SHB-227 TÜRKİYE’NİN TOPLUMSAL VE EKONOMİK YAPISI TÜRKİYE’DE AİLE ARŞ GÖR.DR. BURCU ÖZDEMİR OCAKLI

SHB-227 TÜRKİYE’NİN TOPLUMSAL VE EKONOMİK YAPISI TÜRKİYE’DE AİLE

ARŞ GÖR.DR. BURCU ÖZDEMİR OCAKLI

Aile nedir?

• Farklı tanımlar

• Akrabalık (kan bağı, evlilik, evlat edinme)

• Hane halkı kavramları (kan bağıyla ya da kanbağı olmaksızın aynı ev/yerleşim biriminde yaşama)

• “Üreme ya da bakım için birincil sorumlulukları paylaşan, kan, evlilik

ya da anlaşmaya dayanan diğer ilişki ya da evlat edinme üzerinden

birbirleriyle bağlantılanan insan kümesi (Schaefer, 2013)

Ailenin işlevleri

• Toplumsallaştırma

• Çocuk sahibi olma

• İlişkiyi meşrulaştırma

• Duygusal paylaşım ve destek sağlama

• Toplumsal statü sağlama

Aile tipleri

• Geniş aile

• Çekirdek aile

• Tek ebeveynli aileler

• Parçalanmış aileler

• Farklılaşmış aileler

Aile ve Evlilik Türleri

• Ataerkil aile

• Anaerkil aile

• Endogami

• Egzogami

• Monogami

• Poligami

Yerleşim türlerine göre aile

• Patrilokal aile yerleşimi

• Matrilokal aile yerleşimi

• Neolokal aile yerleşimi

Osmanlı Devleti’nde Aile

• Çekirdek ve geniş aile

• Ataerkil aile yapısı

• Patrilokal yerleşim tarsi

• Tek eşlilik hakim

• Çok eşlilik yönetim kısmında mevcut

• 19. yy’dan itibaren Batılılaşma’nın aileye etkisi ve kadının eğitim

hayatına katılması

Cumhuriyet Dönemi

• Kadınların haklarındaki gelişmeler

• Karma eğitime geçiş

• Medeni Kanun’un ilanı

• Toplumsal cinsiyet rolleri

1950, 1960 ve 1970’ler

• Toplumsal cinsiyet rollerinin devam etmesi

• Kadınların iş gücüne katılmaya başlaması

• İç göç ve dış göçün aile yapısına ve hayatına etkileri

1980’li yıllar

• Televizyon ve teknolojinin aile hayatına etkisi

• Bigi ve hizmet sektörünün gelişimiyle kadınalrın iş hayatına katılımının artması

• Feminist hareketlerin etkisi

Günümüzde Aile (1)

• Geniş aileden çekirdek aileye evrilme

• Farklı aile tiplerinin ortaya çıkışı

• Aile reisliği kavramının kaldırılışı

• Ataerkil aile yapısını devam etmesi

• Eğitim seviyesinin yükselmesinin aileye etkisi

• Aileyi destekleyici politikaların geliştirilmesi

• İş-yaşam dengesini destekleyici politikalar

Günümüzde Aile (2)

• Çocuğun değerinin değişmesi

• İlk evlilik yaşının yükselmesi

• İlk çocuğa sahip olam yaşının yükselmesi

• Ortalama çocuk sayısının azalması

• Boşanma oranlarının artışı

Ailede güncel sorunlar

• Toplumsal cinsiyet eşitsizliği

• Aile içi şiddet

• Kuşaklararası çatışma

• Uzun süreli bakım

• Okul öncesi bakım

Kaynakça

Zencirkıran, M. Türkiye’nin Toplumsal Yapısı. Anadolu Üniversitesi

Yayınları.