Türk mimarlar cemiyetinin mimar ile iş sahibi arasında akit
edilecek mukavele formülü
Bir t a r a f t a n mimar sıfatile
de mukim ve kanuni ikametgâh
ola-r a k gösteola-ren mimaola-r ile diğer t a r a f t a n iş sahibi sıfatile d e mukim arasında berveçhi ati
şerait dahilinde mukavele kurulmuştur. Madde 1. — Mimara tevdi edilen iş:
İş sahibi nin mutasarrıf olduğu daki arsası üzerine yapılacak ı binasına ait mimarlık işleridir. Madde 2. —Mimarlık işleri şunlardan ibarettir:
A. — Proje, evrakı fenniye ve fennî istişare. a - 1 : 200 veya daha küçük mikyasta eskiz (Plân ve cep-heden ibarettir.) B u n u n kabul ve imzasından sonra.
b - 1 : 100 veya 1 : 200 mikyasında avan proje. (Plânlar, cepheler ve bir m a k t a d a n ibarettir.)
Bunun kabul ve imzasından sonra.
c - Ş a r t n a m e ve keşif müteahhit ile yapılacak mukave-lenin müsveddesi, m ü n a k a ş a şartnamesi veya teklif mektubu müsveddesi.
d - Tatbikat v e tafsilât plânları. (Tatbikat plânları 1 : 50 mikyasında k a t plânları maktalardan ibaret olup, tafsilât plânları, mimarın lüzum gördüğü miktarda 1 : 20, 1 : 10 v e 1 : 1 mikyasında teferrüatı izah ve tavzih eden plânlardan ibarettir.)
e - Müteahhit t a r a f ı n d a n yapılacak olan mukavemet ve betonarme ve tesisat proje ve plânlarının tetkik ve tasdiki. Fen ve sanat bakımından inşaat ve tatbikatın nezareti u m u -miyesi.
f - İnşaatın ehil bir müteahhide ihalesi için mal sahibi-n e müşavirlik, müteahhidisahibi-n istihkak raporlarısahibi-nısahibi-n ve tediyat sitüasyonlarmın tanzimi, işin hitamında m ü t e a h h i t ile mal sahibi arasındaki hesabatm rüyet ve alâkasının kesilmesi, kabulü muvakkat ve kabulü k a f i l e r i n icrası.
g - Belediye ve devletten alınacak r u h s a t l a r a ait fennî evrakın tanzim ve ihzarı. Gerek r u h s a t almak için ve gerek-se inşaatın hitamına kadar bu makamların göstereceği lüzum üzerine fennî izahat vermek için mal sahibine refakat ve y a r -dım.
B. — Yapı yerinde inşaat ve tatbikatın proje ve tefsilât plânlarına ve tahriri mevzuata aynen uygun olarak yapılması hususunun daimî mürakabesi.
(Bu maddede sayılı işlerden hangileri yaptırılmıyacaksa, onların üzeri çizilip, bu çizilen madde veya fıkralar ayrıca
inci maddede zikir ve tesbit edilir.) Madde 3. — Mimarın ücreti: Deruhte ettiği bu hizmetlere mukabil m a k t u a n lira (yazı ile ) v e yahut, mimarın nezareti altında yapılan u m u m işlere a i t masraf yekûnunun yüzde u n u tediye ve tavsiye etmeği iş sahibi deruhte etmiştir.
Mal sahibile m i m a r arasında t a k a r r ü r ettirilen ücretin esasını, mevzuubahis mukavele akti anındaki büyüklüğü v e madde 2 mucibince mimara tevdi edilen işin miktarı teşkil
Mal sahibinin tensibi arzu v e kararile mimarın yapa-cağı işlerin miktarı da binnetice değişecektir.
Bu tesbit edilmiş ücrete (madde 2, kısım B. de yazılı) ya-pı yerinde inşaat ve tatbikatın daimî nezareti fenniyesine ait ücret ile, mimarın harcirah ve fevkalâde masarifi dahil değil-dir.
Madde 4. — Mimarın alacağı ücretin taksitleri: a. - Mimara siparişin verildiğinde ücret yekûnunun % 10 u b. • -Belediyeye verilecek komple dosyanın tesliminde. % 30 u c. --Temel atımında % 10 u d. - Binanın yarı k a t döşemesinin dökülmesinde . . % 15 i e. • • Çatı alınmasında % 15 i f. - İç sıvaların ikmalinde % 10 u
e- - A n a h t a r tesliminde % 10 u
Madde 5. — Mimarın yapmasını deruhte ettiği işlerin her birine ücretin n e kadarı isabet ettiği aşağıda yazılıdır: a. - Avan proje ücret yekûnunun % 10 u b. - Kat'î projeye ücret yekûnunun % 20 si c. - Ş a r t n a m e keşif ve ihale mukavelesine % 10 u d. - Tatbikat ve tafsilât plânlarına % 30 u e. f. g. Fen ve sanat bakımından nezareti u m u m i -ye, fennî istişare ve yardım ücret yekûnunun . . . . % 30 u
Madde 6. — Yapı yerinde daimi nezaret ücreti: Madde 2, kısım B. de mevzuu bahis, yapı yerinde inşaat ve tatbikatın daimî nezareti fenniyeslni de deruhte ettiği t a k -dirde, takarrür ettirilmiş olan mimar ücretine ayrıca Türk lirası zammedilir.
