• Sonuç bulunamadı

Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Fakültesi, Matematik Bölümü E-posta:erhan@ktu.edu.tr

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Fakültesi, Matematik Bölümü E-posta:erhan@ktu.edu.tr"

Copied!
69
0
0

Yükleniyor.... (view fulltext now)

Tam metin

(1)

Prof. Dr. Erhan Co¸skun

Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Fakültesi, Matematik Bölümü E-posta:erhan@ktu.edu.tr

Uygulamal¬Matematik Seminerleri: Güncel Hayatta Matematik

8 Kas¬m, 2018

(2)

Özet

GPS ler

· Iki boyutta konum belirleme problemi Hatal¬veriler

Hata içermeyen veriler

F(x)=0 denklem(veya sistemi) için Newton Yöntemi

GPS tipli uygulamalar

(3)

Özet

GPS ler

· Iki boyutta konum belirleme problemi

F(x)=0 denklem(veya sistemi) için Newton Yöntemi

GPS tipli uygulamalar

(4)

Özet

GPS ler

· Iki boyutta konum belirleme problemi Hatal¬veriler

Hata içermeyen veriler

F(x)=0 denklem(veya sistemi) için Newton Yöntemi

GPS tipli uygulamalar

(5)

Özet

GPS ler

· Iki boyutta konum belirleme problemi Hatal¬veriler

Hata içermeyen veriler

(6)

Özet

GPS ler

· Iki boyutta konum belirleme problemi Hatal¬veriler

Hata içermeyen veriler

F(x)=0 denklem(veya sistemi) için Newton Yöntemi

GPS tipli uygulamalar

(7)

GPS ler

· Iki boyutta konum belirleme problemi Hatal¬veriler

Hata içermeyen veriler

F(x)=0 denklem(veya sistemi) için Newton Yöntemi

GPS tipli uygulamalar

(8)

GPS ler

Uydular(Askeri, Meteoroloji, Haberle¸sme, GPS)

GPS uydular¬:Yeryüzünden 20-30km yükseklikte belirli yörüngelerde hareket ederek sinyal gönderirler.

Gönderilen sinyal, sinyali gönderen uydunun konumu ve sinyalin

gönderildi¼ gi zaman bilgisini içerir[1,2].

(9)

GPS ler

Uydular(Askeri, Meteoroloji, Haberle¸sme, GPS)

GPS uydular¬:Yeryüzünden 20-30km yükseklikte belirli yörüngelerde

hareket ederek sinyal gönderirler.

(10)

GPS ler

Uydular(Askeri, Meteoroloji, Haberle¸sme, GPS)

GPS uydular¬:Yeryüzünden 20-30km yükseklikte belirli yörüngelerde hareket ederek sinyal gönderirler.

Gönderilen sinyal, sinyali gönderen uydunun konumu ve sinyalin

gönderildi¼ gi zaman bilgisini içerir[1,2].

(11)

( x x 1 ) 2 + ( y y 1 ) 2 = d 1 2

( x x 2 ) 2 + ( y y 2 ) 2 = d 2 2

(12)

Örnek 1

Örnek 1

O ( 0, 0 ) olarak belirtilen bir ¸ sehrin 5 birim kuzeyine olan uzakl¬¼g¬m¬z p 17 birim ve ayn¬ ¸ sehrin 5 birim do¼gusuna olan uzakl¬¼g¬m¬z ise p

37 birim olarak tahmin edilmi¸ stir. O ( 0, 0 ) konumlu ¸ sehrin bat¬s¬nda oldu¼gumuzu bildi¼gimize göre, bulundu¼gumuz P ( x, y ) konumunu belirleyiniz.

O ( 0, 0 ) ¬n 5 kilometre kuzeyinin koordinatlar¬olan A ( 0, 5 ) noktas¬ile P ( x, y ) noktas¬aras¬ndaki uzakl¬ktan

( x 0 ) 2 + ( y 5 ) 2 = 17 elde ederiz.

O ( 0, 0 ) ¬n 5 kilometre do¼ gusunun koordinatlar¬olan B ( 5, 0 ) noktas¬ ile P ( x, y ) noktas¬aras¬ndaki uzakl¬ktan

( x 5 ) 2 + y 2 = 37

P ( x, y ) konumumuz bu iki çemberin arakesiti üzerinde olmal¬d¬r

(13)

Örnek 1

Örnek 1

O ( 0, 0 ) olarak belirtilen bir ¸ sehrin 5 birim kuzeyine olan uzakl¬¼g¬m¬z p 17 birim ve ayn¬ ¸ sehrin 5 birim do¼gusuna olan uzakl¬¼g¬m¬z ise p

37 birim olarak tahmin edilmi¸ stir. O ( 0, 0 ) konumlu ¸ sehrin bat¬s¬nda oldu¼gumuzu bildi¼gimize göre, bulundu¼gumuz P ( x, y ) konumunu belirleyiniz.

O ( 0, 0 ) ¬n 5 kilometre kuzeyinin koordinatlar¬olan A ( 0, 5 ) noktas¬ile P ( x, y ) noktas¬aras¬ndaki uzakl¬ktan

( x 0 ) 2 + ( y 5 ) 2 = 17 elde ederiz.

