N E R E D E
N E
V A R
G
ü
l
g
û
n
A
k
b
a
b
a
22 A¤ustos 2001
2001 Y›l› Bilim, Hizmet
ve Teflvik Ödülleri
Aç›kland›
TÜB‹TAK 2001 y›l› Bilim Ödülleri, temel bi-limler dal›nda, Wisconsin Üniversitesi’nden Prof. Dr. Akif Baha Balantekin, Sabanc› Üniversitesi, Mühendislik ve Do¤a Bilimleri Fakültesi’nden Prof. Dr. Ataç ‹mamo¤lu; mühendislik bilimlerin-de, Princeton Üniversitesi, Malzeme Bilimleri Bö-lümü’nden Prof. Dr. ‹lhan Aksay; sa¤l›k bilimle-rinde, Hacettepe Üniversitesi Eczac›l›k Fakülte-si’nden Prof. Dr. ‹hsan Çal›fl ve Hacettepe Üniver-sitesi T›p Fakültesi’nden Prof. Dr. Feridun Cahit Tanyel’e verildi.
Temel bilimlerde, Doç. Dr. Mahinur Akkaya, Doç. Dr. Nejat Bulut, Yrd. Doç. Dr. Ömer Da¤, Doç. Dr. Mustafa Korkmaz, Doç. Dr. Mustafa Soylak; mühendislik bilimlerinde, Doç. Dr. Erdin Bozkurt, Doç. Dr. Ayd›n Do¤an, Doç. Dr. Pemra Doruker, Prof. Dr. Nalan Kabay, Doç. Dr. Ifl›k Kabdafll›; sa¤l›k bilimlerinde, Doç. Dr. A. Tuncay Demiryürek, Prof. Dr. Filiz Onat, Doç. Dr. Ayfle-gül H. Üner de 2001 y›l› Teflvik Ödüllerini alma-ya de¤er görüldü. TÜB‹TAK, bu y›l Hizmet Ödülü vermedi.
Ödül kazananlar› 24 Temmuz günü bir bas›n toplant›s›yla aç›klayan TÜB‹TAK Baflkan› Prof. Dr. Nam›k Kemal Pak, Türkiye’nin son on y›l için-de bilim üretimi alan›nda büyük bir hamle yapa-rak uluslararas› nitelikte bilimsel makale s›rala-mas›nda yirmi basamak birden atlayarak 25. s›-raya yükseldi¤ini vurgulad›. Ödüllerin güdülendi-rici etkisine de de¤inen Prof. Pak, TÜB‹TAK’›n kuruldu¤u 1967 y›l›ndan bu yana yüksekö¤renim altyap›s›ndaki büyük geliflme kapsam›nda eski-den yaln›zca birkaç büyük kentte toplanm›fl olan üniversitelerin say›s›n›n yurt sath›nda yay›lm›fl 74 üniversiteye ç›kt›¤›na, akademik personel say›s›-n›n da birkaç binden 60 000’e yükseldi¤ini
söy-ledi. Bununla birlikte beyin göçünün, tüm dünya-da oldu¤u gibi Türkiye için de bir sorun oldu¤u-na iflaret eden Prof. Pak, yurtd›fl›ndaki seçkin bi-lim adamlar›ndan en iyi biçimde yararlanman›n yollar›n›n arand›¤›n› belirtti.
TÜB‹TAK Baflkan›, Türkiye’nin s›n›rl› olanak-lar›n›n, bilim politikalar› ve hedefleri için baz› ön-celiklerin belirlenmesini zorunlu k›ld›¤›na iflaret ederek, bilgi teknolojilerinin, e-Türkiye’nin önce-likli hedefler olarak belirlendi¤ini, bununla birlik-te yüksek enerji fizi¤i, biyobirlik-teknolojiler, malzeme bilimi alan›nda da önemli hamleler gerçeklefltiril-di¤ini kaydetti. Pak ayr›ca Avrupa Uzay Ajans› ESA ile de ortakl›k giriflimlerinin yürütüldü¤ünü bildirdi.
