İçindekiler
Önsöz 7 Tablolar Listesi 21
Kısaltmalar 23
Birinci Bölüm
GENEL BİLGİLER VE PRİMSİZ SOSYAL GÜVENLİK REJİMİ
§1. GENEL OLARAK SOSYAL G Ü V E N L İ K 27
I. KAVRAM 27 II. TARİHSEL GELİŞİM 32
A. Sosyal Güvenlik Teknikleri 32
B. Batıdaki Gelişim 34 1. Genel Olarak 34 2. Uygulama Örnekleri: Bismarc ve Beveridge Modeli ile Şili Uygulaması 35
B. Türkiyedeki Gelişim 36 1. Genel Olarak 36 2. 5510 Sayılı Kanunla Getirilen Sistemin Temel Özellikleri 41
a. Genel Olarak 41 b. Kanunun Yürürlük Tarihi ve Önceki Olaylara Uygulanma Meselesi 45
aa. Kanunun Yürürlük Tarihi 45 bb. Önceki Olaylara Uygulanma Meselesi 47
c. Kanundan Doğan Uyuşmazlıkların Çözüm Yeri 54 d. Diğer Kanunlardaki Atıflar ve 5510 Sayılı Kanuna Aykırı Diğer Kanun Hükümlerin
Geçersizliği 55 aa. Diğer Kanunlardaki Atıflar 55
bb. Aykırı Mevzuat Hükümlerinin Geçersizliği 55 III. AVRUPA BİRLİĞİ SOSYAL GÜVENLİK HUKUKU 57 IV. SOSYAL GÜVENLİK KURUMU BAŞKANLIĞI 61
§2. P R İ M S İ Z SOSYAL G Ü V E N L İ K R E J İ M İ 63
I. SOSYAL YARDIMLAR 63 A. Genel Olarak 63 B. Tazminat Karakteri Taşıyan Yardımlar 64
1. Askeri Mevzuat Çerçevesinde Yapılan Yardımlar 64 2. Milli Mücadeleye Katılarak Kendilerine İstiklal Madalyası Verilenler ile Kore ve Kıbrıs
Savaşlarına Katılanlara Yapılan Yardımlar 65 3. Görevleri Nedeniyle Yaralanan Yahut Ölen Bazı Kamu Görevlilerine Yapılan Yardımlar 65
4. Hiçbir Karşılık Gözetmeksizin Türk Vatanına Hizmet Edenlere Yapılan Yardımlar 66
5. Yabancı Ülkelerde Türk Kültürüne Hizmet Eden Öğretmenlere Yapılan Yardımlar 66
C. Koruma Karakteri Taşıyan Sosyal Yardımlar 67 1. Fakir ve Muhtaç Durumdaki Vatandaşlara Yapılan Yardımlar 67
2. Yaşlı Muhtaç, Güçsüz ve Kimsesiz Türk Vatandaşları ile Özürlü ve Muhtaç Türk
Vatandaşlarına Yapılan Yardımlar 67
II. SOSYAL HİZMETLER 70
İkinci Bölüm
PRİMLİ SOSYAL GÜVENLİK REJİMİ:
SOSYAL SİGORTALAR VE GENEL SAĞLIK SİGORTASI KAVRAM VE UYGULAMA
§1. SOSYAL S İ G O R T A L A R VE GENEL S A Ğ L I K S İ G O R T A S I KAVRAMI 73
I. SOSYAL SİGORTALAR KAVRAMI 73
A. Genel Olarak 73 B. Sosyal Sigorta İlişkisi 74
C. Özel Sigorta- Sosyal Sigorta İlişkisi 75 II. GENEL SAĞLIK SİGORTASI KAVRAMI 77
§2. KİŞİLER İ T İ B A R İ Y L E UYGULAMA 78
I. GENEL OLARAK 78 II. SİGORTALI 79 A. Kapsamda Yer Alanlar 79
1. Hizmet Akdi ile Çalıştırılanlar 79
a. Genel Olarak 79 b. Banka ve Sigorta Sandıkları Personeli 84
c. Hizmet Akdi ile Çalıştırılanlar Gibi Sigortalı Sayılanlar 85 aa. İşçi Sendikası veya Konfederasyonlarının Yönetim Kurullarına Seçilenler 85
bb. Sanatçılar, Düşünür ve Yazarlar 85
cc. Yabancılar 86 dd. Çiftçi Malları Koruma Bekçileri 86
ee. Genel Kadınlar 87 ff. Usta Öğreticiler 87 gg. Kamu İdarelerinde Ücret Karşılığı Ders Verenler 87
