Y A B A N C I M İ M A R Î :
MİLANO'DA PİRELLİ MERKEZ İDARE BİNASI
Ç e v i r e n : Â L İ T O N K A Y Y. Mühendis P r o j e : Gio Ponti, Antonio Fornaroli, Y. Müh; Alberto Rcsseli, Y. Mim. Giuseppe Valtolina, Y. Müh.; Egidio Dell"Orto, Y. Müh, Milano'da etüd bürosu.
Prof. İng. Pier Luigi Nervi, R o m a . Prof. İng. Arturo Danusso, Milano.
Bu mimarî eser Milano şehrinin müs-takbel sembolü telâkki edilmekte, şehrin iktisadî kudretini ve gelişmesini temsil et-mektedir. Avrupanın ilk hakikî «Gök tırma-layanı» ve betonarme olarak inşa edilen en yüksek binası olacaktır. Filhakika 31 katlı olup yüksekliği 124 metreyi bulmaktadır.
Proje çalışmalarının d a h a ilk safhala-rında, mimarlar ile mühendisler arasındaki sıkı ve ahenkli bir çalışma, binanın iske-leti ve yapısı ile mimarî etüdlerinin neti-cesi clarak hakikaten plâstik bir eser yara-tılmasını sağlamıştır. Gio Ponti bir eserin karakteri belli olduktan sonra müşterek bir çalışma ile işlenerek tamamlanabileceğini kabul etmektedir. Bu eserde bulunan husu-siyetleri de şöylece saymaktadır :
Eserin t a m a m ı n a şâmil bir şekil, yani şakulî olarak hep aynı k a t l a n üstüste koy-m a k ve ufkî olarak aynı şekilleri tekrar etmek gibi bir yığın teşkil etmeyip eserin toplu bir şekil olarak ele alınmış olması, teferruattan kurtulmuş olarak özü tebarüz ettirmesi, yeni bir iskelet ve yapı tekniği ortaya atması, gece manzarası b a k ı m ı n d a n etüd edilmiş olması ki mimarîde yeni bir etüd mevzuu ihdas etmektedir. Binanın kullanılmasındaki hareketlere göre tertip-lenmesi ve bozulmayan en m o d e r n malze-meden istifade edilmesi de eserin hususiyet-lerindendir.
Bu hususiyetlerden bilhassa yapının iskeleti üzerinde durulmağa değer. Burada ahşap inşaatın tesiriyle devam edegelmiş olan kolonlar ve kirişlerle teşkil edilen bir-birine dik elemanlardan müteşekkil iptidaî sistem t a m a m e n terkedilmiştir. İskelet bir kül olarak etüd edilmiştir. İlkel (precon-trainte) gerilmeli, beton tekniği kullanılarak dinamik bir görünüş elde edilebilmiştir.
U ç l a r d a dört adet içi boş pilonlar. (Fil ayakları) Bu pilonların boşluklarına imdat merdivenleri ve asansörler
/ûık
1
i
!•• ; '''
i •Â Lh
I
1;
i i >r>:'
0Û :
âh
, n f ] . r r f r • I • a; ^
& —
W
•. • ; l iW
•i • !' ' . ";i •
« 1 • : 1, 15 ve 30 n u m a r a l ı şekiller sırasiyle zemin kat, 15 inci kat ve 30 u n c u kat plan-l a n d ı r .Şekil 19 - Z e m i n kat. Giriş ve çıkış S t ü r ü k t ü r ü gösteren kesit ayrılmıştır.
rilmiştir. Elektrik ve havalandırma tesisa-tının şakulî kanalları da bu boşluklarda-dır.
Arzanî mihverds dört pilon. Binanın rüzgâra mukavemeti temin eden ve asansör kulesini taşıyan bu pilonlar ayrıca sıhhî te-sisatın şakulî kanallarını da ihtiva etmek-tedirler. Kontrvantman çatal şeklindedir.
Bu suretle binanın taşıyıcı noktaları dağıtılmamış bilâkis pek az bir sahaya tek-sif edilmiştir. Döşemeler nervürsüz beton-arme kabuktur.
Koridorun uçlara doğru daralması, ge-liş gidiş kesafetinin uçlara doğru azalmış olmasındandır.
Dış cidarlar t a m a m e n cam ve iç böl-meler 95 santim ebadında portatif plâklar-dan yapılmıştır. Buna göre iç taksimat is-tenildiği gibi yapılabilmektedir.
Bu eserde teknik imkânların müsaadesi nisbetinde rasyonel hedefe erişilebileceği nisbetinde mimarî güzelliğin elde edilebil-diği bariz olarak gözükmektedir.
Maket üzerinde tecrübeler:
Eserin maketi 1/15 nisbetinde yapıl-mıştır. Maket üzerinde şakulî ve u f k î kuv-vetlerin tesiri ölçülmüştür.
Teknik malûmat: Sahalar :
Arsa sahası 7200 m2
Trafik ve otopark sahaları 3650 m2
Yeşil sahalar 760 m2
Kulenin gerisindeki binaların
sahaları 1627 m2
Kulenin sahası 1080 m2
Ebad :
Kulenin yüksekliği 126.20 m Kulenin uzunluğu 70.40 m Kulenin genişliği (ortada) 18.50 m
C a m saha 9500 m2
Kulenin hacmi 122.000 m3
Birinci kattaki bürolar sahası 590 m2
Büroların alabileceği m e m u r 1750 Oditoryumda yer adedi 600 Park yapabilecek otomobil
adedi her oto yarım saat duracak ve günde 8 saat otopark işgal
edi-lecek diye hesaplanmıştır. 800
R a m p a boyunca durabilecek
kamyon 12 İnşaat aksamında :
Kulede betonarme hacmi 23000 m3
Temelin sağlamlaştırılması için yapılan enjeksiyon delikleri
adedi 2300 Açılan delik uzunluğu 10600
Eııjekte edilen çimento 12000 torba (50 kiloluk).
Cephe elektroliz alüminyumdan ve T h r e m o p a n e camındandır.
r
M Ü Z İ K S İ Z Ş E H İ R !
Belediye gelir sağlamak için müzikli yerlerin resmini dört misli arttırmıştır!
İstanbul gazinoları, lokallerinin esa-sen yüzde sekesa-seni sessizdir. Geri kalanla-rına da, aşırı bir resim konursa, eğlence yerleri büsbütün tahammül edilmez bir ha-le geha-lecektir!
Avrupanın, hattâ Balkan komşuları-mızın eğlence yerlerini gözönüne getirelim.
Küçük lokallere, gazinolarda bile, bazan tek, bazan ikili ve üçlü müzik toplulukları müşterilerine biraz neşe, biraz yaşamak zevki vermek için d u r m a d a n çalar ve söy-lerler!
Bir lokal için, bir orkestrayı, bir trio-yu mevsim botrio-yunca temin etmek esasen bir fedakârlıktır. Bir de, b u n a aşırı bir re-sim ilâve edilirse, b u imkân büsbütün
or-tadan kaybolur. Bize kalırsa, müzikli yer-lerin vergisini arttırmak değil, hiç resim a l m a m a k lâzımdır. İstanbulu Turizm mer-kezi ve seyyah şehri y a p m a ğ a niyetleniyor ve gayret ediyoruz, diğer t a r a f t a n eğlence yerlerine karşı mânâsız ve yersiz müdahale-ler yapıyor, zorluklar çıkarıyoruz. Belediye-nin bu anlayışına hayret etmemek, bahu-sus a c ı m a m a k kabil midir? Bugünkü bele-diyeciliğe ayak u y d u r m a k lâzımdır.
Z. S.