( x 5 ) 2 + y 2 = 37

P ( x, y ) konumumuz bu iki çemberin arakesiti üzerinde olmal¬d¬r

(14)

Örnek 1

Örnek 1

O ( 0, 0 ) olarak belirtilen bir ¸ sehrin 5 birim kuzeyine olan uzakl¬¼g¬m¬z p 17 birim ve ayn¬ ¸ sehrin 5 birim do¼gusuna olan uzakl¬¼g¬m¬z ise p

37 birim olarak tahmin edilmi¸ stir. O ( 0, 0 ) konumlu ¸ sehrin bat¬s¬nda oldu¼gumuzu bildi¼gimize göre, bulundu¼gumuz P ( x, y ) konumunu belirleyiniz.

O ( 0, 0 ) ¬n 5 kilometre kuzeyinin koordinatlar¬olan A ( 0, 5 ) noktas¬ile P ( x, y ) noktas¬aras¬ndaki uzakl¬ktan

( x 0 ) 2 + ( y 5 ) 2 = 17 elde ederiz.

O ( 0, 0 ) ¬n 5 kilometre do¼ gusunun koordinatlar¬olan B ( 5, 0 ) noktas¬

P ( x, y ) konumumuz bu iki çemberin arakesiti üzerinde olmal¬d¬r

(15)

Örnek 1

O ( 0, 0 ) olarak belirtilen bir ¸ sehrin 5 birim kuzeyine olan uzakl¬¼g¬m¬z p 17 birim ve ayn¬ ¸ sehrin 5 birim do¼gusuna olan uzakl¬¼g¬m¬z ise p

37 birim olarak tahmin edilmi¸ stir. O ( 0, 0 ) konumlu ¸ sehrin bat¬s¬nda oldu¼gumuzu bildi¼gimize göre, bulundu¼gumuz P ( x, y ) konumunu belirleyiniz.

O ( 0, 0 ) ¬n 5 kilometre kuzeyinin koordinatlar¬olan A ( 0, 5 ) noktas¬ile P ( x, y ) noktas¬aras¬ndaki uzakl¬ktan

( x 0 ) 2 + ( y 5 ) 2 = 17 elde ederiz.

O ( 0, 0 ) ¬n 5 kilometre do¼ gusunun koordinatlar¬olan B ( 5, 0 ) noktas¬

ile P ( x, y ) noktas¬aras¬ndaki uzakl¬ktan

( x 5 ) 2 + y 2 = 37

(16)

Örnek 1

· Ilgili sistemi çözerek, P ( 4, 6 ) , P ( 1, 1 ) olarak belirlenen iki muhtemel konumumuz olabilece¼ gini görürüz.

Ancak O ( 0, 0 ) konumlu ¸sehrin bat¬s¬nda oldu¼ gumuzu bildi¼ gimize göre,

konumumuz P ( 1, 1 ) olmal¬d¬r.

(17)

· Ilgili sistemi çözerek, P ( 4, 6 ) , P ( 1, 1 ) olarak belirlenen iki muhtemel konumumuz olabilece¼ gini görürüz.

Ancak O ( 0, 0 ) konumlu ¸sehrin bat¬s¬nda oldu¼ gumuzu bildi¼ gimize göre,

konumumuz P ( 1, 1 ) olmal¬d¬r.

(18)

Örnek 2

Örnek 2

A(1,1,1) konumuna olan uzakl¬¼g¬m¬z p

2 birim; B(1,-1,1) konumuna olan uzakl¬¼g¬n¬z p

2 birim ve C(-1,1,1) konumuna olan uzakl¬¼g¬n¬z p

10 birim ise P(x,y,z) konumunuzu belirleyiniz.

P ( x, y , z ) konumumuzun s¬ras¬yla A, B ve C noktas¬na olan uzakl¬klar¬n¬

( x 1 ) 2 + ( y 1 ) 2 + ( z 1 ) 2 = 2 (1)

( x 1 ) 2 + ( y + 1 ) 2 + ( z 1 ) 2 = 2 (2)

( x + 1 ) 2 + ( y 1 ) 2 + ( z 1 ) 2 = 10 (3)

sistemini çözerek P(2, 0, 1) olarak elde ederiz.

(19)

Örnek 2

A(1,1,1) konumuna olan uzakl¬¼g¬m¬z p

2 birim; B(1,-1,1) konumuna olan uzakl¬¼g¬n¬z p

2 birim ve C(-1,1,1) konumuna olan uzakl¬¼g¬n¬z p

10 birim ise P(x,y,z) konumunuzu belirleyiniz.

P ( x, y , z ) konumumuzun s¬ras¬yla A, B ve C noktas¬na olan uzakl¬klar¬n¬

( x 1 ) 2 + ( y 1 ) 2 + ( z 1 ) 2 = 2 (1)

( x 1 ) 2 + ( y + 1 ) 2 + ( z 1 ) 2 = 2 (2)

( x + 1 ) 2 + ( y 1 ) 2 + ( z 1 ) 2 = 10 (3)

sistemini çözerek P(2, 0, 1) olarak elde ederiz.

(20)

Örnek 2

(21)

Örnek 3

Yukar¬da verilen örnek 1 deki konumumuzu do¼grulamak için O(0,0)

konumlu ¸ sehrin 5 birim güneyinden gönderilen sinyal ile bu noktaya olan

uzakl¬¼g¬m¬z 6 birim olarak belirlenmi¸ s olsun. Bu durumda yukar¬da

belirledi¼giniz konum do¼gru mudur? De¼gilse gerçek konumumuz nedir?

