Strateji Geliþtirme Þube Müdürlüðü Zafer Mah. Ankara Yolu Caddesi No: 1 A Blok 1. Kat 16270 Osmangazi / BURSA strateji@bursa.bel.tr 444 16 00

(1)

(2)

Strateji Geliþtirme Þube Müdürlüðü Zafer Mah. Ankara Yolu Caddesi

No: 1 A Blok 1. Kat 16270 Osmangazi / BURSA strateji@bursa.bel.tr

444 16 00

(3)

(4)

2019

FAALÝYET RAPORU BURSA BÜYÜKÞEHÝR BELEDÝYESÝ

(5)

(6)

Bursayý ve Bursalýlarý seven ilk Türk, ben deðilim. Tarihte ve dünyada en büyük imparatorluk kurmuþ olan Türkler de evvelâ ilgilerini Bursaya, bu deðerli þehre yöneltmiþlerdir. Onun deðerini anlamýþ ve ifade etmiþsem çok mutluyum. Bursa, devrim yaþamýmýzda

nice güç anlar geçirmiþtir. Fakat Bursalýlar deðer, yetenek ve güçleriyle bu zor zamanlarý kolaylýkla atlatmýþtýr.

Mustafa Kemal Atatürk

(7)

(8)

Murat KURUM

Çevre ve Þehircilik Bakaný

(9)

BELEDÝYE BAÞKANININ SUNUÞU 11

I. GENEL BÝLGÝLER 20

A-Misyon ve Vizyon 22

B-Yetki, Görev ve Sorumluluklar 24

Bursanýn Tarihi 27

Bursa Büyükþehir Belediyesinin Tarihçesi 28

Bursanýn Nüfusu 29

C-Bursa Büyükþehir Belediyesine

Ýliþkin Bilgiler 32

1-Fiziksel Yapý 32

2-Örgüt Yapýsý 36

3-Bilgi ve Teknolojik Kaynaklar 38

4-Ýnsan Kaynaklarý 43

5-Sunulan Hizmetler 45

6-Yönetim ve Ýç Kontrol Sistemi 46

ÝÇÝNDEKÝLER

(10)

II. AMAÇ ve HEDEFLER 48

A-Ýdarenin Amaç ve Hedefleri 50

B-Temel Politikalar ve Öncelikler 53

III. FAALÝYETLERE ÝLÝÞKÝN BÝLGÝ ve DEÐERLENDÝRMELER 58

A-Mali Bilgiler 60

1-Bütçe Uygulama Sonuçlarý 60

2-Temel Mali Tablolara Ýliþkin Açýklamalar 62

3-Mali Denetim Sonuçlarý 63

B-Performans Bilgileri 64

1-Faaliyet ve Proje Bilgileri 66

2-Performans Sonuçlarý Tablosu 252

3-Performans Sonuçlarýnýn Genel Deðerlendirilmesi 318 4-Performans Bilgi Sisteminin Deðerlendirilmesi 319 IV. KURUMSAL KABÝLÝYET ve KAPASÝTENÝN DEÐERLENDÝRÝLMESÝ 320

A-Üstünlükler 322

B-Zayýflýklar 323

C-Deðerlendirme 325

V. ÖNERÝ ve TEDBÝRLER 326

EKLER 328

Mali Hizmetler Birim Yöneticisinin Beyaný 328

Ýç Kontrol Güvence Beyaný 329

Ýþtirakler 330

BURULAÞ 330

BESAÞ 344

BURFAÞ 352

KÜLTÜR A.Þ. 362

BÝNTED 370

BURKENT 376

TARIM A.Þ. 384

JEOTERMAL A.Þ. 390

BURSA BÜYÜKÞEHÝR BELEDÝYESPOR KULÜBÜ 398

(11)

(12)

üyükþehir Belediye Meclisi'nin Deðerli Üyeleri;

Bugün, 3 milyonluk nüfusuyla sanayiden tarýma, spordan turizme kadar birçok alanda Türkiye'nin lokomotif þehirlerinden biri olan Bursa, tarihi birikimi, kültürel zenginliði, muhteþem doðal deðerleri ile geçmiþinden güç alarak geleceðine yürümektedir.

Bursa Büyükþehir Belediyesi olarak bizim amacýmýz bu nadide þehrin var olan deðerlerini korurken yeni deðerlerle zenginleþtirerek geleceðini inþa etmektir. Bu anlamda ortak akýl doðrultusunda üretilen projelerimiz doðrultusunda Bursa'yý büyütme hedefimize emin adýmlarla ilerliyoruz.

2019 yýlý içinde ulaþým baþta olmak üzere altyapý, çevre, kültür-sanat, spor, turizm ve sosyal hizmetler gibi alanlarda birçok projenin uygulanmasýný saðlarken yeni projelerin de startýný verdik.

Göreve geliþimizin hemen akabinde, odak grup toplantýlarý, gazeteci, sosyolog, STK temsilcileri, uzman vb. kiþiler ile yapýlan deðerlendirmeler sonrasý oluþturduðumuz þehir tasavvurumuz doðrultusunda 2019 yýlý içinde trafik ve ulaþým baþta olmak üzere kentlilik bilinci ve ekonomi, þehir ve iletiþim konularýnda önemli çalýþmalar gerçekleþtirdik.

Özellikle ulaþým baþta olmak üzere, kentsel dönüþüm ve çevre, gençlik ve spor, tarih ve turizm alanlarýnda 2020 yýlý içinde temelini atacaðýmýz yatýrýmlarýn altyapýsýný hazýrlayýp ilgili bakanlýklarýmýzýn desteðini aldýk.

Þehrin her köþesine hizmet götürmeye çalýþýrken, Bursa'yý daha güzel yarýnlara taþýmak için elimizden gelen tüm gayreti göstermeyi sürdüreceðiz.

Denizi, gölleri, ovasý ve Uludað'ýnýn bütün güzellikleriyle bezediði; sanayisi, tarýmý, ticareti, termali, tarihiyle "bereketin baþkenti" olan Bursa'mýz, her birimizin dünyasýdýr.

Bizler bu þehrin geleceðin dünyasýnda da emin bir þehir olmasý noktasýnda gayretimizi sürdüreceðiz. Tecrübelerimiz milletimizin umutlarýnýn hizmetkârý olacak.

Bu vesileyle, Bursa'ya hizmet heyecanýmýza ortak olan, bizleri yalnýz býrakmayan, desteklerinden güç alacaðýmýz siz deðerli meclis üyelerimize ve tüm hemþerilerime teþekkür ediyor, saygýlarýmý sunuyorum.

B

Bursa Büyükþehir Belediye Baþkaný

Alinur AKTAÞ

Baþkan Sunuþu 11

(13)

12 Bursa Büyükþehir Belediyesi

Ulaþ AKHAN Genel Sekreter

Genel Sekreter

(14)

MECLÝS ÜYELERÝ

13 Faaliyet Raporu 2019

KÜLTÜR, SANAT VE TURÝZM

HÝZMETLERÝ SAÐLIK VE SOSYAL

HÝZMETLER KENT VE TOPLUM DÜZENÝ

HÝZMETLERÝ AFET YÖNETÝMÝ KURUMSAL KAYNAK YÖNETÝMÝ

Mustafa DÜNDAR Osmangazi Belediye Baþkaný

Ak Parti

Oktay YILMAZ Yýldýrým Belediye Baþkaný

Ak Parti

Turgay ERDEM Nilüfer Belediye Baþkaný

CHP

Alper TABAN Ýnegöl Belediye Baþkaný

Ak Parti

Mehmet Uður SERTASLAN Gemlik Belediye Baþkaný

CHP

Mehmet KANAR Mustafakemalpaþa

Belediye Baþkaný Ak Parti

Hayri TÜRKYILMAZ Mudanya Belediye Baþkaný

CHP

Mustafa IÞIK Gürsu Belediye Baþkaný

Ak Parti

Ali ÖZKAN Karacabey Belediye Baþkaný

Ak Parti

Bekir AYDIN Orhangazi Belediye Baþkaný

Ak Parti

Önder TANIR Kestel Belediye Baþkaný

Ak Parti

Davut AYDIN Yeniþehir Belediye Baþkaný

MHP

Kaðan Mehmet USTA Ýznik Belediye Baþkaný

Ak Parti

ALi AYKURT Orhaneli Belediye Baþkaný

Ak Parti

Mehmet KESKÝN Keles Belediye Baþkaný

Ak Parti

Ahmet KORKMAZ Büyükorhan Belediye Baþkaný

Ak Parti

Yýlmaz ATAÞ Harmancýk Belediye Baþkaný

Ak Parti

Hasan Hüseyin ERDÖNMEZ Osmangazi

Ak Parti

Murat DEMÝR Osmangazi

Ak Parti

Aslýhan KÖSE Osmangazi

Ak Parti Meclis Üyeleri

(15)

