MEKSİKA NİN TEMEL EKONOMİK GÖSTERGELERİ TÜRKİYE MEKSİKA DIŞ TİCARETİ

(1)

İZMİR TİCARET ODASI

MEKSİKA’NİN

TEMEL EKONOMİK GÖSTERGELERİ

VE

TÜRKİYE – MEKSİKA DIŞ TİCARETİ

Burte BUMİN

Dış Ekonomik İlişkiler Müdürlüğü Uzman Yardımcısı

Eylül 2007

(2)

MEKSİKA

Genel Bilgiler

Resmi Adı: Birleşik Meksika Devletleri

Yönetim Biçimi: Federal cumhuriyet

Başkenti: Mexico

Devlet Başkanı: Felipe de Jesus CALDERON Hinojosa (1 Aralık 2006’dan beri.)

Yüzölçümü: 1.972.550 km²

Nüfus: 108,700,891 (Temmuz 2007 tahmini)

Para Birimi ve Parite: Meksika pesosu (MXN)

1 ABD Doları = 10.899 Meksika pesosu (2006)

Dil: İspanyolca, çeşitli Maya, Nahuatl dilleri ve

bölgesel yerli dilleri

Din: Katolik %89, Protestan %6, diğer %5

(3)

Ekonomik Göstergeler (2006)

GSYH: 1,149 trilyon ($)

Ekonomik Sektörlere Göre GSYH: hizmetler %70.5; sanayi %25.7; tarım %3.9

Kişi Başına Milli Gelir: 10.700 ($)

GSYH Büyüme Oranı: %4.8

Enflasyon: %3.4

İşsizlik Oranı: %3,2

İhracat: $ 248,8 milyar ($)

İthalat: $ 253,1 milyar ($)

Dış Borçlar: $ 178.3 milyar ($)

İhracat Yaptığı Başlıca Ülkeler: ABD %85.7, Kanada %2, İspanya %1.4 İthalat Yaptığı Başlıca Ülkeler: ABD %53.4, %,Çin 8 Japonya % 5.9

Başlıca İhraç Maddeleri: mamul mallar, petrol ve petrol ürünleri, gümüş, meyve, sebze, kahve, pamuk

Başlıca İthal Maddeleri: metal işleme makineleri, çelik fabrikası ürünleri, tarım makineleri, elektrikli teçhizat, birleştirilmek üzere araba parçaları, motorlu taşıtlar için onarım parçaları, uçak ve uçak parçaları

(4)

Meksika’nın Temel Ekonomik Göstergeleri (2000-2006) GSYH

(milyar $) Kişi Başına

GSYH ($) GSYH Büyüme

Hızı (%)

Bütçe Dengesi (milyon $)

Enflasyon

(%) İşşizlik Oranı

2000 581,4 5,640 6,6 18,4

2001 624,0 6.058 -01 4,4

2002 649,1 6,125 0,8 5,0

2003 639,1 6,019 1,4 4,5

2004 683,5 6,770 4,2 4,7

2005 767,7 7,236 2,8 4,0

2006 ^840,0 ^10,600 4,8 3,6

Meksika’nın Dış Ticaret Göstergeleri (2000-2006) (milyar $)

Yıllar İhracat İthalat Dış Ticaret

Hacmi

2000 166,5 174,5 341

2001 158,5 168,3 326,8

2002 161,1 168,7 329,8

2003 164,8 170,5 335,3

2004 188,8 196,8 385,6

2005 214,2 221,8 436

2006 250,3 256,1 506,4

Genel Ekonomik Yapı

(5)

daha baskın hale gelmektedir. Salinas (1988-94) ve Zedillo (1994-2000) hükümetleri, deniz limanları, tren yolları, telekomünikasyon, elektrik üretimi, enerji, doğal gaz dağıtımı ve havaalanı sektörlerinde yaptıkları yapısal reformlarla rekabeti genişletmişlerdir.

1994’te NAFTA’nın (North American Free Trade Agreement – Kuzey Amerika Serbest Ticaret Anlaşması) uygulanmaya başlamasından beri Meksika’nın ABD ve Kanada ile ticareti üçe katlanmıştır.