(22)

O ( 0, 0 ) ¬n 5 birim güneyinin koordinatlar¬olan C ( 0, 5 ) noktas¬ile P ( x, y ) noktas¬aras¬ndaki uzakl¬ktan

x 2 + ( y + 5 ) 2 = 36

elde ederiz. Örnek 1 ile tahmin edilen P ( 1, 1 ) konumu bu denklemi sa¼ glamamaktad¬r, çünkü

( 1 ) 2 + 6 2 = 37 6= 36

d¬r.

(23)

Gra…ksel olarak ta

( x 0 ) 2 + ( y 5 ) 2 = 17 ( x 5 ) 2 + y 2 = 37 x 2 + ( y + 5 ) 2 = 36

çemberlerinin ortak bir arakesit noktas¬na sahip olmad¬¼ g¬n¬görebiliriz:

(24)

Örnek 3(Hatal¬Veri)

Çözüm yok!

(25)

Bu durumda c sinyal yay¬lma h¬z¬ve dt ise GPS uydusu ile GPS cihaz¬aras¬ndaki küçük te olsa saat senkronizasyon fark¬(pozitif veya negatif) olmak üzere

d s = cdt

de¼ gerine e¸sit "senkronizasyon kaynakl¬mesafe hesaplama hatas¬"

mevcut olmal¬d¬r. O halde P ( x, y ) konumunuz q

x 2 + ( y 5 ) 2 + d s = p

17 (4)

q

( x 5 ) 2 + y 2 + d s = p

37 (5)

q

x 2 + ( y + 5 ) 2 + d s = 6 (6)

sisteminin çözümüdür.

(26)

Problem

Bu sistem a¸sa¼ g¬daki gibi de düzenlenebilir:

x 2 + ( y 5 ) 2 ( d s p

17 ) 2 = 0 (7)

( x 5 ) 2 + y 2 ( d s p

37 ) 2 = 0 (8)

x 2 + ( y + 5 ) 2 ( d s 6 ) 2 = 0 (9)

( 7)-(9) sistemi nonlineer cebirsel sistemdir. Sistem analitik olarak

çözülebilir, ancak analitik çözüm çok say¬da köklü terimler içerir.

(27)

f ( x ) = 0

denkleminin x = p çözümünü belirlemek amac¬yla geli¸stirilen Newton yöntemini hat¬rlayal¬m[3]:

x 0 ba¸slang¬ç noktas¬p ye yeterince yak¬n seçilmek üzere f 0 ( x n ) ∆x = f ( x n )

x n + 1 = x n + ∆x

ile tan¬mlanan f x n g dizisi için

n lim ! ∞ x n = p

(28)

Say¬sal Analiz(yöntem: sistemler için Newton yöntemi)

¸

Simdi de Nonlineer sistemler için Newton yöntemini hat¬rlayal¬m:

Bu amaçla

f ( x, y , z ) = 0

g ( x, y , z ) = 0 (10)

h ( x, y , z ) = 0

sistemini gözönüne alal¬m. Sisteme ait Jacobien matrisi J ( x, y , z ) =

2

4 ∂f /∂x ∂f /∂y ∂f /∂z

∂g /∂x ∂g /∂y ∂g /∂z

∂h/∂x ∂h/∂y ∂h/∂z 3 5

olarak tan¬mlanmaktad¬r. X = [ x y z ] T , F = [ f , g , h ] T olmak üzere

(29)

Bu durumda uygun bir X ( 0 ) ile Newton yöntemi J ( X ( n ) ) ∆X = F ( X ( n ) )

X ( n + 1 ) = X ( n ) + ∆X , n = 0, 1, ... (12)

olarak ifade edilir.

(30)

Say¬sal Analiz(Algoritma)

Girdi: a,b,c uydu verilerini al¬n¬z(koordinat ve tahmini mesafe)

Girdi:x0: Tahmini konum ve tahmini mesafe hatas¬n¬ al¬n¬z. F: Cozulmesi gereken sistemi tan¬mlay¬n¬z

J:Sistemin Jakobiyenini tan¬mlan¬y¬n¬z.

Newton program¬n¬ca¼ g¬rarak konumunuzu belirleyiniz:

konum=newton(F,J,x0’)

(31)

Say¬sal Analiz(Algoritma)

Girdi: a,b,c uydu verilerini al¬n¬z(koordinat ve tahmini mesafe) Girdi:x0: Tahmini konum ve tahmini mesafe hatas¬n¬ al¬n¬z.

Newton program¬n¬ca¼ g¬rarak konumunuzu belirleyiniz:

konum=newton(F,J,x0’)

(32)

Say¬sal Analiz(Algoritma)

Girdi: a,b,c uydu verilerini al¬n¬z(koordinat ve tahmini mesafe) Girdi:x0: Tahmini konum ve tahmini mesafe hatas¬n¬ al¬n¬z.

F: Cozulmesi gereken sistemi tan¬mlay¬n¬z

J:Sistemin Jakobiyenini tan¬mlan¬y¬n¬z.

Newton program¬n¬ca¼ g¬rarak konumunuzu belirleyiniz:

konum=newton(F,J,x0’)

(33)

Say¬sal Analiz(Algoritma)

Girdi: a,b,c uydu verilerini al¬n¬z(koordinat ve tahmini mesafe) Girdi:x0: Tahmini konum ve tahmini mesafe hatas¬n¬ al¬n¬z.

F: Cozulmesi gereken sistemi tan¬mlay¬n¬z

J:Sistemin Jakobiyenini tan¬mlan¬y¬n¬z.