Abdullah ÇALI Osmangazi

Ak Parti

Ayþegül SEYRAN Osmangazi

Ak Parti

Ahmet YILDIZ Yýldýrým Ak Parti

Mutlu KESKÝN Yýldýrým Ak Parti

Merve EKMEKCÝ Yýldýrým AK Parti

Tarýk KÖSE Yýldýrým Ak Parti

Yaþar ELMAS Yýldýrým Ak Parti

Murat EVKE Nilüfer Ak Parti

Mihrimah KOCABIYIK Nilüfer Ak Parti

Turgay YEL Ýnegöl Ak Parti

Selahattin KÜLCÜ Ýnegöl Ak Parti

Halide Serpil ÞAHÝN Ýnegöl Ak Parti

Abdullah AKÞEKER Ýnegöl Ak Parti

Recai BAYKAN Ýnegöl Ak Parti

Ercan BARUTÇUOÐLU Gemlik Ak Parti

Semih TÜRKCAN Mustafakemalpaþa

Ak Parti

Levent GÖRGÜN Mustafakemalpaþa

Ak Parti

Nuray LAÇÝNER Mustafakemalpaþa

Ak Parti

Arif BAYRAK Mudanya

Ak Parti

Kadir KAHRAMAN Mudanya

Ak Parti

14 Meclis Üyeleri Bursa Büyükþehir Belediyesi

(16)

Ýbrahim ARSLAN Gürsu Ak Parti

Samet USLU Gürsu Ak Parti

Elif KOÇ Gürsu Ak Parti

Murat AVÝNÇ Karacabey

Ak Parti

Faruk TÜRE Karacabey

Ak Parti

Ýlhan KILIÇ Orhangazi Ak Parti

Hasan TURAN Orhangazi

Ak Parti

Selami EKEMAN Orhangazi

Ak Parti

Ergül AYDIN Orhangazi

Ak Parti

Ali ZEYBEK Kestel Ak Parti

Polat AHMET Kestel Ak Parti

Hicran BAÞKÖK Kestel Ak Parti

Süleyman ÇELÝK Yeniþehir

Ak Parti

Halil ARSLAN Ýznik Ak Parti

Halil ÇAKIR Ýznik Ak Parti

Nihat ARI Orhaneli

Ak Parti

Cemil DEMÝR Orhaneli Ak Parti

Ahmet Yaþar AKBEY Keles Ak Parti

Ali MERSÝN Keles Ak Parti

Emin KOÇDEMÝR Büyükorhan

Ak Parti

15

Faaliyet Raporu 2019 Meclis Üyeleri

(17)

Selami Selçuk TÜRKMEN Büyükorhan

Ak Parti

Þ.Fethi YILDIZ Harmancýk

Ak Parti

Serkan SAVU Osmangazi

CHP

Ercan KORKMAZ Osmangazi

CHP

Þahin SEVÝNÇ Yýldýrým

CHP

Oktay ALTUN Yýldýrým

CHP

Osman AYRADÝLLÝ Nilüfer

CHP

Zafer YILDIZ Nilüfer

CHP

Remzi ÇINAR Nilüfer

CHP

Yalçýn IÞIKYILDIZ Nilüfer

CHP

Erkan DÖNMEZ Ýnegöl

CHP

Emir BÝRGÜN Gemlik

CHP

Galip GÜR Gemlik

CHP

Arzu KARATAÞ Gemlik

CHP

Gürkan ESEN Mustafakemalpaþa

CHP

Ozan EROÐLU Mudanya

CHP

Cengiz TANER Mudanya

CHP

Murat TANRIVERDÝ Karacabey

CHP

Hüdayi DEMÝR Orhangazi

CHP

Tayfun SIRMAN Yeniþehir

CHP

16 Meclis Üyeleri Bursa Büyükþehir Belediyesi

(18)

Sedat HÝÇDURMAZ Osmangazi

Ýyi Parti

Bülent MUMCU Osmangazi

Ýyi Parti

Ferit GÜRSOY Yýldýrým Ýyi Parti

Mehmet TEMÝRTAÞ Nilüfer Ýyi Parti

Oðuz HANÇER Gemlik Ýyi Parti

Ýsa SÖÐÜT Mustafakemalpaþa

Ýyi Parti

Mehmet Aybars YILANLI Mudanya

Ýyi Parti

Ersal KAYA Gürsu Ýyi Parti

Adnan AKIN Karacabey

Ýyi Parti

Mehmet KALPAN Kestel Ýyi Parti

Ahmet KOÇINALI Yeniþehir

Ýyi Parti

Mustafa Engin KARGILI Yýldýrým

MHP

Faruk ADIYAMAN Ýnegöl

MHP

Osman DURDU Gemlik

MHP

Mahmut GÖK Mustafakemalpaþa

MHP

Ayhan ÖNAL Gürsu

MHP

Nadir ÜNLÜ Karacabey

MHP

Ahmet ERASLAN Kestel

MHP

Mesut BEDEL Yeniþehir

MHP

17 Asiye ÇALIÞKAN

Ýznik CHP

Serhat SAVCI Yeniþehir

MHP

Faaliyet Raporu 2019 Meclis Üyeleri

(19)

ENCÜMEN ÜYELERÝ

10 Bursa Büyükþehir Belediyesi / Faaliyet Raporu 2018

18

BELEDÝYE MECLÝS YEDEK DÝVAN KATÝPLERÝ

Elif KOÇ

Semih TÜRKCAN Tarýk KÖSE Hicran BAÞKÖK

PLAN VE BÜTÇE KOMÝSYONU

Baþkan Kadir KAHRAMAN Baþkan V. Murat AVÝNÇ Raportör Ali MERSÝN Üye Ali ZEYBEK Üye Galip GÜR

Üye Mehmet TEMÝRTAÞ Üye Mustafa Engin KARGILI

MECLÝS KOMÝSYON ÜYELERÝ

BÜYÜKÞEHÝR BELEDÝYE MEC. I. BAÞKAN V.

Ahmet YILDIZ

BÜYÜKÞEHÝR BELEDÝYE MEC. II. BAÞKAN V.

Mihrimah KOCABIYIK

BELEDÝYE MECLÝS ASÝL DÝVAN KATÝPLERÝ Merve EKMEKCÝ / Abdullah ÇALI

Alinur AKTAÞ

Büyükþehir Belediye Baþkaný Ulaþ AKHAN

Genel Sekreter Þ.Fethi YILDIZ Meclis Üyesi Ahmet AKA

Çevre Koruma ve Kontrol Dairesi Baþkaný V.

Murat UÞUN Kýrsal Hizmetler Dairesi Baþkaný V.

Cengiz AKYOL Emlak ve Ýstimlak Dairesi Baþkaný

Osman Hüray YILDIZ Mali Hizmetler Dairesi Baþkaný Halide Serpil ÞAHÝN

Meclis Üyesi Murat DEMÝR

Meclis Üyesi Ercan BARUTÇUOÐLU

Meclis Üyesi Ýbrahim ARSLAN

Meclis Üyesi

Bursa Büyükþehir Belediyesi Meclis Komisyon Üyeleri

(20)

19

ÝMAR VE BAYINDIRLIK KOMÝSYONU

Baþkan Turgay YEL Baþkan V. Merve EKMEKCÝ Üye Aslýhan KÖSE Üye Murat EVKE Üye Osman AYRADÝLLÝ Üye Adnan AKIN Üye Mahmut GÖK

ÇEVRE VE SAÐLIK KOMÝSYONU

Baþkan Mihrimah KOCABIYIK Baþkan V. Elif KOÇ

Üye Abdullah ÇALI

Üye Selami Selçuk TÜRKMEN Üye Erkan DÖNMEZ

Üye Ahmet KOÇINALI Üye Ahmet ERASLAN

EÐÝTÝM KÜLTÜR GENÇLÝK VE SPOR KOM.

Baþkan Mutlu KESKÝN Baþkan V. Tarýk KÖSE Üye Abdullah AKÞEKER Üye Emin KOÇDEMÝR Üye Zafer YILDIZ Üye Ferit GÜRSOY Üye Faruk ADIYAMAN

ULAÞIM KOMÝSYONU

Baþkan Recai BAYKAN Baþkan V. Semih TÜRKCAN Üye Cemil DEMÝR Üye Tarýk KÖSE Üye Remzi ÇINAR Üye Bülent MUMCU Üye Ayhan ÖNAL

HUKUK KOMÝSYONU

Baþkan Arif BAYRAK Baþkan V. Hicran BAÞKÖK Üye Hasan TURAN Üye Halil ÇAKIR Üye Ercan KORKMAZ

Üye Mehmet Aybars YILANLI Üye Mustafa Engin KARGILI

SOSYAL ÝÞLER VE TURÝZM KOMÝSYONU

Baþkan Halil ÇAKIR Baþkan V. Selami EKEMAN Üye Nihat ARI Üye Ergül AYDIN Üye Þahin SEVÝNÇ Üye Ýsa SÖÐÜT Üye Ahmet ERASLAN

KADIN ERKEK FIRSAT EÞÝTLÝÐÝ KOMÝSYONU

Baþkan Nuray LAÇÝNER Baþkan V. Emin KOÇDEMÝR Üye Ergül AYDIN Üye Ayþegül SEYRAN Üye Asiye ÇALIÞKAN Üye Ferit GÜRSOY Üye Serhat SAVCI

