T.C.
YÜKSEKÖĞRETİM KURULU BAŞKANLIĞI
i d e n No)
Sayı : 93601077-724.99- HU®
Konu : 37. UNESCO Genel Konferansı Hk.
1 4 . 0 8 . 2 0 1 3 -DİCLE ÜNİVERSİTESİ REKTÖRLÜĞÜNE
İlgi: 02/08/2013 tarihli ve 42375 sayılı yazımız.
37. UNESCO Genel Konferansı'nın, üye devletlerin katılımıyla, Fransa'nın Başkenti Paris'teki genel merkezde 05-20 Kasım 2013 tarihlerinde düzenleneceği, ilgide kayıtlı yazıyla bildirilmişti.
UNESCO Türkiye Milli Komisyonu'ndan alınan bir başka yazıda, konferansın taslak programının belirlendiği ve detayları içeren 191EX/21 belgesine lıttp://unesdoc.unesco.org/images/0022/002202/220221E.pdf linkinden ulaşılabileceği belirtilmektedir.
Ayrıca; Eğitim, Doğa Bilimleri, Sosyal ve Beşeri Bilimler, Kültür ile Bilgi ve İletişim olmak üzere 5 sektöre yönelik yapılacak söz konusu konferansın 37C/5 bütçe metinlerine http://unesdoc.unesco.org/images/0022/002200/220074e.pdf linkinden erişim sağlanmaktadır.
UNESCO Türkiye Milli Komisyonu tarafından yapılan özetlemelerden oluşan bilgi notu ekte gönderilmekte olup metin ve gündem maddelerine yönelik olası görüş ve önerilerin 9 Eylül 2013 tarihine kadar Komisyona iletilmesi gerekmektedir.
Bilgilerinizi ve gereğini rica ederim.
Prof. Dr. Gökhan ÇETİNSAYA Başkan
Ek: Bilgi notu (6s.)
Dağıtım: Tüm Üniversite Rektörlükleri
Üniversiteler Mah. 1600. Cad. No:l 06539 Bilkent /ANKARA
Telefon : (0312)
£:ll!±*
Faks: (0312)J*£İ?Ü
Ayrıntılı Bilgi İçin İrtibat:Uluslararası İüşkiicr Birimi
II. Barış ve Sürdürülebilir Kalkınma için Bilim
Toplumların hızlı dönüşümleri, iktisadi, iklimsel ve toplumsal zorlukların karmaşık ve çok katmanlı yapıları, internet ve mobil iletişim teknolojilerinin kullanımındaki artış, bilim ve politika otoriteleri arasındaki ilişkilerin güçlendirilmesi gün geçtikçe daha önem kazanmaktadır. Karar mercileri, bilimin karar verme aşamasına büyük ölçüde katkı sağlayabileceğini anlamalı ve bilim insanları da karar mercilerinin karşı karşıya kaldığı toplumsal ve iklimsel husus ve zorlukları göz önünde bulundurmalıdır. Hükümetler ve parlamentolar için etkin bilimsel danışmanlık sistemleri gerekli olduğu kadar, bilim ve politika arasında mevcut olan boşluğu kapatarak, bilimsel gelişmeler ile karar mercilerini karşılıklı bilgilendirme amacına da hizmet etmektedir.
Barış ve Sürdürülebilir Kalkınma için Bilim
Stratejik 1) Bilim, politika ve toplum 2) Barış, sürdürülebilirlik ve toplumu Hederler arasında koordinasyon kapsamak amacıyla uluslararası bilimsel
sağlanması ve sürdürülebilir işbirliklerini güçlendirmek kalkınma için etik ve kapsayıcı
politikaların teşvik edilmesi
Ana eylem 1) Bilim, teknoloji 2) Bilim ve 3) Okyanus ve 4)Biyoçeşitlilik 5) Tatlı su alanları ve inovasyon mühendislik kıyıları korumak ve afet riskini güvenliğini
politikalarını alanında kurumsal ve sürdürülebilir azaltma güçlendirmek.
geliştirerek, bilim ve kapasite idaresini sağlamak konularında politika arasında bir oluşturmak. amacıyla uluslararası arayüz oluşturmak. bilgilendirme ve bilimsel işbirliği
kapasite sağlamak.
oluşturulmasını teşvik etmek.