(34)

Say¬sal Analiz(Algoritma)

Girdi: a,b,c uydu verilerini al¬n¬z(koordinat ve tahmini mesafe) Girdi:x0: Tahmini konum ve tahmini mesafe hatas¬n¬ al¬n¬z.

F: Cozulmesi gereken sistemi tan¬mlay¬n¬z J:Sistemin Jakobiyenini tan¬mlan¬y¬n¬z.

Newton program¬n¬ca¼ g¬rarak konumunuzu belirleyiniz:

konum=newton(F,J,x0’)

(35)

Say¬sal Analiz(kod)

function X1=konumikiboyut(a,b,c,x0)

%b=(b1,b2,b3); · Ikinci uydu konum(b1,b2) ve uyduya olan uzakl¬k (b3)

%c=(c1,c2,c3);Üçüncü uydu konum(c1,c2) ve uyduya olan uzakl¬k (c3)

%x0=[-1 0.4 0.1]’;% tahmini konum ve senkronizasyon hatas¬ F=@(x) [(x(1)-a(1))^2+(x(2)-a(2))^2-(x(3)-a(3))^2;

(x(1)-b(1))^2+(x(2)-b(2))^2-(x(3)-b(3))^2; (x(1)-c(1))^2+(x(2)-c(2))^2-(x(3)-c(3))^2 ]; J=@(x) 2*[x(1)-a(1) x(2)-a(2) -x(3)+a(3) ; x(1)-b(1) x(2)-b(2) -x(3)+b(3) ;

x(1)-c(1) x(2)-c(2) -x(3)+c(3) ];

konum=newton(F,J,x0’);

(36)

Say¬sal Analiz(kod)

function X1=konumikiboyut(a,b,c,x0)

%a=(a1 a2,a3); Birinci uydu konum(a1,a2) ve uyduya olan uzakl¬k (a3)

%b=(b1,b2,b3); · Ikinci uydu konum(b1,b2) ve uyduya olan uzakl¬k (b3)

%c=(c1,c2,c3);Üçüncü uydu konum(c1,c2) ve uyduya olan uzakl¬k (c3)

%x0=[-1 0.4 0.1]’;% tahmini konum ve senkronizasyon hatas¬ F=@(x) [(x(1)-a(1))^2+(x(2)-a(2))^2-(x(3)-a(3))^2;

(x(1)-b(1))^2+(x(2)-b(2))^2-(x(3)-b(3))^2; (x(1)-c(1))^2+(x(2)-c(2))^2-(x(3)-c(3))^2 ]; J=@(x) 2*[x(1)-a(1) x(2)-a(2) -x(3)+a(3) ; x(1)-b(1) x(2)-b(2) -x(3)+b(3) ;

x(1)-c(1) x(2)-c(2) -x(3)+c(3) ];

konum=newton(F,J,x0’);

(37)

Say¬sal Analiz(kod)

function X1=konumikiboyut(a,b,c,x0)

%a=(a1 a2,a3); Birinci uydu konum(a1,a2) ve uyduya olan uzakl¬k (a3)

%b=(b1,b2,b3); · Ikinci uydu konum(b1,b2) ve uyduya olan uzakl¬k (b3)

%x0=[-1 0.4 0.1]’;% tahmini konum ve senkronizasyon hatas¬ F=@(x) [(x(1)-a(1))^2+(x(2)-a(2))^2-(x(3)-a(3))^2;

(x(1)-b(1))^2+(x(2)-b(2))^2-(x(3)-b(3))^2; (x(1)-c(1))^2+(x(2)-c(2))^2-(x(3)-c(3))^2 ]; J=@(x) 2*[x(1)-a(1) x(2)-a(2) -x(3)+a(3) ; x(1)-b(1) x(2)-b(2) -x(3)+b(3) ;

x(1)-c(1) x(2)-c(2) -x(3)+c(3) ];

konum=newton(F,J,x0’);

(38)

Say¬sal Analiz(kod)

function X1=konumikiboyut(a,b,c,x0)

%a=(a1 a2,a3); Birinci uydu konum(a1,a2) ve uyduya olan uzakl¬k (a3)

%b=(b1,b2,b3); · Ikinci uydu konum(b1,b2) ve uyduya olan uzakl¬k (b3)

%c=(c1,c2,c3);Üçüncü uydu konum(c1,c2) ve uyduya olan uzakl¬k (c3)

%x0=[-1 0.4 0.1]’;% tahmini konum ve senkronizasyon hatas¬ F=@(x) [(x(1)-a(1))^2+(x(2)-a(2))^2-(x(3)-a(3))^2;

(x(1)-b(1))^2+(x(2)-b(2))^2-(x(3)-b(3))^2; (x(1)-c(1))^2+(x(2)-c(2))^2-(x(3)-c(3))^2 ]; J=@(x) 2*[x(1)-a(1) x(2)-a(2) -x(3)+a(3) ; x(1)-b(1) x(2)-b(2) -x(3)+b(3) ;

x(1)-c(1) x(2)-c(2) -x(3)+c(3) ];

konum=newton(F,J,x0’);

(39)

Say¬sal Analiz(kod)

function X1=konumikiboyut(a,b,c,x0)

%a=(a1 a2,a3); Birinci uydu konum(a1,a2) ve uyduya olan uzakl¬k (a3)