ENGELLÝLER KOMÝSYONU

Baþkan Selami Selçuk TÜRKMEN Baþkan V. Faruk TÜRE

Üye Ahmet Yaþar AKBEY Üye Nuray LAÇÝNER Üye Murat TANRIVERDÝ Üye Mehmet KALPAN Üye Nadir ÜNLÜ

TARIM, HAYVANCILIK VE ORMAN KOMÝSYONU

Baþkan Selahattin KÜLCÜ Baþkan V. Halil ARSLAN Üye Ayþegül SEYRAN Üye Faruk TÜRE Üye Hüdayi DEMÝR Üye Sedat HÝÇDURMAZ Üye Mesut BEDEL

DOÐAL AFET VE KENTSEL DÖNÜÞÜM KOMÝSYONU

Baþkan Levent GÖRGÜN Baþkan V. Samet USLU Üye Polat AHMET Üye Semih TÜRKCAN Üye Ozan EROÐLU Üye Ersal KAYA Üye Osman DURDU

Faaliyet Raporu 2019 Meclis Komisyon Üyeleri

(21)

1. GENEL BÝLGÝLER

A-Misyon ve Vizyon

B-Yetki, Görev ve Sorumluluklar C-Bursa Büyükþehir Belediyesine Ýliþkin Bilgiler

1-Fiziksel Yapý 2-Örgüt Yapýsý

3-Bilgi ve Teknolojik Kaynaklar 4-Ýnsan Kaynaklarý

5-Sunulan Hizmetler

6-Yönetim ve Ýç Kontrol Sistemi

(22)

(23)

(24)

(25)

üyükþehir Belediyelerinin görev, yetki ve sorumluluklarý 5393 Belediye Kanunu'nun 14. maddesi ile 5216 sayýlý Büyükþehir Belediyesi Kanunu'nun 7. 8. 9. 10. ve 11.

maddelerinde düzenlenmiþtir. Buna göre Bursa Büyükþehir Belediye Baþkanlýðýnýn genel görev, yetki ve sorumluluklarý þunlardýr:

1. Bursa Büyükþehir Belediyesi sýnýrlarýnda yer alan ilçe belediyelerinin görüþlerini alarak Bursa Büyükþehir Belediyesinin;

stratejik plânýný, yýllýk hedeflerini, yatýrým programlarýný ve bunlara uygun olarak bütçesini hazýrlamak.

2. Çevre düzeni plânýna uygun olmak kaydýyla, Bursa Büyükþehir Belediyesi sýnýrlarý içinde, 1/5.000 ile 1/25.000 arasýndaki her ölçekte nazým imar plânýný yapmak, yaptýrmak ve onaylayarak uygulamak.

3. Bursa Büyükþehir Belediyesi içindeki belediyelerin nazým plâna uygun olarak hazýrlayacaklarý uygulama imar plânlarýný, bu plânlarda yapýlacak deðiþiklikleri, parselasyon plânlarýný ve imar ýslah plânlarýný aynen veya deðiþtirerek onaylamak ve uygulanmasýný denetlemek.

4. Nazým imar plânýnýn yürürlüðe girdiði tarihten itibaren bir yýl içinde uygulama imar plânlarýný ve parselasyon plânlarýný yapmayan ilçe belediyelerinin, uygulama imar plânlarýný ve parselasyon plânlarýný yapmak veya yaptýrmak.

5. Kanunlarla Bursa Büyükþehir Belediyesine verilmiþ görev ve hizmetlerin gerektirdiði proje, yapým, bakým ve onarým iþleriyle ilgili her ölçekteki imar plânlarýný, parselasyon plânlarýný ve her türlü imar uygulamasýný yapmak ve ruhsatlandýrmak. 20.7.1966 tarihli ve 775 sayýlý Gecekondu Kanununda belediyelere verilen yetkileri kullanmak.

6. Bursa Büyükþehir Belediyesi tarafýndan yapýlan veya iþletilen alanlardaki iþyerlerine Bursa Büyükþehir Belediyesinin sorumluluðunda bulunan alanlarda iþletilecek yerlere ruhsat vermek ve denetlemek.

7. 5393 sayýlý Belediye Kanununun 69. ve 73. maddelerindeki yetkileri kullanmak.

8. Bursa Büyükþehir ulaþým ana plânýný yapmak veya yaptýrmak ve uygulamak; ulaþým ve toplu taþýma hizmetlerini plânlamak ve koordinasyonu saðlamak; kara, deniz, su ve demiryolu üzerinde iþletilen her türlü servis ve toplu taþýma araçlarý ile taksi sayýlarýný, bilet ücret ve tarifelerini, zaman ve güzergâhlarýný belirlemek;

durak yerleri ile karayolu, yol, cadde, sokak, meydan ve benzeri yerler üzerinde araç park yerlerini tespit etmek ve iþletmek, iþlettirmek veya kiraya vermek; kanunlarýn belediyelere verdiði trafik düzenlemesinin gerektirdiði bütün iþleri yürütmek.

9. Büyükþehir belediyesinin yetki alanýndaki mahalleleri ilçe merkezine baðlayan yollar, meydan, bulvar, cadde ve ana yollarý yapmak, yaptýrmak, bakým ve onarýmý ile bu yollarýn temizliði ve karla mücadele çalýþmalarýný yürütmek; kentsel tasarým projelerine uygun olarak bu yerlere cephesi bulunan yapýlara iliþkin yükümlülükler koymak; ilân ve reklam asýlacak yerleri ve bunlarýn þekil ve ebadýný belirlemek; meydan, bulvar, cadde, yol ve sokak ad ve numaralarý ile bunlar üzerindeki binalara numara verilmesi iþlerini gerçekleþtirmek.

10. Coðrafi ve kent bilgi sistemlerini kurmak.

11. Sürdürülebilir kalkýnma ilkesine uygun olarak çevrenin, tarým alanlarýnýn ve su havzalarýnýn korunmasýný saðlamak, aðaçlandýrma yapmak.

12. Gayrisýhhî iþyerlerini, eðlence yerlerini, halk saðlýðýna ve çevreye etkisi olan diðer iþyerlerini kentin belirli yerlerinde toplamak.

13. Ýnþaat malzemeleri, hurda depolama alanlarý ve satýþ yerlerini, hafriyat topraðý, moloz, kum ve çakýl depolama alanlarýný, odun ve kömür satýþ ve depolama sahalarýný belirlemek, bunlarýn taþýnmasýnda çevre kirliliðine meydan vermeyecek tedbirler almak.

14. Büyükþehir katý atýk yönetim plânýný yapmak, yaptýrmak.

Katý atýklarýn kaynakta toplanmasý ve aktarma istasyonuna kadar taþýnmasý hariç katý atýklarýn ve hafriyatýn yeniden deðerlendirilmesi, depolanmasý ve bertaraf edilmesine iliþkin hizmetleri yerine getirmek. Bu amaçla tesisler kurmak, kurdurmak, iþletmek veya iþlettirmek.

15. Sanayi ve týbbî atýklara iliþkin hizmetleri yürütmek, bunun için gerekli tesisleri kurmak, kurdurmak, iþletmek veya iþlettirmek;

deniz araçlarýnýn atýklarýný toplamak, toplatmak, arýtmak ve bununla ilgili gerekli düzenlemeleri yapmak.

16. Gýda ile ilgili olanlar dâhil birinci sýnýf gayrisýhhî müesseseleri ruhsatlandýrmak ve denetlemek. Yiyecek ve içecek maddelerinin tahlillerini yapmak üzere laboratuvarlar kurmak ve iþletmek.

17. Bursa Büyükþehir belediyesinin yetkili olduðu veya iþlettiði alanlarda zabýta hizmetlerini yerine getirmek.

18. Yolcu ve yük terminalleri, kapalý ve açýk otoparklar yapmak, yaptýrmak, iþletmek, iþlettirmek veya ruhsat vermek.

19. Bursa Büyükþehir'in bütünlüðüne hizmet eden sosyal donatýlar, bölge parklarý, hayvanat bahçeleri, hayvan barýnaklarý, kütüphane, müze, spor, dinlence, eðlence ve benzeri yerleri yapmak, yaptýrmak, iþletmek veya iþlettirmek

20. Gerektiðinde amatör spor kulüplerine nakdî yardým yapmak, malzeme vermek ve gerekli desteði saðlamak, amatör takýmlar arasýnda spor müsabakalarý düzenlemek, yurt içi ve yurt dýþý müsabakalarda üstün baþarý gösteren veya derece alan sporculara, teknik yönetici, antrenör ve öðrencilere Bursa Büyükþehir Belediye Meclis kararýyla ödül vermek.

21. Gerektiðinde mabetler ile saðlýk, eðitim ve kültür hizmetleri için bina ve tesisler yapmak. Kamu kurum ve kuruluþlarýna ait bu hizmetlerle ilgili bina ve tesislerin her türlü bakýmýný, onarýmýný yapmak ve gerekli malzeme desteðini saðlamak.