Beklenen 1) Bilim, teknoloji 4) Doğal bilimler 6) Okyanus ve 9) Ekolojik ve 11) Yerel, sonuçlar ve inovasyon alanında eğitim ve kıyılarını bilimsel jeolojik bilimler bölgesel ve
politikaları ve araştırma kavrayışın arasında evrensel evrensel su düzenlemelerinin, konularında bilgi geliştirilmesi ve işbirliğinin güvenliği ulusal, bölgesel ve ve iletişim insanoğlunun geliştirilmesi ve zorluklarına evrensel bağlamda araçlarının okyanuslarla UNESCO'nun karşı alman güçlendirilmesi. kullanılması ilişkisini sürdürülebilir önlemlerin 2) Bilim ve politika aracılığıyla geliştirmek kalkmma için güçlendiril
arasında oluşturulan kapasite amacıyla üye öğrenim alanları mesi.
arayüz sayesinde geliştirmesi. devletler tarafından belirlemesi. 12) Su sürdürülebilir 5) Sürdürülebilir faydalanılması. 10) Risk güvenliği bilimin tanıtılması kalkınma için 7) Okyanusla azaltılmasının konusunda ve geliştirilmesi. disiplinler arası ilişkili tehlikelerin geliştirilmesi, geliştirilmiş 3)Eşitlik ve zarar mühendislik ve etkileri ve doğal afetler uluslararası görmeye açık yerli eğitim risklerinin karşısında erken işbirliği ve diğer grupları da araştırmaları. azaltılması, iklim uyarı sisteminin aracılığıyla içeren toplumsal değişikliği ve afetlere karşı bilgi dağarcığı, kavrayışı teşvik adaptasyonu hazırlık sürecinin inovasyon, etmek ve farkında] ık konusunda gerekli iyileştirilmesi. politikalar ve
yaratmak amacıyla önlemlerin bireysel/kurum
bilim ve toplumun alınması, sağlıklı sal
karşılıklı etkileşime okyanus kapasitelerin
geçmesi. ekosistemleri için oluşturulması.
gerekli
politikaların üye devletlerce geliştirilerek uygulanması.
8) Üye devletlerin okyanus ve kıyı kaynaklarını
2
I. Barış ve Sürdürülebilir Kalkınma için Eğitim
2014-2017 dönemi, dünya çapında ve UNESCO'nun eğitim alanında üstlendiği evrensel görev açısından çok kritik bir dönem olacaktır. 2015 yılından önce, EFA hedeflerine ulaşma sürecinin uluslararası topluluklar hareketlendirilerek hızlandırılması bu döneme damgasını vuracaktır; 2000 yılında Dakar'da toplanıldığmdan bu yana dünya çapmda yürütülen politikalar ve elde edilen her türlü gelişmenin envanteri yapılacak; 2015 yılından sonra yeni bir evrensel eğitim gündemi oluşturulması için yeni ortaya çıkan eğitim zorlukları göz önünde bulundurularak yeni bir temel üzerinde ve yenilenmiş bir içerikle yeni bir gündem oluşturulacaktır. Birbirlerine rakip kalkınma öncelikleri kavramında ele alınacak olan eğitim konusu, 2015 yılından sonra UNESCO'nun evrensel kalkınma gündeminde önemli bir yer alacaktır. Eğitim, temel insan hakkı olmasının yanı sıra, fakirlikle mücadele ve sağlık sisteminin geliştirilmesi gibi diğer kalkınma hedeflerine ulaşabilmek adına da önemli bir ön şart olarak öne çıkmakta ve bu özelliğiyle UNESCO'nun barış ve sürdürülebilir kalkınma hedefine doğrudan katkı sağlamaktadır.
Barış ve Sürdürülebilir Kalkınma için Eğitim
Hedefler: 1) Herkes için 2) Öğrenenleri yaratıcı 3) Gelecekteki eğitim
yaşam boyu ve evrensel gündemini
ulaşılabilecek sorumluluk sahibi şekillendirmek kaliteli eğitim yurttaşlar olmaları
sistemleri konusunda
geliştirmek güçlendirmek Hedefler
doğrultusunda beklenen sonuçlar:
1.Sektör bazında politika ve planlamaların güçlendirilmesi.
2.Öncelikli alt sektörlerin desteklenmesi:
Okuryazarlık, Teknik Eğitim, Yüksek Eğitim.
3. Öğretmenlerin profesyonel gelişimlerinin
iyileştirilmesi.
4.Öğrenme süreçleri ve öğrenme sonuçlarının izlenmesi sürecinin geliştirilmesi.
5. Bilgi ve iletişim teknikleri aracılığıyla öğrenme olanaklarının
genişletilmesi.
6. Barış ve insan haklan için eğitimin güçlendirilmesi.
7. Sürdürülebilir kalkınma için eğitimin güçlendirilmesi.
8. Eğitim aracılığıyla sağlık sisteminin tanıtılması.
9. Öngörü ve araştırmalar için evrensel diyalog oluşturmak.
