Ekonomi Bülteni
26 Ocak 2015, Sayı: 04
Ekonomik Araştırma ve Strateji Dr. Saruhan Özel
Ercan Ergüzel Ezgi Gülbaş Ali Can Duran
Yurt Dışı Gelişmeler
Yurt İçi Gelişmeler
Finansal Göstergeler
Haftalık Veri Akışı
2
Yurt Dışı Gelişmeler DenizBank Ekonomi Bülteni
26 Ocak 2015
ECB’den beklentilerin üzerinde parasal gevşeme kararı. ECB’nin faizleri sabit tuttuğu kararın ardından basın top- lantısı gerçekleştiren Mario Draghi; mevcut varlık alım programının kapsamını genişleterek aylık 60 milyar €’luk alım gerçekleştireceklerini ve hedefli uzun vadeli refinansman operasyonlarının (TLTRO) fiyatlamasının düşürüleceği bilgi- sini verdi. Mevcut varlığa dayalı menkul kıymet (ABS) ve teminatlaştırılmış tahvil (CB) alımlarına devlet tahvili ve diğer AB kurumlarının tahvillerini de katarak toplam tutarın 60 milyar € olacağını belirtti. Alımların 2016 Eylül’e kadar devam etmesini planladıklarını, fakat orta vadeli enflasyon görünümünün %2’lik hedefe doğru kalıcı bir düzelme gösterene kadar devam edileceğini belirterek bir anlamda açık uçlu bir plan duyurdu. Sadece 2016 Eylül ayına kadar devam etse bile mevcut alımlar ile beraber yaklaşık 1.1 trilyon €’luk bir varlık alım programı söz konusu. ECB’nin aldığı ikinci bir karar ise TLTRO uygulamasında faiz oranının politika faiz oranına endekslenmesi. Bankalara sağlanan refinansman operasyonlarında faiz oranı %0.15 olarak belirlenmişti. Politika faizi %0.05 seviyesinde. Bu bağlamda politika faizi ora- nında refinansman sağlanacak. Varlık alım programı kapsamında yatırım yapılabilir seviyedeki varlıklar alınacak ve ek olarak EU/IMF uyum programındaki ülkeler için ayrı kriterler aranacak. Draghi, varlık alımlarının vadesinin 2 ve 30 yıl arasında geniş bir vade skalasında olacağı bilgisini verdi. Genel şartları ile piyasadaki beklentisinin biraz daha üzerin- de bir program açıklanmış olması EUR’nun değer kaybetmesi ve Euro Bölgesi ülkelerinin borçlanma maliyetlerinin düşmesinde oldukça etkili oldu.
IMF de büyüme tahminlerini aşağı revize etti. Önceki hafta Dünya Bankası’nın büyüme tahminlerini aşağı revize etmesinin ardından IMF de büyüme tahminlerini benzer şekilde düşürdü. Gerileyen petrol fiyatlarının harcamalar üze- rinden ekonomik aktiviteye destek vereceği beklentilerine karşın büyüme tahminleri aşağı revize edilmeye devam edi- yor. IMF yaptığı açıklamada petrol fiyatlarındaki gerileme ve ABD ekonomisindeki toparlanmaya karşın global ekono- minin 2015 ve 2016 yıllarında önceki tahminlerinden 0.3 puan aşağıda sırasıyla %3.5 ve %3.7 büyüyeceğini bekledik- lerini belirtti. Gelişmiş ekonomilerde büyük bir revizyon yapılmazken (2015 ve 2016 %2.4’er) ekonomiler arasında ay- rışmanın devam edeceği vurgulandı. Gelişmekte olan ekonomiler için
yapılan tahminlerde 0.6 ve 0.5 puanlık aşağı revizyon ile bu yıl ve gelecek yıl büyüme oranı tahminleri sırasıyla %4.3 ve %4.7 seviyesi- ne çekildi. Gelişmekte olan ülkelerin aşağı revize edilmesinde en önemli etkenlerden biri Çin ekonomisindeki yavaşlama ve bu yavaşla- manın devam edeceği beklentisi; (%6.8 ve %6.3). Bir diğer büyük gelişmekte olan ekonomi Rusya’nın 2015 için %3’lük daralma beklen- tisi de aşağı yönlü etken olurken; emtia ihraççısı GOÜ’lerin önceki tahmine göre daha düşük bir büyüme kaydedeceği beklentisi tahmin- lerin düşürülmesinde önemli rol oynadı.