22. Kültür ve tabiat varlýklarý ile tarihî dokunun ve kent tarihi bakýmýndan önem taþýyan mekânlarýn ve iþlevlerinin korunmasýný saðlamak. Bu amaçla bakým ve onarýmýný yapmak, korunmasý mümkün olmayanlarý aslýna uygun olarak yeniden inþa etmek.

23. Büyükþehir içindeki toplu taþýma hizmetlerini yürütmek ve bu amaçla gerekli tesisleri kurmak, kurdurmak, iþletmek veya iþlettirmek.

B

24

B-YETKÝ, GÖREV VE SORUMLULUKLAR

Bursa Büyükþehir Belediyesi Yetki, Görev ve Sorumluluklar

(26)

24. Bursa Büyükþehir sýnýrlarý içindeki kara ve denizde taksi ve servis araçlarý dahil toplu taþýma araçlarýna ruhsat vermek.

Büyükþehir içindeki toplu taþýma hatlarýyla ilgili olarak; þehir merkezine olan uzaklýk, nüfus ve hattý kullanan sayýsý kriterleri esas alýnarak tespit edilecek hatlarla ilgili toplu taþýma hizmetlerinin iþlettirilmesine karar vermek.

25. Su ve kanalizasyon hizmetlerini yürütmek. Bunun için gerekli baraj ve diðer tesisleri kurmak, kurdurmak ve iþletmek.

26. Derelerin ýslahýný yapmak, kaynak suyu veya arýtma sonunda üretilen sularý pazarlamak.

27. Mezarlýk alanlarýný tespit etmek, mezarlýklar tesis etmek, iþletmek, iþlettirmek, defin ile ilgili hizmetleri yürütmek.

28. Her çeþit toptancý hallerini ve mezbahalarý yapmak, yaptýrmak, iþletmek veya iþlettirmek. Ýmar plânýnda gösterilen yerlerde yapýlacak olan özel hal ve mezbahalarý ruhsatlandýrmak ve denetlemek.

29. Ýl düzeyinde yapýlan plânlara uygun olarak, doðal afetlerle ilgili plânlamalarý ve diðer hazýrlýklarý büyükþehir ölçeðinde yapmak. Gerektiðinde diðer afet bölgelerine araç, gereç ve malzeme desteði vermek.

30. Ýtfaiye ve acil yardým hizmetlerini yürütmek, patlayýcý ve yanýcý madde üretim ve depolama yerlerini tespit etmek; konut, iþyeri, eðlence yeri, fabrika ve sanayi kuruluþlarý ile kamu kuruluþlarýný yangýna ve diðer afetlere karþý alýnacak önlemler yönünden denetlemek. Bu konuda mevzuatýn gerektirdiði izin ve ruhsatlarý vermek.

31. Saðlýk merkezleri, hastaneler, gezici saðlýk üniteleri ile yetiþkinler, yaþlýlar, engelliler, kadýnlar, gençler ve çocuklara yönelik her türlü sosyal ve kültürel hizmetleri yürütmek, geliþtirmek; bu amaçla sosyal tesisler kurmak, meslek ve beceri kazandýrma kurslarý açmak, iþletmek veya iþlettirmek, bu hizmetleri yürütürken üniversiteler, yüksekokullar, meslek liseleri, kamu kuruluþlarý ve sivil toplum örgütleri ile iþbirliði yapmak.

32. Merkezî ýsýtma sistemleri kurmak, kurdurmak, iþletmek veya iþlettirmek.

33. Afet riski taþýyan veya can ve mal güvenliði açýsýndan tehlike oluþturan binalarý tahliye etme ve yýkým konusunda ilçe belediyelerinin talepleri hâlinde her türlü desteði saðlamak.

34. Büyükþehir belediyesi 5. maddede belirtilen yetkilerini, imar plânlarýna uygun olarak kullanmak ve ilgili belediyeye bildirmek zorundadýr. Ayrýca 18. 27. ve 28. maddelerdeki görevleri ile temizlik hizmetleri ve adres ve numaralandýrmaya iliþkin görevlerini belediye meclisi kararý ile ilçe belediyelerine devredebilir, birlikte yapabilirler. Büyükþehir belediyeleri, 24.

maddede yer alan kriterler esas alýnarak büyükþehir belediye meclisi kararýyla belirlenen yerlerdeki toplu taþýma hatlarýnýn iþletmesinin o bölgede kurulu taþýma birlik veya kooperatiflerinden temin edilmesine karar verebilir. Bu durumda ihaleye katýlacaklarda ve kullanýlacak taþýma araçlarýnda aranacak þartlar belediyelerce belirlenir. Taþýma birlik veya kooperatiflerine, belediye bütçelerinden toplu taþýma hizmetlerinden ücretsiz veya indirimli olarak yararlanacaklara iliþkin gelir desteði ödemeleri yapýlabilir.

35. Büyükþehir içindeki alt yapý hizmetlerinin koordinasyon

içinde yürütülmesi amacýyla Büyükþehir belediye baþkaný ya da görevlendirdiði kiþinin baþkanlýðýnda, yönetmelikle belirlenecek kamu kurum ve kuruluþlarý ile özel kuruluþlarýn temsilcilerinin katýlacaðý alt yapý koordinasyon merkezi kurulur. Büyükþehir ilçe belediye baþkanlarý kendi belediyesini ilgilendiren konularýn görüþülmesinde koordinasyon merkezlerine üye olarak katýlýrlar.

Alt yapý koordinasyon merkezi toplantýlarýna ayrýca gündemdeki konularla ilgili kamu kurumu niteliðindeki meslek kuruluþlarýnýn (oda üst kuruluþu bulunan yerlerde üst kuruluþun) temsilcileri de davet edilerek görüþleri alýnýr. Alt yapý koordinasyon merkezi, kamu kurum ve kuruluþlarý ile özel kuruluþlar tarafýndan Büyükþehir içinde yapýlacak alt yapý yatýrýmlarý için kalkýnma plâný ve yýllýk programlara uygun olarak yapýlacak taslak programlarý birleþtirerek kesin program hâline getirir. Bu amaçla, kamu kurum ve kuruluþlarý ile özel kuruluþlar alt yapý koordinasyon merkezinin isteyeceði coðrafî bilgi sistemleri dâhil her türlü bilgi ve belgeyi vermek zorundadýrlar. Kesin programlarda birden fazla kamu kurum ve kuruluþu tarafýndan ayný anda yapýlmasý gerekenler ortak programa alýnýr. Ortak programa alýnan alt yapý hizmetleri için belediye ve diðer bütün kamu kurum ve kuruluþlarýnýn bütçelerine konulan ödenekler, alt yapý koordinasyon merkezi bünyesinde oluþturulacak alt yapý yatýrým hesabýna aktarýlýr. Ortak programa alýnan hizmetler için kamu kurum ve kuruluþ bütçelerinde yeterli ödeneðin bulunmadýðýnýn bildirilmesi durumunda, Büyükþehir belediyesi veya ilgisine göre baðlý kuruluþ bütçelerinden bu hizmetler için kaynak ayrýlabilir.

Kamu kurum ve kuruluþlarý alt yapý ortak yatýrým hizmetleri için harcanan miktarda ödeneði, yeniden deðerleme oranýný da dikkate alarak ertesi yýl bütçesinde ayýrýr. Ayrýlan bu ödenek belediye veya ilgili baðlý kuruluþunun hesabýna aktarýlýr. Bu bedel ödenmeden ilgili kamu kurum veya kuruluþu, Büyükþehir belediyesi sýnýrlarýnda yeni bir yatýrým yapamaz. Ortak programa alýnmayan yatýrýmlar için bakanlýklar, ilgili belediye ve diðer kamu kurum ve kuruluþlarý alt yapý koordinasyon merkezi tarafýndan belirlenen programa göre harcamalarýný kendi bütçelerinden yaparlar. Koordinasyon merkezleri tarafýndan alýnan ortak yatýrým ve toplu taþýmayla ilgili kararlar, belediye ve bütün kamu kurum ve kuruluþlarýyla ilgililer için baðlayýcýdýr.

Alt yapý koordinasyon merkezinin çalýþma esas ve usulleri ile bu kurullara katýlacak kamu kurum ve kuruluþ temsilcileri, Çevre ve Þehircilik Bakanlýðý tarafýndan çýkarýlacak yönetmelikle belirlenir.

Çevre ve Þehircilik Bakanlýðý, çýkarýlacak bu yönetmeliðin, alt yapý yatýrým hesabýnýn kullanýlmasý ve ödenek tahsisi ve aktarmasýna iliþkin kýsýmlarý hakkýnda, Maliye Bakanlýðý ve Devlet Plânlama Teþkilâtý Müsteþarlýðýnýn görüþünü alýr.