Prof. Pak, Bilim-Teflvik Ödüllerine de¤er gö-rülen bilim adamlar›n›n, uluslararas› düzeyde üs-tün nitelikli çal›flmalar›na da de¤indi. Baflkan’›n aç›klamalar›na göre, Prof. Dr. Akif Baha Balan-tekin, nükleer ve parçac›k astrofizi¤ine yeni ufuk-lar açan; Prof. Dr. Ataç ‹mamo¤lu, kuantum op-ti¤inden, yar›-iletken fizi¤ine kadar uzanan alan-larda önemli etkiler yaratan; Prof. Dr. ‹lhan Ak-say, kolloit kimyas›, seramik mühendisli¤i ve özellikle son y›llarda nanobilim ve teknolojisine önemli katk›lar sa¤layan; Prof. Dr. ‹hsan Çal›fl, Türkiye bitki örtüsünde yer alan t›bbi bitkilerden çok say›da bilefli¤i izole ederek bilime kazand›-ran; Prof. Dr. Feridun Cahit Tanyel, do¤umsal f›-t›k, hidrosel, fetal fizyoloji ve korozif madde et-kileri konular›ndaki çal›flmalar›yla Bilim Ödülü’ne de¤er bulundular.
Dünya Johannesburg
2002’ye Haz›rlan›yor
Güney Afrika’n›n baflkenti Johannesburg, 2 – 11 Eylül 2002 tarihlerinde büyük bir dünya zir-vesine ev sahipli¤i yapacak. Bu zirve, 1992’de Birleflmifl Milletler (BM) taraf›ndan
gerçeklefltiri-len ve dünyada gerçeklefltirilmifl en büyük konfe-rans olarak an›lan, bu nedenle "Dünya Zirvesi" olarak adland›r›lan "Rio Konferans›"n›n bir deva-m› niteli¤inde. Resmi ismi "BM Çevre ve Kalk›n-ma Konferans›" (UNCED) olan Rio Konferan-s›’ndan sonra yap›lan yeni konferans ise "Dünya Sürdürülebilir Kalk›nma Zirvesi" ya da "Rio+10" olarak adland›r›l›yor.
Temel amac›, 1992’de yap›lan tarihi zirvenin ard›ndan geçen on y›ll›k süre içerisinde dünyada çevre konular›ndaki geliflmelerin, kalk›nma ve çevrenin uzlaflt›r›labilmesi amac›yla oluflturulmufl mekanizmalar›n, kurumlar›n ve anlaflmalar›n ifl-lerli¤inin tart›fl›lmas› olan bu büyük zirveye dün-ya liderlerinin, hükümet temsilcilerinin, uluslara-ras› kurulufllar›n ve sivil toplum temsilcilerinin en az on y›l öncesi kadar ilgi göstermesi bekleniyor.
‹TÜ Vakf› Bilim ve
Teknoloji Ödülü
‹TÜ Vakf›nca, Vak›f Resmi Senedi'nin toplu ya da kiflisel araflt›rmalar yap›lmas›n› ve yapt›r›lma-s›n› özendiren maddesi uyar›nca her y›l bilim ve teknoloji alanlar›nda ödüller verilmekte.
Vak›f, 2001 y›l› Bilim Ödülü’nü "Mühendislik Bilimleri Dal›nda Kuramsal veya Uygulamal› Araflt›rmalar" aras›ndan seçilecek yap›ta vere-cek.
2001 y›l› Teknoloji Ödülü’yse "Teknolojik Alanlarda Kuramsal ve Uygulamal› Araflt›rmalar" aras›ndan seçilecek çal›flmaya verilecek.
Ödüller için kiflisel baflvurular›n yan›s›ra ilgili kurulufllar da öneride bulunabilecekler. Ayr›ca bi-reysel ya da ortak çal›flmalar da ödüle aday gös-terilebilecek. Baflvuranlar hakk›nda bir yafl s›n›r› ve Türk uyruklu olma koflulu yok.
Ödüller için yay›nlanmam›fl bir çal›flma ile baflvurulaca¤› gibi, daha önce yay›nlanm›fl yap›t-larla da baflvurulabilecek. Ancak yay›n tarihinin 30 Eylül 1996'dan önce olmamas› gerekli.
Baflvurular, 28 Eylül’e kadar ITÜ Vakf› Genel Sekreterli¤i'ne ulaflacak biçimde yap›lacak.
‹lgilenenler için: ‹TÜ Vakf› Maçka Kampüsü 80394 Teflvikiye - Istan-bul
Tel: (212) 252 82 47 - 249 52 23 Faks: (212) 244 22 02 e-posta: ituvakif@ituvakif.org.tr
Üniversite Temel Bilimler
Burs Program›-B
TÜB‹TAK, üniversitelerimizin temel fen bilim-leri bölümbilim-lerinden birinde (matematik, fizik, kim-ya, biyoloji ya da moleküler biyoloji ve genetik) lisans ö¤renimi görmekte olan ya da biri temel fen bilimi olmak üzere çift anadal program›na ka-y›tl› olan üstün baflar›l› TC uyruklu ö¤rencilere, s›navla, karfl›l›ks›z burs verecek. Burslar y›lda 12 ay olmak üzere üniversite lisans ö¤renimi süre-since devam edecek. Ayr›ca y›lda bir kez bir ay-l›k burs tutar›nda kitap deste¤i sa¤lanacak. Ayay-l›k burs miktar› 75.000.000.-TL . Üniversite Temel
Bilimler Burs Program›-B için son baflvuru tari-hiyse 7 Eylül.