hh. Geçici Personel 88 2. Bağımsız Çalışanlar 88
a. Köy ve Mahalle Muhtarları 88 b. Gerçek veya Basit Usulde Gelir Vergisi Mükellefleri 89
c. Gelir Vergisinden Muaf Olup Esnaf ve Sanatkâr Siciline Kaydolanlar 90
d. Şirket Ortakları 92 e. Tarımsal Faaliyette Bulunanlar 92
f. Jokey ve Antrenörler 92
İçindekiler 11
g. Avukat ve Noterler 93 3. Kamu İdarelerinde Çalıştırılanlar (Kamu Görevlileri) 95
a. Kamu İdarelerinde Hizmet Akdi ile Çalıştırılmayanlardan Kadro ve Pozisyonlarda
Sürekli Çalışanlar 96 b. Hizmet Akdi ile Çalıştırılmayan ve Bağımsız Olarak da Çalışmayanlardan Sözleşmeli
Olarak Çalışıp İlgili Kanunlarında Hizmet Akdi ile Çalışanlar Gibi Sigortalı Olması da
Öngörülmemiş Olanlar 97 c. Devlet Memurları Kanunu Gereği Açıktan Vekil Atananlar 97
d. Kamu İdarelerinde Çalışanlar (Kamu Görevlileri) Gibi Sigortalı Sayılanlar 97 aa. Özel Kanunlarında Devlet Memuru Gibi Emeklilik Hakkı Tanınanlar 97 bb. Başbakan, Bakanlar, Türkiye Büyük Millet Meclisi Üyeleri, Belediye Başkanları, İl
Encümeninin Seçimle Gelen Üyeleri 98 cc. Kamu Görevlileri Sendika veya Konfederasyonlarının Yönetim Kuruluna Seçilenler 98
dd. Harp Okulları ile Üniversitelerde Milli Savunma Bakanlığı Hesabına Öğrenim Gören Öğrenciler 98 ee. Polis Akademisi ile Üniversitelerde Emniyet Genel Müdürlüğü Hesabına Öğrenim Gören
Öğrenciler 98
B. Kapsamda Yer Almayanlar 99
1. Bazı Sigorta Kolları Açısından Sigortalı Sayılmayalar (Kısmen Kapsamda Yer Alanlar) 99
a. Hükümlü ve Tutuklular 99 b. Çırak, İşletmelerde Meslekî Eğitim Gören Öğrenciler ve Zorunlu Staja Tabi Tutulanlar 100
c. Yüksek Öğretim Kanunu Çerçevesinde Üniversitelerde Kısmi Zamanlı Çalıştırılan
Öğrenciler 101 d. Harp Malulleri, Terör Mağdurları ile Nakdi Tazminat ve Aylık Bağlanması Hakkında
Kanuna Göre Aylık Alanlar ile Kendilerine Vazife Malullüğü Aylığı Bağlananlar 102
e. Türkiye İş Kurumu Kursiyerleri 103 f. Sosyal Güvenlik Sözleşmesi İmzalanmayan Ülkelerde Çalıştırılmaya Götürülen Türk İşçiler 103
g. İş Kaybı Tazminatı Alanlar 106 2. Sigortalı Sayılmayanlar (Tamamen Kapsamda Yer Almayanlar) 107
a. İşverenin İşyerinde Ücretsiz Çalışan Eşi 107 b. Konutta Birlikte Yaşayan Akrabalar Arasında Yapılan İşlerde Çalışanlar 108
c. Ev Hizmetlerinde Çalışanlar 109 d. Askerlik Hizmetini Yapanlar 111 e. Ülkelerinde Sigortalı Olan Yabancılar 111
f. Okullardaki Uygulamalı Eğitim Esnasında Yapım ve Üretim İşlerinde Çalışan Öğrenciler 112
g. İşe Alıştırılan ve/veya Rehabilitasyona Tabi Tutulanlar 112 h. Bağımsız Çalışanlarla Kamu İdarelerinde Çalıştırılanlardan 18 Yaşını Doldurmamış Olanlar 113
ı. Tarım İşlerinde Çalışanlar 114 j. Bağımsız Çalışanlardan Prime Esas Kazancın Altında Geliri Olanlar 116
