SPORDA TEġKĠLATLANMA
(3)
SPORDA TEġKĠLATLANMA;
SPORA ĠLĠġKĠN AMAÇLAR
SPORDA TEġKĠLATLANMANIN
TARĠHĠ GELĠġĠMĠ
1894 Modern Olimpiyatların Düzenlenmesi Fikri
(Pierre De Coubertin IOC)
1896 Modern Olimpiyatların Düzenlenmesi 1904 Uluslar arası Futbol Federasyonunun
Kurulması (FĠFA Cenevre)
1932 Uluslar arası Basketbol Federasyonunun
Kurulması (FĠBA Münih)
1947 Uluslar arası Voleybol Federasyonunun
TÜRK SPOR TEġKĠLATI
1. CUMHURĠYET ÖNCESĠ TÜRK
SPOR TEġKĠLATI
2. CUMHURĠYET DÖNEMĠNDEN
1.CUMHURĠYET ÖNCESĠ TÜRK SPOR TEġKĠLATI (1)
Orta Asya da yaĢayan Türkler;
Vücut kültürüne ve spora büyük önem
vermiĢlerdir.
GüreĢ, Binicilik, Cirit, Okçuluk, Avcılık ve
Top oyununun Türklerin geleneksel sporları olduğu kabul edilmektedir.
Bu dönemde savaĢ eğitimine ve askeri
hiyerarĢiye uyum sağlamaya yönelik bir
1.CUMHURĠYET ÖNCESĠ TÜRK
SPOR TEġKĠLATI (2)
SELÇUKLULARDA;
ALPLĠK VE YĠĞĠTLĠK ; Bu Kurumlar
1.CUMHURĠYET ÖNCESĠ TÜRK
SPOR TEġKĠLATI (3)
OSMANLILARDA;
TEKKE,
AĞALIK(ORGANĠZÖTÖRLÜK) VE
HĠMAYE(VAKIF) ; SavaĢ Eğitimine ve Askeri HiyerarĢiye uyum sağlamaya yönelik bir yapılanma söz konusu idi.
Spor Tarihçilerine Göre;
Ġstanbul’daki PEHLĠVAN Tekkelerinin en
büyüğünün ZEYREK YOKUġUNDA olduğunu ve burada 300 Pehlivanın burada ANTRENMAN
yaptığını belirtmiĢlerdir.
Ayrıca KONYA‟DA “GüreĢçiler Mahallesi”
bulunmaktaydı.
Büyük yerleĢim merkezlerinde ise çok sporlu,
SPOR TEKKELERĠNDE ĠKĠ YAPI BULUNMAKTAYDI; (1)
1.SPOR TEKKELERĠNĠN DĠNSEL YAPISI;
GüreĢten önce dua okunur
Her tekkenin bahçesinde eski
pehlivanlarının türbeleri bulunur.
Çırak-Ustalığa geçiĢte “kısbet giyme”
SPOR TEKKELERĠNDE ĠKĠ YAPI BULUNMAKTAYDI; (2)
2.DÜNYEVĠ YAPISINDA;
ġeyh – Mürid iliĢkisinde öğretmen sporcu
iliĢkisi söz konusu idi.
Mürid sporcu, ġeyh’in öğretmenin
buyruğunu yerine getirirdi.
Bu durumun Dünya dada bir çok
uygulaması bulunmaktaydı, Örneğin;
ġövalyelerin senyörlerin himayesinde
TANZĠMAT (YENĠLEġME HAREKETĠ) ĠLE BĠRLĠKTE;
KULÜP MODELĠ BENĠMSENMĠġ
OKUL PROGRAMLARINDA BEDEN EĞĠTĠMĠ VE SPOR DERSLERĠNĠN
KONMASI SAĞLANMIġ (ÖZELLĠKLE ASKERĠ OKULLARDA)
DAHA SONRA; ATLETĠZM, BĠSĠKLET,
YÜZME, KÜREK, GÜREġ, BASKETBOL (Robert Kolej) VE FUTBOL BRANġLARI
TÜRKİYE VE DÜNYADA SPORUN KULÜP DÜZEYİNDE ÖRGÜTLENMESİ DÜNYADA 1850‟LER Ġngiltere, Blackhealt Proprietary School (1858) Ġtalya‟da Genova (1892) Rusya‟da Orekhovo-Zuyevo (1887) TÜRKĠYEDE 1890‟LAR Galatasaray Okulu (1905) BeĢiktaĢ Semt (1903) Ġmalat-ı Harbiye (MKE
FUTBOLUN FEDERE ÖRGÜTLENME BĠÇĠMĠ
1.1903- OSMANLI
BEġĠKTAġ
TERBĠYE-Ġ BEDENĠYE KULÜBÜ
2.1905- OSMANLI SULTAN-Ġ
GALATASARAY
TERBĠYE-Ġ
BEDENĠYE KULÜBÜ
TÜRKĠYE‟DE ĠLK ORGANĠZE
EDĠLEN FUTBOL LĠGLERĠ;(1)
ĠSTANBUL FUTBOL BĠRLĠĞĠ
(1903-1910)
4 Yabancı Takımla OynanmıĢtır; MODA (1891)
ELPĠS (1900)
ĠMOGENE (1900) KADIKÖY (1899)
Futbol maçlarının düzenli ve programlı bir Ģekilde
TÜRKĠYE‟DE ĠLK ORGANĠZE
EDĠLEN FUTBOL LĠGLERĠ;(2)
BĠRLĠĞĠN GÖREV VE SORUMLULUKLARI; 1.Futbol mevsimini dolu ve çekici bir
takvime bağlamak
2.Maçların hakemlerini görevlendirmek 3.Lig programının aksaksız olarak
uygulanmasını sağlamak
4.Kurallar ya da uygulamalara iliĢkin teknik
ĠSTANBUL FUTBOL KULÜPLERĠ LĠGĠ (1910-1914)
Tek Sporlu (Futbol), federatif (Kulüplere dayalı),
dikey örgütlenmiĢ bir Lig sistemidir.