36. Büyükþehir içindeki kara, deniz, su, göl ve demiryolu üzerindeki her türlü taþýmacýlýk hizmetlerinin koordinasyon içinde yürütülmesi amacýyla Büyükþehir belediye baþkaný ya da görevlendirdiði kiþinin baþkanlýðýnda, yönetmelikle belirlenecek kamu kurum ve kuruluþlarý ile Türkiye Þoförler ve Otomobilciler Federasyonunun görevlendireceði ilgili odanýn temsilcisinin katýlacaðý Ulaþým Koordinasyon Merkezi kurulur. Büyükþehir ilçe belediye baþkanlarý kendi belediyesini ilgilendiren konularýn görüþülmesinde koordinasyon merkezlerine üye olarak katýlýrlar.

Ulaþým Koordinasyon Merkezi toplantýlarýna ayrýca gündemdeki konularla ilgili üye olarak belirlenmeyen ulaþým sektörü ile ilgili kamu kurumu niteliðindeki meslek kuruluþlarýndan ihtisas meslek odalarýnýn temsilcileri de davet edilerek görüþleri alýnýr.

37. Büyükþehir belediyesine verilen trafik hizmetlerini plânlama, koordinasyon ve güzergâh belirlemesi ile taksi, dolmuþ ve servis araçlarýnýn durak ve araç park yerleri ile sayýsýnýn tespitine iliþkin yetkiler ile Büyükþehir sýnýrlarý dâhilinde il trafik komisyonunun

25

Faaliyet Raporu 2019 Yetki, Görev ve Sorumluluklar

(27)

yetkileri ulaþým koordinasyon merkezi tarafýndan kullanýlýr. Ulaþým koordinasyon merkezi kararlarý, Büyükþehir Belediye Baþkanýnýn onayý ile yürürlüðe girer.

38. Ulaþým koordinasyon merkezi tarafýndan toplu taþýma ile ilgili alýnan kararlar, belediyeler ve bütün kamu kurum ve kuruluþlarýyla ilgililer için baðlayýcýdýr. Koordinasyon merkezinin çalýþma esas ve usulleri ile bu kurullara katýlacak kamu kurum ve kuruluþ temsilcileri, Çevre ve Þehircilik Bakanlýðý ile Ýçiþleri Bakanlýðý tarafýndan müþtereken çýkarýlan yönetmelikle belirlenir.

Büyükþehir belediyelerine bu Kanun ile verilen görev ve yetkilerin uygulanmasýnda, 13.10.1983 tarihli ve 2918 sayýlý Karayollarý Trafik Kanununun bu Kanuna aykýrý hükümleri uygulanmaz.

39. Büyükþehir belediyeleri görevli olduklarý konularda bu Kanunla birlikte Belediye Kanunu ve diðer mevzuat hükümleri ile ilgisine göre belediyelere tanýnan yetki, imtiyaz ve muafiyetlere sahiptir.

40. Büyükþehir belediyesi, ilçe belediyelerinin imar uygulamalarýný denetlemeye yetkilidir. Denetim yetkisi, konu ile ilgili her türlü bilgi ve belgeyi istemeyi, incelemeyi ve gerektiðinde bunlarýn örneklerini almayý içerir. Bu amaçla istenecek her türlü bilgi ve belgeler en geç on beþ gün içinde verilir. Ýmar uygulamalarýnýn denetiminde kamu kurum ve kuruluþlarýndan, üniversiteler ve kamu kurumu niteliðindeki meslek kuruluþlarýndan yararlanýlabilir.

Denetim sonucunda belirlenen eksiklik ve aykýrýlýklarýn giderilmesi için ilgili belediyeye üç ayý geçmemek üzere süre verilir. Bu süre içinde eksiklik ve aykýrýlýklar giderilmediði takdirde, büyükþehir belediyesi eksiklik ve aykýrýlýklarý gidermeye yetkilidir.

Büyükþehir belediyesi tarafýndan belirlenen ruhsatsýz veya ruhsat

ve eklerine aykýrý yapýlar, gerekli iþlem yapýlmak üzere ilgili belediyeye bildirilir. Belirlenen imara aykýrý uygulama, ilgili belediye tarafýndan üç ay içinde giderilmediði takdirde, büyükþehir belediyesi 3.5.1985 tarihli ve 3194 sayýlý Ýmar Kanununun 32 ve 42nci maddelerinde belirtilen yetkilerini kullanma hakkýný haizdir. Ancak 3194 sayýlý Kanunun 42nci madde kapsamýndaki konulardan dolayý iki kez ceza verilemez.

41. Ýlçe belediyeleri veya ilçe belediyelerinin talep etmeleri hâlinde büyükþehir belediyeleri bu Kanuna göre tüzel kiþiliði kaldýrýlarak mahalleye dönüþen köylerde yapýlacak ticari amaç taþýmayan yapýlar için yürürlükteki imar mevzuatý doðrultusunda yörenin geleneksel, kültürel ve mimari özelliklerine uygun tip mimari projeler yapar veya yaptýrýr. Tip mimari projenin uygulanacaðý alan sýnýrýný belirlemeye ilgili ilçe belediyesi yetkilidir.

Tip mimari projeler doðrultusunda ilgili belediyesince gerekli mühendislik projeleri yapýlýr ya da yaptýrýlýr. Bu projeler ilgili belediyesince baþvuru sahiplerine ücretsiz verilir ve uygulamasý denetlenir. Yapýlacak inþaatlarda tip projeler dýþýnda özel proje uygulanmak istenmesi durumunda bu projeler yürürlükteki mevzuat uyarýnca ilçe belediyesi tarafýndan onaylanýr.

42. 12.11.2012 tarih ve 6360 sayýlý On Üç Ýlde Büyükþehir Belediyesi Ve Yirmi Altý Ýlçe Kurulmasý Ýle Bazý Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Deðiþiklik Yapýlmasýna Dair Kanun ile Büyükþehir Belediyesinin sýnýrlarý geniþleyip tüm il sýnýrlarý olmuþtur. Bu doðrultuda büyükþehir belediyesi tarafýndan yapýlan hizmetler tüm il sýnýrýna yayýlmýþtýr. Ayrýca daha önce Ýl Özel Ýdaresi tarafýndan yürütülen kýrsala yönelik hizmetler de büyükþehir tarafýndan yapýlacaktýr.

ÝZNÝK

(28)

ehir merkezinde yer alan Hisar bölgesinde elde edilen kesin bulgular MÖ 2500-2700 yýllarýný gösterir. Fakat günümüzde Bursa il sýnýrlarý içinde kalan eski uygarlýk alanlarýnýn 8500 yýl öncesine kadar uzandýðý, Akçalar-Aktopraklýk kazýlarýnda ortaya çýkmýþtýr. Bursa bölgesi, MÖ 4. yüzyýlda Bitinya Devleti kurulana dek, çeþitli kolonilerin ve ülkelerin egemenliðindeydi. Ünlü tarihçi Herodot'a göre, o tarihte Bursa ve civarýnda var olan tek kent, MÖ 12. yüzyýlda kurulan Cius (Gemlik)'tir. Apamea (Mudanya) kentinin ise MÖ 10. yüzyýlda kurulduðu sanýlmaktadýr. Uluabat Gölü'nün üzerinde bir adada bulunan Apollonia'nýn (Gölyazý), MÖ 6. yüzyýldan önce kurulduðu sanýlmaktadýr.

Krezus/Kroisos (MÖ 561-546) döneminde Lidyalýlarýn egemenliðine giren Bursa bölgesi daha sonra Pers egemenliðine geçer. Bölge, bu savaþlar sýrasýnda çok tahrip olur. Bu sýrada Ýyonya göçmenleri bölgeye gelerek Marmara Denizi kýyýlarýna yerleþir. Kadýköy'de kurulu bulunan Chalchedon Cumhuriyeti, Bursa ve civarýna saldýrarak tahrip eder. Dedalses, Perslere karþý savaþarak Bursa bölgesinde baðýmsýz bir Bitinya Devleti kurar.

Bursa'nýn kent statüsüne yükselip çevresinin surlarla çevrilmesi, Bitinya kralý I. Prusias (MÖ 232-192) döneminde gerçekleþir.

Kartaca kralý Hannibal, Roma imparatoru ile yaptýðý savaþý kaybedince, askerleriyle birlikte I. Prusias'a sýðýnýr, I. Prusias tarafýndan büyük itibar görmesi üzerine, onun onuruna Bursa Kalesi'ni inþa eder. Böylece Bursa'nýn ilk þehir planý da Kartaca kralý Hannibal tarafýndan yapýlmýþ olur. Kente Prusa adý verilir.

MÖ 74 yýlýnda Roma'ya baðlanan Bitinya Krallýðý, uzun yýllar Roma egemenliðindeydi. Þehir, MS 395 yýlýnda Roma Ýmparatorluðu'nun ikiye bölünmesiyle Bizans yönetiminde kalýr.

MS 500'lerde bölgede ipek üretimine baþlanýr ve þehrin doðal sýcak sularý nedeniyle küçük bir kaplýca kentine dönüþmesi bu zamanda gerçekleþir. Pythia'da (Çekirge) yeni hamamlarýn yaptýrýlmasý Ýmparator Justinianus (527-565) zamanýna denk gelir.

