2016. (translate Editor: Huggett R.J. Fundamentals of Geomorphology.
Routhledge, Third Edition, 2011.)
Bafra deltasında erozyonu önlemek için
yapılmış olan mahmuzlar
• Kumsal kaybını önlemek amacıyla, kıyılara kum ve çakıl dökümü,
özellikle ABD'de, Batı Avrupa'da ve Avustralya'da yaygın bir uygulama hâline gelmiştir. Bu tür kumsal
beslenmesi erozyon tarafından
tüketilmiş bir kumsalı "kıyı çizgisini
koruyacak ve dalga etkinliğine karşı
direnecek" şekilde yeniden yaratmayı
amaçlar.
Karasu kıyılarında erozyonu önlemek için
yapılmış olan mahmuzlar
Karasu kıyılarında in yapılarına bağlı olarak gerçekleşen kıyı erozyonu ve birikim etkileyen