k. Dış Temsilciliklerde Görev Yaptığı Ülkede Sigortalı Sayılan Sözleşmeli Personel 116
III. İSTEĞE BAĞLI SİGORTALI 116
A. Genel Olarak 116
B. Primler ve Ödenmesi 119
IV. GENEL SAĞLIK SİGORTALISI 121
V. SİGORTALININ YAKINLARI (HAK SAHİPLERİ) 121 VI. İŞVEREN, İŞVEREN VEKİLİ. GEÇİCİ İŞ İLİŞKİSİ KURULAN İŞVEREN VE ALT
İŞVEREN 122
§3. ZAMAN VE YER İ T İ B A R İ Y L E UYGULAMA 124
I. ZAMAN İTİBARİYLE UYGULAMA 124 A. Sigortalılığın Başlangıcı ve Bildirim 124
1. Başlangıç 124 2. Bildirim 125 C. Sigortalık Niteliğinin Sona Ermesi 128
II. YER İTİBARİYLE UYGULAMA 129
§4. F İ N A N S M A N VE P R İ M L E R İ T İ B A R İ Y L E UYGULAMA 131 I. SOSYAL SİGORTALARIN FİNANSMANI VE YÖNTEMLERİ 131
II. PRİMLER 132 A. Genel Olarak 132 B. Prim Miktarının Hesaplanması 133
1. Günlük Kazancın Hesaplanması 133 2. Aylık Kazancın Hesaplanması 134
a. 4/a'lılar İçin 134 aa. Genel Olarak 134 bb. Prime Esas Olmayan Kazançlar 138
b. 4/bliler İçin 139 c. 4 c'liler İçin 140
aa. Genel Olarak 140 bb. Prime Esas Kazanç Üst Sınırının Uygulanmaması 140
cc. Özellik Arzeden Durumlarda Prime Esas Kazançlar 141 aaa. Öğrencilik Döneminin Borçlanılması Halinde 141
bbb. Yurt Dışı Görevlendirmelerinde 141 ccc. Kamu Görevlilerinin Görevden Uzaklaştırılmaları, Tutuklanmaları veya Görevine Son
Verilmeleri Halinde 141 d. Genel Sağlık Sigortalısı İçin 142 3. Prim Oranları, İndirim ve İstihdamın Teşviki ile Devlet Katkısı 143
a. Prim Oranları 143 aa. Kısa Vadeli Sigorta Kolları Prim Oranı 143
bb. Uzun Vadeli Sigorta Kolları Prim Oranı 146 cc. Sosyal Güvenlik Destek Prim Oranı 147 dd. Genel Sağlık Sigortası Prim Oranı 149 ee. İsteğe Bağlı Sigorta Prim Oranı 149 ff. Öğrenciler ve Kursiyerler için Prim Oranı 150 gg. Vazife Malullüğü Aylığı ile Hak Sahipleri İçin Ek Karşılık Prim Oranı 150
hh. İşsizlik Sigortası Prim Oranı 150 ii. 2925 sayılı Kanuna Tabi Tarım İşçileri İçin Prim Oranı 150
b. Devlet Katkısı 153
içindekiler 13
c. Prim Oranlarında İndirim ve İstihdamın Teşviki 153
aa. 5 Puanlık İndirim 153 bb. Özürlü ile Kadın ve Genç işçi İstihdamını Teşvik 154
4. Prim Belgeleri 155 a. Aylık Prim ve Hizmet Belgesi 155
b. Prim Belgelerinin Re'sen Düzenlenmesi 157
aa. Genel Olarak 157 bb. Asgari İşçilik Uygulaması 158
aaa. Genel Olarak 158 bbb. Uygulama Esasları 159
ccc. Uzlaşma 161 c. Sigortalılığın Mahkemece Tesbiti (Hizmet Tesbiti Davası) 162
5. Primlerin Ödenmesi 163 a. Prim Ödeme Yükümlüsü 163
aa. Genel Olarak 163 bb. Primlerin Ödenmesinden Sorumluluk 164
b. Primlerin Mahsup Suretiyle Ödenmesi 165 aa. Katma Değer Vergisi İade Alacağı ile Mahsup 165
bb. Kurumun Borçlan ile Mahsup 165 cc. İhaleli işlerde Hak Edişlerden Mahsup 165
aaa. Genel Olarak 165 bbb. İlişiksizlik Belgesinin istenmesi 166