%b=(b1,b2,b3); · Ikinci uydu konum(b1,b2) ve uyduya olan uzakl¬k (b3)

%c=(c1,c2,c3);Üçüncü uydu konum(c1,c2) ve uyduya olan uzakl¬k (c3)

%x0=[-1 0.4 0.1]’;% tahmini konum ve senkronizasyon hatas¬

(x(1)-c(1))^2+(x(2)-c(2))^2-(x(3)-c(3))^2 ]; J=@(x) 2*[x(1)-a(1) x(2)-a(2) -x(3)+a(3) ; x(1)-b(1) x(2)-b(2) -x(3)+b(3) ;

x(1)-c(1) x(2)-c(2) -x(3)+c(3) ];

konum=newton(F,J,x0’);

(40)

Say¬sal Analiz(kod)

function X1=konumikiboyut(a,b,c,x0)

%a=(a1 a2,a3); Birinci uydu konum(a1,a2) ve uyduya olan uzakl¬k (a3)

%b=(b1,b2,b3); · Ikinci uydu konum(b1,b2) ve uyduya olan uzakl¬k (b3)

%c=(c1,c2,c3);Üçüncü uydu konum(c1,c2) ve uyduya olan uzakl¬k (c3)

%x0=[-1 0.4 0.1]’;% tahmini konum ve senkronizasyon hatas¬

F=@(x) [(x(1)-a(1))^2+(x(2)-a(2))^2-(x(3)-a(3))^2;

(x(1)-b(1))^2+(x(2)-b(2))^2-(x(3)-b(3))^2;

(x(1)-c(1))^2+(x(2)-c(2))^2-(x(3)-c(3))^2 ];

J=@(x) 2*[x(1)-a(1) x(2)-a(2) -x(3)+a(3) ; x(1)-b(1) x(2)-b(2) -x(3)+b(3) ;

x(1)-c(1) x(2)-c(2) -x(3)+c(3) ];

konum=newton(F,J,x0’);

(41)

Say¬sal Analiz(kod)

function X1=konumikiboyut(a,b,c,x0)

%a=(a1 a2,a3); Birinci uydu konum(a1,a2) ve uyduya olan uzakl¬k (a3)

%b=(b1,b2,b3); · Ikinci uydu konum(b1,b2) ve uyduya olan uzakl¬k (b3)

%c=(c1,c2,c3);Üçüncü uydu konum(c1,c2) ve uyduya olan uzakl¬k (c3)

%x0=[-1 0.4 0.1]’;% tahmini konum ve senkronizasyon hatas¬

F=@(x) [(x(1)-a(1))^2+(x(2)-a(2))^2-(x(3)-a(3))^2;

(x(1)-b(1))^2+(x(2)-b(2))^2-(x(3)-b(3))^2;

(x(1)-c(1))^2+(x(2)-c(2))^2-(x(3)-c(3))^2 ];

J=@(x) 2*[x(1)-a(1) x(2)-a(2) -x(3)+a(3) ; x(1)-b(1) x(2)-b(2) -x(3)+b(3) ;

x(1)-c(1) x(2)-c(2) -x(3)+c(3) ];

(42)

Say¬sal Analiz(kod)

function X1=konumikiboyut(a,b,c,x0)

%a=(a1 a2,a3); Birinci uydu konum(a1,a2) ve uyduya olan uzakl¬k (a3)

%b=(b1,b2,b3); · Ikinci uydu konum(b1,b2) ve uyduya olan uzakl¬k (b3)

%c=(c1,c2,c3);Üçüncü uydu konum(c1,c2) ve uyduya olan uzakl¬k (c3)

%x0=[-1 0.4 0.1]’;% tahmini konum ve senkronizasyon hatas¬

F=@(x) [(x(1)-a(1))^2+(x(2)-a(2))^2-(x(3)-a(3))^2;

(x(1)-b(1))^2+(x(2)-b(2))^2-(x(3)-b(3))^2;

(x(1)-c(1))^2+(x(2)-c(2))^2-(x(3)-c(3))^2 ];

(43)

Say¬sal Analiz(kod)

% Nonlineer sistemler için Newton , f verilen sistem fp ise jacobiyen matrisidir.

while test sayac=sayac+1;

dx=-fp(x0) n textbackslash f(x0); x1=x0+dx;

fark=norm(x1-x0,inf); x1norm=norm(x1,inf);

test=(fark > min_tol)&(x1norm < max_tol); x0=x1

if (sayac==max_sayac) jj ( x1norm > =max_tol) disp(’iterasyon iraksaktir’);

x1=[];

end

end

(44)

Say¬sal Analiz(kod)

% Nonlineer sistemler için Newton , f verilen sistem fp ise jacobiyen matrisidir.

function x1=newton(f,fp,x0)

min_tol=1e-5;max_tol=1e5;test=1;sayac=0;max_sayac=50; while test

sayac=sayac+1;

dx=-fp(x0) n textbackslash f(x0); x1=x0+dx;

fark=norm(x1-x0,inf); x1norm=norm(x1,inf);

test=(fark > min_tol)&(x1norm < max_tol); x0=x1

if (sayac==max_sayac) jj ( x1norm > =max_tol) disp(’iterasyon iraksaktir’);

x1=[];

end

end

(45)

Say¬sal Analiz(kod)

% Nonlineer sistemler için Newton , f verilen sistem fp ise jacobiyen matrisidir.

