Kişilerarası iletişim ve ilişkili kavramlar

Kişilerarası iletişim ve ilişkili kavramlar

Doç. Dr. Aslı Yağmurlu

• İnsanoğlunun ayrıcalıklı bir tür olmasının en önemli sebeplerinden biri iletişim yeteneğidir. İletişim yeteneği insanların bir arada yaşamalarını sağlamış, günümüz örgütlü hayatının da temelini oluşturmuştur.

İletişimin amacı, alan ve veren arasında bilgi, düşünce ve tutum

ortaklığı yaratmaktır. İletişim sayesinde, toplumsal hayat oluşmuş,

edinilen bilgilerin aktarımı ile medeniyetler ortaya çıkmıştır.

İletişim

• İçinde bulunan ortamı algılama, bu algıyı, sözel ve sözel olmayan iletiler kullanarak anlamlandırıp başkalarıyla paylaşmak

İletişim, çok farklı anlamlarda kullanılmakla birlikte; kısaca, duygu, düşünce ve anlamların semboller kanalıyla aktarılması ve ortak bir

anlayışın yaratılması süreci olarak tanımlanabilir. İletişim anlam olarak

temelde ortak kılma, toplumsal etkileşim ve paylaşımı ifade eden bir

sözcüktür.

Kişilerarası iletişim

• Yaşamları karşılıklı olarak birbirini etkileyen insanlar arasındaki

iletişimdir. Sözel ve sözel olmayan iletilerin iki ya da daha çok insan arasında gönderilip alınması olarak tanımlanabilir.

• Kişilerarası iletişim iki katılımcı arasında yüzyüze görüşmelerden oluşur.

• Kişilerarası iletişim birbirlerine karşı değişen rolleri ve ilişkileri olan iki insanı içerir.

• Kişilerarası iletişim her zaman iki yönlüdür.

• Kişilerarası iletişim yalnızca mesajların değiş tokuşunu değil anlamın

yaratılması ve değiş tokuşunu içerir.

• Kişilerarası iletişim kısmen veya tamamen maksatlıdır.

• Kişilerarası iletişim bir olay veya olaylar dizisinden ziyade devam eden bir süreçtir.

• Kişiler arası iletişim zaman içinde birikerek çoğalır.

Örgütsel iletişim

• Günümüz toplum hayatının büyük kısmı örgütlerle çevrilidir. Bu nedenle, örgütsel iletişim kişilerarası iletişim önemli bir başlığını oluşturmaktadır. İletişim olmadan örgütlü bir yapıdan söz etmek

mümkün olamaz. İletişim hem yönetim olgusunun hem de örgütsel yapının temelini oluşturur. Belli bir amacı gerçekleştirmek için bir araya gelen insanların oluşturduğu yapılar örgüttür. Amacın

gerçekleştirilmesi için gerçekleştirilen her türlü iletişim örgütsel

iletişimi içerir.

Örgütsel iletişimin amaçları

• bilgilendirme,

• denetleme,

• yönlendirme,

• bilgi ve becerileri iletme,

• eğitme,

• duyguları dile getirme,

• sorun çözüp kaygı azaltma,

• eğlendirme, uyarma,

• gerekli rolleri üstlenme olarak sıralanabilir

Biçimsel iletişim

• Biçimsel iletişim, örgütün biçimsel yapısı doğrultusunda amaçların gerçekleştirilmesi için yapılan iletişimdir. Örgüt şemaları, bize örgüt yapısı dışında, kimin kiminle iletişim

kuracağını da gösterir. Örgütsel roller çalışanların kuracağı iletişim biçimini görebiliriz.

İletişimin kanalı esas olarak hiyerarşi çizgisini izler, hiyerarşik yapılanmada stratejik rol alanlar aynı zamanda iletişim kanalı rolü görürler.

• Örgüt içinde biçimsel iletişim iletişimin yönüne göre üç şekilde gerçekleşir. Birincisi,

yukarıdan aşağı doğru, bu, örgüt içindeki hiyerarşide üstlerden astlara doğru gerçekleşen iletişimdir. Genel olarak emir olarak adlandırılır.

• İkinci iletişim türü aşağıdan yukarıya doğru yapılan iletişimdir, bu iletişim astlardan üstlere doğrudur. Görevle ilgili her türlü geribildirim bu iletişim içinde değerlendirilir.

• Üçüncü olarak da eş düzeydekiler arasında gerçekleşen iletişimden söz ederiz, bu iletişim yatay iletişim olarak da adlandırılır. Hiyerarşide eş düzeydekiler arasında oluşur. En önemli işlevi örgütteki eşgüdümü sağlamasıdır.

Doğal iletişim

• Örgüt içinde bunun dışında bir de doğal iletişim ağları bulunmaktadır.

Doğal iletişim, insanların sosyal yönleriyle oluşan, örgüt yapısının biçimlendirmediği iletişim davranışlarını içerir. Örgütlerde biçimsel iletişimin bıraktığı boşluklar doğal iletişim ağları ile doldurulur.

Dedikodu, sohbet doğal iletişimin örneğidir.

Örgütsel iletişim araçları

• a) Sözlü iletişim araçları

• 1. Yüzyüze görüşme

• 2. Telefon görüşmesi

• 3. Toplantı, konferans, seminer, sunum

• b) Yazılı iletişim araçları

• 1. Genelgeler, duyurular, belgeler,

• 2. e-postalar/mektuplar

• 3. Raporlar, değerlendirmeler, notlar

• 4. Yıllık, dergi, kitap, kitapçık, broşür, bülten

Kitle iletişim

• Gazete, dergiler, televizyon, internet siteleri, sosyal medya araçları kitle iletişim araçları olarak kabul edilmektedir.

• Kitle denildiği zaman geniş bir insan topluluğu anlaşılmaktadır. Bu

topluluğa bir araç vasıtasıyla iletiler aktarılmaktadır.

İçsel iletişim

• İnsanın kendi içinde ve kendisiyle kurduğu iletişimdir. Dış uyarıların bir sonucu olarak ortaya çıkmaktadır ancak başkalarının onu görmesi veya duyması söz konusu değildir.

• İçsel iletişim düşünceleri belirginleştirmek, yaşanmış veya yaşanan veya ileride yaşanabilecek bir durumun değerlendirmesini yapmak, kendimizle hesaplaşmak veya sıkıntılarımızı aşmak için kullanılan bir yöntemdir.

• Birey çok heyecanlandığında, çok üzüldüğünde veya utandığında kendini yatıştırmak için içsel iletişimi kullanabilir.

• İçsel iletişim, düşünme, odaklanma ve çözümlemeyi içerir.