Müslümanlar ilk kez, Abbasiler (Harun Reþid, 8. yüzyýl) döneminde Bursa'ya kadar gelir. 955 yýlýnda ise Halep'teki Hamedanlýlar, Ýznik'i ele geçirip 23 yýl süreyle egemen olurlar. Türkler Bursa

bölgesine ilk kez 1080 yýlýndan sonra gelirler ve Ýznik, 1081- 1097 yýllarý arasýnda Anadolu Selçuklu Devleti'ne baþkentlik yapar. 1097 yýlýnda ise bölge, Haçlý Savaþlarý'na sahne olur.

Ýznik, Haçlýlarýn eline geçer. Bu savaþlar sýrasýnda Ýstanbul'da Latin hükümeti kurulunca, Bizans Ýmparatorluðu'nun baþkenti Ýznik olur. 1204-1261 yýllarý arasýnda Nicaea'ya (Ýznik) baðlý sönük bir tekfurluk olarak yaþamýný sürdürdüðü anlaþýlan Prusa, hisardan ibaret bir kent olarak 14. yüzyýla kadar Bizans yönetiminde kalýr.

Bursa, Osmanlý Devleti'nin kurucusu ve ilk sultaný olan Osman Bey'in uzun yýllar süren kuþatmasýndan sonra, kýlýçla deðil, "vire"

olarak anýlan biçimde; teslim yoluyla, 6 Nisan 1326'da oðlu Orhan Bey tarafýndan alýnarak Osmanlýlarýn baþkenti olur.

Osman Gazi de vasiyeti gereði Tophane'deki Gümüþlü Kubbe'ye (Saint Elia Manastýrý) gömülür.

Bursa yöresi 1900'lerin baþýnda Hüdavendigâr Vilayeti'nin sýnýrlarý içindeydi. Kentin belediyesi 1877'de kuruldu. Osmanlý Devleti'nin yýkýlmaya baþladýðý dönemde, Birinci Dünya Savaþý sonrasýnda Türkiye Ýtilaf Devletleri tarafýndan iþgal edilir. Bursa, 8 Temmuz 1920 tarihinde Yunanlýlar tarafýndan iþgal edildiðinde, þehri korumakla görevli askerler, silah ve cephane yetersizliðinden fazla direnemez. Þehrin iþgali, sadece Bursa'da deðil, tüm ülkede büyük üzüntü yaratýr. Ankara'daki TBMM kürsüsü üzerine, Bursa düþman iþgalinden kurtuluncaya kadar kalmak üzere siyah bir örtü örtülür. Þehir, 2 yýl, 2 ay, 2 günlük iþgalden sonra 11 Eylül 1922 günü Yunan iþgalinden kurtulur.

Ýþgal sonrasý Balkanlardan gelen göçmenlerin büyük bölümünün Türkçe dahi bilmeyen, faklý gelenekler ve kültür taþýmasý, Cumhuriyet Bursa'sý için daha farklý ve ciddi sorunlarýn ortaya çýkmasýna neden olur. Fakat Gazi Mustafa Kemal Atatürk'le doðan yepyeni Türkiye Cumhuriyeti'nin diðer bütün illerinde olduðu gibi, Bursa da yaralarýný kýsa sürede sarar, toplumsal ve kültürel sorunlarý aþmayý bilir ve kalkýnýr. Cumhuriyet yönetimi, yakýlmýþ, yýkýlmýþ bir Bursa'dan kýsa sürede modern bir kent yaratmayý baþarýr. Yeniden ipek fabrikalarý kurulur, gerek kent merkezi, gerekse ilçe ve köylerde büyük bir imar atýlýmý baþlar.

Cumhuriyet devrimlerine sahip çýkan Bursa, çok kýsa süre içinde büyük bir geliþme göstererek ülkenin dördüncü büyük kenti olur.

Þ

27

BURSANIN TARÝHÝ

Faaliyet Raporu 2019 Tarihçe

(29)

smanlý'nýn kent yönetimine iliþkin çýkardýðý ilk yasalardan biri Bursa Belediye / Ýhtisab Yasasý'dýr. Ýlçelerin yöneticileri olan kadýlar, yargýç görevini sürdürmelerinin yaný sýra idari yöneticilik de yaparak bir bakýma o devrin belediye baþkanlýðýný yürütürlerdi. Görevlerinde kendilerine 'kapý naipleri' veya 'ayak naipleri' adý verilen iþlevi günümüzdeki zabýta ile eþdeðer olan yardýmcýlarý eþlik ederdi. Daha sonra Bursa'da kadýlarýn yanýnda bir de muhtesip adý verilen görevliler atanmaya baþladý. Bu görevliler de kentin yönetiminde yetkiliydi. Ancak bunlarýn görev ve yetkileri sadece beldenin düzeniyle sýnýrlýydý. Bu görevliler de 'ihtisab emini' veya 'aðasý' olarak anýlmaktaydý. Subaþý ise kentin güvenliðinden sorumluydu. Güvenlik görevinin yaný sýra subaþýlar bozulmuþ kaldýrýmlarýn tamiri gibi bugünkü belediyenin görevlerinden bazýlarýný da yapmaktaydý. Önceleri Ulucami'nin doðusunda bir Ýhtisab Belediye çardaðý vardý. Mülki ve idari yönetimin baþýnda bulunan kadýlarýn bu görevi, 1839 Tanzimat döneminde sona erdi. Güçlü yetkilerle valiler atanmaya baþlandý.

Osmanlýda asýl belediye örgütü 28 Aralýk 1857 tarihinde nizamname ile Ýstanbul'da kurulmuþtu. 1867 yýlýnda ise belediye yasasý çýkarýldý. Daha sonra Bursa'nýn da içinde bulunduðu 3 belediye kuruldu.

1867 yýlýnda kurulan Bursa Belediyesi'nin binasý 1880'de Ahmet Vefik Paþa'nýn Vali, Hüseyin Hüsnü Efendi'nin Belediye Baþkaný olduðu dönemde 7 aylýk bir süreçte inþa edilmiþtir. Ahmet Vefik Paþa'nýn Bursa'da valilik yaptýðý dönemde inþa edilen sivil anýtlar ve özel vakýf binalarýndan (bir hastane, bir tiyatro, bir belediye binasý ve bir postane) biri olan Belediye Binasý'nýn mimarýnýn Kütahyalý Þehbender olduðu çeþitli kaynaklarda belirtilmektedir.

Bursa Belediyesi binasý, kent merkezinde 14. yüzyýlda inþa edilen Orhan Külliyesi'ndeki Orhan Camisi'nin doðusunda, eskiden Orhan Ýmareti'nin bulunduðu, ancak bir yangýn sonrasýnda boþ kalan alanda, Hükümet Caddesi'nin kuzeyinde inþa edilmiþtir.

Bursa Belediyesi'nin 1871 yýlý baþýnda "Ýdare-i Umumiye-i

Vilayet" nizamnamesinin çýkarýlmasýndan hemen sonra kurulduðu kabul edilmektedir. Belediye meclis üyeleri 25 yaþýný geçmemiþ, Türkçe bilen ve yýlda en az 50 kuruþ emlak vergisi veren kiþiler arasýndan seçilirdi. 1873'te Bursa belediye kadrosu (Kâmil Kepecioðlu, Bursa Kütüðü Cilt 1'e göre) þöyle idi: 1 reis, 1 muavin, 1 mühendis, 1 tabip, 1 meclis kâtibi, 1 sandýk emini, 1 kontrat kâtibi, 1 memleket kalfasý, 3 belediye çavuþu, 1 vilayet baytarý. Belediye meclisi de 6 müntehab azadan oluþmaktaydý.

3 Nisan 1930 tarihinde çýkarýlan 1580 sayýlý belediye kanunu ile çaðdaþ belediyecilik anlayýþýna önemli bir adým atýlmýþtýr.

Kadýnlar, bu yasayla belediye meclisine seçme ve seçilme hakký elde etmiþlerdir. 1963 yýlýnda da, belediye baþkanlarýnýn halk tarafýndan doðrudan seçilmeleri esasý getirilmiþtir.

Türkiye'de 1960'lý yýllarda baþlayan hýzlý kentleþme, belediye hizmetlerinin yetersiz kalmasýna neden olmuþ, belediyelerle ilgili yeni bir yasanýn düzenlenmesini zorunlu kýlmýþtýr. 1984'te kabul edilen bir yasayla üç büyük kentin dýþýndaki sanayi merkezlerinde de büyükþehir statüsüne geçilmesinin yasal alt yapýsý düzenlenmiþtir.

18 Haziran 1987 tarih ve 3391 sayýlý Bursa Ýli Merkezinde Osmangazi, Yýldýrým ve Nilüfer adýyla üç ilçe kurulmasý hakkýnda kanunun TBMM'de kabul edilmesiyle de, Bursa'da Büyükþehir Belediyesi kurulmuþ, ancak merkezde oluþan üç ilçe belediyesi için gerekli hazýrlýklara giriþilmekle birlikte, meclis ve baþkan seçimleri ilk kez 1989 yerel seçimlerde yapýlmýþtýr. 10.07.2004 tarih ve 5216 sayýlý Büyükþehir Belediyesi Kanunu ile Bursa Büyükþehir Belediyesinin sýnýrlarý geniþlemiþ ve Gemlik, Mudanya, Gürsu, Kestel ilçeleri içine katýlmýþtýr. 12.11.2012 tarih ve 6360 sayýlý On Üç Ýlde Büyükþehir Belediyesi Ve Yirmi Altý Ýlçe Kurulmasý Ýle Bazý Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Deðiþiklik Yapýlmasýna Dair Kanun ile Büyükþehir Belediyesinin sýnýrlarý geniþleyip tüm il sýnýrlarý olmuþtur.