function x1=newton(f,fp,x0)

min_tol=1e-5;max_tol=1e5;test=1;sayac=0;max_sayac=50;

dx=-fp(x0) n textbackslash f(x0); x1=x0+dx;

fark=norm(x1-x0,inf); x1norm=norm(x1,inf);

test=(fark > min_tol)&(x1norm < max_tol); x0=x1

if (sayac==max_sayac) jj ( x1norm > =max_tol) disp(’iterasyon iraksaktir’);

x1=[];

end

end

(46)

Say¬sal Analiz(kod)

% Nonlineer sistemler için Newton , f verilen sistem fp ise jacobiyen matrisidir.

function x1=newton(f,fp,x0)

min_tol=1e-5;max_tol=1e5;test=1;sayac=0;max_sayac=50;

while test

sayac=sayac+1;

dx=-fp(x0) n textbackslash f(x0); x1=x0+dx;

fark=norm(x1-x0,inf); x1norm=norm(x1,inf);

test=(fark > min_tol)&(x1norm < max_tol); x0=x1

if (sayac==max_sayac) jj ( x1norm > =max_tol) disp(’iterasyon iraksaktir’);

x1=[];

end

end

(47)

Say¬sal Analiz(kod)

% Nonlineer sistemler için Newton , f verilen sistem fp ise jacobiyen matrisidir.

function x1=newton(f,fp,x0)

min_tol=1e-5;max_tol=1e5;test=1;sayac=0;max_sayac=50;

while test sayac=sayac+1;

fark=norm(x1-x0,inf); x1norm=norm(x1,inf);

test=(fark > min_tol)&(x1norm < max_tol); x0=x1

if (sayac==max_sayac) jj ( x1norm > =max_tol) disp(’iterasyon iraksaktir’);

x1=[];

end

end

(48)

Say¬sal Analiz(kod)

% Nonlineer sistemler için Newton , f verilen sistem fp ise jacobiyen matrisidir.

function x1=newton(f,fp,x0)

min_tol=1e-5;max_tol=1e5;test=1;sayac=0;max_sayac=50;

while test sayac=sayac+1;

dx=-fp(x0) n textbackslash f(x0);

x1=x0+dx;

fark=norm(x1-x0,inf); x1norm=norm(x1,inf);

test=(fark > min_tol)&(x1norm < max_tol); x0=x1

if (sayac==max_sayac) jj ( x1norm > =max_tol) disp(’iterasyon iraksaktir’);

x1=[];

end

end

(49)

Say¬sal Analiz(kod)

% Nonlineer sistemler için Newton , f verilen sistem fp ise jacobiyen matrisidir.

function x1=newton(f,fp,x0)

min_tol=1e-5;max_tol=1e5;test=1;sayac=0;max_sayac=50;

while test sayac=sayac+1;

dx=-fp(x0) n textbackslash f(x0);

x1=x0+dx;

test=(fark > min_tol)&(x1norm < max_tol); x0=x1

if (sayac==max_sayac) jj ( x1norm > =max_tol) disp(’iterasyon iraksaktir’);

x1=[];

end

end

(50)

Say¬sal Analiz(kod)

% Nonlineer sistemler için Newton , f verilen sistem fp ise jacobiyen matrisidir.

function x1=newton(f,fp,x0)

min_tol=1e-5;max_tol=1e5;test=1;sayac=0;max_sayac=50;

while test sayac=sayac+1;

dx=-fp(x0) n textbackslash f(x0);

x1=x0+dx;

fark=norm(x1-x0,inf);

x1norm=norm(x1,inf);

test=(fark > min_tol)&(x1norm < max_tol); x0=x1

if (sayac==max_sayac) jj ( x1norm > =max_tol) disp(’iterasyon iraksaktir’);

x1=[];

end

end

(51)

Say¬sal Analiz(kod)

% Nonlineer sistemler için Newton , f verilen sistem fp ise jacobiyen matrisidir.

function x1=newton(f,fp,x0)

min_tol=1e-5;max_tol=1e5;test=1;sayac=0;max_sayac=50;

while test sayac=sayac+1;

dx=-fp(x0) n textbackslash f(x0);

x1=x0+dx;

fark=norm(x1-x0,inf);

x1norm=norm(x1,inf);

if (sayac==max_sayac) jj ( x1norm > =max_tol) disp(’iterasyon iraksaktir’);

x1=[];

end

end

(52)

Say¬sal Analiz(kod)

% Nonlineer sistemler için Newton , f verilen sistem fp ise jacobiyen matrisidir.

function x1=newton(f,fp,x0)

min_tol=1e-5;max_tol=1e5;test=1;sayac=0;max_sayac=50;

while test sayac=sayac+1;

dx=-fp(x0) n textbackslash f(x0);

x1=x0+dx;

fark=norm(x1-x0,inf);

x1norm=norm(x1,inf);

test=(fark > min_tol)&(x1norm < max_tol);

x0=x1

if (sayac==max_sayac) jj ( x1norm > =max_tol) disp(’iterasyon iraksaktir’);

x1=[];

end

end

(53)

Say¬sal Analiz(kod)

% Nonlineer sistemler için Newton , f verilen sistem fp ise jacobiyen matrisidir.

function x1=newton(f,fp,x0)

min_tol=1e-5;max_tol=1e5;test=1;sayac=0;max_sayac=50;

while test sayac=sayac+1;

dx=-fp(x0) n textbackslash f(x0);

x1=x0+dx;

fark=norm(x1-x0,inf);

x1norm=norm(x1,inf);

test=(fark > min_tol)&(x1norm < max_tol);

x0=x1

x1=[];

end

end

(54)