Çin 1990’dan bu yana en yavaş büyümesini kaydetti. Dünyanın en büyük 2.ekonomisi (satın alma gücü paritesine göre ise ABD’yi de geride bırakan) Çin geçtiğimiz yılın son çeyreğinde bir önceki çeyreğe göre %7.2 olan beklentinin üzerinde 3.çeyrek ile aynı oranda %7.3 oranında büyüme kaydetti. Yıllık büyüme oranı ise böylece %7.5’lik hedefin altında %7.4 olarak gerçekleşerek 1990’dan bu yana görülen en düşük orana işaret etti. IMF’in de büyüme oranlarını %7’nin altına düşürdüğü Çin’de yavaşlama trendinin devam etmesi bekleniyor. Bu- na paralel olarak önümüzdeki Mart ayında açıklanacak olan yıllık bü- yüme hedefinin bu sefer aşağı revize edilerek %7 gibi bir oranda açıklanması bekleniyor.
Almanya’da yatırımcı güveni toparlanmaya devam etti. Alman- ya’da ZEW’in analistler ve yatırımcıların yanıtlarına göre oluşturduğu beklenti anketinin sonucu tahminlerin de üzerinde gelerek son 3 aydır arka arkaya yükselerek beklentilerde toparlanmaya işaret etti. Ocak ayında 34.9’dan 40’a yükselmesi beklenen endeks 48.4’e yükseldi.
Gerileyen petrol fiyatları ve değer kaybeden Euro bölgenin en büyük ekonomisine yönelik beklentilerin toparlanmasında önemli rol oynadı.
Anket döneminde Yunanistan’daki seçimlere yönelik belirsizlik gün- demde olmasına karşın ECB’nin ek parasal genişlemeye gideceği beklentilerinin yarattığı pozitif katkı daha baskın oldu.
2.3 3.1
1.4 0.8 4.9
7.1 0.5
6.4 2.4 3.6 1.4
1.2 0.6 4.3
6.8
-3 6.3
0.3
-3 -1 1 3 5
7 Ekim '14 Ocak '15
IMF 2015 Büyüme Tahminleri (%)
-150 -100 -50 0 50 100 150
-80 -60 -40 -20 0 20 40 60 80
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 ZEW Beklenti
ZEW Mevcut Durum (Sağ Eksen) Almanya ZEW Güven Endeksleri
Yurt Dışı Gelişmeler DenizBank Ekonomi Bülteni
26 Ocak 2015
ABD’de yeni konut başlangıçları yılı yukarı trendle tamamladı. ABD’de konut başlangıçları verisi 2013 yılının 2.yarısından sonra daha yatay bir seyre oturduktan sonra 2014’ün
son aylarında yeniden ılımlı bir oranda hız kazandı. Aralık ayında konut başlangıçları verisi %1.2’lik artış beklentisinin üzerinde % 5.3’lük artış ile yıllık olarak 1089 bin adet oldu. Konut piyasasındaki gidişatı daha net ortaya koyan müstakil konut başlangıçları verisi ise daha güçlü bir artış oranı olan %7.9’luk artış oranı ile 728 bin adete yükseldi. 2014’de istihdam tarafında yaratılan ek istihdam verileri ve mortgage faizlerinin halen düşük seyrediyor olması 2015 yılında da sektördeki toparlanmanın devam edeceğine işaret ediyor. Konut baş- langıçları ile beraber açıklanan inşaat ruhsatları verisinde ise beklen- tilerin altında kalan 1032 bin adetlik bir veri açıklanmış olsa da genel
resimde bozulmaya işaret etmiyor. Sektördeki momentumun devam edebileceğine işaret eden bir gösterge ise, genel- de Aralık ayında inşaat firmalarının yıl bitmeden konut satışlarına ağırlık vermeleri ve başlangıçları ertelemelerine kar- şın 2014 sonunda başlangıçlarda görülen güçlü artış gelecek yıl için firmaların da güvenlerinin yüksek olduğunu gös- teriyor.