c. Ödenme Zamanı 167 d. Gecikme Zammı ve Gecikme Cezası Uygulaması 168
6. Primlerin Tahsili İçin Öngörülen Özel Yol 168
7. Yersiz Alınan Primlerin İadesi 169 8. Prim Ödeme Gün Sayısının Hesaplanması 169
9. Afet Halinde Özel Durumlar 170
§5. RİSKLER İ T İ B A R İ Y L E UYGULAMA 171 I. KISA VADELİ SİGORTA KOLLARI (4/A VE 4/B'LİLER İÇİN) 171
A. İş Kazası ve Meslek Hastalığı 171
1. İş Kazası 171 a. Tanımı 171 b. Unsurları 173 c. İş Kazasını Bildirme Yükümü 177
2. Meslek Hastalığı 177 a. Tanımı 177 b. Unsurları 178 c. Meslek Hastalığını Bildirme Yükümü 179
3. İş Kazası ve Meslek Hastalığı Sigortası Yardımları 180
a. Genel Olarak 180 b. Sigortalıya Yapılan Yardımlar 180
aa. Geçici İş Göremezlik Ödeneği 181
bb. Sürekli İş Göremezlik Ödeneği 182 cc. Geçici ve Sürekli İş Göremezlik Ödeneğinde Günlük ve Aylık Kazanç Hesabı 184
c. Ölüm Halinde Geride Kalan Hak Sahiplerine Yapılan Yardımlar 184
aa. Gelir Bağlanması 184 bb. Evlenme ve Cenaze Ödeneği 187
B. Hastalık Sigortası 188 C. Analık Sigortası 189 D. Kısa Vadeli Sigorta Kolları Açısından Gelir ve Ödeneklerde Ortak Esaslar 191
1. Prim Ödemesine Esas Bir Yıllık Sürede Dikkate Alınmayacak Süreler 191 2. Sigortalının Kendisinden Kaynaklanan Sebeplerle Tedavi Süresinin Uzaması ve
İşgöremezliğin Artması Durumunda Gelir ve Ödenekler 192
3. Gelir ve Aylıkların Birleşmesi 193 4. Gelir ve Aylık Bağlanmayacak Durumlar 193
5. Kurumun Rücu Hakkı 193 a. İş Kazası ve Meslek Hastalığı ile Hastalık Bakımından Sorumlu Olan İşveren veya
Üçüncü Kişiye Rücuu 193 aa. İşverene Rücuu 193 bb. Üçüncü Kişiye Rücuu 197 b. Süresinde Bildirilmeyen Sigortalılık Nedeniyle Rücuu 198
II. UZUN VADELİ SİGORTA KOLLARI 198
A. Malullük Sigortası 198
1. Genel Olarak 198 2. Malullük Sigortasından Yararlanma Şartları 199a. Genel Olarak 199 b. Kişinin Malul Sayılması-Malullüğün Oluşması 200
c. Belirli Bir Süreden Beri Sigortalı Olma 203 d. Belirli Bir Süre Prim Ödemiş Olma 204 e. İlk Kez Sigortalı Olunan Dönemde Malul Olmama 204
f. Sosyal Güvenlik Kurumuna Başvuru 204 3. Malullük Sigortası Yardımları 205
a. Malullük Aylığı 205 b. Genel Sağlık Sigortası Çerçevesinde Sağlık Yardımları 207
B. Yaşlılık Sigortası 207
1. Genel Olarak 207 2. Yaşlılık Sigortasından Yararlanma Şartları 207a. Yaş Şartı 207 b. Belirli Bir Süre Prim Ödemiş Olma ve Belirli Bir Süreden Beri Sigortalı Olma Şartları ile
Bunları Etkileyen Durumlar 209 aa. Belirli Bir Süre Prim Ödemiş Olma 209 bb. Belirli Bir Süreden Beri Sigortalı Olma 210
cc. Fiili Hizmet Süresi Zammı 211 dd. itibari Hizmet Süresi 215 ee. Borçlanılan Süreler 216
İçindekiler 15
d. İşten Ayrılma ve Sosyal Güvenlik Kurumuna Başvuru 216 3. Kolaylaştırılmış Yaşlılık Aylığı Alabilme Şartları 216