(Bu zammedilecek miktar esas ücretin dörtte birini t e ş -kil etmeli v e inşaatın tutarının yüzde bir buçuğundan aşa-ğı olmamalıdır.)
Madde 7. — Ayrı masraflar:
Üzerine almış olduğu işin yapılması için zarurî ve aşa-ğıda sayılı fevkalâde masarif (madde 3 de yazılı) mimar üc-retine dahil değildir.
a. - Arsanın vaziyet ve nivo plânlarının alınması, top-rak muayeneleri mesahalar, maketler ve saire.
b. - Lüzumu görülecek seyahatlerin harcirahı ve yevmi-yeleri (yevmiye miktarı h e r tekmil gün için 25 lira, yarım gün için 15 lira olup harcirah birinci sınıf üzerinedir).
c. - Altı takım olarak inşaat dosyasmın ihzarı masrafı mimara aittir. B u n d a n fazla lüzum olacak dosyaların ihzarı masrafı mal sahibine aittir.
verile-Madde 9. — İşin herhangi bir noktasında inikitaı: Mal sahibi inşaata devamdan herhangi bir sebepten sar-fı nazar ettiği takdirde, mimarın o zamana kadar yapmış ol-duğu işlere mukabil kesbi istihkak etmiş olol-duğu ücret verilip hesabı kesilmelidir. Bu husus için tahmini keşif esas t u -tulup Madde 3, ve Madde 5 ahkâmına istinad edilmek suretile ücret miktarı hesap ve tesbit edilir.
Madde 10. — Ancak mühim esbaba istinad etmek şarti-le iş sahibi olsun, m i m a r olsun mukaveşarti-leyi feshedebilirşarti-ler. K a n u n î ikametgâha gönderilecek t a a h h ü t l ü mektupla tebliğ edilmek şartile fesih muteber olur.
Madde 11. — Mimar t a r a f ı n d a n sebebiyet, verilmeden mukaveleyi fesh ve mimar ile alâkasını kestiği takdirde, bu mukavele mucibince. tesbit edilmiş olan mimarlık ücretinin t a m a m ı n ı tediye etmeği mal sahibi t a a h h ü t eder.
Madde 12. — Esbaba müstenit olarak, mal sahibi, mi-marla münakit mukavelesini fesh edecek olursa, mimarın henüz yapmamış olduğu işlere ait ücrete tekabül eden para miktarı ücretin heyeti umumiyesinden t a r h edilir, kalan mi-m a r a tediye olunur.
Madde 13. — Mal sahibinin sebebiyet vermesi üzerine, m i m a r mukaveleyi feshederse, ücretin tamamını istemek hakkını haizdir.
Madde 14. — Mimarın mal sahibine karşı deruhte etmiş olduğu vazife binanın kabulü k a f i s i n e kadar devam eder. Kabulü kat'inin icrasile mimarin mükellefiyeti h i t a m a erer.
Kabulü k a f i d e n sonra da mal sahibi m i m a r d a n istifade etmek isterse, ayrıca ücret vermesi iktiza eder.
Madde 15. — Hakem:
Mimar ile iş sahibi arasında herhangi bir sebeple çıka-cak ihtilâflar
a. Ücrete ait ise, Türk Mimarlar Cemiyetinin ücret t a -rifesine göre halledilir.
b. - Muamelât ve teferrüata ait ise, T ü r k Mimarlar Ce-miyetinden tahriren sorulur ve gelen cevap her iki t a r a f a tebliğ edilir.
c. - Esasa taallûk ediyorsa, hakem hükmüne m ü r a c a a t edilir. Hakem intihabında tarafeyn ittifak edemezlerse her iki t a r a f ı n ayrı ayrı intihap edeceği hakemler ile bunların tayin edeceği üçüncü bir Hakemden müteşekkil heyetin vereceği ka-rar, her iki t a r a f ç a bilâ itiraz kabul ve tatbik edilecektir.
Madde 16. — İhtilâf:
Mimarla mal sahibi arasında tahaddüs edecek olan ih-tilâflar hakem ile halledilemediği takdirde mimarın oturduğu yerdeki mahkemelerde rüyet olunur.
Madde 17. — Yukarıda, madde ikide sayılı işlerden mi-m a r a yaptırılmi-mıyacak, yani bu mi-mukaveleden hariç kalacak o-lan işler şunlardır:
Bu mukavele tarihinde akt-ölunmuştur.