Euro Bölgesi’nde PMI verileri 2015’e ılımlı bir başlangıç yaptı. Euro Bölgesi’nde satın alma yöneticileri endeksi PMI endekslerinde bileşik endeks Ocak ayı öncü değerinde beklenti-
lerin üzerinde geldi. Hem üretim hem de hizmetler sektöründeki akti- vitenin göstergesi bileşik PMI endeksi 51.4’den 51.7’ye artış beklenti- lerinin ötesinde 52.2’ye yükseldi. Bölgenin en büyük ekonomisi Al- manya’da da 52.4 olan beklentinin üzerinde 52.6 olarak açıklanırken, 2. en büyük ekonomisi Fransa’da aksine 49.7’den 49.5’e geriledi.
50’nin altının daralmayı işaret ettiği verilerde, Fransa imalat PMI verisi ise 47.5’den 49.5’e güçlü bir artış kaydetti. Genel olarak ekonomik aktivitede görülen yavaşlama trendi 2015 başlarında artış gösterebile- cek bir sinyal veriyor. Euro Bölgesi PMI fiyat endeksi ise Şubat 2010’dan bu yana en düşük seviyesi olan 46.9’a gerileyerek firmala- rın hızla fiyat düşürdüğüne işaret etti.
300 400 500 600 700 800 900 1,000 1,100
2009 2010 2011 2012 2013 2014 İnşaat Ruhsatları
Müstakil Konut Başlangıçları
(Bin Adet)ABD Konut Başlangıçları ve İnşaat Ruhsatları
30 35 40 45 50 55 60 65
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 Euro Bölgesi
Almanya Fransa
Euro Bölgesi Üretim PMI Endeksi
4
Yurt İçi Gelişmeler DenizBank Ekonomi Bülteni
26 Ocak 2015
Merkez Bankası Faiz Kararı, Ocak 2014
Merkez Bankası (MB) bu ayki toplantısında son günlerde oluşan genel piyasa beklentisine paralel olarak politika faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranda 50 baz puanlık ölçülü bir indirime giderek %8.25’ten %7.75’e indirdi. MB % 11.25 olan gecelik borç verme faizini (Piyasa yapıcılar %10.75) ve %7.5 olan gecelik borçlanma faizini ise değiştirme- di. MB, munzam karşılık oranlarında ve rezerv opsiyon katsayılarında da değişikliğe gitmedi.
MB, enflasyon görünümü konusunda önceki karar metnindeki söylemini koruyarak makro-ihtiyati önlemlerin ve para politikasındaki sıkı duruşun çekirdek enflasyon eğilimi üzerinde olumlu etkisi olduğunu belirtti. Buna ek olarak, kurul enflasyon beklentilerindeki olumlu yöndeki seyre de vurgu yaparak, bunun politika faizinde ölçülü indirim yapılmasına karar verilmesine neden olduğu belirtildi. Enflasyonun yıl ortasında hedefle uyumlu seviyelere geleceğini belirten ku- rul, enflasyondaki düşüşün kalıcı olması için para politikasında temkinli bir yaklaşım gerektiğine de dikkat çekti.
Önümüzdeki dönemde, MB getiri eğrisinin yataya yakın seyretmesiyle para politikasındaki sıkı duruşun devam edece- ğini tekrarlarken, enflasyon beklentileri, fiyatlama davranışları ve enflasyonu etkileyen diğer unsurların yakından izle- necek olduğunu yineledi.
MB, bir önceki toplantıda olduğu gibi dış talepteki zayıflamaya dikkat çekerken, iç talebin ise büyümeye ılımlı katkı yaptığı belirtti. Ayrıca, yapısal reformların uygulamaya geçirilmesinin büyüme potansiyelini önemli ölçüde artırabilece- ğini tekrarladı.