a. Prim Ödeme Gün Sayısı Yetmeyenler 216
b. Malul ve Özürlüler 217 aa. Maluller 217 bb. Özürlüler 218 c. Maden İşyerlerinin Yeraltı İşlerinde Çalışanlar 220
d. Erken Yaşlananlar 221 e. Başkasının Bakımına Muhtaç Özürlü Çocuğu Bulunan Kadın Sigortalılar 222
4. Yaşlılık Sigortası Yardımları 222
a. Yaşlılık Aylığı 222 aa. Miktarı 222 bb. Başlangıcı 223 cc. Yaşlılık Aylığı Almakta Olan Bir Kimsenin Tekrar Çalışmaya Başlaması Durumunda
Yaşlılık Aylığı 224 b. Toptan Ödeme ve İhya 226 c. Genel Sağlık Sigortası Çerçevesinde Sağlık Yardımları 227
C. Ölüm Sigortası 227
1. Genel Olarak 227 2. Ölüm Sigortasından Yararlanma Koşulları 228a. Genel Olarak 228 b. Sigortalının Ölümü 228 c. Sosyal Güvenlik Kurumundan Malullük, Vazife Malullüğü veya Yaşlılık Aylığı Alma
Hakkına Sahip Olmak ya da Belirli Bir Süre Prim Ödeme ve 4/a'lılar İçin Ayrıca Beş
Yıllık Sigortalılık Süresine Sahip Olma 229 d. Sigortalının Hak Sahibi Olma 230 3. Ölüm Sigortası Yardımları 231
a. Ölüm Aylığı 231 b. Toptan Ödeme ve İhya 233
c. Evlenme ve Cenaze Ödeneği 233 d. Genel Sağlık Sigortası Çerçevesinde Sağlık Yardımları 234
III. KISA VE UZUN VADELİ SİGORTA KOLLARINA İLİŞKİN ORTAK ESASLAR İLE
ÇEŞİTLİ HÜKÜMLER 234 A. Ortak Esaslar 234
1. Sigortalılık Hallerinin, Tiplerinin ve Sürelerinin Birleşmesi 234
a. Sigortalılık Hallerinin Birleşmesi 234 b. Sigortalılık Tiplerinin Birleşmesi 236 c. Sigortalılık Sürelerinin Birleşmesi 238 2. Yabancı Ülkelerde Geçen Hizmetlerin Birleştirilmesi 239
3. Aylık ve Gelirlerin Birleşmesi 240 4. Aylık ve Gelir Bağlanmayacak Haller 243 5. Aylık ve Gelirlere İlişkin Özel Hususlar 245
a. Alt Sınır 245
b. Artış ve Değişiklikler 246 c. Ödenmesi ve Yoklama İşlemleri 246
6. Sosyal Güvenlik Hukukunda Yaş Tesbiti ve Özellikleri 247
7. Kurumun Denetim ve Kontrol Yetkisi 247
8. Hizmet Borçlanması 248 a. Yurt İçi Hizmet Borçlanması 248
b. Yurt Dışı Hizmet Borçlanması 254
aa. Genel Olarak 254 bb. Borçlanma Şartlan 254
aaa. On Sekiz Yaşını Doldurmuş Türk Vatandaşı Olmak 254 bbb. Belirli Nitelikte Yurt Dışı Sürelerine Sahip Olmak 255
ccc. Hizmetleri Usulünce Belgelendirmek 256 ddd. Yazılı Başvuruda Bulunmak 256 eee. Borçlanma Miktarını Ödemek 257 fff. Emekli Aylığını Alabilmek İçin Yurda Kesin Dönüş Yapmak 257
cc. Borçlanılan Sürenin Değerlendirilmesi ve Aylık Bağlanması 257 9. Malullük ve Ölüm Aylığında Kurumun Rücu Hakkı 258 B. Kamu Görevlileri (4/C'liler) İçin Özel Hükümler 259 1. Kamu Görevlilerinin Emekliye Sevk Onayları 259 2. Yaşlılık Aylığı Bağlanmasında Özel Durumlar 260
a. Cumhurbaşkanlığı, Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı ve Başbakanlık Görevinde
Bulunanların Aylıkları 260 b. Bazı Kamu Görevlilerine Bağlanacak Aylıklar 261