O

BURSA BÜYÜKÞEHÝR BELEDÝYESÝNÝN TARÝHÇESÝ

(30)

Adrese Dayalý Nüfus Kayýt Sistemi (ADNKS) 2019 yýlý sonuçlarýna göre Bursa ilinin toplam nüfusu 3.056.120'ye ulaþmýþtýr. Ýlçe belediyeleri arasýnda Osmangazi Belediyesi 876.048 kiþi ile en

fazla nüfusa sahip ilçe olurken, Harmancýk Belediyesi 6.384 kiþi ile nüfusu en az olan ilçe þeklinde yer almýþtýr.

29 Kaynak: TÜÝK, 2020 2019 Yýlý Ýlçe Belediye Nüfuslarý

9.666 113.493 93.788 6.384 273.933 43.531 83.923 11.997 68.204 97.631 101.119 465.956 19.387 79.145 876.048 53.921 657.994 3.056.120 4.898

56.066 46.363 3.281 135.857 21.950 41.910 6.079 34.044 49.960 50.740 235.068 9.857 39.379 436.090 27.160 326.462 1.525.164 4.768

57.427 47.425 3.103 138.076 21.581 42.013 5.918 34.160 47.671 50.379 230.888 9.530 39.766 439.958 26.761 331.532 1.530.956 Büyükorhan

Gemlik Gürsu Harmancýk Ýnegöl Ýznik Karacabey Keles Kestel Mudanya

Mustafakemalpaþa Nilüfer

Orhaneli Orhangazi Osmangazi Yeniþehir Yýldýrým Toplam

BURSANIN NÜFUSU

Faaliyet Raporu 2019 Genel Bilgiler

(31)

(32)

ÝNKAYA TARÝHÝ ÇINAR

(33)

1- Fiziksel Kaynaklar

32

BURSA BÜYÜKÞEHÝR BELEDÝYESÝNE ÝLÝÞKÝN BÝLGÝLER

3018 675 584 4 1248 19 365 1 52 42 2 1555 2 7567 Üzerinde Bina ve Tesis Olan Taþýnmazlar

Arsa Arazi Orman

Yeraltý ve Yerüstü Düzenleri (Yol, Köprü, tünel) Meydanlar

Parklar ve Yeþil Alanlar Mesire Yerleri Rekreasyon Alanlarý Otoparklar Pazaryeri Genel Mezarlýklar Umuma Ait Binalar Toplam

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13

Büyükþehir Belediyesine Ait Taþýnmazlar

NoNiteliði Kayýt Sayýsý

29 3 5 2 2 23 11 1 3 23 10 2 2 5 18 7 146 Arsa

Cami Alaný Depo Eðitim Tesisi Fuar Alaný Gölet Yeri Hizmet Binasý Ýskele Mezarlýk Müze Otopark Pazar Yeri Park Saðlýk Tesisi Sosyal Tesis Spor Tesisi Toplam 1

2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16

Belediyemiz Mülkiyetinde Olup Tahsis Verilen Taþýnmazlar

NoKullaným Niteliði Kayýt Sayýsý

Bursa Büyükþehir Belediyesi Genel Bilgiler

(34)

33 1

21 29 12 4 56 4 13 17 4 5 39 1 32 24 1 9 2 274 Arsa

Atýk Depolama Alaný Dolgu Alaný Eðitim Tesisi Gölet Yeri Hizmet Binasý Ýskele Mesire Alaný Mezarlýk Müze Otopark Park Alaný Saðlýk Tesisi Sosyal Tesis Spor Tesisi Þantiye Alaný Ürün Toplama Alaný Yol

Toplam 1

2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18

Baþka Kamu Kurumlarýndan Tahsis Alýnan Taþýmazlar

1 3 1 9 23 1 38 Arsa

Hizmet Binasý Jeotermal Kaynak Mesire Yeri Sosyal Tesis Spor Alaný Toplam 1

2 3 4 5 6

Kiralanan Taþýnmazlar

19 60 4 378 9 470 Arsa

Büfe Ýskele Ýþyeri Otopark Toplam 1

2 3 4 5

Kiraya Verilen Taþýnmazlar

Faaliyet Raporu 2019 Genel Bilgiler

(35)

33 55 30 13 60 54 122 104 13 97 42 45 38 4 5 15 12 88 830 Binek Araçlar

Minibüs - Midibüs Araçlar Akaryakýt Tankerleri Ve Çekiciler Kamyonet Ve Özel Araç

Kamyonlar Arazözler Ýþ Makineleri Otobüsler

Diðer Motorlu Araçlar

Deniz Taþýtlarý Motorsuz Araçlar 1

2 3 4

5 6 7 8 9

10 11

Bursa Büyükþehir Belediyesi Hizmet Araçlarý

Sýra Araç Türü Resmi Araç

Binek Araçlar Hafif Tic. Araç.

Kamyonet (Tek-Çift Kabin)

Özel Araç (Cenaze, Ambulans Ve Kurtarma Aracý)

Ýtfaiye Araçlarý Sulama Araçlarý Lastik Tekerlekli Paletli - Demir Bandajlý Küçük Otobüs Büyük Otobüs Motosiklet Traktör Asfalt Araçlarý Motorbot

85 3 7 23

10 5

133

118 58 37 13 83 54 122 104 13 97 42 55 43 4 5 15 12 88 963 Kiralýk Araç Toplam

Toplam

(36)

IRGANDI KÖPRÜSÜ

1 71 13 76 1 127 31 4 90 3 4 8 24 15 2 470 1

2 3 4 5 6 8 9 10 11 12 13 14 15 16

Bursa Büyükþehir Belediyesi Kiralýk/Müteahhit Araçlarýn Takip Tablosu

Sýra Birim Adý

Huzurevi Þube Müdürlüðü Saðlýk Ýþleri Þube Müdürlüðü Mezarlýklar Þube Müdürlüðü Veteriner Hizmetleri Þube Müdürlüðü Kültür Þube Müdürlüðü

Makine Ýþletme Þube Müdürlüðü Yol Ýþleri Þube Müdürlüðü

Altyapý Koordinasyon Þube Müdürlüðü Parklar ve Bahçeler Þube Müdürlüðü Atýk Yönetimi Þube Müdürlüðü Hayvanat Bahçesi Þube Müdürlüðü Hayat Boyu Öðrenme Þube Müdürlüðü Tarihi Kültürel Miras Þube Müdürlüðü Kent Estetiði Þube Müdürlüðü Destek Hizmetleri Þube Müdürlüðü

Toplam

(37)

36

2- Örgüt Yapýsý

Büyükþehir

Danýþmanlar Teftiþ Kurulu

Baþkanlýðý

UKOME Kurulu

Genel

Ýþtirakler Koordinatörlüðü

Besaþ Binted Ltd. Þti.

Burfaþ Burkent A.Þ.

Bursa Jeotermal A.Þ.

Bursa Kültür A.Þ.

Tarým A.Þ.

Ulaþým Koordinasyon Þb. Md.lüðü Trafik Þb.Md.lüðü

Yol Ýþleri Þb.Md.lüðü

Alt Yapý Koordinasyon Þb.Md.lüðü Raylý Sistemler Þb.Md.lüðü

Ulaþým Dairesi Baþkanlýðý Basýn ve Halkla Ýlþkiler Þb. Md.lüðü Gençlik ve Spor Hizmetleri Þb. Md.lüðü Protokol ve Dýþ Ýliþkiler Þb. Md.lüðü Turizm ve Tanýtma Þb. Md.lüðü Basýn Yayýn ve Halkla Ýliþkiler

Dairesi Baþkanlýðý

Zabýta Þb. Md.lüðü (Ýdari)

Zabýta Þb. Md.lüðü (Destek Hizmetleri) Zabýta Þb. Md.lüðü (Esenlik Hizmetleri) Zabýta Þb. Md.lüðü (Trafik Denetleme)

Zabýta Dairesi Baþkanlýðý

Kütüphaneler Þb.Md.lüðü Müzeler Þb.Md.lüðü Orkestra Þb.Md.lüðü Yerel Gündem Þb. Md.lüðü Kültür ve Sanat Dairesi Baþkanlýðý

Yapý Ýþleri Þb. Md.lüðü Etüd Proje Þb.Md.lüðü Tarihi Kültürel Miras Þb.Md.lüðü Fen Ýþleri Dairesi Baþkanlýðý

Kýrsal Hizmetler Þb. Md.lüðü Muhtarlýk Ýþleri Þb.Md.lüðü Yerel Gündem Þb.Md.lüðü Kýrsal Hizmetler Dairesi Baþkanlýðý