Say¬sal Analiz(kod)

% Nonlineer sistemler için Newton , f verilen sistem fp ise jacobiyen matrisidir.

function x1=newton(f,fp,x0)

min_tol=1e-5;max_tol=1e5;test=1;sayac=0;max_sayac=50;

while test sayac=sayac+1;

dx=-fp(x0) n textbackslash f(x0);

x1=x0+dx;

fark=norm(x1-x0,inf);

x1norm=norm(x1,inf);

test=(fark > min_tol)&(x1norm < max_tol);

x0=x1

jj >

disp(’iterasyon iraksaktir’); x1=[];

end

end

(55)

Say¬sal Analiz(kod)

% Nonlineer sistemler için Newton , f verilen sistem fp ise jacobiyen matrisidir.

function x1=newton(f,fp,x0)

min_tol=1e-5;max_tol=1e5;test=1;sayac=0;max_sayac=50;

while test sayac=sayac+1;

dx=-fp(x0) n textbackslash f(x0);

x1=x0+dx;

fark=norm(x1-x0,inf);

x1norm=norm(x1,inf);

test=(fark > min_tol)&(x1norm < max_tol);

x0=x1

if (sayac==max_sayac) jj ( x1norm > =max_tol) disp(’iterasyon iraksaktir’);

end

(56)

Say¬sal Analiz(kod)

% Nonlineer sistemler için Newton , f verilen sistem fp ise jacobiyen matrisidir.

function x1=newton(f,fp,x0)

min_tol=1e-5;max_tol=1e5;test=1;sayac=0;max_sayac=50;

while test sayac=sayac+1;

dx=-fp(x0) n textbackslash f(x0);

x1=x0+dx;

fark=norm(x1-x0,inf);

x1norm=norm(x1,inf);

test=(fark > min_tol)&(x1norm < max_tol);

x0=x1

jj >

end

end

(57)

Say¬sal Analiz(kod)

% Nonlineer sistemler için Newton , f verilen sistem fp ise jacobiyen matrisidir.

function x1=newton(f,fp,x0)

min_tol=1e-5;max_tol=1e5;test=1;sayac=0;max_sayac=50;

while test sayac=sayac+1;

dx=-fp(x0) n textbackslash f(x0);

x1=x0+dx;

fark=norm(x1-x0,inf);

x1norm=norm(x1,inf);

test=(fark > min_tol)&(x1norm < max_tol);

x0=x1

if (sayac==max_sayac) jj ( x1norm > =max_tol) disp(’iterasyon iraksaktir’);

x1=[];

end

(58)

Say¬sal Analiz(kod)

% Nonlineer sistemler için Newton , f verilen sistem fp ise jacobiyen matrisidir.

function x1=newton(f,fp,x0)

min_tol=1e-5;max_tol=1e5;test=1;sayac=0;max_sayac=50;

while test sayac=sayac+1;

dx=-fp(x0) n textbackslash f(x0);

x1=x0+dx;

fark=norm(x1-x0,inf);

x1norm=norm(x1,inf);

test=(fark > min_tol)&(x1norm < max_tol);

x0=x1

jj >

(59)

Say¬sal Analiz(test)

( 7)-(9) sistemini yukar¬da özetlenen Newton yöntemi ve Program ile çözerek a¸sa¼ g¬daki sonuçlar¬elde ederiz.

>> a=[0 5 sqrt(17)];b=[5 0 sqrt(37)];c=[0 -5 6];x0=[1 1 0.5];

>> konumikiboyut(a,b,c,x0) komutu ile

x = 1.0610, y = 0.9601

ve senkronizasyon kaynakl¬mesafe hesaplama hatas¬ise d s = 0.0538 dir.

Ölçülen mesafeler: d 1 = 4.1231, d 2 = 6.0828, d 3 = 6

Hesaplanan koordinata göre belirlenen gerçek mesafeler:

D 1 = 4.1769, D 2 = 6.1366, D 3 = 6.0538

(60)

Say¬sal Analiz(test)

( 7)-(9) sistemini yukar¬da özetlenen Newton yöntemi ve Program ile çözerek a¸sa¼ g¬daki sonuçlar¬elde ederiz.

>> a=[0 5 sqrt(17)];b=[5 0 sqrt(37)];c=[0 -5 6];x0=[1 1 0.5];

>> konumikiboyut(a,b,c,x0) komutu ile

ans = -1.060987 0.960097 -0.053796 elde ederiz. O halde arana konum

x = 1.0610, y = 0.9601

ve senkronizasyon kaynakl¬mesafe hesaplama hatas¬ise d s = 0.0538 dir.

Ölçülen mesafeler: d 1 = 4.1231, d 2 = 6.0828, d 3 = 6

Hesaplanan koordinata göre belirlenen gerçek mesafeler:

D 1 = 4.1769, D 2 = 6.1366, D 3 = 6.0538

(61)

Say¬sal Analiz(test)

( 7)-(9) sistemini yukar¬da özetlenen Newton yöntemi ve Program ile çözerek a¸sa¼ g¬daki sonuçlar¬elde ederiz.