3. Emekli İkramiyesi Verilmesi 261 4. Vazife ve Harp Malullüğü 262
a. Vazife Malullüğü 262 aa. Şartları 262 bb. Vazife Malullüğü Aylığı 264
b. Harp Malullüğü 265 aa. Şartları 265 bb. Harp Malullüğü Aylığı 266
IV. GENEL SAĞLIK SİGORTASI 266
A. Genel Olarak 266 B. Kapsam 267 1. Genel Sağlık Sigortalısı Sayılanlar 267
2. Bakmakla Yükümlü Olunan Kişiler 271 3. Genel Sağlık Sigortalısı Sayılmayanlar 274 C. Genel Sağlık Sigortalılığının Başlangıcı ve Sona Ermesi 274
1. Başlangıcı ve Bildirimi 274 a. Bildirimsiz Tescil 275 b. Bildirimli Tescil 276 2. Sona Ermesi 277 D. Genel Sağlık Sigortası Primine İlişkin Hususlar 278
içindekiler VJ_
1. Prime Esas Kazançlar 278
2. Prim Oranı 279 3. Prim Ödeme Yükümlüsü 280
4. Primlerin Ödenmesi 280 5. Prim Alınmayacaklar 281
E. Genel Sağlık Sigortasından Yararlanma Şartları 281
1. Genel Sağlık Sigortalısı ya da Bakmakla Yükümlü Olduğu Kişi Olma 281 2. Son Bir Yıl İçinde Otuz Gün Genel Sağlık Sigortası Primi Ödeme 281
a. Genel Olarak 281 b. Son Bir Yıllık Sürede Dikkate Alınmayacak Dönemler 283
3. Prim Borcu Olmama 284 4. Belirli Nitelikteki Kimlik Belgesini İbraz Etme 284
5. Katılım Payı Ödenmesi 285 a. Katılım Payı Alınacak Durumlar 285
aa. Genel Olarak 285 bb. Muayene Katılım Payı 286 cc. Ortez, Protez, İyileştirme Araç ve Gereçleri Katılım Payı 286
dd. İlaç Katılım Payı 286 ee. Yardımcı Üreme Yöntemi Tedavilerinde Katılım Payı 287
ff. Tıbbi Malzeme Katılım Payı 287 b. Katılım Payı Alınmayacak Durumlar 287
aa. Katılım Payı Alınmayacak Haller 287 bb. Katılım Payı Alınmayacak Sağlık Hizmetleri 288
cc. Katılım Payı Alınmayacak Kişiler 288 c. Kamu Görevlileri İçin Katılım Payı 289 6. Aile Hekimliği Zorunluluğu Bulunan Yerlerde Sevk Zincirine Uyulması 290
F. Genel Sağlık Sigortası Yardım ve Hizmetleri 291
1. Sağlık Hizmetleri 291 a. Kurum Tarafından Karşılanan Hizmetler 291
b. Kurum Tarafından Karşılanmayan Hizmetler 293 c. Sağlık Hizmetlerinin Sağlanması Yöntemi ve Sağlık Giderlerinin Ödenmesi 293
aa. Sağlık Hizmeti Sunucuları 293 bb. Sözleşmeli Sağlık Hizmeti Sunucularının Alabileceği Fark Ücretler 294
aaa. Genel Olarak 294 bbb. İlave Ücret Alınmayacak Haller 296
ccc. ilave Ücret Alınamayacak Kişiler 297
d. Yurt Dışında Tedavi 297 2. Yol Gideri, Gündelik ve Refakatçi Giderlerinin Karşılanması 298
G. Genel Sağlık Sigortası Açısından Kurumun Sorumluluğu Bulunanlara Rücu Hakkı ..299
1. İşverene Rücuu 299 a. İş Kazası ve Meslek Hastalığı Halinde 299
b. Sağlık Raporu Almadan Çalıştırma Halinde 300
2. Genel Sağlık Sigortalısına Rücu 300
3. Üçüncü Kişiye Rücuu 300 4. Sağlık Hizmeti Sunucularına Rücuu 301
V. T Ü M SİGORTA KOLLARI İÇİN ORTAK HÜKÜMLER VE KURUMA BİLGİ VE
BELGE VERME MECBURİYETİ İLE İDARİ PARA CEZALARI 302