10. Eğitimde evrensel kalkınmasını ve eğitim alma hakkının uygulanmasını takip etmek.
11. Eğitim için ortaklık ve koordinasyonları teşvik etmek.
Bu program aşağıdaki prensipler çerçevesinde hareket edecektir:
• eğitime insan hakları açısından bir yaklaşım oluşturmak;
• eğitim aracılığıyla eşitlik ve toplumsal kabulü teşvik etmek;
• eğitim ve öğrenmenin kalitesini geliştirmek; ve
sürdürülebilir bir şekilde yönetme ve koruması için kurumsal kapasitelerinin güçlendirilmesi.
III. Sosyal ve Doğal Bilimler Aracılığıyla Toplumsal Katılım ve Kültürlerarası Diyalog Kurulması
Sosyal ve Doğal Bilimler sektörünün çalışmaları, toplumsal kalkınma, kültürlerarası diyalog ve kültürlerin daha sağduyulu bir yaklaşımla uzlaşması gibi konuları destekleyici niteliktedir.
Bilgi dağarcığının mobilize edilmesi, toplumsal dönüşümlerin, toplumsal katılımların ve farklı kültürlerin kapsanmasının sağlamasına imkân tanıyacaktır. Sağduyulu bir yaklaşım sayesinde, toplumsal kalkınmanın önündeki birçok zorluğa karşı uyumlu, bütünsel ve yenilikçi yaklaşımlarla tedbirler alınabilmekte ve evrenselleşen ve gün geçtikçe dijital olarak bölünen çevreleri de ortak bir anlayış temeline oturtabilecek bir yaklaşım sağlamaktadır.
Sosyal ve Doğal Bilimler Aracılığıyla Toplumsal Katılım ve Kültürlerarası Diyalog Kurulması
Stratejik Hedef Bütünü kapsayıcı toplumsal kalkınmayı desteklemek ve kültürlerarası diyalog ile kültürlerin uzlaşmasını teşvik etmek
Ana eylem alanları 1) Gelecek temelli araştırmaları, bilgi dağarcıklarını ve karar alımlarını harekete geçirerek, toplumsal dönüşümleri,
toplumsal katılımı ve kültürlerarası diyalogu desteklemek.
2) Üye devletleri, bilimsel ve teknolojik zorlukları, toplumsal katılım içerecek, etik, yasal ve sosyal yönetim şekilleriyle güçlendirmek.
3) Gençlik ve spor alanlarında paydaşların katılımıyla birlikte karar alınması sayesinde, gençlerin kalkınması ve sivil katılımı destekleyerek, UNESCO'mm programlarında insan hakları temelli bir yaklaşımı teşvik etmek.
3
Beklenen sonuçlar 1) Sosyal ve doğal bilimler
araştırmalarında, gelecek odaklı, toplumsal dönüşümler ve kültürlerarası diyalogu geliştirerek, insan hakları ve cinsiyet eşitliği bakış açılarıyla, ulusal sosyal bilim politikaları ve uluslararası bilimsel işbirliğinin
geliştirilmesi.
2) Eğitim, kültür, bilim, iletişim ve bilgi alanlarında odak içerikli insiyatifler aracılığıyla daha dahiliyetçi toplumların ve kültürlerarası diyalogların desteklenmesi.
3) Karar mercilerinin, sivil toplum
örgütlerinin ve diğer kilit paydaşların kapasitelerini güçlendirerek, toplumsal katılım ve kültürlerarası diyalogu geliştirmeye olanak sağlayacak kamu politikalarının önerilmesini sağlamak.
4) Üye devletlerin kapasiteleri güçlendirilerek, teknoloji ve bilimden doğan biyoetik zorlukların idaresini sağlayarak, biyoetik prensiplerin
evrensel leştirilmesi yoluyla biyoetik tartışmalarını tam olarak
evrenselleştirmek.
5) Etik, yasal ve toplumsal
uygulamaların, çığır açan bilim ve
teknolojik gelişmelere ve uygulamalarının, uluslararası diyaloga konu olarak açıklığa kavuşturulması.
6) Üye devletlerin kapasiteleri güçlendirilerek, bir çok paydaşın katılımı sağlanarak, toplumsal oluşumlar ve demokratik süreçlerde kamusal gençlik politikaları ve genç kadınları da kapsam dâhiline almak.
7) Üye devletlerin, fiziksel eğitim, spor ve anti doping alanlarında kamusal politikalarında bir çok paydaşın yer alması.
8) UNESCO'nun programları ve tüm program evrelerinde, insan haklan yaklaşımının daha fazla göz önünde bulundurulması.
I V .
