Yabancı Dil Öğretiminde Dil Becerilerinin Öğretimi
Yabancı dil öğretiminde 4 temel dil becerisinden bahsetmiştik. Bunlar dinleme- konuşma- okuma- yazma şeklinde tıpkı anadil öğretimindeki sırayla oluşan becerilerdi. Sırayla bu becerileri birlikte inceleyelim.
1- Dinleme Becerisi
Aslında edinilmesi en zor becerilerden biridir. Her ne kadar öğrenciye kolay gibi görünse de doğal ortamların yeterince hazırlanamaması , öğrencilerin çabuk sıkılmaları bu becerinin kazanılmasını zorlaştırmaktadır. Yabancı dil öğretilen sınıflardaki öğrenim daha çok dilbilgisi ile ölçüldüğü için dinlediğini anlama konusunda herhangi bir değerlendirme çokça yapılmamamktadır. Bu da dinleme becerisinin görmezden gelinmesine neden olmaktadır.
Dinleme becerisindeki amaç öğrencilerin hedef dildeki dinleme parçalarını anlamaları, farklı sesleri tanımaları, farklı aksanları anlamaları, farklı vurgu ve tonları algılayabilmeleridir.Bir bağlam içinde oluşan dinleme metnini anlayabilmeleri ve verilen mesajları algılayabilmeleridir.
Sınıf ortamında doğal olmayan bir şekilde duydukları sesleri değil, doğal ortamda da kaydedilen, konuşulan , belli hızdaki konuşmaları da anlayabilmeleri önemlidir. Bu yüzden dinleme
öğretiminde hedef dilin sesletim özellikleri, ve fonolojik yapısı öğretilmelidir. Öğrenci bu şekilde sesleri tanıyarak ayırımına varabilir.
Dinleme becerisi uygulanırkaen öğrencilerin geliştirmesi gereken hedefler aşağıdaki gibi olablir:
Öğrenci duyduğu metni ana hatlarıyla anlayabilmeli dir.
Daha sonra duyduğu metni ayrrıntılarıyla anlayabilmelidir.
Duyduğu metindeki kişileri ve olayları algılayabilmelidir.
Duyduğu metindeki söxcükleri anlayabilmelidir.
Duyduğu metindeki dilbilgisi kalıplarını anlayabilmelidir.
Duyduğu metindeki farklı aksan ve tonlamaları anlayabilmelidir.
Dinleme becerisini geliştirmek için öğretmen şu yolları izlemelidir.
1. Dinleme öncesi etkinlikler
Öğretmen dinlenek konu hakkında öğrencilere bilgi verebilir.
Dinlenecek konu ile ilgili görsel materyaller getirerek öğrenciler dinleme metni hakkında konuşmalarını ve fikir sahibi olmalarını sağlayabilir.
Sınıf ortamında drama etkinliği kullanarak dinleme metninde geçen olayları öğrencilerin canlandırmasına yardımcı olrak öğrencileri metne yaklaştırabilir.
Dinlenme metninde geçen sözcük ve cümle yapılarını gerekirse önceden öğretebilir.
Dinleme metni ile ilgi beyin fırtınası yapabilir.
2. Dinleme anında yapılan etkinlikler
Öğretmen öğrecilere dinleme metnini dinletir. Bu dinleme en az 2 kez olmalıdır.
İlk dinlemelerinde metni genel olarak algılamalarını isteyebilir.
İkinci kez dinlediklerinde ise duyduklarını ayırt etmelerini, not almalarını isteyebilir.Bu daha çok ileri düzey için geçerlidir.
3.Dinleme sonrası etkinlikler
Öğretmen dinleme metninden sonra önce genel daha sonra ayrıntılı sorular sorabilir.
Dinlenen metnin yazılı veya sözlü özeti yapılabilir.
Dinlenen metinle ilgili olarak cümle tamamlama, diyalog oluşturma, sözcük yerleştirme gibi öğretmenin önceden hazırladığı etkinlikler yapılabilir.
Yabancı dil öğretiminde dinleme becerisinin en doğru ve etkili biçimi şarkı öğretimidir. Hedef dilde her yaş grubuna, her konuya uygun şarkılar bulunabilir.Şarkı öğretimi yapılırken de tıpkı dinleme becerisinde olduğu gibi, şarkı öğretmeden önce yapılan etkinlikler, şarkı öğretilirken yapılan etkinlikler ve şarkı öğretildikten sonra yapılan etkinlikler olmak üzere 3 katagoride yapılabilir.Öğrenciler şarkı öğrenirken sadece dinleme becerilerini geliştirmezler, söyleyerek de farklı sözcük ve cümlerin telafuzlarını da öğrenebilirler.İleri düzeydeki sınıflar da şarkı öğretimi yapıldıktan sonra , şarkının sözleri tartışılıp, siz yeniden yazsaydınız bu şarkıyı nasıl yazardınız tarzında yazma etkinlikleri de yaptırılabilir.