DÜNYA MUTFAK KÜLTÜRÜ
DÜNYA MUTFAK KÜLTÜRÜ
NİLGÜN BAŞAK TECER
ÖĞRETİM GÖREVLİSİ
ANKARA ÜNİVERSİTESİ KALECİK MESLEK YÜKSEKOKULU E-POSTA: nbtecer@ankara.edu.tr
AKDENİZ MUTFAĞI
AKDENİZ MUTFAĞI DENİLDİĞİNDE İLK OLARAK TÜRKİYE, İTALYA VE İSPANYA GELSE DE AKDENİZ’İN JEOPOLİTİK KONUMU NEDENİYLE PEK ÇOK ÜLKE MUTFAĞIN ÖZELLİKLERİNİ ALIR.
TÜRKİYE, YUNANİSTAN, İSPANYA, İTALYA, TUNUS, CEZAYİR, ARNAVUTLUK, HIRVATİSTAN, MISIR, FRANSA, İSRAİL, FAS, MALTA, PORTEKİZ, SURİYE VE EGE ADALARI AKDENİZ’E KIYILARI OLAN VE AKDENİZ MUTFAK KÜLTÜRÜNÜ OLUŞTURAN ÜLKELERDİR.
AKDENİZ MUTFAĞI
AKDENİZ MUTFAĞI GENELLİKLE HUMUS, PİDE VE ZEYTİNYAĞI GİBİ YİYECEKLERİ AKLA GETİRİR. BUNUNLA BİRLİKTE, ÇOĞU İNSAN, ÇEŞİTLİ KÜLTÜR VE BÖLGELERDEN GELEN ETKİSİNDEN DOLAYI AKDENİZ MUTFAĞININ NE KADAR ÇEŞİTLİ OLDUĞUNUN FARKINDA DEĞİLDİR.
AKDENİZ MUTFAĞI
Akdeniz: Coğrafi Bölge, İklim ve Mutfak
Diğer birçok etnik mutfağın aksine, Akdeniz mutfağı belirli bir etnik grubun veya kültürün ürünü değildir. Aksine, Akdeniz çevresindeki bölgede yaşayan çeşitli halkların paylaştığı mutfak trendlerine atıfta bulunan bir etikettir. Akdeniz mutfağının bu ülkede birleşik bir mutfak geleneği olduğu anlaşılsa da, gerçekte, bu coğrafi bölgede bulunan yemek pişirmede büyük miktarda kültürel varyans vardır.
AKDENİZ MUTFAĞI
Akdeniz Mutfağı: Paylaşılan Bir Etkileşim Tarihi
Akdeniz mutfağı tek bir kültür tarafından yönetilmemesine rağmen, kültürel etkinin ve değişimin ürünüdür. Dünyanın en eski medeniyetleri Akdeniz'i sınırlandırdı, gelişmeleri tarımsal üretimi geliştiren zengin toprak ve ılıman iklim ile desteklendi.
Asya, Avrupa ve Afrika arasındaki kesişme noktası olarak, her bölgede büyük medeniyetlerin bulunduğu Akdeniz, coğrafi olarak büyük bir ticaret merkezi haline gelmiştir. Tüccarlar, baharatlar ve diğer gıda ürünleri gibi kültürel malları değiş tokuş ettiler, bu da belirli bileşenlerin bu farklı halkların mutfaklarında geniş bir şekilde yayılmasına neden oldu.
Akdeniz kültürünün bazı temel unsurları bölge genelinde popüler hale geldi.
AKDENİZ MUTFAĞI
Akdeniz Mutfağı: Paylaşılan Bir Etkileşim Tarihi
Fetih, Akdeniz mutfağını şekillendirmede bir başka faktördü.
Farklı medeniyetlerin imparatorluk kurma çabaları sonucunda Akdeniz'in farklı kültürleri doğrudan temasa geçti. Bir medeniyet bir başkasının hükümetini devirdiğinde, genellikle fethedilen topluma kendi kültürel uygulamalarını dayattılar.
Aynı zamanda, fetih sırasında kaçınılmaz olarak belirli bir miktar kültürel kalıcılık vardı ve bu genellikle fetih grubunun kültürünün fethedilenin kültürü ile birleşmesine neden oldu.