Bursla ilgili s›navlar Ankara’da ve gerekirse, baflvuru yo¤unlu¤u ve da¤›l›m› dikkate al›narak, Ankara d›fl›ndaki bir ya da birden çok ilde yap›-labilecek. S›navlar›n kesin tarihi ve yeri, baflvuru koflullar›n› sa¤layan adaylar›n Baflvuru For-mu’nda yazm›fl olduklar› adreslerine bildirilecek, ayr›ca TÜB‹TAK web sayfas›nda duyurulacak.
S›navlar, matematik, fizik, kimya, biyoloji dallar›nda yaz›l› s›nav biçiminde yap›lacak. Her aday, sadece ö¤renim görmekte oldu¤u dalda s›-nava girecek. Sorular, ilgili temel bilim dal›nda üniversitelerin birinci s›n›f›nda okutulan temel konulardan oluflturulacak.
‹lgilenenler için: TÜB‹TAK-BAYG
Atatürk Bulvar› No: 221, 06100 Kavakl›dere-Ankara Tel: (312) 468 5300 / 2208
e-posta: koyuncu@tubitak.gov.tr
Araflt›rma Projelerine
Destek
TÜB‹TAK, üniversite ö¤rencilerini araflt›r›c›l›-¤a yöneltmek, yarat›c› yönlerinin ortaya ç›kabil-mesini sa¤lamak, bilimsel araflt›rma yöntemleri-ne yatk›nl›klar›n› gelifltirmek ve gelece¤in bilim adamlar› olarak yetiflmelerini kolaylaflt›rmak amac›yla temel fen, uygulamal› fen veya sa¤l›k bilimleri dallar›nda gerçeklefltirilecek araflt›rma projelerine mali deste¤ini sürdürüyor.
Bu programa, üniversitelerin ve yüksek okul-lar›n temel fen, uygulamal› fen veya sa¤l›k bilim-leri bölümbilim-lerinde 2001 - 2002 ö¤retim y›l›nda li-sans ö¤renimi görmekte olan ö¤renciler kat›labi-lecek.
De¤erlendirme sonuçlar›n›n aç›kland›¤› tarih bafllang›ç al›narak, projeler en çok bir y›ll›k süre boyunca desteklenecek. 2001 y›l› için öngörülen destek miktar› proje bafl›na en çok 300 000 000-TL. Bu programa son baflvuru tarihi 26 Ekim.
‹lgilenenler için: TÜB‹TAK-BAYG
Atatürk Bulvar› No: 221, 06100 Kavakl›dere-Ankara Tel: ( 312) 468 53 00 / 2203
e-posta: ntunca@tubitak.gov.tr
Araflt›rma Ödülü
TÜB‹TAK-Hüsamettin Tu¤aç Vakf› Dr. Ahmet Tu¤aç'›n vasiyetnamesi do¤rultusunda, babas› Bi-rinci Dünya Savafl› Gazisi Kurmay Albay Hüsa-mettin Tu¤aç ad›na kurulmufl. K›s›tl› geliri ile ba-flar›l› ve mali yard›ma gereksinimi olan üniversi-te ö¤rencilerine burs ve ayr›ca her y›l Araflt›rma Ödülü vermekte.
Ödül için araflt›rmac›lar kiflisel baflvuruda bu-lunabiliyorlar. Ayr›ca araflt›rma kurulufllar› ya da buluflu uygulayan kuruluflun yetkili organlar› da aday önerebiliyor. Ortak çal›flmalar için araflt›r-ma gruplar›n›n baflvuru yaparaflt›r-mas› da olas›.
Bu ödülü birinci, ikinci ve üçüncü seçilerek almaya hak kazanan araflt›rmac›lara s›ras›yla 450 000 000 TL, 350 000 000 TL ve 250 000 000 TL tutar›nda para ödülü verilecek. Araflt›rma
ödülü için son baflvuru tarihiyse 21 Eylül.
