Türkiye'de yoksulluk sınırının altında bir gelirle geçinmek durumunda olan 20 milyona yakın yurttaşın temel gıdası olan ekmek, artık sadece tefeciyi doyuruyor.
Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. İbrahim Ortaş , fırıncıların yüksek düzeyli ekmek zammının "normal bir düzenleme değil, küresel düzeyde zorlama" olduğunu belirterek, "çiftçilerin artan girdi maliyetleri karışısında ürünü erken dönemde satması veya tüccara borçlanması üreticinin değil, tefecinin daha çok para kazanmasını sağlamaktadır" diye konuştu. Yoksulluk sınırının altında bir gelirle geçinen 20 milyona yakın yurttaşın temel gıda kaynağının başta ekmek olmak üzere tahıl kaynaklı olduğunu belirten Prof. Ortaş'ın buğday fiyatlarındaki artışa ilişkin görüşleri şöyle:
- Artan petrol fiyatları ve biyoyakıt üretimine ayrılan yeni alanların artması sonucunda buğday üretimi azaldı ve fiyatlar birden yükseldi. Batı borsalarındaki spekülatörlerin fonlarını tarım ürünlerine yatırması da etkili oldu. Biyokayıt, gelecekte de gıda fiyatlarını arttıracak. Bundan en fazla azgelişmiş ülkeler zarar görecek.
- Dünya buğday stokları son 30 yılın en düşük seviyesine geldi. Stokların azalması, artan petrol fiyatları ve su kıtlığı bir anda buğdaya talebi ve fiyat artışını getirdi. Dünyanın en ucuz gıdası olarak bilinen ekmek bu özelliğini
kaybedecek.
- Buğday fiyatlarının Kanada'da 810 dolara/bushel (294 dolar/ton) kadar yükselmesi bir anda dünyada yeni bir krizin habercisi olarak algılandı. Chicago Borsası'nda buğday fiyatı bin 100 dolar/bushel ile son 6 yılın en yükseğine tırmandı.
- Türkiye'de buğday ekilen alanlarda yaklaşık 50 bin hektarlık bir daralma olduğu belirtiliyor. Türkiye'nin bu yıl gereksinimi olan 18 milyon tonluk ihtiyacına karşın 16 milyon ton buğday üretebileceği, 2 milyon ton düzeyindeki buğday açığının ise ithalat yolu ile kapatılması bekleniyor.
- Türkiye gibi tarım politikaları IMF, Dünya Bankası ve AB tarafından belirlenen ülkelerde, artan kuraklık ve biyoyakıt üretimi nedeniyle önümüzdeki dönemde buğdaygillerin üretimi azalacak.
MURAT KIŞLALI Cumhuriyet 07.04.2008