Meksika, 2001 yılında Guatemala, Honduras, El Salvador ve Avrupa Serbest Ticaret Bölgesi (Norveç, İzlanda, İsviçre ve Liechtenstein) ile serbest ticaret anlaşmaları uygulamaya başlamıştır. Ayrıca, İsrail, Kolombiya ve Venezüella, Bolivya, Guetamala ve Uruguay ile serbest ticaret anlaşmaları bulunmaktadır. Ülkenin ticaretinin %90’ından fazlası serbest ticaret anlaşmaları dahilinde gerçekleşmektedir. Meksika şu anda Japonya ile serbest ticaret anlaşması konusunda görüşmelerini sürdürmektedir.

Meksika’nın ekonomik büyümesi halen istikrarlı değildir. Ülkenin ihracatının neredeyse %90’ı ABD’ye yapıldığı için, ekonomik büyümenin sürdürülebilir olması, Meksika mal ve hizmetlerinin ABD pazarında rekabet gücünün arttırılmasını sağlayacak ekonomik reformların yapılmasına bağlıdır. Meksika ekonomisi, 2001 yılında resesyonda girmesinden bu yana iyileşme göstermiştir.

Hükümet altyapıyı güncellemenin, vergi sistemi ve iş kanunlarını çağdaşlaştırmanın ve enerji sektörüne yatırım için teşvikler sağlamanın gerekliliğinin bilincindedir, ancak ilerleme yavaştır.

Ülkede gelir dağılımı oldukça adaletsizdir.

Türkiye ile Ticari ve Ekonomik İlişkiler

Latin Amerika’ya açılım politikamız çerçevesinde açıdan önemini daha da dünyanın en büyük ticari bloklarından olan NAFTA’NIN üyesi Meksika, önemli bir potansiyele sahip olabilecek, ticari ilişkilerimizin geliştirilmesini hedeflediğimiz bir ülkedir. Meksika, nüfusu açısından dünya sıralamasında 11. sırada yer almaktadır, dış ticaret açısından dünyanın en büyük on ekonomisinden biridir ve Brezilya’dan sonra Latin Amerika’nın 2. en büyük ekonomisine sahiptir. Meksika’nın kendi pazarının yanı sıra ABD ve Kanada pazarlarına gümrüksüz giriş imkanının bulunması, ülkenin ticari arttırmaktadır.

(6)

100 milyonun üzerindeki nüfusu ve gelişmekte olan büyük pazarı değerlendirildiğinde Meksika, iş adamlarımız için potansiyel pek çok iş imkanı ortaya koymaktadır. Bununla beraber, Türkiye ile Meksika arasındaki ekonomik ve ticari ilişkiler her iki ülkenin dış ticaret rakamları göze alındığında son derece yetersiz bir düzeydedir.

Türkiye ile Meksika arasındaki ticaret hacmi, 2003 yılında 140 milyon ABD Doları düzeyinde seyretmiştir. 2000-2003 aralığına bakıldığı zaman Türkiye-Meksika ticareti, ticaret dengesi açısından genel olarak ülkemiz lehine bir tablo sergilemektedir. İki ülke arasındaki ticarete ilişkin veriler aşağıdadır.

Türkiye-Meksika Dış Ticareti (2000-2006) (bin $)

Yıl İhracat İthalat Dış Ticaret

Hacmi Dış Ticaret Dengesi

2000 55.763 24.870 80.633 30.893

2001 82.547 6.578 89.125 75.969

2002 122.040 8.636 130.676 113.404

2003 40.422 99.858 140.280 -59.436

2004 150,559 117,166 267,725 33,393

2005 163,672 196,287 359,959 -32,615

2006 120,778 260,851 381,629 -140.073

Türkiye’nin Meksika’ya İhraç Ettiği Başlıca Ürünler (2006)

Ürün Adı Değer ($)

İnsan taşıyan motorlu kara taşıtları 54,499,976

Akaryakıt, taşkömürü katranı ve ham petrolden ürünler 16,122,909

Tekstil elyafı ve mamulleri 8,769,386

Eşya taşıma, istif etme v.b. için Araç, gereç ve cihazlar 6,197,856 Tarım traktörleri, tekstil ve deri işleme makineleri, hububat işleme

(7)

Bakır ve alüminyum alaşımları, bunların ilk mamulleri 2,590,580

Giyiym eşyası ve aksesuarları 2,551,942

Alçı, çimento ve bunun gibi inşaat malzemeleri, camdan mamul

eşya, Seramik ve porselen sofra, mutfak eşyası, heykelcikler 2,145,547

Çeşitli mamul eşya 2,076,741

Mobilyalar 2,031,315

Metal işleme makineleri 1,918,617

Genel Toplam 120,778,329

Türkiye’nin Meksika’dan İthal Ettiği Başlıca Ürünler (2006)

