Cancun'dan sonrasını düşünüyor dünya. İklim zirvelerinin daha birinin sonuna geliyoruz ve sonuç yok. Bugün gelecek için bahsedilen selleri, kuraklıkları, sera gazı miktarlarını vs. sadece tahminsel bir oranda tespit edebiliyoruz. Ama aslında yaşanacakların ne boyutta olacağını bilemeyeceğimiz birçok iklimsel değişimin yaşanacağının da farkındayız. Örneğin Sibirya’da buz tutmuş toprağın altında karbondioksitten de belalı bir gaz olan metan bulunmaktadır.
Sibirya’daki buzların ne zaman eriyeceğini tahmin edebiliriz belki ama ortaya çıkacak olan metan gazının nelere mal olacağıyla ilgili yakın tahminler yapmak bile çok zor.
Belki bugün bu kadar bilimsel istatistik ve tespitin varlığı, ne olacağını bilmenin rahatlığını yaratıyor bizde ama aslında iklim değişikliğinde bilinmezlikler çok fazla. Bizim korkmamız gereken, telaşlanmamız gereken ve harekete geçmemiz gereken nokta da belki burasıdır. Bilinmezliğe karşı duyarsız oldukça bilinmezlik de büyüyecektir. Fakat 200.000 yıldır yaşadığımız gezegenle iç içeyiz ve sürekli birlikte dönüştük ve çok şey öğrendik. Bu öğrendiklerimizle bilinmezlikleri azaltarak yaşadığımız “gerçek vatanı” ve dolayısıyla kendi varlığımızı da kurtarabiliriz.
Dünyada her şeyin birbirine bağlı olduğunu, birçok döngünün milyarca yıldır devam ettiğini, yani içtiğimiz suyun hala 4 milyar önce var olan suya dâhil olduğunu biliyoruz. Bugün yıkıp geçtiğimiz tarihi binalar, eski uygarlık kalıntıları gibi adına dünya dediğimiz mirası da tek bir noktadan değil bütünüyle yıkıp geçiyoruz. Aslında bugün Hasankeyf’e, Bergama’ya, Fırtına Vadisi’ne, Çine’ye yapmaya çalıştığımız HES ve barajlarla yaratacağımız yıkımı, en ulaşılmaz yerlere dahi ulaşarak çeşitli “fuzuli” ihtiyaçlar uğruna yıkıp geçerek dünya ölçeğinde yapmaktayız.
Biz hala harekete geçmeye karar vermeye duralım, asıl tartışmalar, problemler, araştırmalar bu kanayan yarayı nasıl iyileştireceğimizle ilgili olacak. çünkü her yıl 20.000 petrol kuyusu açılmaya devam ediyor. Nükleer santrallerle ilgili baskılar devam ediyor. Bugün bile bunlardan vazgeçmeye karar versek, mevcut kuyu ve santrallerin sökülmesi ya da kapatılması için ve etkilerinin sona ermesi için 10 yıllar geçmesi gerekiyor. Bilim adamları ise 10 yıl sonra harekete geçmemizin bir anlamı olmayacağını söylüyor. Bu da en iyi ihtimalle bugün, şu an harekete geçmemiz gerektiğini kanıtlıyor.
Peki, bugün bu düşünceleri paylaşan kaç kişi var dünyada? Dünya nüfusunun %’2’si kaynakların% 80 ‘ine sahip. Kaynaklara sahip oldukları için de diğerlerini parmağında oynatarak “zengin” unvanına kavuşan kesim.. İklim değişikliğini lehine çevirmeyi düşünen bu insanlardan iklim için harekete geçmelerini beklemeyiz, zira onlar “daha fazla kar için yaşasın iklim değişikliği” diye bağıran politikalarıyla tavırlarını çekinmeden ortaya koymuşlardır. Elimizde ise %98’lik bir kesim var ki bu insanların çoğu hala temel kaynaklara ulaşma çabasında. Bu kesimin dili, dini, ırkı ne olursa olsun tek bir amaç için haykırmalıdırlar. Herkese yetecek olan kaynakların kurnaz bir avuç insanın elinden alınarak serbest bırakılmasına dair bir haykırış…Ancak o zaman insanlık nereye baraj yapacağını, petrol kuyusu açacağını tartışmayı bırakıp, kuruyup giden nehirleri, eriyen buzulları, volkanik patlamaları, yok olan türleri ve iklim değişikliğiyle zincirleme olarak ilerleyen daha yüzlerce olayı görür hale geleceklerdir. Aksi takdirde bugün herkes en temel kaygısı olan barınma ve karnını doyurma güdüsüyle oradan oraya savrulacak ve büyük göçlere neden olabilecek bir sürece dâhil olacaklardır.
Artık gökyüzüne tırmanmaya çalışan gökdelenlerimizle, sahip olduğumuz petrol ve kömür kaynaklarıyla değil,
dünyadan, doğadan af dilemek için iyileşmeye ne oranda katkı bulunduğumuza karar vererek övünmeliyiz. Çünkü artık gördük ki hayat her şeyiyle bir bütün ve biz asla hiçbir şeyden üstün değiliz, aksine yarattığımız bu karmaşalarla, felaketlerle biz kendimizi saygı duyulmaktan çıkartıyoruz.
Tam da kaderimizi belirlemek için bir fırsat verilmişken, tam da yıllarca altında kaldığımız yükleri omzumuzdan indirme olanağımız varken durmak boşunadır. Saygı duyacaklarımız ne bize hakkımızı vermeyen patronlar, ne de umurunda bile olmadığımız yönetimlerdir, saygı duyulacak tek şey her şeye rağmen bize şans vermeye devam eden doğadır.