Gelirler Þb. Md.lüðü

Muhasebe ve Finans Þb.Md.lüðü Bütçe ve Mali Kontrol Þb.Md.lüðü

Mali Hizmetler Dairesi Baþkanlýðý

Satýnalma Þb. Md.lüðü Ýhale Þb.Md.lüðü

Destek Hizmetleri Þb.Md.lüðü Ayniyat Þb.Md.lüðü

Makine Bakým ve Onarým Þb.Md.lüðü Makine Ýþletme Þb.Md.lüðü

Destek Hizmetleri Dairesi Baþkanlýðý

Metropoliten Planlama Þb. Md.lüðü Kentsel Tasarým ve Planlama Þb. Md.lüðü Kentsel Dönüþüm Þb. Md.lüðü Yapý Kontrol Þb. Md.lüðü

Ruhsat ve Zemin Ýnceleme Þb. Md.lüðü Ýmar ve Þehircilik

Bursa Büyükþehir Belediyesi Bursa Büyükþehir Belediyesine Ýliþkin Bilgiler

(38)

37

Sekreter

I. Hukuk

Müþavirliði Ýç Denetim

Birim Baþkanlýðý Özel Kalem

Müdürlüðü Strateji Geliþtirme Þube Müdürlüðü

AYKOME Kurulu

Ýnsan Kaynaklarý ve Eðitim Þb. Md.lüðü Yazý Ýþleri ve Kararlar Þb.Md.lüðü Maaþ ve Tahakkuk Þb.Md.lüðü Eðitim Þb.Md.lüðü

Ýnsan Kaynaklarý ve Eðitim Dairesi Baþkanlýðý

Saðlýk Ýþleri Þb. Md.lüðü Veteriner Hizmetleri Þb.Md.lüðü Hayvanat Bahçesi Þb.Md.lüðü Mezarlýklar Þb.Md.lüðü

Ýþ Saðlýðý ve Güvenliði Þb.Md.lüðü Saðlýk Ýþleri Dairesi Baþkanlýðý

Emlak Yönetimi Þb. Md.lüðü Kamulaþtýrma Þb. Md.lüðü Harita Þb. Md.lüðü

Emlak ve Ýstimlak Dairesi Baþkanlýðý

Parklar ve Bahçeler Þb. Md.lüðü Kent Estetiði Þb. Md.lüðü

Sahil Planlama ve Yapým Þb. Md.lüðü Park ve Bahçeler Dairesi Baþkanlýðý

Bilgi Ýþlem Þb. Md.lüðü

Elektronik ve Haberleþme Þb. Md.lüðü Bilgi Ýþlem Dairesi Baþkanlýðý

ÝtfaiyeÞb. Md.lüðü (Müdahale) ÝtfaiyeÞb. Md.lüðü (Yangýn Önlem) Sivil Savunma Uzmanlýðý Ýtfaiye Dairesi Baþkanlýðý Huzurevi Þb. Md.lüðü

Sosyal Hizmetler Þb. Md.lüðü Hayat Boyu Öðrenme Þb. Md.lüðü Engelliler Þb. Md.lüðü

Sosyal Hizmetler Dairesi Baþkanlýðý

Atýk Yönetimi Þb. Md.lüðü Çevre Kontrol Þb. Md.lüðü Çevre Koruma ve Kontrol

Akýllý Þehircilik Þb. Md.lüðü ARGE Þb. Md.lüðü

Coðrafi Bilgi Sistemleri Þb. Md.lüðü Bilim ve Teknoloji Þb. Md.lüðü Akýllý Þehircilik ve Ýnovasyon

Belediye Baþkaný

Faaliyet Raporu 2019 Bursa Büyükþehir Belediyesine Ýliþkin Bilgiler

(39)

Yeni hizmet binasýnda TIER-3 sertifikalý veri merkesi bulunmaktadýr. Veri merkezimiz ile Türkiye'de TÝER-3 sertifikasýný almaya hak kazanan ilk belediye olmuþtur.

Sunucu altyapýsý geniþleyebilir, son teknoloji bir alt yapý olarak, 33 adet Blade ve 54 adet Rack tipi sunucu olmak üzere toplam 87 fiziksel sunucu bulunmaktadýr.

Sistemde 90 adet sanal sunucu,

NAS, SAN üniteleri bulunmaktadýr.

Toplamda 1.3 PB (yaklaþýk 1330 TB) disk kapasitesi bulunmaktadýr.

Otomatik yangýn algýlama ve söndürme sistemi mevcuttur.

2 adet eþ zamanlý yaþlanma prensibi ile çalýþan 70 kW gücünde yedekli iklimlendirme sistemi çalýþmaktadýr.

Sadece veri merkezine ait 2 adet 440 kVA jeneratör bulunmaktadýr.

Ýris ve parmak izi tanýma sistemi ile giriþler saðlanmaktadýr.

Yangýna dayanýklý kapýlar kullanýlmýþtýr.

Ortam izleme ve takip sistemi ile izlenmektedir.

Kurumsal iletiþimi arttýrmak için Microsoft Skype For Business ürünü, kendi kendini yöneten dinamik bir sistem oluþturarak IT'yi tanýmlayan tüm bileþenleri etkin ve kolay bir biçimde yönetebilmek adýna Microsoft System Center Operations Manager ve Microsoft System Center Configuration Manager kullanýlmaktadýr.

Kurumsal yazýlýmýmýz olan e-Belediye projesinde, takým içerisindeki iletiþimi ve buna baðlý olarak verimi arttýrarak, iþ durumunu izleme, takým rollerini yönetme, iþ süreçlerini çýkartma adýna Microsoft Visual Studio Team Foundation Server kullanýlmaktadýr.

2 adet aktif çalýþan e-posta güvenlik cihazý bulunmaktadýr.

Sunucular arasý að altyapýsý 10 Gb'tir.

Bursa Büyükþehir Belediyesi olarak uzak olan (WAN) baðlantýlarýnda fiber optik, TTVPN ve G-HSDSL, kurumsal internet baðlantýsý için ise Metro Ethernet teknolojisi seçilmiþtir. E Belediye uygulamasýný kullanan ve kullanabilecek birimlerin baðlantýsý saðlanmýþtýr.

Bu kapsamda Bilgi Ýþlem Merkezi'ne 176 adet nokta (belediye birimi, canlý yayýn kamerasý vb.) fiber optik aðýmýzla, 36 adet nokta da kiralýk hat altyapýlarla olmak üzere toplam 212 nokta sunucu ve veri merkezine baðlanmýþtýr.

285+ adet üzerinde yönetilebilir að aktif cihazý mevcuttur.

Hatlar üzerinde 10.600+ port bulunmaktadýr.

FO (Fiber Optik) altyapýmýz 600 km'yi aþmýþtýr.

32 Belediye hizmet noktasý, 35 açýk alan (park, meydan vb.) toplam 67 noktada, 256+ eriþim cihazý ile yerli ve yabancý konuklarýn internet ihtiyaçlarý doðrultusunda (Yeni Hizmet Binasý, Acemler Baþkanlýk Binasý, Acemler Hizmet Binalarý (A Blok, B Blok ve D Blok), Tarihi Belediye Binasý, Tayyare Kültür Merkezi, Þehir Kütüphanesi, Þehbenderler Kütüphanesi, Kent Müzesi ve Karagöz Müzesi, Hüdavendigar Parký, Merinos Parký, Tophane

38

3- Bilgi ve Teknolojik Kaynaklar

Biliþim Envanter Listesi

Fotokopi Makinesi Faks Makinesi Dijital Video Kamera Fotoðraf Makinesi Projeksiyon Cihazý Ses Kayýt Cihazý GPS Cihazý

Mesafe Ölçme Cihazý Araç Takip Sistemi LCD Monitör Navigasyon Cihazý LCD/Plazma TV

Masaüstü Bilgisayar, Notebook, Diðer Bilgisayarlar Yazýcý

Tarayýcý

Yedekleme Cihazlarý Anahtarlayýcý S.NoCihaz Tipi

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17

41 91 436 245 215 29 70 3 949 2678 95 610 3072 800 278 207 685 Sayýsý

Sunucu ve Veri Merkezi Alt Yapýsý Network Altyapýsý

Kablosuz Güvenli Ýnternet Altyapýsý

Parký, Kültür Park, Nalbantoðlu, Engelsiz Yaþam Merkezi, Görükle Gençlik Merkezi, Ýncirli Kültür Merkezi vb.) kablosuz güvenli internet hizmeti verilmektedir.

Ýç ortam 65.000 m², dýþ ortam 383.900 m² olmak üzere 448.900 m² den fazla bir alan kapsanmaktadýr.

Bursa Büyükþehir Belediyesi Bilgi ve Teknolojik Kaynaklar

Strateji Geliþtirme Þube Müdürlüðü Zafer Mah. Ankara Yolu Caddesi No: 1 A Blok 1. Kat 16270 Osmangazi / BURSA strateji@bursa.bel.tr 444 16 00