4 fiubat 2001 B‹L‹MveTEKN‹K
B ‹ L ‹ M V E T E K N
L O J ‹ H A B E R L E R ‹
Temiz Mazot
Sera etkisi yaratarak global ›s›nmaya neden olan karbondioksit gaz›n› s›n›rlayacak düzenlemeler konusunda kendini ba¤lamakta isteksiz
davranarak dünya uluslar›n›n tepkisini çeken ABD hükümeti, Amerikal›lara temiz ve solunabilir hava sa¤lamak konusunda daha duyarl›. Eski baflkan
Clinton’un görevi devretmeden önce yürürlü¤e koydu¤u yeni kurallar›n, yeni baflkan Bush ile, uygulamalara karfl› ç›kan petrol ve sanayi çevrelerinin aras›n› açabilece¤i bildiriliyor. ABD Çevre Koruma Dairesi (EPA) taraf›ndan
aç›klanan kurallar, dizel yak›t› (mazot) kullanan kamyon ve otobüslere de, otomobillerde kullan›lan katalitik dönüfltürücülere benzer kirlilik önleme ayg›tlar› kullanma zorunlulu¤u getiriyor. Ancak yak›tlarda yüksek kükürt oran› bu cihazlar›n h›zla t›kanmas›na yol açt›¤›ndan, EPA ayr›ca mazotlardaki kükürt miktar›n›n %97 oran›nda
azalt›larak bir milyonda 15’e düflürülmesini zorunlu k›ld›. Yeni kurallar uyar›nca otomobil üreticileri, 2007 y›l› modellerini yeni düzenlemelere uygun olarak tasarlayacaklar; rafineri sahipleri de 2006 y›l› ortas›ndan itibaren temiz mazot satmaya
bafllayacaklar. EPA’n›n amac›, hava kirlili¤ine yol açan nitrojen oksitlerini, ve ast›m ya da erken ölümlere yol açan sa¤l›k sorunlar›na neden olarak gösterilen parçac›klar› (is) büyük ölçüde azaltmak.
Yetkililere göre kamyon ve otobüsler atmosfere at›lan nitrojen oksitlerinin üçte birinden, as›l› madde ya da isin de dörtte birinden sorumlu. Halk›n ço¤unlu¤unun daha pahal› yak›t anlam›na gelse de
düzenlemeden hoflnut oldu¤unu gösteren anketler yay›nlayan Amerikan Akci¤er Derne¤i, karar› alk›fllarken, Amerikan Petrol Enstitüsü ve ABD Ticaret Odas› ile, tar›m, petrol üretimi, tafl›mac›l›k ve otomotiv sanayii kurulufllar›, yol açaca¤› maliyet art›fllar› nedeniyle hoflnutsuzluklar›n› dile getirdiler.
Nature, 4 Ocak 2001
Termik Santrallerden
Civa Alarm›
Bu y›l ABD’de annelerinin civadan zehirlenmesi nedeniyle 60 000 kadar çocu¤un sinirsel hasarla do¤mas› bekleniyor. Araflt›rmac›lara göre zehirlenmenin nedeni, civa bak›m›ndan zengin kömür yakan enerji santrallerinin at›klar›. Suya boflalan at›klardaki civa, yaflam alanlar› kirlenen deniz canl›lar›
arac›l›¤›yla g›da zincirine giriyor. ABD Çevre Koruma Dairesi baz› s›n›rlamalar› 2004 y›l›na kadar devreye sokmaya haz›rlan›yor. S›n›rlamalara ›fl›k tutacak araflt›rmalar, civan›n ortamdan ç›kart›lmas›, at›klar›n da¤›l›m› için önerilen farkl› yöntemlerin fizibilitesi ve bunlar›n insan sa¤l›¤›na etkileri üzerinde odaklanacak. Civa, enerji santrallerinden ve çöp yakma tesislerinden inorganik bir biçimde
at›l›yor. Ancak suya kar›flt›¤›nda mikroplar bunu metilciva biçimine dönüfltürüyorlar ve bileflim, bal›klar›n ve kabuklu deniz canl›lar›n›n
bedenlerinde birikiyor. Bal›k ve kirlenmifl deniz ürünleri yendi¤inde de metilciva, beyinde toplan›yor ve burada yeniden inorganik biçimine dönüflüyor. ABD Ulusal Bilimler Akademisi’nin (NAS) geçen y›l yürüttü¤ü bir araflt›rma, civa zehirlenmesinin okullarda baflar›s›z olan ve özel e¤itim gerektiren çocuklar›n say›s›n› etkileyecek boyutlara ulaflt›¤›n› ortaya koydu. Her y›l 60 000 anne aday›n›n civadan zehirlenece¤ini öne süren NAS raporunda ayr›ca, civan›n insanlar üzerindeki etkileri konusunda daha kapsaml› araflt›rmalar yap›lmas›n›n gere¤i de vurguland›. Örne¤in baz› araflt›rmac›lar, civan›n çocuklarda kalp-damar hastal›klar›na yol açt›¤›n› düflünüyorlar.
Nature, 11 Ocak 2001