‹lgilenenler için: TÜB‹TAK- Hüsamettin Tu¤aç Vakf› Atatürk Bulvar› No: 221, 06100 Kavakl›dere-Ankara Tel: (312) 468 5300 / 2204
Faks: (312) 427 2382 e-posta: gonul@tubitak.gov.tr
TÜB‹TAK-B‹LTEN’den
Sesli Kontrol
Bilgisayarlarla iletiflim konusunda, bilgisayar› konuflarak kullanabilmeyi sa¤layacak projelerden biri de TÜB‹TAK bünyesindeki Bilgi Teknolojileri ve Elektronik Araflt›rma Enstitüsü’nde gerçeklefl-tirildi. Enstitüdeki araflt›rma gruplar›ndan ‹flaret
N E R E D E
N E
V A R
23
A¤ustos 2001 B‹L‹MveTEKN‹K
‹flleme ve Uzaktan Alg›lama Grubu’nun gelifltirdi-¤i yaz›l›m bilgisayarlara kuruldu¤unda, bilgisayar mikrofondan verdi¤iniz sesli emirleri yerine geti-rebiliyor. Örne¤in, bilgisayarda çal›fl›lan pencere-yi büyütmek, küçültmek, ikon durumuna getir-mek, ya da kapatmak için mikrofona komutu söy-lemek yeterli olmakta. Komutla menü açmak, is-tenilen seçene¤i seçmek, çal›fl›lmak isis-tenilen her-hengi bir program›, ya da doküman› açma-kapa-ma olas›. Yine, ‹nternet komutunu vererek, ‹nter-net taray›c›s›n›n çal›flmas›n› sa¤lanabiliyor. Yaz›-l›mda, klavye-tufl kombinasyonlar› da sesli ko-mutlarla uygulanabiliyor. Böylece kar›fl›k menü-lerde dolaflmaya gerek kalmaks›z›n tek komutla ifllem gerçeklefltirilebiliyor.
Bu program› kullanabilmek için bir ses kart› ve buna ba¤l› bir mikrofona gereksinim var. Ay-r›ca iyi bir ses elde etmek için baz› ayarlar› yap-mak da önemli.
‹lgilenenler bu yaz›l›m hakk›nda daha detayl› bilgilere, http://bilten.metu.edu.tr/projectgro-ups7iiua/seslikontrol.html adresinden ulaflabilir. Ayr›ca bu adresi inceledikten sonra, tüm soru, sorun, hata raporlar›n›z› bildirilebilecek. Bunun için, "e-posta: speech@bilten.metu.edu.tr" ya da Onur Çilingir, (312) 210 1310/171 ve Taner Kolçak, (312) 210 1310/176 telefonlar›yla ba¤-lant› kurulabilir.
Antalya Belek’te 29 Haziran-6 Temmuz ta-rihleri aras›nda düzenlenen 32. Uluslararas› Fi-zik Olimpiyat›’nda, Türk ekibi 2 gümüfl, üç bronz madalya kazand›lar. TÜB‹TAK’›n ev sahip-li¤inde ve ODTÜ Fizik Bölümü iflbirli¤iyle düzen-lenen olimpiyatta, ülkemizi temsil eden genç bi-limcilerimiz, ‹zmir Fen Lisesi’nden Erdal Y›lmaz ve Özel Samanyolu Fen Lisesi’nden Fethi Mubin Ramazano¤lu gümüfl madalya, ‹zmir Fen Lise-si’nden Ersen Ekrem ve Kaya Demir ile Özel Sa-manyolu Fen Lisesi’nden Ender Öztürk bronz madalya ald›lar.
65 ülkeden, 308 ö¤rencinin kat›ld›¤› bu olimpiyatta 22 ö¤renci alt›n, 40 ö¤renci gümüfl
ve 51 ö¤renci bronz madalya ald›. 47 ö¤renciy-se mansiyon kazand›lar. Olimpiyatta en yükö¤renciy-sek puan› ise Rus ekibinden Daniyar Nurgaliev ald› ve olimpiyat birincisi oldu.
Olimpiyatta Türk ekibinin liderli¤ini ODTÜ Fi-zik Bölümü ö¤retim üyesi ve TÜB‹TAK Baflkan Dan›flman› Prof. Dr. Serhat Çak›r ile yine ODTÜ Fizik Bölümü ö¤retim üyesi ve TÜB‹TAK Bilimsel Dergiler Müdürü Dr. Sadi Turgut yapt›.
6 Temmuz’da, Antalya/Belek Bel Conti Ote-li’nde, 32. Uluslararas› Fizik Olimpiyat› Kapan›fl ve Ödül Töreni’nde, TÜB‹TAK Baflkan› Prof.Dr. Nam›k Kemal Pak taraf›ndan ö¤rencilere madal-yalar› verildi.