A. Ortak Hükümler 302 1. Gelir, Aylık ve Ödenekler ile Sağlık Hizmeti Sunucularının Alacaklarında Devir,
Temlik ve Haciz Yasağı 302 2. Kurum Alacaklarında Zamanaşımı 304
3. Gelir ve Aylık Alanların Kontrol Muayenesine Tabi Tutulabilmesi 305
4. Yersiz Ödemelerin Geri Alınması 306 5. Gelir, Aylık ve Masraf Ödemelerinde Zamanaşımı ve Hakkın Düşmesi ile Avans
Ödemesi 307 a. Zamanaşımı ve Hakkın Düşmesi 307
b. Avans 308 6. İşçi Ücretinde İndirim Yasağı ve Özel Sigorta Düzenlemeleri 309
B. Kuruma Bilgi ve Belge Verme Mecburiyeti 309
C. İdari Para Cezaları 310 1. Genel Olarak 310 2. İdari Para Cezalarının Uygulanışı 315
VI. KANUNUN YÜRÜRLÜK TARİHİNDEN ÖNCE SİGORTALI OLANLARA İLİŞKİN
UYGULAMA 316 A. Aylık Alanların Haklarının Korunması 316
B. Önceki Mevzuat Hükümlerine Göre Bağlanacak Aylıkların Hesaplanması 317
1. Genel Olarak 317 2. Hizmetlerin Birleştirilmesinde 2829 Sayılı Kanunun Uygulanacak Olması 317
C. 5434 Sayılı Emekli Sandığı Kanununa İlişkin Geçiş Hükümleri 319 1. 2008 Ekim A y ı Başından Önce İştirakçi Olanlara 5434 Sayılı Kanun Hükümlerinin
Uygulanacak Olması 319 2. Dul ve Yetim Aylığına Hak Kazanılması 320
3. Özürlülere Yaşlılık Aylığı Bağlanabilmesi 321 4. Öğrencilikte Geçen Sürelerin Borçlanılabilmesi 322 5. Borçlanma ve İhya ile Hizmetlerin Canlandırılması 322 6. Bazı Aylık Tazminat ve Yardımlara İlişkin Emekli Sandığı Kanunu Hükümleri
Çerçevesinde Ödemeye Devam Olunması 322 D. 4/A ve 4/B'lilerin Toptan Ödeme ve İhya ile Hizmetlerinin Canlandırılması 322
E. Sosyal Sigortalar Kanununa İlişkin Geçiş Hükümleri 323
1. İşyeri Tescillerinin Geçerli Sayılması 323 2.1.4.1981 Tarihinden Önce Sigortalı Olanlar İçin 18 Y a ş Şartının Aranmaması 323
3. Topluluk Sigortasına Tabi Olanların Sigortalılıklarının Değerlendirilmesi 323 4. 506 Sayılı Kanuna Devrolunan Sandıklardan Bağlanan Aylıkların Korunması 325
içindekiler ^9
5. Yaşlılık Aylığına Hak Kazanmanın Kolaylaştırılması 325
a. Genel Olarak 325 b. İşe Girmeden Önce Malul Olanlar 326
F. Sosyal Güvenlik Kanunlarına İlişkin Ortak Geçiş Hükümleri 327
1. Sigortalılık Başlangıcı ve Sigortalılık Sürelerinde Kazanılmış Hakların Korunması 3272. Aylık Hesaplanırken Borçlanmalarda İlgili Kanunlar Dikkate Alınırken 4/a'lıların Önceki döneme İlişkin Borçlanmalarında da 5510 sayılı Kanun Hükümlerinin
Uygulanacak Olması 328 3. Birden Fazla Dosyadan Gelir Alırken Yeni Bir Dosyadan da Gelir Alınması Halinde
Mukayese Yapılarak Düşük Aylığın Çıkartılması 328 4. 5510 sayılı Kanuna Tabi 4/c'lilerin Borçlanma ile Sigortalılık Başlangıcını Ekim 2008
Başından Öncesine Götürememesi 328 5. Kanunun Yürürlük Süresinden Hemen Önce Ortaya Çıkan Sigortalılık Halleri İçin Aylık
