طسأولا مجعملا :باتكلا يمخللا ريطططم نب بوططيأ نب دططمحأ نب ناميلططس :فططلؤملا :ىفوتملا) يناربطلا مساقلا وبأ ،يماشلا 360
(طه
نططسحملا دططبع , دططمحم نب هللا ضوع نب قراط :ققحملا ينيسحلا ميهاربإ نب ةرهاقلا - نيمرحلا راد :رشانلا :ءازأجلا ددع 10
ةططمدخ نمططض وططهأو ،عوططبطملل قططفاوم باططتكلا ميقرططت]
[جيرختلا
Taberânî (ö. 360/971)
Adı Suleyman b. Ahmed olan et-Taberânî’nin künyesi Ebu’l-Kâsım’dır. 260/874 yılında Şam’ın
‘Akkâ beldesinde doğdu. Henüz on üç yaşındayken babasının teşvikiyle Taberiye’de hadis tahsiline başladı. ‘Taberânî’ nisbetini buradan almıştır.
Ömrünün sonlarında gözlerini kaybeden Taberânî 360/971 senesinde vefat etmiş ve İsfehan’da medfûn sahabi Humeme ed-Devsî’nin kabri yanında defnedilmiştir.
Taberânî geriye bir çok eser bırakmıştır. İbn Mende (ö. 511/1119), Taberânî’nin biyografisine ilişkin müstakil bir eser yazmış, onun ilmî ve ahlakî şahsiyetine ve faziletlerine yer vermiş, ayrıca eserlerinin listesine de yer vermiştir. Eser, muhakkık Hamdi Abdulmecîd es-Selefî tarafından el-Mu‘cemu’l-Kebîr’in (Kahire, tsz) 25.
cildinin içinde (ss. 329-365) yayımlanmıştır. Başlıca eserleri şunlardır: el-Mu‘cemu’l- Kebîr, el-Mu‘cemu’l-Evsat, el-Mu‘cemu’s-Sağîr, Kitâbu’l-Evâ’il, el-Ehâdîsu’t-Tıvâl, Mekârimu’l-Ahlâk, Fadlu'r-Remy ve Ta‘lîmih, Musnedu’ş-Şâmiyyîn, es-Sulâsiyyât, Kitabu’d-Du‘â, Kitâbu’l-Menâsik, Kitâbu ‘İşreti’n-Nisâ, Kitâbu’s-Sunne.
El-Mu‘cemu’l-Evsat
Kendi şeyhlerinin adlarını esas alarak musned tarzında tertip ettiği bir başka hadis eseridir. Bu eserde her bir şeyhine ait garîb hadisleri nakletmiştir. Bu bakımdan eser Dârakutnî’nin el-Efrâd’ına benzetilmektedir. Pek kimsenin bilmediği nâdir rivayetleri bir araya getirmesi uzun ilmî seyahatlerinin bir ürünü olmalıdır. Nitekim el-Evsat için “Bu kitab benim ruhumdur” diyen Taberânî, bu eserinin büyük bir emek mahsûlu olduğuna işaret etmek ister gibidir.
127
ِفِلل للا ُبالب
ُدلملحلأ ُهُملسا ِنلم ان : للالق ّيِطلولحللا لةلدلجلن ِنلب ِباّهلوللا ِدلبلع ُنلب ُدلملح لأ النلثّدلح - 1 يِذ ِنلب لدططيِزلي ُنلب ُديِع لططس اططن :للاططلق ّيِظالحُوللا ٍحِلالص ُنلب ىليلحلي يِبلأ لنلع ،لةلد لرططُب يِبلأ لنلع ،ٍرليلمُع ِنلب ِكِللمللا ِدلبلع لنلع ،لنالولصلع : لمّل لططسلأو ِهططليلللع ُهططللا ىّل لططص ِهّللا ُلو ُططس لر للاططلق :للاططلق ىلسوُم لناططلك الذِإلف ،ِة لرِخ للا يِف الهليلللع لبالذلع لل ،ٌةلموُح لرلم ٌةلم لأ يِتّمُأ»
لنِم ٌلططُأج لر لنيِمِل لططسُمللا لنِم ٍلططُأج لر ّلُك ىللِإ لعِفُد ،ِةلماليِقللا ُملولي
«ِراّنلا لنِم لكُؤالدِف الذله ، ُمِللسُم الي :للالقُيلف ، ِنليلبالتِكللا ِلله لأ لللأو ،لدططيِزلي ُنلب ُديِع لططس ّلِإ ِكِللمللا ِدلبلع لنلع لثيِدلحللا الذله ِأولرلي لملل
ّيِظالحُوللا ٍحِلالص ُنلب ىليلحلي ّلِإ لديِزلي ِنلب ِديِعلس لنلع
………
ُميِها لرلبِإ ُهُملسا ِنلم ُبالب ان : للالق ّيِنالرلصليلقللا لناليلفُس يِبلأ ُنلب ُميِها لرلبِإ النلثّدلح - 2294
ِنلع ،ّيِرلوّثلا ُناليلف ُططس اططن : للاططلق ّيِباططلي لرِفللا لف ُسوُي ُنلب ُدّملحُم
ُلوُس لر للالق :للالق لةلرلي لرُه يِبلأ لنلع ، ٍحِلالص يِبلأ لنلع ،ِشلملعل للا
«ُهططُللملع ِهططيِجلنُي لمُكلنِم ٌدططلحلأ اططلم» : لمّللسلأو ِهليلللع ُهللا ىّللص ِهّللا لنلأ ّلِإ اطططلن لأ لللأو» :للاطططلق ؟ِهّللا للو ُطططسلر اطططلي لتلنلأ لللأو :اوُلاطططلق
ِء للُؤله ىلنلأج المِب يِنُذِخالؤُي لولللأو ، ٍللضلفلأو ٍةلملح لرِب ُهّللا ليِنلدّملغلتلي
«يِنلقلبلأول لل
ّيِبالي لرِفللا ّلِإ لناليلفُس لنلع لثيِدلحللا الذله ِأو لرلي لملل .………
ِءالبللا ُبالب
ٌر لشِب ُهُم لسا ِنلم
ِنلب ِخلي ل ططش ِنلب ِحِلا لططص ِنلب ى لططسوُم ُنلب ُر ل ططشِب النلثّدططلح - 3057
ى لططسوُم اططن :للالق ٍرليلقُص ُنلب ُروُصلنلم ان :للالق ّيِدلسل للا لةلرليلمُع لرططلمُع ِنلبا ِنلع ،ٍعِفاططلن لنلع ، لرلمُع ِنلب ِهّللا ِدليلبُع لنلع ،لنليلع لأ ُنلب للططُأج ّرلا ّنِإ» : لمّللسلأو ِهليلللع ُهللا ىّللص ِهّللا ُلوُسلر للالق :للالق
128
، «ِدالهِجللالأو ِة لرلمُعللالأو ّجلحللالأو ِةالك ّزلالأو ِة للّصلا ِللهلأ لنِم ُنوُكليِل
ِرلدططلقِب ّلِإ ِةططلماليِقللا لملولي ُئِزلجُي الملأو» ،ِرليلخللا لماله ِس لرلكلذ ىّتلح
«ِهِللقلع
ُنلب ى لططسوُم ّلِإ لرططلمُع ِنلب ِهّللا ِدططليلبُع لنلع لثيِدلحللا الذله ِأو لرلي لملل
ٍرليلقُص ُنلب ُروُصلنلم ِهِب لد ّرلفلت ، لنليلع لأ
129