İmparatorluklar içinde toplumlar bir araya geldikçe, mutfak uygulamaları uyarlanmış ve uyumlu hale getirilmiş, sonuçta Akdeniz mutfağının mevcut mutfak tanımlayıcılarının bölge genelindeki insanlar tarafından benimsenmesi sağlanmıştır.
AKDENİZ MUTFAĞI
Akdeniz Mutfağında Ortak Unsurlar
Akdeniz mutfağının kapsayıcı özellikleri büyük ölçüde bölgenin iklimi ve coğrafyası tarafından şekilleniyor. Güneşli, ılıman Akdeniz iklimi, bölgenin sebze ağırlıklı mutfaklarını ağır bir şekilde etkileyen tarımsal bir ödül verir.
Akdeniz mutfağında en çok kullanılan ve yaygın olarak kullanılan madde zeytinyağıdır. Zeytin ağaçları bölge genelinde yaygındır ve kendine özgü yağ birçok Akdeniz ülkesinin önemli bir ihracatını oluşturmaktadır. Keskin, bazen acı yağ, çeşitli yemeklere doğru yol alır ve hem bir pişirme maddesi hem de bir pansuman olarak kullanılır. Zeytin, Akdeniz mutfağının düzenli bir bileşenidir ve yemeklere yumruklu, fermente, asitlik ekler.
AKDENİZ MUTFAĞI
Taze sebzeler, Akdeniz mutfağına hakimdir ve bölgedeki yemeklerde çok çeşitli alma merkezi sahnesidir. Bazı kültürel varyasyonlar olsa da, patlıcan, enginar, kabak, domates, baklagiller, soğan, mantar, bamya, salatalık ve çeşitli yeşillik ve marullar bu bölgede gelişir ve yaygın olarak kullanılır.
Sebzeler çeşitli şekillerde yemeklerde görülür: pişmiş, kavrulmuş, sote ızgara, püre ve salatalarda taze olarak servis edilir.
AKDENİZ MUTFAĞI
Et genellikle Akdeniz mutfağında az kullanılır ve çoğu Akdeniz'de ızgara yapma eğilimindedir. Akdeniz'in kayalık arazisi tipik olarak inek gibi daha büyük sürü hayvanlarını destekleyemez, et seçeneklerini keçi, koyun, domuz ve tavuk gibi küçük evcil hayvanlarla ve bazı vahşi oyunlarla sınırlandırmaz. Keçi ve koyun sütü de başta yoğurt ve peynir şeklinde olmak üzere çeşitli Akdeniz yemeklerinde kullanılmaktadır.
AKDENİZ MUTFAĞI
Deniz ürünleri, çeşitli yemeklerde görünen, daha yaygın olarak kullanılan bir protein kaynağıdır. Akdeniz'e yakınlık, taze deniz ürünlerine kolay erişim sağlar, bu da bölgedeki yemeklerde sıkça görülür.
Taze otların baskın kullanımı Akdeniz mutfağını karakterize eder. Bölgenin iklimi ve coğrafyası doğal olarak hem yerli hem de ithal edilen otsu bitkileri yetiştirmek için uygundur. Bazı bitkilerin kullanımında bazı kültürel farklılıklar olsa da, Akdeniz'in mutfak gelenekleri fesleğen, kekik, kekik, biberiye, mercanköşk, maydanoz, dereotu, nane, sarımsak, tarhun, rezene, kişniş ve safran kullanır.
AKDENİZ MUTFAĞI
Akdeniz'in Mutfak Ayrılıkları
Akdeniz mutfağını birleştiren ortak unsurlar olmasına rağmen, bazı önemli bölgesel ve kültürel farklılıklar vardır. Akdeniz üç mutfak bölgesine ayrılabilir: Doğu Akdeniz, Güney Avrupa ve Kuzey Afrika.