Hesabında %3 Oranının Uygulanmaması 329 6. Emeklilik Yaşına İlişkin Geçiş Hükümleri 329
a. 4/a, 4/b ve 4/c'liler İçin Ortak Hükümler 329 b. Yürürlük Tarihinden Önce 506 Sayılı Kanuna Tabi Maden İşyerlerinde Çalışan
Sigortalılar İçin Yaşlılık Aylığı Şartları 333
G. Bağ-Kur Kanununa (4/B'lilere) İlişkin Geçiş Hükümleri 334
1. Bildirimi Yapılmayanların Sigortalılık Başlangıcının 1.10.2008 Kabul Edilmesi 334
2. Önceden Başlayan İcra Takiplerinin Devam Etmesi 334 3. On Yıl Boyunca Genel Sağlık Sigortası Primi Alınması 334
4. Prime Esas Kazancın Beyan Edilmesi 335 5. Köy Muhtarı, Tarımsal Faaliyette Bulunan Sigortalılar ile Esnaf Muaflığından
Yararlanan Kadın Sigortalılar İçin Prime Esas Kazançta İndirim Uygulaması 336 6. Kendi Adına ve Hesabına Çalışanlardan Beş Yılı A ş a n Prim Borçlarını Ödemeyenlerin
Sigortalılıklarının Durdurulması 336 7. Anonim Şirket Kurucu Ortaklarının Sigortalılık İlişkisinin Devam Ettirilebilmesi 337
H. Genel Sağlık Sigortasına İlişkin Geçiş Hükümleri 337
I. 4/c'liler İçin Sağlık Hizmetlerinin Kuruma Devredilinceye Kadar Kamu İdarelerinceYerine Getirilmesi 337 2. Başlanan Tedavi Hizmetlerine Devam Edilmesi 338
3. Yeşil Kart Uygulamasının İki Yıl Daha Sürmesi 338 4. Yabancılar ve Yabancı Bir Ülkede Sigortalı Olmayan ve Genel Sağlık Sigortalısı
Olarak Açıklanmayanlar İçin Tescilinin İki Yıl İçinde Yapılması 339 5. Sağlık Hizmet Sunucularının Basamaklandırılması ve Sevk Zincirine Geçiş Sürecinin
Belirlenmesi ile Aile Hekimliği Uygulaması Sözkonusu Olan Yerlerde Katılım Payı
İndiriminin Uygulanabilmesi 339 6. Kanunun Yürürlüğe Girmesi ile Mevzuat Gereği Tedavi Yardımı Karşılananların Genel
Sağlık Sigortalısı Sayılması 339
I. Sosyal Güvenlik Destek Primine İlişkin Geçiş Hükümleri 341
VII. ÖZEL KANUNDA DÜZENLEME: İŞSİZLİK SİGORTASI 345
A. Genel Olarak 345 B. Kapsam • 346
C. Primler 347 D. İşsizlik Sigortasından Yararlanma Şartları 348
1. Belirli Bir Süreden Beri Sigortalı Olarak Çalışma ve Belirli Bir Süre Prim Ödeme 348
2. İş Sözleşmesinin Kanunda Öngörülen Biçimde Sona Ermesi 348
3. İş Sözleşmesinin Askıya Alınmamış Olması 350 4. Türkiye İş Kurumuna Şahsen Başvuru 350
E. İşsizlik Sigortası Hizmet ve Yardımları 351
1. İşsizlik Ödeneği 351 2. Genel Sağlık Sigortası Primleri ile Türkiye İş Kurumu Kursiyerlerinin Sigorta
Primlerinin Ödenmesi 353 3. Yeni Bir İş Bulma, Meslek Geliştirme, Edindirme ve Yetiştirme Eğitimi 354
F. İşsizlik Sigortası Fonu 354
1. Fon Oluşturulması, Gelir ve Giderleri 3542. Ücret Garanti Fonunun Oluşturulması ve Kısa Çalışmanın Finansmanı 355
a. Ücret Garanti Fonu 355 b. Kısa Çalışma ve Kısa Çalışma Ödeneği 356
c. Kısa Çalışma Ödeneği Alanların Genel Sağlık Sigortalısı Sayılması 358
