CAMİDE DİN HİZMETLERİ
HUTBE
Din Hizmeti Olarak Hutbe
Hatabe fiilinden türemiş bir kelimedir.
Sözlükte, söz söylemek, konuşmak, insanları ikna için fasih ve tesirli konuşmak anlamına gelir.
Cuma ve bayram namazlarında, hatip tarafından minbere çıkılarak yapılan konuşmadır.
Genel olarak, Cuma ve bayram namazlarında Allah’a hamd etmek, Rasulüne salat ve Müslümanlara nasihatten oluşan bir konuşmadır.
Minber veya yüksek bir yere çıkarak daha önceden tasarlanmış yazılı veya sözlü konuşma demektir.
İnsanlara hitap etmek, söz söylemek ve ikna etmek için yapılan tesirli
konuşma anlamına da gelir.
Cuma Suresi 9-10. ayet
«Ey iman edenler! Cuma günleri namaz için çağrı yapıldığı zaman hemen Allah’ın zikrine koşun ve alışverişi bırakın. Eğer bilirseniz bu sizin için daha hayırlıdır.»
«Namaz kılındıktan sonra yeryüzüne dağılın ve Allah’ın lütfundan
(nasibinizi) arayın. Allah’ı çokça anın ki kurtuluşa eresiniz.»
Hutbenin Amacı
Müslümanlara nasihat etmek, iyiliklere yöneltip kötülüklerden caydırmak ve dini duygularını geliştirmektir.
Herhangi bir hitabeden farklı olan hutbe, ibadet olarak kabul edilmektedir.
Cuma namazlarının farz olması gibi hutbenin dinlenilmesi de farz olarak
kabul edilmektedir.
Hutbenin Hükmü
Ayette geçen zikrullah ifadesinin hutbe anlamına geldiğini kabul eden alimler bulunmaktadır. (İmam Azam)
Hamdele (elhamdülillah) , tesbih (Sübhanellah) veya tehlil (la ilahe
illallah) ile zikrullah yerine getirilmiş olur.
Hutbenin Sıhhatinin Şartları
Cuma vakti içinde olmak
Namazdan önce okumak
Hutbe niyeti ile okumak
Cemaat huzurunda okumak
Namaz ile hutbe arasının yemek içmek gibi namaz bozan bir şeyle
ayrılmaması.
Hutbenin Sünnetleri
Abdestli olmak
Temiz giyinmek, namaz kılınabilecek şekilde örtünmüş olmak
Hutbe okumak için minbere çıkmadan önce, minber tarafında veya önünde bulunmak
Minbere dua ederek çıkmak
İç ezanı minberde, cemaate dönük ve oturmuş olduğu halde cemaatle dinlemek
İki hutbeyi de minberden ayakta ve cemaate dönük olarak irad
etmek
Hutbeye başlamadan gizlice besmele çekmek
Hutbeye hamdele, şehadet ve salvele ile başlamak
Vaaz ve nasihatte bulunmak
Kur’an’dan bir ayet okumak
İki hutbe arasında en az üç ayet okuyacak kadar oturmak
İkinci hutbeye, hamdele ve salvele ile başlamak, müminlere dua
ve istiğfar etmek
Hutbeyi kısa tutmak, uzatmamak
«Hutbeyi kısa namazı uzunca tutması , hatibin mesleki olgunluğunun
işaretidir.» (Müslim, Cuma 47)
Hutbenin Muhtevası
Minbere çıkış ve duaları
Birinci hutbe (Mukaddime ve mev’iza bölümlerinden oluşur)
Mukaddime
Hamdele
Şehadet
Salvele
Takva ve tavsiye
Konu ile ilgili en az bir ayet
Konu ile ilgili bir veya birkaç hadis
Mev’iza
Hitap
Konunun takdimi
Öğüt
Arapça bitiriş
Bir ayet
Oturuş
İkinci Hutbe (müminler için duadan ibarettir)
Hamdele-salvele
Müminlere dua
Nahl Suresinin 90. ayeti (Bayram hutbelerinde İsra suresinin son ayeti)
Minberden iniş
Hutbede Karşılaşılan Problemler
Hedef kitleye uygun olmaması Kişiselleştirme
Dil ve anlatım Sunum
Jest ve mimikler Güncelleşememek
Gereğinden fazla uzatmak
…….
Hutbeye Hazırlık Aşaması Hutbeye
Hazırlık Aşaması
anlatacağızNe
?
anlatacağızNe
?
Niçin anlatacağız
? Niçin anlatacağız
?
Nasıl anlatacağız
? Nasıl anlatacağız
?
Sonuçları Nasıl Değerlendi
receğiz?
Sonuçları Nasıl Değerlendi
receğiz?