AKDENİZ MUTFAĞI
Akdeniz'in Mutfak Ayrılıkları
Bazı Orta Doğu mutfağını kapsayan Doğu Akdeniz mutfağı, Yunanistan, Türkiye, Suriye, Lübnan, İsrail, Filistin ve Mısır'ın mutfak geleneklerini anlatıyor. Yoğurt ve beyaz peynir, halumi ve Lübnan gibi taze peynirler Doğu Akdeniz mutfağında göze çarpar: yoğurt çeşitli soslarda veya çeşni olarak görünürken, peynir yemeklere pişirilebilir veya çok sayıda mutfak bağlamında çiğ olarak yenebilir. Maydanoz, sumak, nane ve limon suyunun lezzetleri Doğu Akdeniz pişirme damaklarına hakim olurken, narlar ve fındıklar soslarda ve sürülerde düzenli bileşenlerdir. Tahıllar pirinç veya pide ve lavaş gibi düz ekmekler şeklindedir. Kuzu, koyun eti, kümes hayvanları ve keçi eti önde gelen proteinlerdir ve tipik olarak ızgaradır - ya bütün olarak, kebap gibi et parçaları ya da öğütülmüş ve kibbeh gibi. Bulgar buğdayı da ağırlıklı olarak tabouleh gibi salatalarda kullanılır. Nohut, çeşitli etlerde, genellikle et yerine kullanılır.
AKDENİZ MUTFAĞI
Akdeniz'in Mutfak Ayrılıkları
İtalya, Güney Fransa ve İspanya'da bulunan Güney Avrupa mutfağı, onu Avrupa'nın diğer pişirme geleneklerinden ve diğer Akdeniz ülkelerinden ayıran özel malzemeler içerir. Diğer Akdeniz mutfağından farklı olarak, şarap hem pişmiş yemeklerde hem de kendi başına bir lezzet geliştirme olarak Güney Avrupa yemeklerinin önde gelen bir öğesidir. Domuz eti de bu ülkeler tarafından Akdeniz'in geri kalanından daha fazla tüketilir ve keçi, koyun eti veya kuzu etinden daha yaygındır.
Domates, sarımsak, kapari, hamsi, hardal, anason ve çam fıstığı, Güney Avrupa yemeklerini tatmak için çeşitli kombinasyonlarda kullanılır. Çok sayıda farklı tahıl tüketilir:
mayalı ekmekler, makarna ve pirinç en önemlileridir.
AKDENİZ MUTFAĞI
Akdeniz'in Mutfak Ayrılıkları
Kuzey Afrika mutfağı, bol miktarda baharat kullanımı ile karakterizedir. Fas, Cezayir, Tunus ve Libya yemek pişirme geleneklerinde düzenli olarak kimyon, kişniş, safran, tarçın, karanfil, biber, safran ve kırmızı biber kullanırlar. Harissa ve ras el hanout, ağırlıklı olarak Fas mutfağında kullanılan iki güveç baharat karışımıdır ve güveçlere ve soslara karakteristik bir ısı verir. Hurma, kayısı ve kuru üzüm gibi kuru meyveler, Kuzey Afrika mutfağında, hem kendi başlarına hem de pişmiş yemeklerde sık sık görülür. Korunmuş limonlar Kuzey Afrika yemeklerine karakteristik tuzlu, tuzlu keskinlik katar. Pirinç benzeri bir dokuya sahip bulgur buğdayı görünümü olan kuskus, granül irmik, çeşitli güveç ve et yemeklerine eşlik eden popüler bir Kuzey Afrika tanesidir. Kuzu, koyun eti ve keçi eti, Kuzey Afrika yemeklerinde baskın proteindir, ancak tavuk ve sığır eti düzenli olarak mutfak görünümüne neden olur. Konik şekilli seramik bir tencerede hazırlanan yavaş pişirilmiş et, sebze ve sos güveci olan Fas tagine, Kuzey Afrika yemeklerinin belki de en tanınmış ve popüler olanıdır: aromatik, doyurucu, dengeli bir yemek.
AKDENİZ MUTFAĞI
KİLER LİSTESİ ;
LİMON, TURŞU, SUSAM, FERMENTE SÜT ÜRÜNLERİ, EKŞİ MEYVELER, ZEYTİN, TAHİN, KUZU, KEÇİ, TAVUK ETİ, NOHUT,
BAKLA, MAYDANOZ, TARHUN OTU, NANE, BAHARATLAR (YENİBAHAR, MUSKAT, TARÇIN, ZAHTER, SUMAK), SÜZME
YOĞURT,