>> a=[0 5 sqrt(17)];b=[5 0 sqrt(37)];c=[0 -5 6];x0=[1 1 0.5];

>> konumikiboyut(a,b,c,x0) komutu ile

ans = -1.060987 0.960097 -0.053796 elde ederiz. O halde arana konum

x = 1.0610, y = 0.9601

ve senkronizasyon kaynakl¬mesafe hesaplama hatas¬ise d s = 0.0538 dir.

D 1 = 4.1769, D 2 = 6.1366, D 3 = 6.0538

(62)

Say¬sal Analiz(test)

( 7)-(9) sistemini yukar¬da özetlenen Newton yöntemi ve Program ile çözerek a¸sa¼ g¬daki sonuçlar¬elde ederiz.

>> a=[0 5 sqrt(17)];b=[5 0 sqrt(37)];c=[0 -5 6];x0=[1 1 0.5];

>> konumikiboyut(a,b,c,x0) komutu ile

ans = -1.060987 0.960097 -0.053796 elde ederiz. O halde arana konum

x = 1.0610, y = 0.9601

ve senkronizasyon kaynakl¬mesafe hesaplama hatas¬ise d s = 0.0538 dir.

Hesaplanan koordinata göre belirlenen gerçek mesafeler:

D 1 = 4.1769, D 2 = 6.1366, D 3 = 6.0538

(63)

( 7)-(9) sistemini yukar¬da özetlenen Newton yöntemi ve Program ile çözerek a¸sa¼ g¬daki sonuçlar¬elde ederiz.

>> a=[0 5 sqrt(17)];b=[5 0 sqrt(37)];c=[0 -5 6];x0=[1 1 0.5];

>> konumikiboyut(a,b,c,x0) komutu ile

ans = -1.060987 0.960097 -0.053796 elde ederiz. O halde arana konum

x = 1.0610, y = 0.9601

ve senkronizasyon kaynakl¬mesafe hesaplama hatas¬ise d s = 0.0538 dir.

Ölçülen mesafeler: d 1 = 4.1231, d 2 = 6.0828, d 3 = 6 Hesaplanan koordinata göre belirlenen gerçek mesafeler:

D 1 = 4.1769, D 2 = 6.1366, D 3 = 6.0538

(64)

Say¬sal Analiz(test)

-4 -2 0 2 4 6 8

B(5,0) A(0,5)

D1

D2

D3

(65)
(66)

Kaynaklar

Thompson, R. B., Global Positioning Systemm: The mathematics of GPS receivers, Mathematics magazine, Vol. 71/4, 1998.

Strang, G., Borre, K., Linear Algebra, Geodesy, and GPS, Wellesley Cambridge, 1997.

Co¸skun, E., Endüstriyel Matematik(ders notu)

Co¸skun, E., Octave Uygulamal¬Say¬sal Analiz(ders notu)

(67)

Kaynaklar

Thompson, R. B., Global Positioning Systemm: The mathematics of GPS receivers, Mathematics magazine, Vol. 71/4, 1998.

Strang, G., Borre, K., Linear Algebra, Geodesy, and GPS, Wellesley

Cambridge, 1997.

(68)

Kaynaklar

Thompson, R. B., Global Positioning Systemm: The mathematics of GPS receivers, Mathematics magazine, Vol. 71/4, 1998.

Strang, G., Borre, K., Linear Algebra, Geodesy, and GPS, Wellesley Cambridge, 1997.

Co¸skun, E., Endüstriyel Matematik(ders notu)

Co¸skun, E., Octave Uygulamal¬Say¬sal Analiz(ders notu)

(69)

Thompson, R. B., Global Positioning Systemm: The mathematics of GPS receivers, Mathematics magazine, Vol. 71/4, 1998.

Strang, G., Borre, K., Linear Algebra, Geodesy, and GPS, Wellesley Cambridge, 1997.

Co¸skun, E., Endüstriyel Matematik(ders notu)

Co¸skun, E., Octave Uygulamal¬Say¬sal Analiz(ders notu)

Referanslar

Benzer Belgeler

Ve makseme geldik- te Tophane meydanında adimil-misil hoş tarh sekiz musluk- lu çeşmeyi padişahı enam Sultan Mahmud han bina ve tekmil ve Azab kapısına valde sultanın bina

Necmettin Erbakan Üniversitesi Ereğli Eğitim Fakültesi 2010-2011 öğretim yılında Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Bölümü, Bilgisayar ve Öğretim

Daha ileriki yaşlarda ise fasiyal paralizi nedeniyle ifadesiz yüz görünümü ve abdusens sinir tutulumuyla dışa bakış felci ilk göze çarpan bulgulardır Bunun

Bu amaçlara ulaşmak için Fakültemiz, verilmekte olan derslerin ve içeriklerinin bilimsel araştırmalara temel teşkil edecek kaliteye ulaştırılması ve sürekli

tahmin edicisi  için yeterlidir.. Ayrıca, gösterilebilir ki, T 1 aynı zamanda tam olup, bütün yansız tahmin ediciler arasında en küçük varyansa sahiptir.. Buradan

Necmettin Erbakan Üniversitesi üst yönetimi tarafından belirlenen amaç ve ilkelere uygun olarak; yüksekokulun vizyonu, misyonu doğrultusunda eğitim ve öğretimi

001 Oturum Başkanı, 1.Ulusal Eğ. İstitut, 1991, Salzburg - AVUSTURYA 006 Oturum Başkanı, ’Zeitgenossische Türkische. Uluslar arası İlhan Koman Sem., Edirne - TÜRKİYE 011

[r]