Miras ve Yaratıcılık Aracılığıyla Barış ve Sürdürülebilir Kalkınma
UNESCO, standart belirleyici, kapasite yaratıcı ve uluslararası işbirliği için katalizör olma gibi ana etkinlikleri kapsamında, özellikle kültür alanındaki liderliğini sürdürerek, güçlendirmeyi hedefleyecek; bu bağlamda eylemlerini uluslararası, bölgesel ve ulusal seviyede devam ettirerek; gerek ulusal, gerekse uluslararası kalkınma politika ve stratejilerinde kültür boyutunu gündeme getirmeye çaba gösterecektir.
Miras ve Yaratıcılık Aracılığıyla Barış ve Sürdürülebilir Kalkınma
Stratejik hedefler 1) Mirasın korunması, tanıtılması ve gelecek nesillere aktarılması
2) Yaratıcılık ve kültürel ifadelerin çeşitliliğini geliştirmek.
Ana eylem alanları 1) Diyalog ve kalkınma için mirasın ve tarihin korunması, muhafaza edilmesi ve tanıtılması.
2) Kültürel ifadelerin çeşitliliğini, somut olmayan kültürel mirasın korunma altına alınması ve kültürel ve yaratıcı endüstrilerin kalkınmasını sağlayarak desteklemek ve teşvik etmek.
Beklenen sonuçlar 1) Somut olmayan kültürel mirasın belirlenmesi, korunması, takip edilmesi ve sürdürülebilir bir şekilde yönetilmesi.
2)Uluslararası 1954 (ve iki protokolü), 1970, 1972 ve 2001 Sözleşmelerinin etkin bir şekilde uygulanmasını sağlamak.
3) İşlevsel işbirlikleri ve bilgi paylaşımları aracılığıyla bölgesel ve uluslararası işbirliğini güçlendirmek.
4) Dünya belleğinin korunması yoluyla bilgiye erişim sağlamak ve paylaşılan tarihin tanıtılması yoluyla, uzlaşma ve diyalog yolu açılması.
5) Somut olmayan kültürel mirası korumak için ulusal kapasitenin güçlenmesi ve kültürel ve yaratıcı endüstrilerin kalkınması.
6) Uluslararası 2003 ve 2005 Sözleşmelerinin etkin bir şekilde uygulanması.
V. İfade Özgürlüğü ve Bilgiye Erişim Aracılığıyla Barış ve Sürdürülebilir Kalkınma
UNESCO'nun kuruluş anlaşması, kurumun "fikirlerin sözel ve görsel olarak özgür bir şekilde akmasını teşvik etmek" amacına hizmet edeceğini belirtir. Bu rol, savaş sonrası dünyada barışa kavuşmak ve ekonomik yeniden yapılandırma ihtiyacı duyan dünyada önemli bir husus olarak kabul görmüştür. O zamandan günümüze kadar yaşanan evrensel gelişime rağmen; sansür, çıkmazlar ve fakirlik birçok yerde inatla var olmaya devam etmektedir. İşte UNESCO bu sebeple, ifade özgürlüğünü teşvik etmeye devam etmektedir. Basın özgürlüğü ve bilgi özgürlüğü de bu hedef kapsamına dâhil olmaktadır.
ifade Özgürlüğü ve Bilgiye Erişim Amacıyla Barış ve Sürdürülebilir Kalkınma
Stratejik Hedef İfade özgürlüğünü, medyanın kalkınmasını ve bilgiye erişimin sağlanmasını teşvik etmek.
Ana eylem alanları 1) Basın ve gazeteciler için güvenli ve özgür bir çevre oluşturularak, medyada çok seslilik ve katılım olmasına imkân sağlamak, bağımsız ve sürdürülebilir medya kuruluşlarına destek vermek.
2) Bilginin korunmasına ve evrensel erişimine imkân sağlanması.
Beklenen sonuçlar 1) İfade özgürlüğü, basın özgürlüğü ve gazetecilerin güvenliğinin güçlendirilmesi.
2) Cinsiyet konusunda duyarlı politikaları benimsemek yoluyla, çok sesli medyayı geliştirmek.
3) Yenilikçi, politikalara uygun ve bilgi dağarcığım geliştirecek Uluslararası İletişim Geliştirme Projeleri'ni desteklemek.
4) Katılımcı bilgi toplumlarının oluşturulması.
5) Bilgi Toplumu Dünya Zirvesi'nin (WSIS) sonuçlan ve hedeflerini tanıtmak.
6) Herkes İçin Bilgi Programı (IFAP) dâhilinde öncelikli alanlarda uluslararası işbirliğini harekete geçinnek.
*Metin, htur.//unesdoc.unesco.org/images/00 19/001919/191978e.pdf adresinde yer alan İngilizce orijinalinden seçilerek Türkçeleştirilmiştir.