AMACI;
1.FUTBOLU YAYMAK
2.FUTBOLCU SAYISINI ARTTIRMAK
3.LĠGE KATILAN TAKIM SAYISINI
ARTTARMAK.
1905’te GALATASARAY, 1908’de
FENERBAHÇE ‘NĠN KATILMASIYLA DAHA
SONRA GENĠġLETĠLEREK OKUL TAKIMLARI AĞIRLIKLI CUMA VE PAZAR LĠGĠ
CUMA LİGİ
(1913)
LĠG, BU DÖNEMDE YARIġMALARA
(LĠGE) ALINMAYAN MAHALLĠ
TAKIMLARLA OKUL TAKIMLARI
PAZAR LĠGĠ (1)
ARALARINDA ERMENĠ VE RUMKÖKENLĠ KULÜPLER BULUNMAKTAYDI;
ELPĠS PERA
ERMENĠ BĠRLĠK MACCABĠ
PAZAR LĠGĠ (2)
AMACI; 1920 „lerin siyasi yapısını yansıtan bir
iĢbirliği içinde hareket etmek
olmuĢtur.
Oysa, OKUL ve SEMT TAKIMLARI da düzenli olarak FUTBOL oynamak
CUMA BĠRLĠĞĠ
(1915)
1915 YILINDA PAZAR VE CUMA LĠGLERĠ ADIYLA
ANILAN KÜMENĠN BĠRLEġMESĠYLE KURULMUġTUR.
ANCAK 1918 YILINDA ÖRGÜTLENMESĠNE ĠZĠN
VERĠLMEYEN KULÜPLER, 1919 YILINDA BEġĠKTAġ‟IN
ÖNDERLĠĞĠNDE TÜRK ĠDMAN BĠRLĠĞĠNĠ KURDULAR.
BU ÖRGÜTSEL KARGAġA DEVAM ETTĠ . SONUÇTA,
ÖNCE 1920-1921 SEZONUNDA “ĠDMAN ĠTTĠFAKI HEYET-Ġ MUVAKKETESĠ” SONRA 1922 DE ĠSE
TÜRKĠYE ĠDMAN CEMĠYETLERĠ
ĠTTĠFAKI (1922)
Türkiye’nin ilk çok sporlu, çok kulüplü
örgütsel yapısıdır.
TĠCĠ, Cumhuriyet Türkiye’sinin ilk ulusal
SPOR YÖNETĠMĠ olarak kurulmuĢtur.
Yusuf Ziya ÖniĢ, Ali Sami Yen, Burhan
Felek ve Nasuhi Baydar’ın öncülüğünde
kurulan TĠCĠ, ile birlikte ilk spor
federasyonları da kurulmaya baĢladı. Ġlk federasyonlar; ATLETĠZM, FUTBOL VE
TÜRK SPOR KURUMU (1936)(1)
1938 TARĠHĠNDE Ankara’da toplanan
sekizinci genel kongrede TĠCĠ’nin adını
“TÜRK SPOR KURUMU” olarak
değiĢmesiyle oluĢan son gün kararıyla
Cumhuriyet Halk Partisine bağlanan
TÜRK SPOR KURUMU (1936)(2)
AMACI;
Temiz ahlaklı yüksek karakterli sağlam bünyeli
daima canlı ve Ģevkli nefsine ve ulusuna
inanan, Türkiye Cumhuriyetini inkilaplarını ve yurdu korumayı en üst amaç edinmiĢ ve bu
uğurda bütün varlıklarını vermeye hazır olan bir spor gençliği yetiĢtirmek
Sporun yayılmasına ve yükselmesine çalıĢmak Türk sporculuğunu yurtta ve yurt dıĢında temsil
BEDEN TERBĠYESĠ GENEL
MÜDÜRLÜĞÜ (1938)
18.7.1938 TARĠH VE 3530 SAYILI YASAYLA
BaĢbakanlık makamına bağlı olarak kurulmuĢtur. Türk Spor Kurumunun mallarıyla hukuk ve haklarını
devralmıĢtır.
3.6.1942 sayılı yasa ile Milli Eğitim Bakanlığına
bağlanmıĢtır.
13.2.1970 tarih ve 1/21-1156 sayılı kararname ile yeni
kurulan Gençlik ve Spor Bakanlığı‟na devredilmiĢtir.
1980 yıllarda tekrar Milli Eğitim Bakanlığına bağlanarak
Milli Eğitim Gençlik ve Spor Bakanlığı adını almıĢtır.
21.5.1986 yılında ise spordan sorumlu bir devlet