Merkez Bankası bu ayki karar metninde enflasyon beklentilerindeki iyileşme yorumu dışında genel olarak bir önceki aya benzer söylemlerini korudu. MB büyüme tarafında temkinli tavrını sürdürürken, enflasyon tarafında ise yılının orta- larında hedefle uyumlu olacağına vurgu yaptı. Ocak ayı beklenti anketinde 12 ay ve 24 ay sonrası için enflasyon bek- lentilerindeki (sırasıyla %6.8 ve %6.4) düşüşün sürmesi piyasanın MB ile (2015 yılsonu %6.1) görüşüne yaklaşmaya devam ettiğine işaret ediyor. MB’nin enflasyondaki düşüşün kalıcı olması için para politikasında temkinli bir yaklaşım gerektiğine ve bundan sonraki kararların enflasyonun gidişatına bağlı olacağına vurgu yapmasına bakarak temkinli duruşunu koruduğunu görüyoruz. Merkez Bankası’nın bundan sonraki süreçte ölçülü faiz indirimlerine devam etmesi enflasyon gerçekleşmelerine bağlı olacaktır.
Yeni Metinden Çıkarılan Yeni Metine Eklenen
Sıkı para politikası duruşunun ve alınan makroihtiyati önlemlerin etkisiyle kredi büyüme hızları makul düzeylerde seyret- mektedir. Dış ticaret hadlerindeki olumlu gelişmeler ve tüketici kredilerinin ılımlı seyri cari dengedeki iyileşmeyi destekle- yecektir. Dış talep zayıflarken zayıf seyrini korurken iç talep büyümeye ılımlı düzeyde katkı vermektedir. Kurul, açıklanan yapısal reformların uygulamaya geçirilmesinin büyüme potansiyelini önemli ölçüde artırabileceğini değerlendirmiştir. Yılın başında alınan makroihtiyati önlemlerin ve para
Para politikasındaki sıkı duruşun duruş ve alınan makroihtiyati önlemler enflasyonu, özellikle enerji ve gıda dışı (çekirdek) enflasyon eğilimi üzerindeki göstergelerini ve enflasyon beklentilerini olumlu etkileri gözlenmektedir.yönde etkilemektedir.
Ayrıca, başta petrol olmak üzere düşen emtia fiyatları enflasyonda öngörülen enflasyondaki düşüş sürecini destekleye- cektir. desteklemektedir. Bu olumlu gelişmeleri değerlendiren Kurul, bir haftalık repo faizinde ölçülü bir indirim yapılması- na karar vermiştir.
Mevcut para politikası duruşu altında Kurul, enflasyonun 2015 yılında, ilk yarıda daha hızlı olmak üzere, Enflasyon Rapo- runda belirtilen görünümle yılının ortalarında hedefle uyumlu bir düşüş sergileyeceğini seviyelere geleceğini öngörmekte- dir. Enflasyon Bununla birlikte, enflasyondaki düşüşün kalıcı olması için para politikasında temkinli bir yaklaşım gerek- mektedir. Bu çerçevede, önümüzdeki dönemde para politikası kararları enflasyon görünümündeki iyileşmenin hızına bağ- lı olacaktır. Enflasyon beklentileri, fiyatlama davranışları ve enflasyonu etkileyen diğer unsurlar yakından izlenecek ve enflasyon görünümünde belirgin bir iyileşme sağlanana kadar getiri eğrisini yataya yakın tutmak suretiyle para politikasın- daki sıkı duruş sürdürülecektir.
Finansal Göstergeler DenizBank Ekonomi Bülteni
26 Ocak 2015
Haft a lı k v e A ylı k G e tiri P a ra P iy a s a la rı H. S e nedi P iy a s a la rı
Libor faizleri tarihi düşük seviyelerine yakın seyretmeye devam ediyor
Risk iştahının yükseldiği hafta da hemen hemen bütün hisse senedi endeksleri primlendi
Not: Tüm veriler raporun çıktığı Cuma günü saat 12:00 itibarı ile güncellenmiştir.