Ürün Adı Değer ($)

Motorlu kara taşıtları için aksam ve parçalar 113,520,717 Bilgi işlem makineleri, büro makineleri ve parçaları 28,119,138

Organik kimyasal ürünler 14,424,498

Elektrikli makine ve cihazlar 16,418,476

Sanayi ürünlerinde kullanılan makine ve cihazlar 15,912,022

Haberleşme, ses kayıt cihazları 11,080,309

Mesleki, ilmi cihazlar kontrol aletler ve cihazları 8,266,192 Vitaminler, alkoidler, hormonlar, antibiyotikler, ilaçlar 8,163,061 Değişik sanayi kollarında kullanılan makine ve cihazlar 4,720,369

Çeşitli mamul eşya 4,437,375

Suni mumlar, patlar, muhtelif kimyasal maddeler, haşerat

öldürücüler , dezenfekte ediciler, tarım ilaçları 4,235,249 Debagat ve boyacılıkta kullanılan hülasalar, boyayıcı maddeler 3,086,056

Enerji üreten makine ve cihazlar 2,428,727

Demir ve çelik 2,409,527

Sıhhi tesisat, ısıtma, aydınlatma ile ilgili çeşitli eşya 1,950,917

Genel Toplam 260,850,767

İki Ülke Arasındaki Anlaşmalar

İmza Tarihi İmza Yeri Resmi Gazete Tarih

ve No’su Yürürlüğe Girme Tarihi Ticaret ve Ekonomik

İşbirliği Anlaşması 28.09.1998 Meksika 20.12.1998 /

23559 -

Ege Bölgesi’nden Meksika’ya İhraç Edilen Başlıca Ürünler (2006)

Ege Bölgesi’nden Meksika’ya ihraç ettiğimiz başlıca ürünler kimyon tohumları, kayısı ve tişörtlerdir. 2003 yılında Ege Bölgesi’nden Meksika’ya yaklaşık 1,8 milyon ABD Doları tutarında

(8)

ihracat gerçekleştirilmiştir. Bölgemizden Meksika’ya yapılan ihracatta başlıca ürünler aşağıdaki tabloda görülmektedir.

Ürün Adı ^{Değer ($)}

Konfeksiyon 265.583,1700

İç giyim 817,7900

Bay iç giyim 817,7900

Pamuklu bay iç giyim 58,0500

Suni-sentetik bay iç giyim 759,7400

Dış giyim 66.145,7000

Bayan dış giyim 57.811,6700

Pamuklu bayan dış giyim 57.772,9500

Suni-sentetik bayan dış giyim 38,7200

Bay dış giyim 8.334,0300

Pamuklu bay dış giyim 7.948,6100

Suni-sentetik bay dış giyim 385,4200

Ev tekstili (yatak-çarşaf-battaniye) 198.619,6800

Pamuklu (ev tekstili) 198.619,6800

Tekstil 10.166,0800

Kumaşlar 10.166,0800

Pamuklu Dokuma Kumaşlar 9.846,4500

Diğer dokuma kumaşlar 319,6300

Kuru meyveler ve mamulleri 116.084,1000

Kuru incir 18.592,0000

Kuru kayısı 97.492,1000

Tütün ve tütün mamulleri 4.457.014,7800

Yaprak tütün ve tütün döküntüleri 4.457.014,7800

Kimya 153.135,0000

Boya, vernik, mürekkep ve müstahzalları 153.135,0000

Demir, demir dışı met. Adi met. 222.012,0100

Demir Çelik Mamulleri 107.221,0600

Demir Dışı Metaller 1.039,9500

Demir Çelikten Mamul Eşyalar 113.751,0000

Madencilik Ürünleri 68.740,9700

Mineral Maddeler 8.437,0000

Yontulmaya ve İnşaata Elverişli Mermer, Traverten, Oniks, Granit Ve Diğer Doğal Taşlar

60.303,9700

İşlenmiş Mermer 5.518,6000

İşlenmiş Traverten 54.785,3700

Dolamit 8.437,0000

İşlenmiş Mermer 60.303,9700

Doğal Taşlar 60.303,9700

Gömlek (örme+dokuma) 1.084,3200

Kuru Kayısı 97.492,1000

Kuru İncir (LERİDA) 18.592,0000

(9)

Demir Çelik Mutfak Eşyası 113.751,0000

Bakır Diğer 1.039,9500

Genel Toplam 15.913.729,0800

Kaynak: Ege İhracatçı Birlikleri