Risk iştahında uzun bir aradan sonra önemli bir yükseliş yaşandı
6
Finansal Göstergeler DenizBank Ekonomi Bülteni
26 Ocak 2015
Tahv il P iy a s a la rı
Gösterge tahvil getirisi %7’nin de altını test etti.
Dö viz P iy a s a la rı E mtia P iy a s a la rı
EUR/USD ECB kararının ertesinde 1.12’nin altına kadar geriledi
Emtia endekslerinde halen önemli bir toparlanma yok, altının ons fiyatı 1300$’ın altında seyrediyor
Not: Tüm veriler raporun çıktığı Cuma günü saat 12:00 itibarı ile güncellenmiştir.
Veri Akışı DenizBank Ekonomi Bülteni
26 Ocak 2015
Ülke Veri Saat Beklenti Gerçekleşen Önceki Revize Önem
Almanya IFO İş ortamı endeksi (Ocak) 11:00 106.5 -- 105.5 -- Orta
Türkiye Kapasite Kullanım Oranı (Ocak) 14:30 -- -- 74.60% -- Orta
Türkiye Reel Kesim Güven Endeksi (Ocak) 14:30 -- -- 108.80 -- Orta
Türkiye I. Enflasyon Raporu 10:30 -- -- -- -- Yüksek
İngiltere
GSYH (Yıllık Değişim, %) (4.
Çeyrek) 11:30 2.80% -- 2.60% -- Yüksek
İngiltere
GSYH (Çeyreklik Değişim, %) (4.
Çeyrek) 11:30 0.60% -- 0.70% -- Yüksek
ABD
Dayanıklı Tüketim Malı Siparişleri
(Aralık) 15:30 0.50% -- -0.70% -0.90% Orta
ABD
S&P CaseShiller Konut Fiyat
Endeksi (Kasım) 16:00 0.67% -- 0.76% -- Orta
ABD Tüketici Güven Endeksi (Ocak) 17:00 95.0 -- 92.6 -- Orta
ABD Yeni Konut Satışları (Aralık) 17:00 450K -- 438K -- Orta
ABD
Yeni Konut Satışları (Aylık Değişim,
% ) (Aralık) 17:00 2.70% -- -1.60% -- Orta
Türkiye Tüketici Güven Endeksi (Ocak) 10:00 -- -- 67.7 -- Orta
Euro Bölgesi
Avrupa Merkez Bankası Marjinal
Borç Verme Faiz Oranı 14:45 0.30% -- 0.30% -- Yüksek
ABD FED Faiz Kararı 21:00 0.25% 0.25% 0.25% -- Yüksek
Almanya
TÜFE (Yıllık Değişim %) (Ocak,
Geçici) 15:00 -0.20% -- 0.10% -- Yüksek
ABD
Haftalık İşsizlik Başvuruları (24
Ocak) 15:30 300K -- 307K -- Orta
ABD
Bekleyen Konut Satışları (Aylık
Değişim, %) (Aralık) 17:00 0.50% -- 0.80% -- Orta
Almanya
Perakende Satışlar (Yıllık Değişim,
%) (Aralık) 09:00 3.50% -- -0.80% -0.80% Orta
Türkiye Dış Ticaret Açığı (Aralık) 10:00 -8.5B -- -8.32B -- Yüksek
Euro Bölgesi
TÜFE Tahmini (Yıllık Değişim, %)
(Ocak) 12:00 -0.50% -- -0.20% -- Yüksek
Euro Bölgesi İşsizlik Oranı (Aralık) 12:00 11.50% -- 11.50% -- Orta
ABD
Çekirdek Kişisel Tüketim Harcamları
(Yıllık Değişim, %) (4. Çeyrek) 15:30 1.10% -- 1.40% -- Orta
ABD
GSYH (Yıllıklandırılmış) (Çeyreklik
Değişim, %) (4. Çeyrek) 15:30 3.00% -- 5.00% -- Yüksek
ABD
Michigan Üniversitesi Güven
Endeksi 17:00 98.20 -- 98.20 -- Orta
30 Ocak Cuma 29 Ocak Perşembe
Haftalık Veri Takvimi
26 Ocak Pazartesi
27 Ocak Salı
28 Ocak Çarşamba
